zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Triết học

Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 10

Chia sẻ: Hoa La Hoa | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:56

Báo xấu

162
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 10 trình bày các lý thuyết hiện đại về phát triển kinh tế ở các nước đang phát triển như khái quát đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển, lý thuyết hiện đại về phát triển kinh tế.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lịch sử các học thuyết kinh tế: Chương 10

CHƯƠNG 10 CÁC LÝ THUYẾT HIỆN ĐẠI VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ Ở CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển 1.1 Khái quát về các nước đang phát triển  Các nước đang phát triển là hầu hết các nước nghèo ở Châu Á, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh.  Căn cứ chủ yếu vào thu nhập quốc dân bình quân đầu người để phân biệt giữa các nước nghèo với các nước giàu. Các nhà kinh tế học còn gọi các nước nghèo là các nước Nam, các nước giàu là các nước Bắc.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Từ cuối thập kỷ 50 của thế kỷ XX, “Thế giới thứ ba” là cách gọi đối với các nước đang phát triển với hàm ý đề cập đến các nước không thuộc phe xã hội chủ nghĩa cũng như tư bản chủ nghĩa.  Đa số quốc gia trong Thế giới thứ ba (77 nước) tập hợp trong diễn đàn chung gọi là Phong trào không liên kết nhằm phối hợp đấu tranh chống lại chủ nghĩa thực dân, giành chủ quyền kinh tế, chính trị.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Ngày nay, do cục diện chính trị của thế giới đã có nhiều thay đổi quan trọng nên việc gọi tên “Thế giới thứ ba” không phản ánh được thực chất diện mạo thế giới hôm nay.  Ngoài ra, một tên gọi khác là các nước phát triển và các nước đang phát triển. Trong phạm vi trình bày ở đây, thuật ngữ các nước đang phát triển bao gồm cả các nước đang phát triển và kém phát triển
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Việc phân loại các nước đang phát triển dựa trên những căn cứ chủ yếu sau đây: - Một là, thu nhập quốc dân tính theo đầu người. + Năm 1986 Ngân hàng Thế giới (WB) đã dựa vào mức thu nhập quốc dân theo đầu người để phân loại các nước đang phát triển thành 3 nhóm: Nước thu nhập thấp (< 450USD); Nước có thu nhập trung bình (từ 450 USD đến 6.000 USD).
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển + Nước có thu nhập cao (> 6.000 USD). + Từ đầu những năm 1990, WB đã thay đổi tiêu chí phân loại các nước dựa trên bình quân GNP như sau: Nước có thu nhập thấp (từ 750 USD trở xuống); Nước có thu nhập trung bình được phân thành hai cấp độ là thu nhập trung bình thấp (từ 786 USD đến 3.115 USD) và thu nhập trung bình cao (từ 3.116 USD đến 9.635 USD); Nước có thu nhập cao (từ 9.636 USD trở lên).
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển + Cũng căn cứ vào chỉ số thu nhập quốc dân đầu người, OECD lại phân chia các nước đang phát triển thành 5 nhóm: Những nước thu nhập quá thấp (dưới 200USD/ người); thu nhập thấp (dưới 400 USD/người); thu nhập trung bình (từ 400 USD/người trở lên); thu nhập cao (các nước NIC) (Newly Industrializing Countries-Các nước mới công nghiệp hóa) và những nước có thu nhập rất cao (các nước thuộc nhóm xuất khẩu dầu mỏ).
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển - Hai là, dựa vào việc kết hợp một số chỉ tiêu kinh tế cơ bản như tổng sản phẩm nội địa, thu nhập bình quân tính trên đầu người; tỷ lệ giữa tiêu dùng và tích lũy hay còn gọi là m ức đ ộ thỏa mãn các nhu cầu mà xã hội coi là cơ bản; cơ cấu của nền kinh tế. Một nước đang phát triển là một nước mới ở giai đoạn đầu công nghiệp hóa, đại bộ phận dân cư sống nhờ bằng nghề nông và chưa đạt được những nhu cầu được coi là cơ bản.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển 1.2 Các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Mức sống thấp: - Mức sống của đa số dân chúng ở các nước đang phát triển đều rất thấp. Điều này thể hiện cả về lượng lẫn về chất như thu nhập thấp, thiếu nhà ở, sức khỏe kém, không được hoặc ít được học hành, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh cao, tuổi thọ và thâm niên lao động không cao.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Thu nhập quốc dân tính theo đầu người thấp: Khoảng 83% tổng thu nhập của thế giới được tạo ra trong những khu vực kinh tế phát triển, nơi có chưa được ¼ dân số thế giới. Trong khi đó, trên ¾ dân số thế giới thuộc các nước đang phát triển chỉ sản xuất ra được 17% sản lượng của toàn thế giới. Thu nhập bình quân đầu người tổng cộng của các nước đang phát triển tính trung bình chỉ bằng 1/16 thu nhập bình quân đầu người của các nước giàu.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Khoảng cách thu nhập quốc dân bình quân đ ầu người giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển ngày càng tăng: Trong giai đoạn 1960-1987 thì tốc độ tăng GNP trung bình của 31 nước nghèo nhất mà Liên hợp quốc liệt vào hàng “kém phát triển nhất” là 3,6% những nước “đang phát triển” có tốc độ tăng trưởng trung bình khoảng 4,7%. Nhìn chung, các nước thuộc Thế giới đang phát triển có tốc độ tăng GNP trung bình hàng năm vào khoảng 4,2%.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Bất bình đẳng cao trong phân phối thu nh ập quốc dân: Trong những năm 60 của thế kỷ trước, một số nước như Braxin, Êcuađo, Côlômbia, Pêru, Mêhicô, Vênêxuêla, Kênia, Xiêra, Philipin…có độ bất bình đẳng rõ rệt trong thu nhập. Các nước khác như Ấn Độ, Tanzania, Chilê, Đan Mạch và New Zealand thì có độ bất bình đẳng ở mức trung bình. Đài Loan có mức độ bất bình đẳng trong phân phối thu nhập tương đối thấp hơn.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Mức độ nghèo đói cao: Theo báo cáo của WB, nếu những người sống với mức dưới 1 USD/1 ngày là nghèo đói. Nhìn chung trên toàn thế giới, số người nghèo đói đã tăng từ 1,2 tỷ người năm 1987, lên 1,5 tỷ người năm 1999 và dự kiến sẽ tăng lên 1,9 tỷ người vào năm 2015.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Tình trạng suy dinh dưỡng cao, bệnh tật cao và sức khỏe kém: Nhiều người ở các nước đang phát triển thường xuyên phải chống chọi với nạn suy dinh dưỡng và bệnh tật hoành hành . Trong số 42 nước “kém phát triển nhất” của thế giới, thì tuổi thọ trung bình năm 1988 là vào khoảng 49 tuổi so với 74 tuổi ở các nước công nghiệp phát triển.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh trung bình vào khoảng 118/1000 trẻ em ở các nước kém phát triển nhất so với khoảng 73/1000 ở các nước đang phát triển và 12/1000 ở các nước phát triển. Có thể nói rằng, tình trạng suy dinh dưỡng và sức khỏe kém ở các nước đang phát triển là một vấn đề về nghèo đói nhiều hơn là một vấn đề về sản xuất lương thực, mặc dù hai vấn đề này có mối quan hệ gián tiếp với nhau.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Dịch vụ y tế rất khan hiếm: Các số liệu mới đây cho thấy rằng vào đầu những năm 90, trung bình chỉ có 9,4 bác sĩ tổng số 100.000 dân ở các nước đang phát triển so với con số 161 bác sĩ ở các nước phát triển. Tương tự như vậy, tỷ lệ giường bệnh so với số dân cũng rất chênh lệch giữa hai nhóm nước nói trên.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Các cơ sở y tế ở các nước đang phát triển lại tập trung ở các khu vực thành thị, nơi chỉ có 25% số dân sinh sống. (Ở Ấn Độ, có đến 80% số bác sĩ hành nghề ở thành thị, nơi chỉ có 20% số dân sinh sống. Ở Kênia, tỷ lệ dân số trên số bác sĩ là 672/1 ở thủ đô Naiôbi và 20.000/1 ở vùng nông thôn, nơi có 85% số dân sinh sống).
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Tỷ lệ người biết chữ thấp: Trong số 31 nước kém phát triển nhất, thì tỷ lệ người biết chữ chỉ chiếm có 34% dân số. Tỷ lệ này đối với các nước đang phát triển là khoảng 65% so với khoảng 99% đối với các nước phát triển.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Năng suất thấp Nguyên nhân là các nước này không có hoặc thiếu trầm trọng các đầu vào bổ sung như vốn vật chất hoặc đội ngũ quản lý có kinh nghiệm. Có thể nói, mức sống thấp và năng suất thấp đang làm trầm trọng thêm những vấn đề kinh tế và xã hội ở các nước đang phát triển, đó là những biểu hiện chủ yếu của tình trạng kém phát triển của h ọ.
1. Khái quát và các đặc điểm cơ bản của các nước đang phát triển  Tốc độ tăng dân số cao và gánh nặng người ăn theo Tỷ lệ sinh đẻ và tử vong rất khác biệt nhau: tỷ lệ sinh đẻ ở các nước đang phát triển thường là ở mức rất cao, khoảng từ 35 đến 45/1000 người hoặc hơn nữa, trong khi tỷ lệ trên ở các nước phát triển chưa bằng một nửa.

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.