zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Chế định thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự và vấn đề áp dụng chế định này trong thực tiễn "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

90
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chế định thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự và vấn đề áp dụng chế định này trong thực tiễn Điều này cho thấy pháp luật chỉ dừng lại ở việc xác định loại quyết định hành chính, hành vi hành chính nào là đối tượng của khiếu kiện, chứ chưa thực sự xác định phạm vi mà người khiếu kiện có thể đề cập và được giải quyết, chẳng hạn như: lí do thu hồi đất có hợp pháp, hợp lí không (mục đích thu hồi đất), các bước tiến hành có đúng và đủ chưa (trình tự,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Chế định thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự và vấn đề áp dụng chế định này trong thực tiễn "

nghiªn cøu - trao ®æi TS. Ph¹m Hång H¶i * L uËt h×nh sù l bé phËn hîp th nh hÖ thèng ph¸p luËt n−íc ta, cã chøc n¨ng ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ x héi gi÷a mét bªn l sù. Tuy nhiªn, trong thùc tiÔn ®Êu tranh víi téi ph¹m th× thÊy r»ng trong mét sè tr−êng hîp mÆc dï h nh vi ph¹m téi ® x¶y ra, ng−êi ng−êi ph¹m téi v bªn kia l Nh n−íc. §Ó thùc hiÖn h nh vi ph¹m téi cßn sèng v ho n thùc hiÖn chøc n¨ng ®iÒu chØnh ®ã, luËt h×nh to n cã ®ñ kh¶ n¨ng chÞu c¸c biÖn ph¸p kh¸c sù quy ®Þnh téi ph¹m v h×nh ph¹t v kÌm nhau cña tr¸ch nhiÖm h×nh sù nh−ng do cã theo chóng l c¸c chÕ ®Þnh kh¸c trong ®ã cã nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh, Nh n−íc thÊy chÕ ®Þnh tr¸ch nhiÖm h×nh sù. Tr¸ch nhiÖm cÇn miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh sù cho hä hoÆc h×nh sù l d¹ng tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ do ng−êi kh«ng cÇn truy cøu tr¸ch hiÖm h×nh sù ®èi ph¹m téi ph¶i chÞu tr−íc Nh n−íc. Nh n−íc víi hä. ChÝnh v× vËy, trong Bé luËt h×nh sù l chñ thÓ duy nhÊt cã quyÒn thùc hiÖn viÖc (BLHS) n¨m 1985 còng nh− BLHS n¨m 1999 truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®èi víi ng−êi ® cã hai ®iÒu luËt quy ®Þnh vÒ thêi hiÖu truy ph¹m téi th«ng qua c¸c biÖn ph¸p c−ìng chÕ cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù v miÔn tr¸ch nhiÖm nh− khëi tè, ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö v c¸c h×nh sù. biÖn ph¸p t− ph¸p h×nh sù kh¸c ®−îc ¸p dông Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù l ®èi víi ng−êi ph¹m téi. ¸p dông c¸c biÖn kho¶ng thêi gian (thêi h¹n) do luËt ®Þnh m ph¸p nªu trªn víi ng−êi ph¹m téi l thÓ hiÖn khi ® qua thêi gian ®ã th× kh«ng ®−îc truy tÝnh nghiªm kh¾c cña luËt h×nh sù so víi c¸c cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ng−êi ph¹m téi n÷a. ng nh luËt kh¸c. Nã phï hîp víi mét trong TÝnh nh©n ®¹o cña chÕ ®Þnh thêi hiÖu truy cøu nh÷ng nguyªn t¾c rÊt quan träng cña luËt h×nh tr¸ch nhiÖm h×nh sù thÓ hiÖn ë chç lÏ ra ng−êi sù n−íc ta l kh«ng mét h nh vi ph¹m téi n o ph¹m téi ph¶i bÞ Nh n−íc truy cøu tr¸ch kh«ng bÞ ph¸t hiÖn v kh«ng mét ng−êi ph¹m nhiÖm h×nh sù nh−ng v× nh÷ng lÝ do chñ quan téi n o kh«ng bÞ trõng trÞ. n o ®ã tõ phÝa c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt Song song víi tÝnh nghiªm kh¾c, luËt m téi ph¹m, ng−êi ph¹m téi ® kh«ng bÞ h×nh sù cßn cã tÝnh nh©n ®¹o cao thÓ hiÖn ph¸t hiÖn v khi téi ph¹m, ng−êi ph¹m téi bÞ th«ng qua nhiÒu quy ®Þnh v chÕ ®Þnh kh¸c ph¸t hiÖn th× ® qua thêi h¹n coi l thêi hiÖu nhau trong ®ã cã chÕ ®Þnh thêi hiÖu truy cøu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®èi víi téi ph¹m tr¸ch nhiÖm h×nh sù v miÔn tr¸ch nhiÖm h×nh ®ã. Quy ®Þnh thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm sù. h×nh sù xuÊt ph¸t tõ quan niÖm cho r»ng, v× VÒ nguyªn t¾c, mét ng−êi ® thùc hiÖn nh÷ng nguyªn nh©n, môc ®Ých, ®éng c¬ n o h nh vi nguy hiÓm cho x héi ®−îc coi l téi ph¹m th× ng−êi ®ã ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh * ViÖn nghiªn cøu nh n−íc v ph¸p luËt T¹p chÝ luËt häc - 31
nghiªn cøu - trao ®æi ®ã m mét ng−êi ® thùc hiÖn h nh vi ph¹m b) M−êi n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m Ýt téi nh−ng trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nghiªm träng m Bé luËt quy ®Þnh h×nh ph¹t sau khi ® ph¹m téi, hä kh«ng ph¹m téi míi, tï trªn hai n¨m; ® ¨n n¨n hèi c¶i thËm chÝ trë th nh ng−êi c) M−êi l¨m n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m tèt, cã Ých, cã uy tÝn trong x héi. §èi víi nghiªm träng. nh÷ng ng−êi n y kh«ng cÇn b¾t hä ph¶i chÞu NÕu trong thêi h¹n nãi trªn ng−êi ph¹m tr¸ch nhiÖm h×nh sù tr−íc Nh n−íc bëi lÏ téi l¹i ph¹m téi míi m Bé luËt quy ®Þnh h×nh chÝnh b¶n th©n hä ® tù gi¸o dôc v c¶i t¹o ph¹t tõ mét n¨m tï trë lªn th× thêi gian ® tèt. qua kh«ng ®−îc tÝnh v thêi hiÖu ®èi víi téi ChÕ ®Þnh thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm cò ®−îc tÝnh l¹i kÓ tõ ng y ph¹m téi míi. h×nh sù chØ ®−îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng téi NÕu trong thêi h¹n nãi trªn, ng−êi ph¹m ph¹m v ng−êi ph¹m téi khi chóng kh«ng bÞ téi cè t×nh trèn tr¸nh v ® cã lÖnh truy n ph¸t hiÖn bëi c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt. th× thêi gian trèn tr¸nh kh«ng ®−îc tÝnh; thêi Trong tr−êng hîp ng−îc l¹i, khi téi ph¹m ® hiÖu tÝnh l¹i kÓ tõ khi ng−êi ®ã ra tù thó hoÆc bÞ ph¸t hiÖn, ng−êi ph¹m téi ® cã lÖnh truy n nh−ng vÉn cè t×nh trèn tr¸nh th× thêi gian bÞ b¾t gi÷. trèn tr¸nh kh«ng ®−îc tÝnh v o thêi hiÖu m §èi víi tr−êng hîp nãi ë ®iÓm c kho¶n 1 nã chØ ®−îc tÝnh khi ng−êi ph¹m téi ra tù thó §iÒu n y nÕu cã lÝ do ®Æc biÖt th× VKSNDTC hoÆc bÞ b¾t gi÷. vÉn cã thÓ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù v Trong luËt h×nh sù n−íc ta, chÕ ®Þnh thêi TANDTC cã thÓ quyÕt ®Þnh kh«ng ¸p dông hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù lÇn ®Çu tiªn thêi hiÖu". ®−îc thÓ chÕ ho¸ trong BLHS n¨m 1985. Trong thêi gian qua, cïng víi sù ph¸t Tr−íc khi ph¸p ®iÓn ho¸ luËt h×nh sù, viÖc triÓn cña luËt h×nh sù nãi chung v chÕ ®Þnh quyÕt ®Þnh ¸p dông hay kh«ng ¸p dông thêi ph©n lo¹i téi ph¹m nãi riªng, chÕ ®Þnh vÒ thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù thuéc thÈm hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ® cã quyÒn cña VKSNDTC (VKSNDTC) v nh÷ng thay ®æi lín. §iÒu 23 BLHS n¨m 1999 TANDTC (TANDTC). ChÝnh v× vËy m t− quy ®Þnh: t−ëng n y vÉn tiÕp tôc ®−îc thÓ hiÖn trong 1. "Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh quy ®Þnh vÒ thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm sù l thêi h¹n do Bé luËt n y quy ®Þnh m khi h×nh sù cña Bé luËt h×nh sù n¨m 1985. §iÒu hÕt thêi h¹n ®ã th× ng−êi ph¹m téi kh«ng bÞ 45 n¨m BLHS 1985 quy ®Þnh: truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù. "1. Kh«ng truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù 2. Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù nÕu tÝnh tõ ng y téi ph¹m ®−îc thùc hiÖn ® ®−îc quy ®Þnh nh− sau: qua nh÷ng thêi h¹n sau ®©y: a) N¨m n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m Ýt a) N¨m n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m Ýt nghiªm träng; nghiªm träng m Bé luËt quy ®Þnh h×nh ph¹t b) M−êi n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m tõ hai n¨m tï trë xuèng hoÆc h×nh ph¹t kh¸c nghiªm träng; nhÑ h¬n; 32 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi c) M−êi l¨m n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m ®Þnh t¹i Ch−¬ng XI v Ch−¬ng XXIV cña rÊt nghiªm träng; BLHS (c¸c téi x©m ph¹m an ninh quèc gia v d) Hai m−¬i n¨m ®èi víi c¸c téi ph¹m c¸c téi ph¸ ho¹i ho b×nh, chèng lo i ng−êi v ®Æc biÖt nghiªm träng. téi ph¹m chiÕn tranh) míi kh«ng ¸p dông thêi 3. Thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù cßn c¸c téi ®−îc tÝnh tõ ng y téi ph¹m ®−îc thùc hiÖn. ph¹m n»m ngo i hai ch−¬ng nãi trªn mÆc dï NÕu trong thêi h¹n quy ®Þnh t¹i kho¶n 2 ®iÒu l rÊt nghiªm träng, ®Æc biÖt nghiªm träng n y ng−êi ph¹m téi l¹i ph¹m téi míi m Bé còng vÉn ®−îc ¸p dông chÕ ®Þnh thêi hiÖu luËt quy ®Þnh møc cao nhÊt cña khung h×nh truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù. So víi quy ®Þnh ph¹t ®èi víi téi Êy trªn mét n¨m tï th× thêi vÒ thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù quy ®Þnh t¹i §iÒu 45 BLHS n¨m 1985 th× quy gian ® qua kh«ng ®−îc tÝnh v thêi hiÖu ®èi ®Þnh vÒ thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh víi téi cò ®−îc tÝnh l¹i kÓ tõ ng y ph¹m téi sù v kh«ng ¸p dông thêi hiÖu truy cøu tr¸ch míi. nhiÖm h×nh sù t¹i §iÒu 23 v 24 BLHS n¨m NÕu trong thêi h¹n nãi trªn, ng−êi ph¹m 1999 võa cã nhiÒu ®iÓm míi vÒ néi dung l¹i téi cè t×nh lÈn tr¸nh v ® cã lÖnh truy n th× võa cã sù tiÕn bé vÒ kÜ thuËt lËp ph¸p. §iÒu thêi gian trèn tr¸nh kh«ng ®−îc tÝnh v thêi n y thÓ hiÖn râ nÐt chÝnh s¸ch h×nh sù cña hiÖu tÝnh l¹i kÓ tõ khi ng−êi ®ã ra tù thó hoÆc §¶ng v Nh n−íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay bÞ b¾t gi÷". l võa kiªn quyÕt, triÖt ®Ó, chñ ®éng trÊn ¸p Nh− vËy, thay v× cã ba lo¹i thêi hiÖu truy téi ph¹m võa khoan hång, nh©n ®¹o ®èi víi cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù (n¨m n¨m, m−êi ng−êi ph¹m téi cã biÓu hiÖn ¨n n¨n hèi c¶i, n¨m v m−êi l¨m n¨m) theo nh− quy ®Þnh cña mong muèn c¶i t¹o trë th nh ng−êi tèt, ng−êi BLHS n¨m 1985 th× nay theo quy ®Þnh cña cã Ých cho x héi. BLHS n¨m 1999 cã bèn lo¹i thêi hiÖu truy Khi mét ng−êi thùc hiÖn h nh vi nguy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù phï hîp víi bèn lo¹i hiÓm cho x héi bÞ coi l téi ph¹m nh−ng téi ph¹m v thêi hiÖu d i nhÊt lªn tíi hai kh«ng bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù kh«ng m−¬i n¨m. Tr−íc ®©y, theo quy ®Þnh cña cã nghÜa l cho tíi thêi ®iÓm ng−êi ph¹m téi BLHS n¨m 1985 th× viÖc kh«ng ¸p dông thêi bÞ ph¸t hiÖn h nh vi cña hä kh«ng ®−îc coi l hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù thuéc thÈm téi ph¹m n÷a. Ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng h nh vi quyÒn cña VKSNDTC v TANDTC v c¸c téi ®ã vÉn ®−îc luËt h×nh sù coi l téi ph¹m (téi ph¹m cã thÓ kh«ng ®−îc ¸p dông thêi hiÖu ph¹m ch−a ®−îc ®¹i x¸) nh−ng v× kho¶ng thêi bao gåm tÊt c¶ c¸c lo¹i téi ph¹m cã møc h×nh gian ®−îc coi l thêi hiÖu truy cøu tr¸ch ph¹t cao nhÊt quy ®Þnh trong luËt tõ trªn n¨m nhiÖm h×nh sù ® qua ®i, trong kho¶ng thêi n¨m tï trë lªn, nay theo quy ®Þnh cña BLHS gian Êy ng−êi ph¹m téi ® kh«ng ph¹m téi n¨m 1999 kh«ng ¸p dông thêi hiÖu truy cøu míi v ®iÒu n y ® chøng minh r»ng ®èi víi tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®−îc coi l chÕ ®Þnh ®éc téi ph¹m ®ã, ng−êi ®ã kh«ng cÇn thiÕt ph¶i lËp cña luËt h×nh sù v ®−îc quy ®Þnh t¹i mét ®−a ra truy cøu th«ng qua c¸c biÖn ph¸p ®iÒu luËt trong Bé luËt (§iÒu 24). Theo quy c−ìng chÕ tè tông nh− khëi tè, ®iÒu tra, truy ®Þnh cña §iÒu n y th× chØ c¸c téi ph¹m quy tè, xÐt xö n÷a. Trong tè tông h×nh sù, hÕt thêi T¹p chÝ luËt häc - 33
nghiªn cøu - trao ®æi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù l mét h¹i) hoÆc nh÷ng ng−êi kh¸c cßn cã quyÒn trong nh÷ng c¨n cø kh«ng ®−îc khëi tè vô ¸n khiÕu kiÖn ng−êi n y ®Ó b¶o vÖ quyÒn v lîi h×nh sù. NÕu mét ng−êi bÞ khëi tè, ®iÒu tra, Ých hîp ph¸p cña m×nh (thÝ dô, ®¹i diÖn cña truy tè, xÐt xö nh−ng tíi thêi ®iÓm ph¸t hiÖn ng−êi bÞ h¹i yªu cÇu thanh to¸n tiÒn thuª thÊy thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù th¸m tö ®iÒu tra trong hai m−¬i n¨m; nÕu vô ® hÕt th× ph¶i ®×nh chØ ®iÒu tra (nÕu tè tông ¸n cã ng−êi bÞ xÐt xö oan th× ng−êi ph¹m téi h×nh sù ®ang ë giai ®o¹n ®iÒu tra) hoÆc ®×nh cã tr¸ch nhiÖm g× trong viÖc kh«i phôc l¹i chØ vô ¸n (nÕu tè tông h×nh sù ®ang ë trong quyÒn v lîi Ých hîp ph¸p cña ng−êi bÞ oan, giai ®o¹n truy tè hoÆc xÐt xö). HÕt thêi hiÖu c¬ quan v ng−êi tiÕn h nh tè tông cã tr¸ch truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù cßn l c¨n cø ®Ó nhiÖm, nghÜa vô g× víi ng−êi bÞ oan còng nh− c¬ quan tiÕn h nh tè tông, ng−êi tiÕn h nh tè gia ®×nh ng−êi bÞ h¹i). TÊt c¶ nh÷ng c©u hái tông cã thÈm quyÒn kh«ng ®−îc ra quyÕt ®Þnh trªn ®©y hiÖn cßn ch−a cã lêi gi¶i ®¸p. kh¸ng nghÞ t¸i thÈm theo h−íng t¨ng nÆng Qua nghiªn cøu thùc tiÔn ®iÒu tra, truy tè, ®èi víi ng−êi ph¹m téi. xÐt xö c¸c vô ¸n h×nh sù nãi chung v ¸p HiÖn nay trong luËt h×nh sù còng nh− dông chÕ ®Þnh thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm LuËt tè tông h×nh sù cña n−íc ta ch−a cã ®iÒu h×nh sù nãi riªng trong thêi gian qua ë n−íc luËt n o quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm hoÆc hËu ta, chóng t«i cho r»ng luËt h×nh sù, luËt tè qu¶ ph¸p lÝ cña ng−êi ® ph¹m téi nh−ng tông h×nh sù v luËt tè tông d©n sù ë n−íc ta kh«ng bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù bëi cÇn cã c¸c quy ®Þnh gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®Æt thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ® hÕt. ra trªn ®©y liªn quan tíi chÕ ®Þnh thêi hiÖu LÏ ®−¬ng nhiªn, ai còng hiÓu l trong tr−êng truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù theo h−íng mét hîp n y hä kh«ng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh ng−êi ® ph¹m téi nh−ng kh«ng bÞ truy cøu sù, thÕ nh−ng vÊn ®Ò ®Æt ra l viÖc hä kh«ng tr¸ch nhiÖm h×nh sù bëi thêi hiÖu ® hÕt vÉn bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù cã gi¶i phãng ph¶i chÞu c¸c lo¹i tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ kh¸c hä khái c¸c tr¸ch nhiÖm kh¸c kh«ng, thÝ dô nÕu cã. XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn l nh÷ng vÊn ®Ò tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp d©n sù th−êng ®−îc gi¶i quyÕt ngay trong qu¸ ®ång, tr¸ch nhiÖm c«ng khai xin lçi ng−êi bÞ tr×nh gi¶i quyÕt vô ¸n h×nh sù v tr¸ch nhiÖm h¹i hoÆc tr¸ch nhiÖm kh«i phôc l¹i nh÷ng h×nh sù l lo¹i tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ nÆng nÒ quan hÖ x héi m h nh vi ph¹m téi cña hä nhÊt nªn cã ng−êi cho r»ng khi hÕt thêi hiÖu tr−íc ®©y ® x©m h¹i? ThÝ dô, mét ng−êi truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù, Nh n−íc ® ph¹m téi giÕt ng−êi, hai m−¬i n¨m sau thêi "gi¶i phãng" ng−êi ph¹m téi khái tr¸ch nhiÖm hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ® hÕt v h×nh sù th× còng cã nghÜa l "gi¶i phãng" hä ng−êi n y kh«ng bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh khái c¸c tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ kh¸c. Chóng t«i sù n÷a thÕ nh−ng vÊn ®Ò ®Æt ra l ng−êi n y kh«ng ®ång t×nh víi quan niÖm trªn ®©y. cã tr¸ch nhiÖm båi th−êng thiÖt h¹i ngo i hîp Nh− tÊt c¶ mäi ng−êi ®Òu thõa nhËn, quan ®ång theo quy ®Þnh trong c¸c §iÒu 614, 615, hÖ ph¸p luËt h×nh sù l lo¹i quan hÖ rÊt hÑp 616 Bé luËt d©n sù? Thêi hiÖu khëi kiÖn ®ßi gi÷a hai chñ thÓ: Mét bªn l ng−êi ph¹m téi båi th−êng trong tr−êng hîp n y ®−îc quy v bªn kia l Nh n−íc. Tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®Þnh ra sao? Ng−êi bÞ h¹i (®¹i diÖn ng−êi bÞ l tr¸ch nhiÖm cña ng−êi ph¹m téi ph¶i chÞu 34 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi tr−íc Nh n−íc. Khi h nh vi ph¹m téi ®−îc A ph¹m téi giÕt ng−êi theo kho¶n 1 §iÒu 101 thùc hiÖn, nã kh«ng chØ l m ph¸t sinh tr¸ch BLHS n¨m 1985 v cïng thêi gian ®ã B còng nhiÖm h×nh sù cña ng−êi ph¹m téi tr−íc Nh ph¹m téi giÕt ng−êi t−¬ng tù. N¨m n¨m sau n−íc m cßn l m ph¸t sinh nhiÒu lo¹i tr¸ch khi ph¹m téi, B ra tù thó v bÞ xÐt xö víi møc nhiÖm cña ng−êi n y tr−íc c¸c chñ thÓ kh¸c ¸n chung th©n kÌm theo h×nh ph¹t bæ sung l nhau nh− c«ng d©n, tæ chøc, tËp thÓ .. Khi qu¶n chÕ ba n¨m v båi th−êng thiÖt h¹i. thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ® hÕt, Do ®−îc gi¶m thêi h¹n chÊp h nh h×nh nÕu Nh n−íc (m cô thÓ trong tr−êng hîp ph¹t, th¸ng b¶y n¨m 2001 B ®−îc tr¶ tù do. n y l ph¸p luËt) gi¶i phãng ng−êi ph¹m téi Theo quy ®Þnh cña ®iÓm c kho¶n 1 §iÒu 65 khái tr¸ch nhiÖm h×nh sù v ®ång thêi gi¶i BLHS n¨m 1999 th× 13 n¨m sau (tøc tíi n¨m phãng hä khái c¸c tr¸ch nhiÖm kh¸c l vi 2014) B míi cã thÓ ®−îc xo¸ ¸n tÝch. ph¹m tíi quyÒn v lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng Trong khi ®ã, khi A kh«ng bÞ ph¸t hiÖn d©n, tæ chøc - ®èi t−îng cÇn ®−îc Nh n−íc th× theo quy ®Þnh vÒ thêi hiÖu truy cøu tr¸ch v ph¸p luËt b¶o vÖ. V× nh÷ng lÏ trªn, chóng nhiÖm h×nh sù trong BLHS n¨m1999, ®Õn t«i cho r»ng, viÖc luËt h×nh sù cã nh÷ng quy th¸ng 7/2001 thêi hiÖu ® hÕt v A ung dung ®Þnh thÓ hiÖn sù nh©n ®¹o ®èi víi ng−êi ph¹m nh− ng−êi kh«ng cã téi, kh«ng mang ¸n tÝch téi l rÊt cÇn thiÕt, thÕ nh−ng vÒ nguyªn t¾c, v theo c¸c quy ®Þnh hiÖn h nh th× A cã tÊt c¶ c¸c quy ®Þnh ®ã kh«ng thÓ l m xÊu ®i t×nh c¸c quyÒn lîi nh− c«ng d©n b×nh th−êng. Nh− tr¹ng cña ng−êi kh¸c, x©m ph¹m tíi quyÒn v vËy, nÕu kÌm theo chÕ ®Þnh vÒ thêi hiÖu truy lîi Ých hîp ph¸p cña hä. Mét ng−êi kh«ng bÞ cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù kh«ng cã c¸c quy truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ h nh vi ph¹m ®Þnh kh¸c phï hîp th× trong thùc tÕ ¸p dông téi ® thùc hiÖn bëi lÝ do thêi hiÖu truy cøu ph¸p luËt sÏ n¶y sinh nhiÒu ®iÓm bÊt hîp lÝ, vi tr¸ch nhiÖm h×nh sù ® hÕt nh− trªn ® nªu ph¹m nguyªn t¾c c«ng b»ng v ®«i khi t¹o ra kh«ng thÓ ®−îc coi l ng−êi kh«ng ph¹m téi kÏ hë ph¸p luËt cho nh÷ng kÎ xÊu l¸ch luËt. bëi thùc tÕ hä ® ph¹m téi. §iÓm kh¸c cña §iÒu 139 BLTTHS quy ®Þnh hai c¨n cø ®Ó ng−êi n y so víi nh÷ng ng−êi ph¹m téi kh¸c c¬ quan ®iÒu tra ra quyÕt ®Þnh ®×nh chØ ®iÒu l ë chç ng−êi ®ã kh«ng bÞ to ¸n tuyªn b¶n tra l cã mét trong nh÷ng c¨n cø kh«ng ®−îc ¸n kÕt téi v v× thÕ theo nguyªn t¾c suy ®o¸n khëi tè vô ¸n h×nh sù (trong ®ã cã t×nh tiÕt v« téi ng−êi n y kh«ng bÞ coi l ng−êi cã téi. thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ® hÕt) ë ®©y, tr−íc hÕt vÒ h×nh thøc, tån t¹i v ® hÕt thêi h¹n ®iÒu tra m kh«ng chøng m©u thuÉn: Ng−êi ph¹m téi nh−ng kh«ng bÞ minh ®−îc bÞ can ® thùc hiÖn téi ph¹m. ë coi l ng−êi cã téi. Khi ® kh«ng bÞ coi l ®©y, chóng t«i kh«ng b n tíi c¨n cø thø hai ng−êi cã téi bëi kh«ng bÞ tuyªn b»ng b¶n ¸n bëi kh«ng liªn quan tíi vÊn ®Ò ®ang ®−îc buéc téi nªn vÊn ®Ò ¸n tÝch còng kh«ng ®Æt ra xem xÐt. Qua nghiªn cøu, chóng t«i cho r»ng ®èi víi ng−êi ®ã. Nh− vËy, nÕu so s¸nh nh÷ng luËt tè tông h×nh sù quy ®Þnh hÕt thêi hiÖu tr−êng hîp ph¹m téi t−¬ng tù th× ng−êi lÈn truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù l mét trong trèn ph¸p luËt l¹i lu«n cã lîi thÕ h¬n ng−êi nh÷ng c¨n cø ®Ó ®×nh chØ ®iÒu tra l ch−a thÓ kh«ng lÈn trèn. ThÝ dô, th¸ng b¶y n¨m 1981 hiÖn ®−îc tÝnh kiªn quyÕt trong ®Êu tranh víi T¹p chÝ luËt häc - 35
nghiªn cøu - trao ®æi téi ph¹m. Ho¹t ®éng ®iÒu tra, ph¸t hiÖn téi héi rÊt lín trong viÖc l m gi¶m tØ lÖ téi ph¹m ph¹m kh«ng chØ cã môc ®Ých v ý nghÜa vÒ tè Èn, t¨ng tØ lÖ téi ph¹m râ, kh¼ng ®Þnh nguyªn tông h×nh sù l gi¶i quyÕt tr¸ch nhiÖm h×nh sù t¾c mäi téi ph¹m ®Òu ph¶i bÞ ph¸t hiÖn, mäi cña ng−êi ph¹m téi m cßn cã môc ®Ých x¸c ng−êi ph¹m téi ®Òu bÞ xö lÝ. ®Þnh c¸c lo¹i tr¸ch nhiÖm kh¸c m ng−êi Tõ sù ph©n tÝch trªn ®©y, chóng t«i cho ph¹m téi kh«ng ®−îc "gi¶i phãng" thËm chÝ r»ng cã thÓ coi hÕt thêi hiÖu truy cøu tr¸ch c¶ khi thêi hiÖu truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù nhiÖm h×nh sù nh− mét c¨n cø kh«ng khëi tè ® hÕt. Ngo i ra, viÖc c¬ quan ®iÒu tra cã vô ¸n h×nh sù, khëi tè bÞ can nh−ng kh«ng thÓ thÈm quyÒn (®iÒu tra trong tè tông v ®iÒu tra coi ®©y l c¨n cø ®Ó kh«ng tiÕn h nh ®iÒu tra ngo i tè tông) kiªn quyÕt kh¸m ph¸ téi ph¹m hoÆc c¨n cø ®×nh chØ ®iÒu tra nh− quy ®Þnh v ng−êi ph¹m téi kÓ c¶ khi thêi hiÖu truy trong ph¸p luËt tè tông h×nh sù hiÖn h nh./. cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ® hÕt cã ý nghÜa x Gãp ý cho Dù th¶o.... TiÕp theo trang 7 Chñ tÞch n−íc, Thñ t−íng ChÝnh phñ, bé phñ m cña c¶ Quèc héi bëi lÏ “trªn 2/3 sè tr−ëng, ch¸nh ¸n To ¸n nh©n d©n tèi cao, th nh viªn cña ChÝnh phñ v ng−êi ®øng ®Çu viÖn tr−ëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao… c¸c c¬ quan ChÝnh phñ l ®¹i biÓu Quèc Nh− vËy th× cã thÓ ng¨n chÆn v gi¶m bít sù héi”.(2) Do vËy “v× ph¶i bËn qu¸ nhiÒu viÖc tham quyÒn, ph¸t huy cao ®é n¨ng lùc cña cña Quèc héi v ChÝnh phñ kh«ng cã ®ñ ®iÒu c¸n bé trong ho¹t ®éng cña Nh n−íc, gãp kiÖn nhiÖm vô” “Thay mÆt ChÝnh phñ b¸o c¸o phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng v møc ®é c«ng t¸c tr−íc Quèc héi, Uû ban th−êng vô ho n thiÖn cña bé m¸y nh n−íc. Quèc héi”, th«ng th−êng l¹i uû quyÒn cho thø Trong t−¬ng lai, ®Ó b¶o ®¶m cho mçi tr−ëng b¸o c¸o c«ng t¸c tr−íc Uû ban th−êng ng−êi cã ®ñ thêi gian, søc lùc v trÝ tuÖ ®Ó vô Quèc héi”.(3) Quy ®Þnh nh− vËy th× míi cã ho n th nh tèt nhiÖm vô cña m×nh th× HiÕn thÓ thùc hiÖn ®−îc sù ph©n c«ng, ph©n nhiÖm ph¸p söa ®æi nªn quy ®Þnh râ l kh«ng ai cã râ r ng gi÷a c¸c c¬ quan nh n−íc, b¶o ®¶m thÓ võa l ®¹i biÓu Quèc héi, võa l bé tr−ëng sù ®éc lËp v hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña chóng. hoÆc thÈm ph¸n cïng mét lóc. NÕu quy ®Þnh Trªn ®©y l mét sè ý kiÕn ®ãng gãp víi nh− vËy th× Thñ t−íng, c¸c th nh viªn kh¸c mong muèn l m cho HiÕn ph¸p cña n−íc ta cña ChÝnh phñ còng nh− c¸c thÈm ph¸n ®Òu ng y c ng ho n thiÖn h¬n./. kh«ng ph¶i l m thªm nhiÖm vô ®¹i biÓu Quèc héi gióp hä tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng “qu¸ t¶i” v× (2).Xem: “Mét sè vÊn ®Ò vÒ ho n thiÖn tæ chøc v ho¹t ®éng cña bé m¸y Nh n−íc Céng ho x héi chñ nghÜa c«ng viÖc v tr¸ch nhiÖm, v× thÕ, hä sÏ cã ®ñ ViÖt Nam”, TS. Lª Minh Th«ng (Chñ biªn). Nxb. ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn tèt thÈm quyÒn cña Khoa häc x héi - H Néi 2001, tr. 302. m×nh. Nhê ®ã cã thÓ tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng (3).Xem: “Mét sè vÊn ®Ò vÒ ho n thiÖn tæ chøc v ho¹t ChÝnh phñ ph¶i cã mét bé m¸y ®å sé ®Ó thùc ®éng cña bé m¸y Nh n−íc Céng ho x héi chñ nghÜa hiÖn c¸c nhiÖm vô kh«ng ph¶i chØ cña ChÝnh ViÖt Nam”, S®d, tr.303. 36 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi T¹p chÝ luËt häc - 37

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

829 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.