intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Thẩm quyền khởi tố các vụ án dân sự của Viện kiểm sát nhân dân "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

87
lượt xem
8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thẩm quyền khởi tố các vụ án dân sự của Viện kiểm sát nhân dân Các nước châu Âu khi quyết định sửa đổi hiến pháp, gia nhập Liên minh châu Âu, bỏ đồng tiền quốc gia để sử dụng đồng Euro đều tiến hành trưng cầu dân ý để nhân dân quyết định. Ở Việt Nam mặc dù trong Hiến pháp có quy định công dân có quyền thể hiện ý kiến của mình khi Nhà nước tổ chức trưng cầu dân ý, tuy nhiên cho đến nay do chúng ta chưa có Luật trưng cầu dân ý nên...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Thẩm quyền khởi tố các vụ án dân sự của Viện kiểm sát nhân dân "

  1. ®Æc san vÒ gãp ý dù th¶o bLTTDS TS. TrÇn V¨n Trung* T rong quá trình nghiên c u, xây d ng D th o B lu t t t ng dân s , th m quy n kh i t các v án dân s c a vi n ki m sát nhân 200), hu hôn nhân trái pháp lu t ( i u 184), h n ch quy n c a cha m (các i u 289, 291, 292, 373-3, 374, 375, 375-6), tư c quy n c a dân là m t trong nh ng n i dung có nhi u ý cha m ( i u 378-1), nuôi con nuôi (các i u ki n khác nhau, t p trung vào hai v n chính 354, 362), giám h (các i u 391, 405, 416, là có nên quy nh th m quy n kh i t v án 447)... B lu t dân s Nh t B n cũng có t i 18 dân s cho vi n ki m sát không và n u có thì i u lu t (các i u 7, 10, 25, 27, 40, 56, 75, 76, nên quy nh vi n ki m sát có th kh i t v án 744, 829, 834, 845, 895, 915, 918, 952, 958) dân s trong trư ng h p nào? Vì còn nhi u ý quy nh th m quy n kh i ki n các v án dân ki n khác nhau nên ây là m t n i dung ư c s c a vi n công t . ây là h th ng k t h p, ưa ra l y ý ki n nhân dân. Chúng tôi xin bàn v a b o m quy n t nh o t c a các bên v n i dung này, mong mu n góp m t ý ki n trong quan h dân s , v a b o m s can thi p nh các cơ quan có th m quy n cân nh c và t phía nhà nư c trong nh ng trư ng h p c n hoàn thi n D th o. thi t. Còn các nư c theo truy n th ng lu t án l Qua tham kh o pháp lu t nư c ngoài, (common law) thì cho r ng trong quan h dân chúng tôi th y r ng th m quy n kh i ki n (kh i s càng ít s can thi p c a công quy n càng t t t ) các v án dân s c a vi n công t (vi n và vì th , vi n công t nh ng nư c này h u như ki m sát) ư c pháp lu t c a nhi u nư c quy không tham gia vào t t ng dân s . thay nh, nh t là các nư c theo truy n th ng lu t th , h phát tri n các thi t ch và cơ ch khác dân s (civil law). Các nư c thư ng quy nh như giám h b t bu c, u, b o tr xã h i… v n này trong các văn b n pháp lu t v n i và áp d ng tri t các nguyên t c, cơ ch tranh dung như b lu t dân s , b lu t lao ng, lu t t ng trong phiên toà. Không th nói quan ni m t ch c cơ quan tư pháp... B lu t t t ng dân nào, mô hình nào là úng n hơn mà ch có s thư ng ch quy nh chung. Vì ư c quy quan ni m nào, mô hình nào phù h p hơn v i nh trong các văn b n pháp lu t v n i dung i u ki n c th c a t ng qu c gia mà thôi. nên th m quy n c a vi n công t trong vi c Nhi u nhà nghiên c u lu t h c cho r ng pháp kh i ki n các v án dân s ư c quy nh c lu t Vi t Nam (c dư i góc quan ni m, cách th t ng trư ng h p m t. B lu t dân s C ng th c ti p c n và h th ng các quy ph m thành hoà Pháp có khá nhi u i u lu t quy nh th m văn) g n gũi v i truy n th ng lu t dân s hơn. quy n c a vi n công t trong vi c kh i ki n v nư c ta, th m quy n kh i t các v án án dân s , ch y u liên quan n các v n như tuyên b ch t (các i u 88, 92), tuyên b * Vi n khoa h c ki m sát m t tích (các i u 112, 117, 122, 129, 190, 191, Vi n ki m sát nhân dân t i cao 82 T¹p chÝ luËt häc
  2. ®Æc san vÒ gãp ý dù th¶o bLTTDS dân s c a vi n ki m sát ư c quy nh khá ngoài vi n ki m sát thì các u ban M t tr n t s m (S c l nh s 51-SL ngày 17/ 04/ 1946). qu c, các t ch c thành viên c a M t tr n cũng Hi n nay, th m quy n này ư c quy nh có quy n kh i ki n v án dân s b o v chung t i i u 21 Lu t t ch c vi n ki m sát quy n l i cho ngư i khác ( i u 8 Pháp l nh nhân dân năm 2002 và quy nh c th t i i u th t c gi i quy t các v án dân s ). Nhưng 28 Pháp l nh th t c gi i quy t các v án dân theo th ng kê, các t ch c này chưa kh i ki n s , i u 28 Pháp l nh th t c gi i quy t các v án dân s nào. tranh ch p lao ng và các i u 15, 42, 55, 66, Trong quá trình nghiên c u xây d ng B 77 Lu t hôn nhân và gia ình, trong các trư ng lu t t t ng dân s , có ý ki n cho r ng không h p: Gây thi t h i cho tài s n xã h i ch nghĩa, nên quy nh th m quy n kh i t các v án dân xâm ph m quy n l i c a ngư i lao ng trong s c a vi n ki m sát nh m b o m quy n t quan h lao ng, k t hôn trái pháp lu t, xác nh o t c a các bên trong quan h dân s . nh cha, m cho ngư i con chưa thành niên Hơn n a, n u ã quy nh th m quy n kh i t ngoài giá thú, xâm ph m nghiêm tr ng quy n v án dân s c a vi n ki m sát thì c n ph i coi l i c a ngư i chưa thành niên ho c c a ngư i vi n ki m sát là m t bên ương s và như v y có như c i m v th ch t ho c tâm th n khi s làm m t i s bình ng gi a các bên trong không có ai kh i ki n. Ngo i tr các quy nh t t ng dân s vì vi n ki m sát còn là cơ quan t i Lu t hôn nhân và gia ình, các quy nh còn ki m sát vi c tuân theo pháp lu t trong t t ng l i khá chung chung nên m c dù các cơ quan dân s . i v i nh ng trư ng h p không có có th m quy n ã có văn b n hư ng d n nhưng kh năng t b o v khi quy n dân s b vi nh n th c chưa h n ã th ng nh t. ph m thì nên giao cho các t ch c xã h i kh i Theo s li u th ng kê c a Vi n ki m sát ki n thay. nhân dân t i cao, trung bình h ng năm các vi n Chúng tôi cho r ng trong i u ki n hi n ki m sát nhân dân a phương kh i t kho ng nay nên gi l i th m quy n c a vi n ki m sát g n 100 v án dân s (trong t ng s kho ng nhân dân trong vi c kh i t các v án dân s trên 100 ngàn v mà toà án th lí). M c dù s như pháp lu t hi n hành c a nư c ta và m t s v án dân s do vi n ki m sát kh i t h ng nư c ã quy nh, d a trên cơ s sau ây: năm không nhi u nhưng các trư ng h p vi n Th nh t, c n kh ng nh r ng th m quy n ki m sát kh i t là c n thi t, ch y u thu c các kh i t các v án dân s c a vi n ki m sát trư ng h p hu hôn nhân trái pháp lu t, b o v không thu c ch c năng công t ho c ch c năng quy n l i c a ngư i chưa thành niên, b o v l i ki m sát các ho t ng tư pháp như quan ni m ích công... Trư c khi ra quy t nh kh i t , c a nhi u ngư i, nh t là trong ngành ki m sát vi n ki m sát thư ng ti n hành các bư c: Thu nhân dân. Chúng tôi cho r ng s là không phù th p y ch ng c , g p g các bên có liên h p n u quy t t c các lĩnh v c ho t ng, các quan, thuy t ph c bên vi ph m th c hi n nghĩa nhi m v và th m quy n mà pháp lu t giao cho v ... nên h u h t các trư ng h p vi n ki m sát vi n ki m sát vào ch c năng c a cơ quan này. kh i t u ư c toà án ch p nh n yêu c u. Không ph i m i th m quy n, m i lĩnh v c ho t Theo quy nh c a pháp lu t hi n hành, ng c a vi n ki m sát nói riêng và c a các cơ T¹p chÝ luËt häc 83
  3. ®Æc san vÒ gãp ý dù th¶o bLTTDS quan nhà nư c nói chung u xu t phát t ch c khái ni m kh i t b ng kh i ki n cho th ng năng v i nghĩa là ho t ng c trưng c a cơ nh t và tránh nh m l n. quan ó. Ngoài lĩnh v c ho t ng chính, c Th hai, vi c kh i t và tham gia t t ng trưng, các cơ quan còn có th có nh ng th m như m t bên ương s không nh hư ng n quy n khác, lĩnh v c ho t ng khác. Nh ng ch c năng ki m sát vi c tuân theo pháp lu t th m quy n, lĩnh v c ho t ng này thư ng trong t t ng dân s c a vi n ki m sát nhân dân liên quan ho c g n gũi v i ch c năng nhưng b i l , cũng như trong t t ng hình s , ch c ôi khi ch ng có liên quan gì n ch c năng năng này không ch do ki m sát viên th c hi n c a cơ quan ó c . Pháp, vi n công t ư c t i phiên toà mà còn ư c th c hi n sau phiên giao nhi m v giám sát h t ch, m t nhi m v toà và do nh ng ngư i có th m quy n (vi n ch ng có liên quan gì n ch c năng công t trư ng, phó vi n trư ng…) c a vi n ki m sát c . Vi t Nam, vi n ki m sát nhân dân là cơ c p ó và vi n ki m sát c p trên th c hi n. Hơn quan th c hành quy n công t và ki m sát các n a, nhi m v c a vi n ki m sát (ki m sát ho t ng tư pháp nhưng i u ó không có viên) khi tham gia phiên toà v i tư cách là m t nghĩa là m i th m quy n, m i lĩnh v c ho t bên ương s khác hoàn toàn v i trư ng h p ng c a vi n ki m sát u xu t phát t ch c tham gia phiên toà v i tư cách ki m sát vi c năng này, u ph c v ch c năng này (ví d , tuân theo pháp lu t. Khi kh i t v án dân s , như th ng kê t i ph m ch ng h n). Trong t vi n ki m sát có quy n và nghĩa v t t ng như t ng dân s , vi n ki m sát nhân dân th c hi n nguyên ơn còn khi tham gia phiên toà v i tư ch c năng ki m sát các ho t ng tư pháp cách ki m sát vi c tuân theo pháp lu t, ki m sát nhưng không có nghĩa là th m quy n kh i t viên s phát bi u sau cùng v quan i m gi i các v án dân s cũng thu c ch c năng này. quy t v án. D th o B lu t t t ng dân s ây ch là th m quy n mà pháp lu t nư c ta và cũng ã phân bi t khá rõ hai trư ng h p này. m t s nư c khác giao cho vi n ki m sát mà Vi c kh i t c a vi n ki m sát không vi ph m thôi, nó hoàn toàn không thu c ch c năng th c nguyên t c t nh o t c a các bên trong quan hành quy n công t và ki m sát các ho t ng h dân s . Như ã nêu trên, vi n ki m sát ch tư pháp. i u ó có nghĩa là ngoài nhi m v kh i t v án dân s b o v l i ích Nhà chính (mà n u không có nhi m v này thì nư c, l i ích công, quy n và l i ích c a nh ng không còn là cơ quan công t n a) là truy t và ngư i không có kh năng t b o v ho c các bu c t i k ph m t i trư c toà, vi n ki m sát trư ng h p mà s t nh o t c a các bên xâm ho c vi n công t còn có th ư c giao nh ng ph m ho c có kh năng xâm ph m n l i ích nhi m v khác n a và m i qu c gia, trong công ho c tr t t công c ng (ví d , k t hôn trái m i giai o n l ch s nh t nh, nh ng nhi m pháp lu t) mà không có ai kh i ki n. Chính vì v này là r t khác nhau. Kh i t các v án dân v y, khi vi n ki m sát kh i t v án dân s s trong m t s trư ng h p c n thi t là m t không c n ph i ư c s ng ý c a ngư i có trong s các nhi m v ó c a vi n công t m t quy n và l i ích b xâm ph m. s nư c và vi n ki m sát Vi t Nam. Chính vì Th ba, vi n ki m sát có i u ki n và kh v y, phân bi t v i v án hình s c n thay năng hơn các t ch c xã h i trong vi c kh i t 84 T¹p chÝ luËt häc
  4. ®Æc san vÒ gãp ý dù th¶o bLTTDS và tham gia t t ng dân s , nh t là v n thu qua h u h t là các u phát sinh t quan h th p ch ng c và tranh t ng t i phiên toà. Hơn pháp lu t dân s , không có v nào phát sinh t n a, trong vi c th c hi n quy n l c công (cũng quan h pháp lu t lao ng. Riêng trư ng h p là nhi m v công) v i tư cách là cơ quan nhà liên quan n tài s n xã h i ch nghĩa c n ư c nư c, vi n ki m sát s ph i ch u trách nhi m nghiên c u thêm. Pháp lu t các nư c không s n ng n hơn so v i t ch c xã h i. ó là chưa d ng khái ni m này mà thư ng s d ng khái k n vi c giao cho các t ch c xã h i th c ni m tr t t công c ng v i nghĩa là h th ng t hi n nhi m v công có phù h p v i nguyên t c ch c chính tr , xã h i, kinh t , o c c a m t hay không. t nư c ư c các nhà l p pháp thi t k nên, Vì các lí do trên, trong i u ki n nư c ta ó pháp lu t ư c ban hành không ph i vì l i hi n nay, vi c ti p t c quy nh th m quy n ích cá nhân mà nh m b o v l i ích chung.(1) kh i t các v án dân s cho vi n ki m sát là Tuy nhiên, khái ni m này có n i dung r t r ng c n thi t. Nhưng c n quy nh vi n ki m sát và không ng ng phát tri n nên r t khó xác kh i t trong nh ng trư ng h p nào? i u 162 nh m t cách y và chính xác ph m vi D th o B lu t t t ng dân s quy nh: “Vi n tham gia c a vi n công t trong lĩnh v c này. ki m sát nhân dân có quy n kh i t v án trong nư c ta, c n cân nh c kĩ các i u ki n c nh ng trư ng h p theo quy nh c a Lu t hôn th , nh t là vi c qu n lí tài s n công quy nhân và gia ình và i v i nh ng vi ph m nh cho phù h p. pháp lu t liên quan n quy n, l i ích h p Nhưng như ã phân tích, có th quy pháp c a ngư i lao ng là ngư i chưa thành nh m t cách y và c th hơn nh ng niên, ngư i tàn t t và các vi ph m pháp lu t trư ng h p vi n ki m sát kh i t v án dân s lao ng nghiêm tr ng khác”. Theo quy nh thì c n thi t quy nh ngay trong các văn b n này thì vi n ki m sát ch kh i t các v vi c v pháp lu t v n i dung (B lu t dân s , B lu t hôn nhân và gia ình và lao ng còn các v lao ng...) như các nư c ã làm (Lu t hôn vi c dân s khác thì vi n ki m sát s không có nhân và gia ình nư c ta cũng ã quy nh các quy n kh i t n a. Quy nh này c a D th o trư ng h p vi n ki m sát kh i t ). Trư c m t, B lu t t t ng dân s không rõ xu t phát t cơ do B lu t dân s , B lu t lao ng… nư c ta s lí lu n và th c ti n nào. Chúng tôi cho r ng chưa quy nh c th nh ng trư ng h p này các quy nh c a pháp lu t hi n hành v v n nên B lu t t t ng dân s c n quy nh này t i i u 15, 42, 55, 66, 77 Lu t hôn nhân nguyên t c chung như pháp lu t hi n hành. và gia ình, i u 28 Pháp l nh th t c gi i Trong quá trình s a i B lu t dân s ( ang quy t các v án dân s và i u 28 Pháp l nh ti n hành), c n quy nh c th các trư ng h p gi i quy t các tranh ch p lao ng v cơ b n là vi n ki m sát có th kh i t v án dân s , phù h p, c n gi nguyên. N u b th m quy n tương t như cách mà Lu t hôn nhân và gia kh i t các v án dân s c a vi n ki m sát ã ình ã làm./. ư c quy nh các i u lu t ó thì s b m t lĩnh v c h t s c quan tr ng và c n thi t. Nh ng (1).Xem: "K y u H i th o pháp lu t t t ng dân s ", v dân s vi n ki m sát kh i t trong th i gian Nhà Pháp lu t Vi t - Pháp, năm 2000. T¹p chÝ luËt häc 85
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2