Biến chứng sau mổ phẫu thuật đoạn nhũ tiết kiệm da tái tạo vú tức thì trong điều trị ung thư vú giai đoạn sớm

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Số 3 * 2008<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> BIẾN CHỨNG SAU MỔ PHẪU THUẬT ĐOẠN NHŨ TIẾT KIỆM DATÁI TẠO VÚ TỨC THÌ TRONG ĐIỀU TRỊ UNG THƯ VÚ GIAI ĐOẠN SỚM<br /> Trần Văn Thiệp*, Trương Văn Trường**, Huỳnh Hồng Hạnh**, Trần Việt Thế Phương**,<br /> Lê Hoàng Chương**, Võ Thị Thu Hiền**, Bùi Đức Tùng**, Trần Thị Yến Uyên**,<br /> Nguyễn Đỗ Thuỳ Giang**, Nguyễn Anh Luân**, Phạm Thiên Hương**, Nguyễn Chấn Hùng*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Cơ sở: Gần đây đoạn nhũ tiết kiệm da-tái tạo vú tức thì (ĐNTKD-TTVTT ) cho thấy đã mang lại kết quả thỏa<br /> đáng trong điều trị ung thư vú giai đoạn sớm. Biến chứng sau mổ là một trong các vấn đề quan trọng của phẫu<br /> thuật này. Mục đích của nghiên cứu này là phân tích tỉ lệ biến chứng sau mổ và các yếu tố ảnh hưởng đến biến<br /> chứng sau mổ ĐNTKD-TTVTT.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu tiền cứu ghi nhận các biến chứng sau mổ của 110 ca ĐNTKD-TTVTT được thực<br /> hiện tại BV Ung Bướu TP. Hồ Chí Minh từ 5/2003 – 5/2006.<br /> Kết quả: Biến chứng sau mổ toàn bộ: 12,6%. Các biến chứng sau mổ quan trọng gồm có: Hoại tử vạt da đoạn<br /> nhũ: 0%. Hoại tử phức hợp quầng-núm vú: 4,6%. Hoại tử toàn bộ vạt tái tạo (vạt LD): 3,4%. Hoại tử một phần vạt<br /> tái tạo (vạt TRAM): 5,6%. Biến chứng sau mổ có tỉ lệ cao hơn ở các bệnh nhân có chỉ số khối cơ thể cao (BMI >25 so<br /> với BMI ≤25, p=0,023)<br /> Kết luận: Đoạn nhũ tiết kiệm da-tái tạo vú tức thì có biến chứng sau mổ thấp. Điều này ủng hộ phương pháp<br /> phẫu thuật này là một lựa chọn điều trị hiệu quả trong các ca ung thư vú giai đoạn sớm.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> POSTOPERATIVE COMPLICATIONS OF SKIN-SPARING MASTECTOMY-IMMEDIATE BREAST<br /> RECONSTRUCTION IN TREATMENT OF EARLY BREAT CANCER.<br /> Tran Van Thiep, Truong Van Truong, Huynh Hong Hanh, Tran Viet The Phuong,<br /> Le Hoang Chuong, Vo Thi Thu Hien, Bui Duc Tung, Tran Thi Yen Uyen, Nguyen Do Thuy Giang,<br /> Nguyen Anh Luân, Pham Thien Huong, Nguyen Chan Hung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 12 - No 3 – 2008: 138 - 143<br /> Background: Skin-sparing Mastectomy (SSM)-Immediate Breast Reconstruction (IBR) has recently shown to<br /> yield satisfactory results in a selected group of early breast cancer. The postoperative complications is the important<br /> issuses following SSM-IBR. The aim of our study was to analyzed the frequency and factors influencing to this<br /> procedure.<br /> Methods: Our prospective study described the postoperative of 110 cases of SSM-IBR performed in the Ho Chi<br /> Minh City Oncology Hospital from 5/2003 to 5/2006.<br /> Results: The postoperative complications overall: 12.6%. The critical postoperative complications include:<br /> Mastectomy skin flap necrosis: 0%. Areolar-nipple complex necrosis: 4.6%. Total reconstructive flap loss (LD lap):<br /> 3.4%. Partial reconstructive flap loss (TRAM flap): 5.6%. The patients with postoperative complications had a<br /> higher body mass index (BMI) >25 vs ≤25 (p=0.023)<br /> Conclusions: SSM-IBR is associated low rate of postoperative complications. This supports SSM-IBR as<br /> effective surgical option for early breast cancer.<br /> * Bộ môn Ung thư học ĐHYD TP. Hồ Chí Minh<br /> ** Khoa Ngoại 4, Bệnh Viện Ung Bướu TP. Hồ Chí Minh<br /> <br /> 1<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Số 3 * 2008<br /> MỞ ĐẦU<br /> Ung thư vú l| ung thư h|ng đầu ở phụ nữ<br /> Việt Nam. Phẫu trị l| phương ph{p điều trị chủ<br /> yếu trong ung thư vú giai đoạn sớm. Khuynh<br /> hướng phẫu thuật thay đổi nhiều trong c{c thập<br /> niên qua. Đoạn nhũ tiết kiệm da v| t{i tạo vú tức<br /> thì (ĐNTKD-TTVTT) l| một lựa chọn nhằm<br /> tr{nh c{c tổn thương về t}m lý do dư chứng<br /> đoạn nhũ qui ước v| cải thiện chất lượng sống<br /> sau điều trị. C{c vấn đề được đề cập đến<br /> phương ph{p phẫu thuật n|y l| sự an to|n về<br /> mặt ung bướu học, thẩm mỹ v| biến chứng sau<br /> mổ. Mục đích của nghiên cứu n|y l| ph}n tích<br /> kết quả biến chứng sau mổ ĐNTKD-TTVTT.<br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Đối tượng<br /> 110 ca ung thư vú giai đoạn sớm (0, I, II)<br /> được thực hiện ĐNTKD-TTVTT từ 5/2003-5/2006<br /> tại Bệnh Viện Ung Bướu TP. Hồ Chí Minh<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu:<br /> Tiền cứu loạt ca<br /> <br /> Lựa chọn bệnh nhân<br /> C{c bệnh nh}n được chẩn đo{n l| carcinôm<br /> vú giai đoạn 0, I, II có chỉ định ĐNTKD-TTVTT<br /> v| bệnh nh}n muốn điều trị theo phương ph{p<br /> n|y, thể trạng tốt: KPS: 90-100, không có tiền căn<br /> bệnh nội khoa nặng v| không béo phì v| chỉ số<br /> khối lượng cơ thể (Body Mass Index: BMI) ≤ 30<br /> Ghi nhận c{c biến chứng của ĐNTKDTTVTT. Ph}n tích c{c yếu tố nguy cơ liên quan<br /> đến biến chứng sau mổ<br /> KẾT QUẢ<br /> <br /> Đặc điểm nhóm bệnh nghiên cứu<br /> Dịch tễ -lâm sàng-bệnh học<br /> Số bệnh nh}n: 110 ca<br /> Tuổi trung bình: 40<br /> KPS≥ 90: 110 ca (100%)<br /> BMI ≤ 25: 91/110 ca (80,1%)<br /> Tiền căn bệnh nội khoa ổn định: 3/110 ca (2,7%)<br /> <br /> Giai đoạn bệnh:<br /> Giai đoạn 0: 6 ca (5,5%),<br /> Giai đoạn I: 18 ca (16,4%),<br /> Giai đoạn II: 86 ca (78,2%)<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Carcinôm ống tuyến vú x}m lấn: 100 ca<br /> (96,2%).<br /> Carcinôm tiểu thùy x}m lấn: 4 ca (3,8%).<br /> <br /> Phẫu thuật<br /> Phương pháp đoạn nhũ<br /> Đoạn nhũ tiết kiệm da (ĐNTKD): 67 ca (60,9%).<br /> Đoạn nhũ chừa núm vú (ĐNCNV): 43 ca<br /> (39,1%).<br /> Phương pháp tái tạo vú tức thì<br /> Túi độn vú + vạt da cơ lưng rộng (vạt LD): 6 ca<br /> (5,5%).<br /> Vạt da cơ lưng rộng( vạt LD):87 ca (79%)<br /> Vạt da cơ thẳng bụng (vạt TRAM): 17 ca (15,5%).<br /> <br /> Biến chứng sau mổ ĐNTKD-TTVTT<br /> Biến chứng sau mổ ĐNTKD<br /> Bảng 1: Biến chứng sau mổ ĐNTKD<br /> <br /> 1. Hoại tử vạt da<br /> 2. Hở da<br /> 3. Hoại tử núm vú<br /> 4. Nhiễm trùng<br /> 5. Chảy máu sau mổ<br /> 6. Tụ máu<br /> 7. Tụ dịch<br /> Tổng<br /> <br /> ĐNTKD (%) Tổng (%)<br /> n=67<br /> n=110<br /> 0<br /> 2 (3)<br /> <br /> 3 (4,5)<br /> 1 (1,5)<br /> 6(9)<br /> <br /> 0<br /> 3 (2,7)<br /> 2 (1,8)<br /> 1 (0,9)<br /> 4 (3,6)<br /> 2 (1,8)<br /> 2 (1,8)<br /> 14(12,6)<br /> <br /> *1 ca hoại tử một phần; 1 ca hoại tử hoàn toàn<br /> <br /> Biến chứng sau mổ TTVTT<br /> Biến chứng sớm<br /> Bảng 2: Biến chứng sớm sau mổ TTVTT<br /> Vạt LD<br /> Vạt<br /> TÚI + Vạt<br /> (%)<br /> TRAM<br /> LD (%)<br /> n=87 (%) n=17<br /> n=6<br /> Nhiễm trùng<br /> 1 (5,6)<br /> Chảy máu<br /> 3 (3,4) 1 (5,6)<br /> Tụ máu<br /> 1 (1,1) 1 (5,6)<br /> Tụ dịch nơi cho vạt 9 (10,3)<br /> 1 (16,7)<br /> Hở da<br /> 4 (4,6) 1 (5,6)<br /> Hoại tử vạt tái tạo 3* (3,4) 1** (5,6)<br /> Tổng<br /> 20 (23) 5 (29,4)<br /> <br /> * Hoại tử toàn phần<br /> <br /> Tổng<br /> (%)<br /> n=110<br /> 1 (0,9)<br /> 4 (3,6)<br /> 2 (1,8)<br /> 10 (9)<br /> 5 (4,5)<br /> 4 (3,6)<br /> 23<br /> (20,9)<br /> <br /> ** Hoại tử một phần<br /> <br /> Biến chứng muộn<br /> Bảng 3: Biến chứng muộn sau mổ TTVTT<br /> TÚI + Vạt Vạt TRAM<br /> <br /> Vạt LD<br /> <br /> LD n=6 (%) n=17 (%) n=87 (%)<br /> <br /> Giải phẫu bệnh<br /> Carcinôm tại chỗ: 6 ca (5,5%).<br /> <br /> ĐNCNV<br /> (%)<br /> n=43<br /> 0<br /> 1 (2,3)<br /> 2* (4,6)<br /> 1 (2,3)<br /> 1 (2,3)<br /> 1 (2,3)<br /> 2 (4,6)<br /> 8(18,6)<br /> <br /> Lộ túi độn<br /> <br /> 0<br /> <br /> Co rút vỏ bao<br /> <br /> 0<br /> <br /> 138<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Số 3 * 2008<br /> Phồng thành bụng<br /> <br /> 4 (23,5)<br /> <br /> Thoát vị thành bụng<br /> <br /> 0<br /> <br /> Sẹo xấu vùng lấy vạt<br /> <br /> kh{c như Slavin v| Meretoja b{o c{o biến chứng<br /> hoại tử vạt da l| 21,6% v| 10,1%.<br /> 11 (12,6)<br /> <br /> Tương quan giữa biến chứng sớm<br /> ĐNTKD-TTVTT và các yếu tố nguy cơ<br /> Bảng 4: Tương quan giữa biến chứng sớm<br /> ĐNTKD-TTVTT và các yếu tố nguy cơ<br /> Biến chứng chung của<br /> Các yếu tố<br /> <br /> BMI<br /> <br /> Độ tuổi<br /> <br /> Loại vạt<br /> <br /> ĐNTKD-TTVTT<br /> Không<br /> <br /> Có<br /> <br /> >25<br /> <br /> 2 (20)<br /> <br /> 8 (80)<br /> <br /> ≤25<br /> <br /> 73 (80,2)<br /> <br /> 18 (19,8)<br /> <br /> > 45 tuổi<br /> <br /> 19 (73,1)<br /> <br /> 7 (26,9)<br /> <br /> ≤ 45 tuổi<br /> <br /> 64 (76,2)<br /> <br /> 20 (23,8)<br /> <br /> LD<br /> <br /> 71 (76,3)<br /> <br /> 22 (23,7)<br /> <br /> TRAM<br /> <br /> 12 (70,6)<br /> <br /> 5 (29,4)<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> p<br /> <br /> 25 có tỉ lệ biến chứng 40% so với<br /> 9,9% của nhóm BMI ≤25 (p=0,023).<br /> <br /> Biến chứng vạt tái tạo vú<br /> Biến chứng chung của t{i tạo vú tức thì thay<br /> đổi từ 39-49% trong c{c nghiên cứu với số ca lớn<br /> (160 ca). Tỉ lệ v| loại biến chứng sớm hoặc trễ<br /> tùy theo phương ph{p t{i tạo. Có nhiều yếu tố<br /> ảnh hưởng đến tỉ lệ biến chứng l| hút thuốc, béo<br /> phì v| tiền căn xạ trị.<br /> Biến chứng chung nghiên cứu của chúng tôi<br /> thấp 20,9% do phương ph{p t{i tạo vú tức thì<br /> trong nghiên cứu n|y chính yếu được lựa chọn<br /> l| mô tự th}n trong đó vạt da cơ lưng rộng<br /> chiếm đa số (87/110; 79%). Đ}y l| phương ph{p<br /> t{i tạo ít g}y ra biến chứng. Nghiên cứu của<br /> Alderman(1) với phương ph{p t{i tạo chủ yếu l|<br /> vạt TRAM (gồm vạt có cuống v| vạt tự do)<br /> chiếm 145/210 ca chiếm 73,3% v| theo Pinsolle có<br /> 162/260 ca, 61% dùng phương ph{p túi độn v|<br /> vạt da cơ lưng rộng.<br /> Phương ph{p n|y đơn giản về mặt kỹ thuật<br /> nhưng biến chứng chung cao hơn phương ph{p<br /> dùng mô tự th}n.<br /> Biến chứng tụ dịch vùng lưng l| biến chứng<br /> thường gặp nhất trong phương ph{p t{i tạo vú<br /> bằng vạt da cơ lưng rộng. Có 72 - 79%(3,5). Các<br /> yếu tố nguy cơ như tụ dịch ở 79% người mập.<br /> Hút thuốc có tỉ lệ biến chứng 60% v| bệnh nh}n<br /> lớn hơn 65 tuổi tỉ lệ biến chứng 43%(5).<br /> Biến chứng hoại tử vạt to|n phần rất thấp từ<br /> 0-2%. Chúng tôi có 3 ca hoại tử ho|n to|n vạt t{i<br /> tạo chiếm tỉ lệ 3,4%, nguyên nh}n do thiếu m{u<br /> hoặc thuyên tắc mạch m{u ngực lưng.<br /> <br /> Núm vú sau khi cắt lọc mô hoại tử<br /> Hình 1: Hoại tử một phần núm vú<br /> <br /> Hoại tử núm vú hoàn<br /> toàn<br /> <br /> Núm vú sau khi cắt lọc<br /> mô hoại tử<br /> <br /> Hình 2: Hoại tử hoàn toàn núm vú<br /> Sang chấn n|y có thể xảy ra trong lúc nạo<br /> hạch n{ch bóc t{ch qu{ s{t mạch m{u hoặc chằn<br /> kéo lúc chuyển vạt lên vùng t{i tạo. Cả 3 ca hoại<br /> tử vạt n|y xảy ra trong những ca đầu tiên của<br /> chúng tôi(18). C{c ca n|y được cắt lọc bỏ vạt t{i<br /> tạo. Có 1 ca được phẫu thuật chỉnh sửa sau đó.<br /> Nghiên cứu của chúng tôi có tỉ lệ tụ dịch<br /> vùng lưng thấp (10,3%) do bệnh nh}n được lựa<br /> chọn không béo phì v| dùng kỹ thuật kh}u căng<br /> da liên tục theo Rios(14). T{c giả n|y cho rằng bóc<br /> t{ch dao điện không phải l| nguyên nh}n của tụ<br /> dịch m| chính l| khoảng chết để lại. Kỹ thuật<br /> kh}u căng da liên tục sẽ l|m mất khoảng chết v|<br /> giảm tỉ lệ tụ dịch 0% so với 30% ở nhóm chứng.<br /> C{c biến chứng thường gặp của vạt TRAM<br /> chính yếu l| hoại tử mỡ, hoại tử vạt một phần,<br /> hoại tử vạt to|n phần, phồng th|nh bụng v|<br /> tho{t vị th|nh bụng.<br /> Hoại tử mỡ v| hoại tử vạt một phần<br /> thường có liên quan đến tiền căn xạ trị th|nh<br /> ngực, béo phì v| sẹo ở th|nh bụng. Kroll cho<br /> 140<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 12 * Số 3 * 2008<br /> thấy hoại tử mỡ ở vạt TRAM có cuống l| 27%(9)<br /> v| có liên hệ đến hút thuốc v| béo phì. Hoại tử<br /> vạt to|n phần l| biến chứng nặng nhất, tỉ lệ<br /> n|y chiếm từ 0 - 1,1%(1,4).<br /> Phồng th|nh bụng v| tho{t vị th|nh bụng<br /> l| biến chứng của tất cả c{c kiểu của vạt<br /> TRAM (vạt TRAM có cuống hoặc vạt TRAM<br /> tự do). C{c nghiên cứu cho thấy tỉ lệ biến<br /> chứng từ 2,6% đến 8,8%(1,10,19).<br /> Nghiên cứu của chúng tôi về t{i tạo vú tức<br /> thì bằng vạt TRAM có cuống với số lượng còn<br /> ít, chỉ có 17 ca với tỉ lệ hoại tử mỡ 4 ca (22,2%),<br /> hoại tử vạt 1 phần 1 ca (5,6%) v| phồng th|nh<br /> bụng 4 ca (22,4%).<br /> Biến chứng sau mổ chung cho ĐNTKD –<br /> TTVTT có liên quan với chỉ số khối cơ thể BMI<br /> với 19,8% có biến chứng ở nhóm bệnh có BMI<br /> ≤25 so với 80% nhóm bệnh có BMI>25 theo<br /> (Bảng 4).<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> 11.<br /> <br /> 12.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Qua nghiên cứu 110 ca ĐNTKD-TTVTT<br /> chúng tôi nhận thấy đ}y l| một phẫu thuật lớn.<br /> Nhưng tỉ lệ biến chứng nặng sau mổ thấp v|<br /> chấp nhận được với sự lựa chọn bệnh nh}n v|<br /> phương ph{p t{i tạo thích hợp. C{c biến chứng<br /> n|y tương quan có ý nghĩa với chỉ số khối lượng<br /> cơ thể:<br /> Hoại tử vạt da đoạn nhũ: 0%<br /> Hoại tử quầng-núm vú: 4,6%<br /> Hoại tử to|n phần vạt LD: 3,4%<br /> Hoại tử một phần vạt TRAM: 5,6%<br /> <br /> 13.<br /> <br /> 14.<br /> <br /> 15.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> Alderman AK, Wilkins EG, Kim HM and Lowery JC<br /> (2002.) “Complications in Postmastectomy Breast<br /> Reconstruction: Two-Year Results of the Michigan Breast<br /> Reconstruction Outcome Study”, Plast. Reconstr.Surg. Vol<br /> 109, pp. 2265-2274.<br /> Carlson GW et al (1997). “Skin- sparing Mastectomy:<br /> Oncologic and Reconstructive considerations”, Ann Surg,<br /> Vol 225, pp.570-578<br /> Clough KB, Louis-Sylvestre C, Fitoussi A, Couturaud B. and<br /> Nos C (2002.),“Reconstruction with an Extended Latissimus<br /> Dorsi Flap”, Plast. Reconstr. Surg.,Vol 109,pp. 1904- 1911<br /> Clugston PA, Gingrass MK, Azurin D, Fisher J and Maxwell<br /> GP (2000), “Ipsilateral Pedicled TRAM Flaps: The Safer<br /> Alternative?” Plast. Reconstr. Surg. Vol 105,pp 77-82.<br /> Delay E, Gounot N, Bouillot A, Zlatoff P, Rivoire M (1998),<br /> “Autologous Latissimus Breast Reconstruction: A 3-Year<br /> Clinical Experience with 100 Patients”, American Society<br /> of Plastic Surgeons, Vol 102, pp. 1461-1478<br /> <br /> 16.<br /> <br /> 17.<br /> <br /> 18.<br /> <br /> 19.<br /> <br /> 20.<br /> <br /> Hidalgo DA, Borgen PJ, Petrek JA, Heerdt AH, Cody HS,<br /> and Disa JJ (1998), “Immediate Reconstruction After<br /> Complete Skin-Sparing Mastectomy with Autologous<br /> Tissue ”,J Am Coll Surg, Vol 187,pp.17–21<br /> Hultman CS, Daiza S (2003), “Skin- sparing Mastectomy<br /> flap complication after breast reconstruction: review of<br /> incidence, management, and outcome”, Ann Plast Surg ,<br /> Vol 50, pp.249-255.<br /> Komorowski AL, Zanini V, Regolo L, Carolei A, Wysocki<br /> WM, Costa A (2006), “Necrotic Complications after<br /> Nipple- and Areola-Sparing Mastectomy”, World J Surg ,<br /> Vol 30, pp. 1410–1413.<br /> Kroll SS, Gherardini G, Martin JE, Reece GP, Miller MJ,<br /> Evans GRD, Robb GL, Wang BG (1998), “Fat Necrosis in<br /> Free and Pedicled TRAM Flaps”, American Society of<br /> Plastic Surgeons, Volume 102, pp 1502-1507.<br /> Kroll SS, Schusterman MA, Reece GP, Miller MJ, Robb G,<br /> Evan G (1995), “Abdominal wall strength, bulging, and<br /> hernia after TRAM Flap Breast reconstruction”, Plast.<br /> Reconstr.Surg. Vol 96, pp. 616-619.<br /> Margulies AG., Hochberg J, Kepple J, Henry-Tillman RS,<br /> Westbrook K, Klimberg VS (2005), “Total skin-sparing<br /> mastectomy without preservation of the nipple-areola<br /> complex”, The American Journal of Surgery, Vol 190, pp.907-912.<br /> Meretoja TJ, Rasia S, Smitten KAJ, Asko-Seljavaara SL,<br /> Kuokkanen HOM, and Jahkola TA (2007), “Late results of<br /> skin-sparing mastectomy followed by immediate breast<br /> reconstruction”, British Journal of Surgery,Vol 94,<br /> pp.1220–1225.<br /> Petit JY, Veronesi U, Orecchia R, Luini A, Rey P, Intra M,<br /> Didier F, Martella S, Rietjens M, Garusi C, DeLorenzi F,<br /> Gatti G, Leon ME, and Casadio C (2006), “Nipple-sparing<br /> mastectomy in association with intra operative<br /> radiotherapy (ELIOT): a new type of mastectomy for<br /> breast cancer treatment”, Breast Cancer Research and<br /> Treatment, Vol 96, pp.47–51.<br /> Rios JL et al (2003),”Progressive Tension Sutures to<br /> Prevent Seroma Formation After Latissimus Dorsi<br /> Harvest”, Plast Reconstr Surg, Vol 112, pp.1779-1783<br /> Sacchini V, Pinotti JA, Barros CSD, Luini A, Pluchinotta A,<br /> Pinotti M, Boratto MG, Ricci MD, Ruiz CA, Nisida AC,<br /> Veronesi P, Petit J, Arnone P, Bassi F, Disa JJ, GarciaEtienne<br /> CA,<br /> Borgen<br /> PI(2006),<br /> “Nipple-Sparing<br /> Mastectomy for Breast Cancer and Risk Reduction:<br /> Oncologic or Technical Problem?”, J Am Coll Surg, Vol 203,<br /> pp.704–714<br /> Slavin et al (1998), “Skin-Sparing Mastectomy and<br /> Immediate Reconstruction: Oncologic Risks and Aesthetic<br /> Results in Patients with Early-Stage Breast Cancer”, Plast<br /> Reconstr Surg, Vol 102, pp.49-62<br /> Stolier AJ, Sullivan SK, and Dellacroce FJ (2008),<br /> “Technical Considerations in Nipple-Sparing Mastectomy:<br /> 82 Consecutive Cases without Necrosis”, Annals of Surgical<br /> Oncology,Vol 15, pp.1341–1347<br /> Trần Văn Thiệp v| cộng sự (2005), “T{i tạo vú tức thì bằng<br /> vạt lưng rộng trong điều trị ung thư vú giai đoạn sớm”, Y<br /> học TP. Hồ Chí Minh, Tập 9, Phụ bản của số 4, trang 8-18.<br /> Watterson PA, Bostwick J, Hester R, Bried JT, Taylor GI<br /> (1995), “TRAM flap anatomy correlated with a 10-year<br /> Clinical Experience with 556 patients” Plast. Reconstr.Surg.<br /> Vol 95, pp. 1185-1194.<br /> Wijayanayagam A, Kumar AS, Foster RD, Esserman LJ<br /> (2008), “Optimizing the Total Skin-Sparing Mastectomy”.<br /> Arch<br /> Surg,<br /> Vol<br /> 143,<br /> pp.38-45.<br /> <br /> 141<br /> <br />