Đánh giá độ ổn định của 8-clorotheophyllin được tổng hợp từ theophyllin

Chia sẻ: Hạnh Thơm | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

84
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong nghiên cứu này thực hiện đánh giá độ ổn định của 8-clorotheophylin được tổng hợp từ theophyllin dưới các điều kiện khác nhau. Đây là sản phẩm tổng hợp của bộ môn hóa dược - Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh theo quy trình đã công bố, đạt tiêu chuẩn cơ sở. Kết quả về độ ổn định sẽ chứng minh chất lượng của 8-clorotheophylin và hy vọng rằng sẽ được sử dụng làm nguyên liệu thay thế nhập ngoại trong tương lai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đánh giá độ ổn định của 8-clorotheophyllin được tổng hợp từ theophyllin

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 ĐÁNH GIÁ ĐỘ ỔN ĐỊNH CỦA 8-CLOROTHEOPHYLLIN ĐƢỢC TỔNG HỢP TỪ THEOPHYLLIN Trương Văn Đạt*, Trương Cảnh Hoàn*, Nguyễn Hữu Lạc Thủy*, Lê Minh Trí*, Trần Thành Đạo* TÓM TẮT Mục tiêu: 8-clorotheophylin, một dẫn xuất của nhóm methylxanthin có tác dụng kích thích thần kinh nhẹ, thường được kết hợp với diphenhydramin để làm giảm tác dụng phụ gây buồn ngủ của diphenhydramin. Trong nghiên cứu này chúng tôi thực hiện đ{nh gi{ độ ổn định của 8-clorotheophylin được tổng hợp từ theophyllin dưới c{c điều kiện kh{c nhau. Đ}y l| sản phẩm tổng hợp của Bộ môn Hóa Dược - Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh theo qui trình đã công bố, đạt tiêu chuẩn cơ sở (TCCS). Kết quả về độ ổn định sẽ chứng minh chất lượng của 8-clorotheophylin và hy vọng rằng sẽ được sử dụng làm nguyên liệu thay thế nhập ngoại trong tương lai. Đối tượng - Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu độ ổn định được thực hiện theo quy định của ASEAN trên 3 lô sản phẩm 8-clorotheophylin dược dụng, đạt tiêu chuẩn cơ sở. Nghiên cứu sự phân hủy của sản phẩm ở c{c điều kiện khắc nghiệt: nhiệt, nhiệt ẩm, acid-base, oxy hoá và chiếu tia UV. Nghiên cứu độ ổn định bằng phương ph{p lão hóa cấp tốc trong điều kiện nhiệt độ to = 40 ± 2 oC, độ ẩm tương đối RH = 75 ± 5%. Nghiên cứu độ ổn định dài hạn ở điều kiện bảo quản to = 30 ± 2 oC, độ ẩm tương đối RH = 75 ± 5%. Kết quả: 8-clorotheophylin đạt độ ổn định trong thời gian khảo sát. Từ khóa: 8-clorotheophylin, theophyllin, độ ổn định, lão hoá cấp tốc. ABSTRACT EVALUATION OF STABILITY OF 8-CHLOROTHEOPHYLLINE SYNTHESIZED FROM THEOPHYLLINE Truong Van Dat, Truong Canh Hoan, Nguyen Huu Lac Thuy, Le Minh Tri, Tran Thanh Dao * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 22 - No 1- 2018: 528 - 534 Objectives: 8-chlorotheophylline, which is known as a slight neurostimulant of the methylxanthine class is most commonly used in combination with diphenhydramine to alleviate the extreme drowsiness caused by the latter. This study therefore aims at evaluation of stability of 8-chlorotheophylline synthesized from theophylline (meet the standard specification of 8-chlorotheophylline n-house specifications) under different stress conditions and to develop a sensitive stability-indicating HPLC assay method. Subjects and methods: The stress conditions applied included heat, moisture, acid-base hydrolysis, oxidation, and UV light. The accelerated stability testing and shelf life, real-time stability testing. In real-time stability testing, acefylline is stored at recommended storage conditions (to = 30 ± 2 oC, RH = 75 ± 5%) and monitored until it fails the specification. In accelerated stability tests, a product is stored at elevated stress conditions (to = 40 ± 2 oC, RH = 75 ± 5%). Results: 8-clorotheophyline stable under all of these conditions during evaluation cycle. Keywords: 8-chlorotheophylline, theophylline, accelerated stability testing and shelf life, stability testing. dụng bằng cách cạnh tranh với histamin ở thụ ĐẶT VẤN ĐỀ thể H1. Ngoài tác dụng kháng histamin, Dimenhydrinat là thuốc kháng histamin, dimenhydrinat còn có tác dụng kháng thuộc nhóm dẫn xuất ethanolamin. Thuốc tác * Khoa Dược, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh Tác giả liên lạc: PGS. TS. Trần Th|nh Đạo ĐT: 0903716482 528 Email: daott@ump.edu.vn Chuyên Đề Dƣợc Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 cholinergic, chống nôn và an thần mạnh, được dùng chủ yếu làm thuốc chống nôn khi say tàu xe và chống chóng mặt. Dimenhydrinat tạo thành do sự kết hợp của diphenhydramin và 8clorotheophylin. Trong nghiên cứu này chúng tôi thực hiện đ{nh gi{ độ ổn định của 8-chlorotheophyllin được tổng hợp từ theophyllin. Đ}y l| sản phẩm tổng hợp của Bộ môn Hóa Dược - Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh theo qui trình đã công bố, đạt tiêu chuẩn cơ sở (TCCS). Kết quả về độ ổn định sẽ chứng minh chất lượng của 8chlorotheophyllin. NGUYÊN VẬT LIỆU - PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Nguyên liệu 8-chlorotheophyllin chuẩn (≥ 99,9%, lfa Aesar - Pháp), theophyllin dược dụng (≥ 99,9%, Sigma Aldrich), 8-chlorotheophyllin dược dụng (≥ 99,9%, Việt Nam), các dung môi: methanol tuyệt đối (≥ 99,9%, HPLC), acetonitril (HPLC), nước cất 2 lần (HPLC), HCl 0,1 M, NaOH 0,1 M, H2O2 3%. Thiết bị Máy khuấy từ gia nhiệt Stuart; đèn UV Viber Lourmat; tủ vi khí hậu Memmert HPP110, máy HPLC Alliance 2695-2996, đầu dò PDA; cột C8 Knauer (250 x 4,6 mm; 5 µm); cân phân tích Sartorius Practum 224-1S (0,1 mg; 0,01 mg). Các thiết bị n|y đã được hiệu chuẩn theo quy định. Phƣơng pháp nghiên cứu Nghiên cứu độ ổn định được thực hiện theo quy định của ASEAN trên 3 lô sản phẩm 8chlorotheophyllin dược dụng, đạt tiêu chuẩn cơ sở, được điều chế ở quy mô 500 g nguyên liệu theophyllin với các số lô được ký hiệu là 8chlorotheophyllin (Cl-001, Cl-002, Cl-003), gọi chung là sản phẩm. Mỗi lô được thử nghiệm 03 lần, lấy kết quả trung bình. Nghiên cứu sự phân hủy của sản phẩm ở điều ki n khắc nghi t(1,2) Để khảo sát sự phân hủy của sản phẩm, một Chuyên Đề Dƣợc Nghiên cứu Y học số điều kiện khắc nghiệt để thúc đẩy tạo sản phẩm phân hủy được trình bày trong bảng 1. Bảng 1: Các tác nhân trong khảo sát sự phân hủy ở điều kiện khắc nghiệt Tác nhân Thuốc th Tiến hành o Đun ồi ưu 72 giờ ở 65 C, Acid HCl 0,1 M trung hòa bằng base o Đun ồi ưu 72 giờ ở 65 C, Base NaOH 0,1 M trung hòa bằng acid Oxy hóa H2O2 3% Phản ng trong 72 giờ Ánh sáng Đèn U Chiếu èn U trong 72 giờ o o Nhiệt ộ Nhiệt ộ 65 C Bảo quản ở 65 C trong 72 giờ o Nhiệt ộ 65 C và o Nhiệt ộ Bảo quản ở 65 v ộ ẩm ộ ẩm tương ối và ẩm tương ối 75% trong 72 giờ 75% Trong các thử nghiệm ở c{c điều kiện thử với tác nhân acid, base, trung tính và oxy hóa: tiến hành pha mẫu có h|m lượng 1,0 mg/ml, và chứa mẫu trong erlen nút mài. Ở điều kiện thử với nhiệt độ v| {nh s{ng: c}n lượng mẫu khoảng 2,0 g và chứa mẫu trong lọ thuỷ tinh có nắp đậy. Tiến h|nh đ{nh gi{ h|m lượng sản phẩm bị phân hủy bằng phương ph{p HPLC. Nghiên cứu độ ổn định bằng phương pháp lão hóa cấp tốc (3,4) Thực hiện trong 6 tháng, bảo quản sản phẩm ở nhiệt độ 40 ± 2 oC v| độ ẩm tương đối 75 ± 5%. Đựng mẫu trong lọ thuỷ tinh có nắp đậy và bảo quan trong tủ vi khí hậu ở điều kiện như tr n, có đ{nh số từ 1-6 tương ứng với mỗi lô thử nghiệm (01 lô thử nghiệm trên 3 mẫu). Lấy mẫu ở các thời điểm: 0, 1, 2, 3, 4, 5 và 6 th{ng. Đ{nh gi{ tính chất cảm quan, tạp liên quan v| x{c định h|m lượng sản phẩm bằng phương ph{p HPLC. Ước tính tuổi thọ của sản phẩm ở điều kiện bảo quản thực bằng phương ph{p Van’t Hoff, theo công thức: C = K.C*  t90(t2) = K.t90(t1) C*: tuổi thọ ở nhiệt độ lão hóa cấp tốc  t90(t1) = 0,1053/k C: tuổi thọ ở điều kiện bảo quản thực  t90(t2) K: hệ số Van’t Hoff k: hằng số tốc độ phản ứng t1: nhiệt độ lão hóa cấp tốc (40 oC) và t2: nhiệt độ bảo quản thực (25 oC) 529 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu độ ổn định dài hạn ở điều ki n bảo quản(2,6) Do thời gian nghiên cứu có giới hạn nên chỉ thực hiện nghiên cứu độ ổn định dài hạn ở điều kiện bảo quản (nhiệt độ 30 ± 2 oC, độ ẩm tương đối 75 ± 5%) trong thời gian 12 th{ng. Đựng mẫu trong lọ thủy tinh có nắp đậy và bảo quan trong tủ vi khí hậu ở điều kiện như tr n, có đ{nh số từ 1-5 tương ứng với mỗi lô (01 lô thử nghiệm trên 3 mẫu). Lấy mẫu ở các thời điểm 0, 3, 6, 9 và 12 th{ng. Đ{nh gi{ tính chất, tạp liên quan và xác định h|m lượng bằng phương pháp HPLC. Xác định tạp chất và định lượng 8chlorotheophyllin theo tiêu chuẩn cơ sở bằng phương pháp HPLC X{c định tạp chất bằng phương ph{p HPLC: dựa theo quy trình của tiêu chuẩn cơ sở đã được thẩm định bởi Viện kiểm nghiệm thuốc Tp. HCM (số: 0448/VNK-NB2016). Dung dịch thử Pha dung dịch mẫu thử 1 mg/ml bằng pha động. Lọc qua màng lọc 0,45 µm. Dịch lọc được tiêm vào hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao. Dung dịch đối chiếu (a) Pha dung dịch gồm 0,05% của 8clorotheophyllin v| theophyllin đối chiếu trong pha động. Dung dịch đối chiếu (b) Pha loãng 1,0 ml dung dịch đối chiếu (a) vừa đủ thành 100 ml bằng pha động. Lọc qua màng lọc 0,45 µm. Dịch lọc được tiêm vào hệ thống sắc ký lỏng. Điều kiện sắc ký Cột: C18 (4,6 x 250 mm; 5µm) Pha động: acetonitril - dung dịch pH 3 (40 : 60) (Dung dịch pH 3: lấy 1000 ml nước chỉnh pH 3 bằng acid phosphoric đậm đặc) ước sóng phát hiện: 275 nm Thể tích tiêm mẫu: 10 µl Tốc độ dòng 1,0 ml/phút 530 Nhiệt độ cột: 40 oC Cách tiến hành Tiêm dung dịch đối chiếu (b) và dung dịch thử, so sánh sắc ký đồ của 2 dung dịch, tính % diện tích pic. Định lượng bằng phương ph{p HPLC: dựa theo quy trình của tiêu chuẩn cơ sở đã được thẩm định bởi Viện kiểm nghiệm thuốc Tp. HCM (số: 0448/VNK-NB2016). Dung dịch thử Pha dung dịch mẫu thử 200 µg/ml bằng pha động. Lọc qua màng lọc 0,45 µm. Dịch lọc được tiêm vào hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao. Dung dịch đối chiếu Pha mẫu đối chiếu 200 µg/ml bằng pha động. Lọc qua màng lọc 0,45 µm. Dịch lọc được tiêm vào hệ thống sắc ký lỏng hiệu năng cao. Điều kiện sắc ký Cột: C18 (4,6 x 250 mm; 5µm) Pha động: acetonitril - dung dịch pH 3 (40 : 60) (Dung dịch pH 3: lấy 1000 ml nước chỉnh pH 3 bằng acid phosphoric đậm đặc) ước sóng phát hiện: 275 nm Thể tích tiêm mẫu: 10 µl Tốc độ dòng 1,0 ml/phút Nhiệt độ cột: 40 oC Tiến hành - Kiểm tra tính phù hợp của hệ thống: tiêm 6 lần liên tiếp mẫu đối chiếu. RSD% của thời gian lưu v| diện tích pic của 8-chlorotheophyllin trên sắc ký đồ thu được không quá 2 %. - Tiến hành sắc ký lần lượt dung dịch đối chiếu và dung dịch thử. Cách tính kết quả H|m lượng 8-chlorotheophyllin được xác định dựa vào diện tích pic thu được của dung dịch đối chiếu, dung dịch thử v| h|m lượng của 8-chlorotheophyllin đối chiếu. Chuyên Đề Dƣợc Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 KẾT QUẢ Nghiên cứu sự phân hủy của sản phẩm ở điều kiện khắc nghiệt Nghiên cứu sự phân hủy của 8chlorotheophyllin trong c{c điều kiện khắc Nghiên cứu Y học nghiệt được mô tả trong phần phương ph{p nghiên cứu. Tiến hành trên 03 lô, mỗi lô làm 03 lần lấy kết quả trung bình Kết quả nghiên cứu sự phân hủy của acefyllin ở c{c điều kiện khắc nghiệt được thể hiện ở Bảng 2. Bảng 2: Kết quả nghiên cứu phân hủy 8-chlorotheophyllin ở điều kiện khắc nghiệt Điều kiện Mẫu chuẩn HCl 0,1 M (pH 1) NaOH 0,1M (pH 13) H2O2 3% Đèn U o 65 C o 65 C và RH = 75% Th i gi n lưu của các pic trên sắc ký đồ Một pic: 3,302 Ba pic: 2,113; 2,633; 3,309 Hai pic: 2,629; 3,302 Bốn pic: 2,367; 2,657; 2,877; 3,307 Một pic: 3,295 Một pic: 3,295 Một pic: 3,302 8-clorotheophyllin còn lại (mcg/ml) 0,50 0,497 0,4991 0,3875 0,5 0,5 0,5 (a) (b) (c) (d) (e) Hình 1: Sắc ký đồ của 8-chlorotheophyllin trong điều kiện khắc nghiệt: % 8-clorotheophyllin bị phân hủy 0 0,49 0,18 22,49 0 0 0 (f) (a) nhiệt ẩm, (b) nhiệt khô, (c) đèn UV, (d) H2O2 3%, (e) NaOH 0,1 M, (f) HCl 0,1 M Chuyên Đề Dƣợc 531 Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 1 * 2018 Nghiên cứu Y học Nghiên cứu độ ổn định theo phƣơng pháp lão hóa cấp tốc Nhận xét: 8-Clorotheophyllin tương đối bền với nhiệt độ, độ ẩm; 8-Clorotheophyllin kém bền Kết quả theo dõi độ ổn định trong thời gian 6 tháng ở điều kiện 40 ± 2 oC v| độ ẩm tương đối 75 5% được trình bày trong Bảng 3. Phân tích phương sai hai yếu tố không lặp (Anova: TwoFactor Without Replication) h|m lượng hoạt chất 8-chlorotheophyllin của 3 lô trong thời gian 6 th{ng thu được kết quả thể hiện trong bảng 4. và bị phân hủy ít trong môi trường kiềm, acid, không bền và bị phân huỷ nhiểu trong môi trường oxy hóa, trong đó, 8-clorotheophyllin bị phân hủy nhiều nhất ở môi trường oxy hoá (khoảng 22,49%). Bảng 3: Kết quả theo dõi độ ổn định của acefyllin ở điều kiện lão hóa cấp tốc Chỉ tiêu Tính chất T p chất liên quan H m ượng (%) Kết luận Th i gian khảo sát (tháng) Lô 0 1 2 3 4 5 6 Lô Cl-001 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-002 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-003 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-001 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-002 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-003 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-001 100,03 99,89 99,43 99,45 99,21 100,79 99,89 Lô Cl-002 100,12 100,21 99,83 99,23 98,89 99,01 98,21 Lô Cl-003 100,05 100,04 99,98 99,32 99,50 98,84 98,23 Lô Cl-001 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-002 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Lô Cl-003 Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t Đ t * Đạt : đạt theo tiêu chuẩn cơ sở Bảng 4: Kết quả ph}n tích phương sai hai yếu tố Nguồn (Source of Variation) SS df MS F P-value F crit Giữa các hàng (Rows) 0,8475 2 0,4238 1,3509 0,2957 3,8853 Giữa các cột (Columns) 3,9517 6 0,6586 2,0996 0,1292 2,9961 Sai số (Error) 3,7643 12 0,3137 Tổng cộng (Total) 8,5635 20 Trong đó, p = 0,129 > 0,05 Vì vậy, h|m lượng của 3 lô trong thời gian 6 th{ng kh{c nhau không ý nghĩa. Nhận xét: 8-clorotheophyllin ổn định trong thời gian 6 tháng ở điều kiện 40 ± 2oC v| độ ẩm tương đối 75 ± 5%. Kết quả này phù hợp với kết quả nghiên cứu độ ổn định ở điều kiện khắc nghiệt, 8clorotheophyllin bền với nhiệt và nhiệt ẩm. 532 Ước tính tuổi thọ của 8-chlorotheophyllin (Theo Van’t Hoff) Bảng 5: H|m lượng trung bình của 8clorotheophyllin trong thời gian thử nghiệm Tháng Lô Cl-001 Lô Cl-002 Lô Cl-003 Trung bình 0 100,03 100,12 100,05 100,07 1 2 3 4 5 6 99,89 99,43 99,45 99,21 100,79 99,89 100,21 99,83 99,23 98,89 99,01 98,21 100,04 99,98 99,32 99,50 98,84 98,23 100,05 99,75 99,33 99,20 99,55 98,78 Dựa trên số liệu về x{c định h|m lượng [Dt] của 8-chlorotheophyllin trong thời gian 6 tháng ở Chuyên Đề Dƣợc