Kết quả của phẫu thuật nội soi đặt lưới tiền phúc mạc điều trị thoát vị bẹn

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 10/01/2015<br /> <br /> KẾT QUẢ CỦA PHẪU THUẬT NỘI SOI ĐẶT LƯỚI TIỀN PHÚC MẠC<br /> ĐIỀU TRỊ THOÁT VỊ BẸN<br /> Nguyễn Hoàng Bắc*, Lê Quan Anh Tuấn*, Phạm Minh Hải**, Vũ Quang Hưng*, Võ Tuấn Kiệt**,<br /> Trần Thái Ngọc Huy**, Nguyễn Viết Hải**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Xác định tỉ lệ tái phát và đánh giá tình trạng đau mạn tính sau phẫu thuật nội soi đặt lưới tiền<br /> phúc mạc điều trị thoát vị bẹn.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang.<br /> Kết quả: Từ tháng 01/2006 đến tháng 12/2011 có 80 bệnh nhân thỏa tiêu chuẩn nghiên cứu. Thời gian theo<br /> dõi trung bình là 31 tháng, ngắn nhất là 6 tháng và dài nhất là 75 tháng. Không có trường hợp nào tái phát. Đau<br /> trong lúc nằm viện là không đáng kể. Chúng tôi đánh giá đau mạn tính sau mổ theo thang điểm Carolinas. Thang<br /> điểm này gồm 6 mức độ đau từ nhẹ tới nặng (từ 0 tới 5). Tỉ lệ đau mạn tính sau mổ trong nghiên cứu của chúng<br /> tôi là 26,25%. Tất cả các trường hợp đều đau ở mức độ 1 (đau ít, không ảnh hưởng sinh hoạt). Không có sự liên<br /> quan giữa đau sau mổ với tuổi, mổ tái phát hay lần đầu, có hay không cố định lưới.<br /> Kết luận: Phẫu thuật nội soi đặt lưới tiền phúc mạc có tỉ lệ tái phát thấp. Đau mạn tính sau mổ ở mức độ<br /> nhẹ, không ảnh hưởng sinh hoạt.<br /> Từ khóa: Phẫu thuật nội soi, thoát vị bẹn, đau mạn tính sau mổ.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> OUTCOME OF TEP AND TAPP FOR INGUINAL HERNIA REPAIR<br /> Nguyen Hoang Bac, Le Quan Anh Tuan, Pham Minh Hai, Vu Quang Hung, Vo Tuan Kiet,<br /> Tran Thai Ngoc Huy, Nguyen Viet Hai<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - Supplement of No 1 - 2015: 193 - 196<br /> Background: Determine the rate of recurrence and chronic pain after endoscopic hernia repair.<br /> Method: This is a cross – sectional study.<br /> Results: From 01/2006 to 12/2011, there were 80 patients underwent endoscopic hernia repair with post-op<br /> follow up. The mean follow up duration was 31 months (from 6 to 75 months). There was no recurrence. Early<br /> pain was very little. Exammination of postoperation chronic pain based on Carolinas scale. There were 6 levels of<br /> pain in this. Late pain were 26.25 %, mild and not bothersome. There were not significal correlation between<br /> chronic pain and age, surgery of recurrent hernia or fixation of mesh.<br /> Conclusions: TEP AND TAPP have low recurrent rate and good quality of life.<br /> Keywords: Endoscopic hernia repair, inguinal hernia, chronic pain.<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> Các phương pháp mổ điều trị thoát vị bẹn<br /> được chia thành 2 nhóm như sau:<br /> <br /> Ngoại Tổng Quát<br /> <br /> Phục hồi thành bẹn bằng mô tự thân: Bassini,<br /> Mc Vay, Shouldice,… trong số này, Shouldice là<br /> hiệu quả nhất (4,24).<br /> <br /> 193<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> <br /> Phục hồi thành bụng bằng mảnh ghép nhân<br /> tạo (lưới): đặt lưới tiền phúc mạc. Có 2 cách tiếp<br /> cận:<br /> Ngả trước: mổ mở. Điển hình của phương<br /> pháp này là phẫu thuật Lichtenstein(12).<br /> *.Bộ môn Ngoại, Đại học Y Dược TPHCM<br /> <br /> Trong số 80 trường hợp, có 1 trường hợp là<br /> thoát vị kẹt, các trường hợp còn lại đều đẩy khối<br /> thoát vị lên được trước mổ. Tất cả các trường<br /> hợp đều được mổ chương trình.<br /> Thoát vị bẹn tái phát được chẩn đoán trước<br /> <br /> ** Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM<br /> <br /> Tác giả liên lạc: BS. Phạm Minh Hải ĐT: 0909757420<br /> <br /> Email: minhhaiy99@yahoo.com<br /> <br /> Ngả sau: Có cả mổ mở và mổ nội<br /> (1,8,10,13,20,26)<br /> soi<br /> .<br /> Hiện nay, phẫu thuật đặt lưới được xem là<br /> phẫu thuật tiêu chuẩn điều trị thoát vị<br /> bẹn(5,6,14,15,18,22).<br /> Gần đây, phẫu thuật nội soi đặt lưới tiền<br /> phúc mạc được thực hiện ngày càng phổ biến, cả<br /> ngoài nước lẫn trong nước. Nhiều nghiên cứu<br /> cho thấy phẫu thuật nội soi có thể thực hiện<br /> được với sự an toàn cao. Tuy nhiên, sự thành<br /> công của phương pháp điều trị này không phải<br /> chỉ dừng lại ở mức an toàn. Tái phát và chất<br /> lượng cuộc sống sau mổ là vấn đề quan trọng,<br /> góp phần quyết định sự thành công của phương<br /> pháp điều trị.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> Đây là nghiên cứu cắt ngang. Tất cả những<br /> bệnh nhân được chẩn đoán thoát vị bẹn và<br /> được phẫu thuật nội soi đặt lưới tiền phúc<br /> mạc tại bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM từ<br /> tháng 01 năm 2006 đến tháng 12 năm 2011 và<br /> có tái khám sau mổ ít nhất 6 tháng sẽ được<br /> đưa vào nghiên cứu.<br /> <br /> mổ là 12,5% (tiền sử mổ thoát vị bẹn cùng bên).<br /> Các trường hợp này đều được mổ mở ở lần mổ<br /> trước và không đặt lưới. Những trường hợp còn<br /> lại là mổ lần đầu.<br /> Không có trường hợp nào phải chuyển mổ<br /> mở. Không có tai biến trong mổ.<br /> Bệnh nhân có thể trở lại sinh hoạt sau 1 ngày.<br /> Mức độ đau sau mổ trong thời gian nằm viện là<br /> không đáng kể.<br /> Thời gian nằm viện trung bình là 2,2 ngày.<br /> Trường hợp nằm viện dài nhất là 5 ngày. Trường<br /> hợp này do bệnh nhân lớn tuổi và có bệnh nội<br /> khoa kèm theo.<br /> Thời gian theo dõi bệnh trung bình là 31<br /> tháng, ngắn nhất là 6 tháng và dài nhất là 75<br /> tháng (6 năm 3 tháng).<br /> Khi bệnh nhân tái khám, chúng tôi theo dõi<br /> vấn đề tái phát và đau sau mổ. Chúng tôi không<br /> ghi nhận có trường hợp nào tái phát sau thời<br /> gian theo dõi ở 80 bệnh nhân nghiên cứu. Đau<br /> mạn tính sau mổ được đánh giá theo thang điểm<br /> Carolinas như sau:<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> <br /> 0 Không triệu chứng.<br /> <br /> Trong thời gian 6 năm, từ tháng 01 năm 2006<br /> đến tháng 12 năm 2011, chúng tôi có 80 trường<br /> hợp. Độ tuổi trung bình là 47,2. Tuổi thấp nhất là<br /> 15 và cao nhất là 84.<br /> <br /> 1 Nhẹ nhưng không gây phiền hà.<br /> <br /> Trong số đó, nam chiếm đa số. Chỉ có 2<br /> trường hợp là nữ.<br /> Thời gian trung bình từ lúc phát hiện bệnh<br /> đến khi mổ là 28 tháng.<br /> <br /> 194<br /> <br /> 2 Nhẹ và gây phiền hà.<br /> 3 Trung bình và/hoặc mỗi ngày.<br /> 4 Nặng.<br /> 5 Tàn tật.<br /> Thang điểm trên đây được đánh giá ở các<br /> mức độ từ thấp tới cao: khi nằm, cúi, ngồi, các<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> động tác sinh hoạt thông thường, ho hoặc hít<br /> sâu, đi bộ, leo cầu thang và chơi thể thao.<br /> Do số liệu không nhiều, nên để tiện trình bày<br /> thì chúng tôi gộp các mức độ đánh giá như sau:<br /> khi nằm, vận động nhẹ (cúi, ngồi và sinh hoạt<br /> thông thường), và vận động nặng (ho hoặc hít<br /> sâu, đi bộ, leo cầu thang, chơi thể thao).<br /> Bảng 1: Kết quả khi bệnh nhân nằm.<br /> Điểm<br /> Cảm giác lưới (n)<br /> Đau (n)<br /> <br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 3<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 4<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 5<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> Bảng 2: Kết quả khi vận động nhẹ.<br /> Điểm<br /> Cảm giác lưới (n)<br /> Đau (n)<br /> Giới hạn vận động (n)<br /> <br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 1<br /> 4<br /> 5<br /> 0<br /> <br /> 2<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 3<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 4<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 5<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 2<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 3<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 4<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 5<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> Bảng 3: Kết quả khi vận động nặng.<br /> Điểm<br /> Cảm giác lưới (n)<br /> Đau (n)<br /> Giới hạn vận động (n)<br /> <br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 1<br /> 7<br /> 15<br /> 0<br /> <br /> Như vấy, nếu tính chung thì có 12 trường<br /> hợp có cảm giác có lưới, chiếm 15%. Cảm giác<br /> đau là 21 trường hợp, chiếm 26,25%. Các trường<br /> hợp trên đều ở mức độ nhẹ, không trường hợp<br /> nào phải dùng thuốc giảm đau kéo dài.<br /> Bảng 4: Mối tương quan giữa đau mạn tính và các<br /> yếu tố nguy cơ.<br /> Yếu tố<br /> Tuồi<br /> ≤ 40<br /> >40<br /> Tái phát (tiền căn mổ TVB cùng<br /> bên)<br /> Không<br /> Có<br /> Cố định lưới<br /> Không<br /> Có<br /> <br /> R<br /> <br /> p<br /> 0,06<br /> <br /> 0,31<br /> O,13<br /> 0,2<br /> O,18<br /> 0,33<br /> 0,7<br /> 0,19<br /> 0,23<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, nam chiếm<br /> đa số (chỉ có 2 trường hợp là nữ). Điều này cũng<br /> phù hợp với các tác giả khác và phù hợp với cơ<br /> chế thoát vị.<br /> <br /> Ngoại Tổng Quát<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Đau mạn tính được định nghĩa là đau kéo<br /> dài từ 3 tháng trở lên(1). Gần đây, đau mạn tính<br /> sau mổ thoát vị bẹn đang là vấn đề thời sự. Đau<br /> ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh<br /> nhân. Điều trị đau mạn tính sau mổ khó khăn và<br /> tốn kém. Hội thoát vị Châu Âu xem đau mạn<br /> tính là yếu tố tiên phát và quan trong nhất của<br /> cuộc mổ điều trị thoát vị bẹn (23).<br /> Một số báo cáo, có báo cáo tổng quan hệ<br /> thống, cho thấy tỉ lệ đau mạn tính sau mổ thoát<br /> vị bẹn từ 15 – 53%. Trong số đó, đau ở mức độ<br /> trung bình và nặng từ 10 – 12%(2,19).<br /> Trong ngiên cứu của chúng tôi tỉ lệ đau mạn<br /> tính sau mổ là 26,25%, nhưng đều ở mức độ nhẹ,<br /> không cần điều trị đặc hiệu.<br /> Nhiều nghiên cứu cho thấy có sự liên quan<br /> giữa sự gia tăng nguy cơ đau mạn tính sau mổ<br /> với sự tổn thương thần kinh trong lúc mổ(2,27).<br /> Khi so sánh giữa đặt lưới và không đặt lưới thì tỉ<br /> lệ đau mạn tính sau mổ ở nhóm đặt lưới thấp<br /> hơn có ý nghĩa thống kê. Tương tự, tỉ lệ này cũng<br /> thấp hơn có ý nghĩa thống kê khi so sánh nhóm<br /> mổ nội soi với nhóm mổ mở có và không đặt<br /> lưới(2,3,7,9,16,21).<br /> Nghiên cứu của chúng tôi không ghi nhận sự<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa biến chứng<br /> đau mạn tính ở người trẻ tuổi và người lớn tuổi,<br /> ở nhóm mổ lại (tái phát) so với nhóm mổ lần đầu<br /> (p>0,05). Nhiều tác giả trên thế giới nghiên cứu<br /> về vấn đề này. Một số nghiên cứu là ngẫu nhiên<br /> có đối chứng với trên 300 bệnh nhân. Các nghiên<br /> cứu này cho thấy nguy cơ đau mạn tính gia tăng<br /> ở người trẻ tuổi và người bị thoát vị bẹn tái<br /> phát(2,17,19).<br /> Nghiên cứu của Lau H. và Smith AI. Cho<br /> thấy không có sự khác biệt về biến chứng đau<br /> mạn tính ở 2 nhóm có và không cố định<br /> lưới(11,25). Kết quả của chúng tôi phù hợp với<br /> các tác giả này.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Phẫu thuật nội soi đặt lưới tiền phúc mạc<br /> điều trị thoát vị bẹn có tỉ lệ tái phát thấp. Đau<br /> <br /> 195<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Phụ bản của Số 1 * 2015<br /> <br /> mạn tính sau mổ ở mức độ nhẹ, không ảnh<br /> hưởng sinh hoạt.<br /> <br /> 15.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 16.<br /> <br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> 3.<br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> 11.<br /> <br /> 12.<br /> 13.<br /> <br /> 14.<br /> <br /> Aasvang E, Kehlet H (1986) Classification of chronic pain.<br /> Descriptions of chronic pain syndromes and definitions of pain<br /> terms. Prepared by the International Association for the Study<br /> of Pain, Subcommittee on Taxonomy. Pain, Suppl 3: S1–S226<br /> Aasvang E, Kehlet H (2005) Chronic postoperative pain: the<br /> case of inguinal herniorrhaphy. Br J Anaesth, 95: 69–76<br /> Aasvang E, Kehlet H (2005) Surgical management of chronic<br /> pain after inguinal hernia repair. Br J Surg, 92: 95–801<br /> Beets GL, Oosterhuis KJ, Go PM, Baeten CG, Kootstra G(1997)<br /> Longterm followup (12–15 years) of a randomized controlled<br /> trial comparing Bassini-Stetten, Shouldice, and high ligation<br /> with narrowing of the internal ring for primary inguinal hernia<br /> repair. J Am Coll Surg, 185: 352–357<br /> Bittner R, Sauerland S, Schmedt CG (2005) Comparison of<br /> endoscopic techniques vs Shouldice and other open nonmesh<br /> techniques for inguinal hernia repair: a meta-analysis of randomized controlled trials. Surg Endosc, 19: 605–615<br /> Butters M, Redecke J, Ko¨ninger J (2007) Long-term results of a<br /> randomized clinical trial of Shouldice, Lichtenstein and transabdominal preperitoneal hernia repairs. Br J Surg, 94: 562–565<br /> Collaboration EH (2002) Repair of groin hernia with synthetic<br /> mesh: meta-analysis of randomized controlled trials. Ann Surg,<br /> 235: 322–332<br /> Dogru O, Girgin M, Bulbuller N, Cetinkaya Z, et al (2006)<br /> Comparison of Kugel and Lichtenstein operations for inguinal<br /> hernia repair: results of a prospective randomized study. World<br /> J Surg, 30: 346–350<br /> Ko¨ninger J, Redecke J, Butters M (2004) Chronic pain after<br /> hernia repair: a randomized trial comparing Shouldice, Lichtenstein and TAPP. Langenbecks Arch Surg, 389: 361–365<br /> Kugel RD (1999) Minimally invasive, nonlaparoscopic, preperitoneal, and sutureless, inguinal herniorrhaphy. Am J Surg,<br /> 178: 298–302<br /> Lau H (2005) Fibrin sealant versus mechanical stapling for<br /> mesh fixation during endoscopic extraperitonealinguinal<br /> hernioplasty: a randomized prospective trial. Ann Surg, 242:<br /> 670–675<br /> Lichtenstein IL, Shulman AG, Amid PK, Montllor MM (1989)<br /> The tension-free hernioplasty. Am J Surg, 157: 188–193<br /> Liem MS, van der Graaf Y, van Steensel CJ, Boelhouwer RU, et<br /> al (1997) Comparison of con-ventional anterior surgery and<br /> laparoscopic surgery for inguinal-hernia repair. N Engl J Med<br /> 336:1541–1547<br /> McCormack K, Scott NW, Go PM, Ross S, et al (2003)<br /> Laparoscopic techniques versus open techniques for inguinal<br /> hernia repair. Cochrane Database Syst Rev, CD001785<br /> <br /> 196<br /> <br /> 17.<br /> 18.<br /> <br /> 19.<br /> <br /> 20.<br /> <br /> 21.<br /> <br /> 22.<br /> <br /> 23.<br /> <br /> 24.<br /> <br /> 25.<br /> <br /> 26.<br /> <br /> 27.<br /> <br /> Miedema BW, Ibrahim SM, Davis BD, Koivunen DG (2004) A<br /> prospective trial of primary inguinal hernia repair by surgical<br /> trainees. Hernia, 8: 28–32<br /> Neumayer L, Giobbie-Hurder A, Jonasson O, Fitzgibbons R Jr,<br /> et al (2004) Open mesh versus laparoscopic mesh repair of<br /> inguinal hernia. N Engl J Med, 350: 1819–1827<br /> Nienhuijs SW, Boelens OB, Strobbe LJ (2005). Pain after anterior mesh hernia repair. J Am Coll Surg, 200: 885–889<br /> Nordin P, Bartelmess P, Jansson C, Svensson C, Edlund G<br /> (2002) Randomized trial of Lichtenstein versus Shouldice<br /> hernia repair in general surgical practice. Br J Surg, 89: 45–49<br /> Poobalan AS, Bruce J, Smith WC, King PM, et al (2003) A<br /> review of chronic pain after inguinal herniorrhaphy. Clin J<br /> Pain, 19: 48–54<br /> Read RC, Barone GW, Hauer-Jensen M, Yoder G (1993) Properitoneal prosthetic placement through the groin. The anterior<br /> (Mahorner-Goss, Rives-Stoppa) approach. Surg Clin North<br /> Am, 73: 545–555<br /> Schmedt CG, Sauerland S, Bittner R (2005) Comparison of<br /> endoscopic procedures vs Lichtenstein and other open mesh<br /> techniques for inguinal hernia repair: a meta-analysis of randomized controlled trials. Surg Endosc, 19: 188–199<br /> Scott NW, McCormack K, Graham P, Go PM, et al (2002) Open<br /> mesh versus non-mesh for repair of femoral and inguinal<br /> hernia. Cochrane Database Syst Rev, CD002197.<br /> Simons MP, Aufenacker T, Bay – Nielson M, et al (2009)<br /> European Hernia Society guidelines on the treatment of<br /> inguinal hernia in adult patients. Hern, 13: 343–403<br /> Simons MP, Kleijnen J, van Geldere D, Hoitsma HF, Obertop H<br /> (1996) Role of the Shouldice technique in inguinal hernia<br /> repair: a systematic review of controlled trials and a metaanalysis. Br J Surg, 83: 734–738<br /> Smith AI, Royston CM, Sedman PC (1999) Stapled and nonstapled laparoscopic transabdominal preperitoneal (TAPP)<br /> inguinal hernia repair. A prospective randomized trial. Surg<br /> Endosc, 13: 804–806<br /> Stoppa RE, Rives JL, Warlaumont CR, Palot JP, et al (1984) The<br /> use of Dacron in the repair of hernias of the groin. Surg Clin<br /> North Am, 64: 269–285<br /> Wijsmuller AR, van Veen RN, Bosch JL, Lange JF, et al (2007)<br /> Nerve management during open hernia repair. Br J Surg, 94:<br /> 17–22.<br /> <br /> Ngày nhận bài báo:<br /> <br /> 01/11/2014<br /> <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo:<br /> <br /> 06/11/2014<br /> <br /> Ngày bài báo được đăng:<br /> <br /> 10/01/2015<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br />