Khảo sát mối tương quan giữa vẹo vách ngăn và viêm mũi xoang mạn tính

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT MỐI TƯƠNG QUAN GIỮA VẸO VÁCH NGĂN<br /> VÀ VIÊM MŨI XOANG MẠN TÍNH<br /> Nguyễn Thanh Vũ*, Lâm Huyền Trân**<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Khảo sát mối tương quan giữa vẹo vách ngăn và viêm mũi xoang mạn tính.<br /> Thiết kế nghiên cứu: Cắt ngang mô tả có phân tích.<br /> Phương pháp: Khảo sát mối tương quan giữa vẹo vách ngăn và viêm mũi xoang mạn tính dựa trên lâm<br /> sàng, nội soi mũi xoang và CT-scan.<br /> Kết quả: Chúng tôi nghiên cứu 345 bệnh nhân tại BV ĐHYD TpHCM từ tháng 11 năm 2009 đến tháng 8<br /> năm 2010 gồm 170 (49,3%) nam và 175 nữ (50,7%). Độ tuổi từ 18 đến 70 (trung bình là 38 tuổi). Hình thái<br /> vách ngăn gồm dầy chân vách ngăn (6,37%), gai vách ngăn (9,27%), vẹo hình chữ C (12,46%), vẹo hình chữ S<br /> (9,56%), mào vách ngăn (27,53%) và dạng phối hợp (10,14%). Trên nội soi theo phân loại Mladina có vẹo vách<br /> ngăn loại I (6,96%), loại II (6,37%), loại III (19,13%), loại IV (9,56%), loại V(27,25%), loại VI (2,89%) và loại<br /> VII (10,43%). Phân loại vẹo vách ngăn trên CTscan theo Brett A. Miles gồm loại I (3,19%), loại II (36,52%),<br /> loại III (29,56%), loại IV (11,01%) và loại V (2,32%). Trên phương diện góc của vách ngăn bị vẹo gồm góc β <<br /> 50 (8,69%), 50 < β < 100 (36,52%) 100 < β < 150 (30,43%) và β > 150 (4,35%). Ngoại trừ dầy chân vách ngăn, loại<br /> I (Mladina), loại I (Brett A. Miles) và góc β < 50 không tương quan với viêm xoang, các dạng khác đều có mối<br /> tương quan với viêm mũi xoang mạn tính. Trong nghiên cứu của chúng tôi có 60 vách ngăn không bị vẹo (45 bị<br /> viêm xoang và 15 không viêm xoang) và 285 bị vẹo vách ngăn (260 bị viêm xoang và 25 không viêm xoang). Vẹo<br /> vách ngăn tương quan với viêm xoang cùng bên (xoang sàng trước, xoang hàm và xoang trán) qua phép kiểm<br /> chi bình phương (χ2 =12,74; p = 0,0001) với chiều hướng tương quan thuận và mức độ tương quan yếu (r =<br /> 0,192). Phương trình dự báo viêm xoang theo khoảng cách vẹo d như sau: điểm viêm xoang = 0,168 x d +3,063<br /> và theo góc β là: điểm viêm xoang = 0,076 x β +3,081.<br /> Kết luận: Đặc điểm lâm sàng của viêm mũi xoang mạn tính ở nhóm không vẹo vách ngăn và nhóm có vẹo<br /> vách ngăn thì tương tự nhau. Có mối tương quan giữa vẹo vách ngăn và viêm mũi xoang mạn tính và vẹo vách<br /> ngăn càng nhiều, càng phức tạp thì khả năng viêm xoang càng cao.<br /> Từ khóa: Vẹo vách ngăn, viêm mũi xoang mạn.<br /> ABSTRACT<br /> THE CORRELATION BETWEEN NASAL SEPTAL DEVIATION AND CHRONIC RHINOSINUSITIS<br /> Nguyen Thanh Vu, Lam Huyen Tran<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 153 - 158<br /> Purpose: The correlation between nasal septal deviation and chronic rhinosinusitis.<br /> Study design: cross-section and analysis.<br /> Method: The correlation between nasal septal deviation and chronic rhinosinusitis base on clinic,endoscope<br /> and CT-scan.<br /> Result: Our study have 345 cases between Nov.2009 and Aug.2010 at University of medecin and<br /> pharmacy’s Hospital with 170 (49.3%) males and 175 females (50.7%). The patients ranged in age from 18 to 70<br /> Bệnh viện đa khoa huyện Nhà Bè * Đại Học Y Dược TP Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BS Nguyễn Thanh Vũ.<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> ĐT: 0969789789.<br /> <br /> Email :drthanhvu@yahoo.com<br /> <br /> 153<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> years (mean age, 38 years). The shape of the deviation: thick vomer’s bone (6.37%), spurs (9.27%), C shape<br /> (12.46%), S shape (9.56%), ridges (27.53%) and complex (10.14%). The endoscope (Mladina) have type I<br /> (6.96%), type II (6.37%), type III (19.13%), type IV (9.56%), type (27.25%), type VI (2.89%) and type VII<br /> (10.43%). The CT-scan (Brett A. Miles) have type I (3.19%), type II (36.52%), type III (29.56%), type IV<br /> (11.01%) and type V (2.32%). In other hand, we measure the nasal septal angle (β): β < 50 (8.69%), 50 < β < 100<br /> (36.52%) 100 < β < 150 (30.43%) and β > 150 (4.35%). Unless thick vomer’s bone, type I (Mladina), type I (Brett<br /> A. Miles) and β < 50 no correlation with chronic rhinosinusitis, others have its. This study, 60 patients with no<br /> nasal deviation (45 sinusitis and 15 normal) and 285 patients with nasal deviation (260 sinusitis and 25<br /> normal). There was statistical correlation between the ipsilateral (anterior ethmoid, maxillary and frontal sinus)<br /> and severity of the ipsilateral septal deviation (χ2 =12.74; p = 0.0001) and no correlation with the contralateral<br /> sinus. Prediction of available sinusitis according to distance (d): Lund-Mackey score = 0,168 x d +3,063 and<br /> according to angle (β): Lund-Mackey score = 0,076 x β +3,081.<br /> Conclusion: Characteristic clinical of chronic rhinosinusitis between nasal septal deviation group and<br /> without nasal septal deviation group is the same. The correlation between nasal septal deviation and chronic<br /> rhinosinusitis. An larged and severity of nasal septal deviation to increasing chronic rhinosinusitis.<br /> Keywords: nasal septal deviation, chronic rhinosinusitis<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Viêm mũi xoang là một bệnh rất phổ biến<br /> có tác động to lớn trong việc chăm sóc sức<br /> khỏe. Viêm mũi xoang cấp có thể bắt nguồn và<br /> trở nên mạn tính bởi các yếu tố tại chỗ hoặc<br /> toàn thân làm bít tắc lỗ thông xoang và gây<br /> nhiễm trùng(7,3.).<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Viêm xoang mạn được nghi ngờ do sự suy<br /> yếu thông khí và rối loạn dẫn lưu do bít tắc phức<br /> hợp lỗ thông xoang ở khe giữa của các xoang<br /> cạnh mũi. Những yếu tố này gồm cấu trúc giải<br /> phẫu hoặc các yếu tố viêm dẫn đến hẹp lỗ thông<br /> xoang, rối loạn vận chuyển hệ nhầy lông chuyển,<br /> suy giảm miễn dịch.<br /> Sự thay đổi cấu trúc giải phẫu trong hốc mũi<br /> ở vị trí phức hợp lỗ thông xoang có thể dẫn đến<br /> sự tắc nghẽn xoang cấp tính hay mạn tính.<br /> Nguyên nhân thông thường bao gồm vẹo vách<br /> ngăn nặng, phì đại và khí hóa cuốn mũi giữa (2).<br /> Trong vẹo vách ngăn, luồng khí lưu thông có<br /> thể thay đổi dẫn đến sự thay đổi của niêm mạc<br /> thuận lợi cho hình thành polyp hay nhiễm trùng<br /> đã được ghi nhận rõ ràng (5,6). Mối liên hệ giữa vẹo<br /> vách ngăn và viêm mũi xoang mạn tính đã được<br /> nghiên cứu ở một số quốc gia trên thế giới nhưng<br /> tại Việt Nam thì chưa được nghiên cứu.<br /> <br /> 154<br /> <br /> Các bệnh nhân từ 18 tuổi trở lên đến khám tại<br /> phòng khám Tai-Mũi-Họng của Bệnh viện Đại<br /> học Y Dược TPHCM có nội soi mũi xoang và<br /> chụp CT-scan các xoang cạnh mũi. Các bệnh<br /> nhân mắc các bệnh ung thư vùng Tai Mũi Họng<br /> và cổ mặt, có tiền sử phẫu thuật vùng hốc mũi,<br /> vách ngăn và các xoang cạnh mũi không được<br /> chọn vào.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Chúng tôi nghiên cứu theo phương pháp cắt<br /> ngang mô tả có phân tích. Chọn mẫu thuận tiện<br /> và cỡ mẫu được tính theo công thức:<br /> [Z1- α<br /> <br /> 2P * (1 - P*) + Z1-ß P1(1 − P1) + P2(1 − P2) ]2<br /> n = --------------------------------------------------------<br /> <br /> d2<br /> Theo công thức trên chúng tôi tính được cỡ<br /> mẫu là 345 bệnh nhân.<br /> <br /> Phương pháp thu thập và xử lý số liệu<br /> Chúng tôi thu thập số liệu bằng bảng câu hỏi<br /> và xử lý bằng phần mềm SPS 11.5.<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> Bảng 1:<br /> <br /> Phương pháp đánh giá<br /> Chúng tôi đánh giá vẹo vách ngăn và viêm<br /> mũi xoang mạn tính dựa theo các tiêu chuẩn lâm<br /> sàng, nội soi và cách đo trên CT-scan mũi xoang.<br /> <br /> ß<br /> b<br /> <br /> Hình 1: - Đường thẳng thứ nhất (a) được kẻ từ<br /> điểm đầu ở vị trí dính của vách ngăn ngang mào gà<br /> đến điểm cuối là vị trí dính của vách ngăn ngang<br /> mào của xoang hàm (đường giữa). - Đường thẳng<br /> thứ hai (b) được kẻ từ điểm đầu nêu trên đến đỉnh<br /> của vách ngăn bị vẹo [10] (góc ß = 16.70). - Khoảng<br /> cách d = 8,61 được tính từ đỉnh của vách ngăn bị<br /> vẹo đến đường thẳng a (kẻ vuông góc với đường<br /> thẳng a).<br /> <br /> Các bước tiến hành<br /> Chúng tôi khám lâm sàng để đánh giá vẹo<br /> vách ngăn, và viêm mũi xoang mạn tính sau đó<br /> cho bênh nhân nội soi và CT-scan mũi xoang.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Chúng tôi nghiên cứu 345 bệnh nhân có 170<br /> bệnh nhân nam (49,3%) và 175 bệnh nhân nữ<br /> (50,7%) với tuổi nhỏ nhất là 18, tuổi lớn nhất là<br /> 70, tuổi trung bình là 38 ± 10,93 và độ tuổi<br /> thường gặp nhất: 35 - 45.<br /> So sánh lý do vào viện ở nhóm bệnh nhân<br /> viêm mũi xoang mạn tính không bị vẹo vách<br /> ngăn với nhóm bệnh nhân có vẹo vách ngăn.<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Lâm sàng VX (+) / VVN(-) VX (+) / VVN(+)<br /> Nhức đầu<br /> 22<br /> 93<br /> Nghẹt mũi<br /> 16<br /> 71<br /> Chảy mũi<br /> 15<br /> 60<br /> Nhức mũi<br /> 0<br /> 26<br /> Ho<br /> 3<br /> 16<br /> Nhảy mũi<br /> 3<br /> 13<br /> Giảm khứu<br /> 1<br /> 5<br /> Khác<br /> 0<br /> 1<br /> 60<br /> 345<br /> Tổng cộng<br /> <br /> 2<br /> 0,363<br /> 0,081<br /> 0,454<br /> 5,919<br /> 0,035<br /> 0,539<br /> 0,002<br /> 0,211<br /> <br /> p<br /> 0,547<br /> 0,775<br /> 0,500<br /> 0,015<br /> 0,851<br /> 0,462<br /> 0,964<br /> 0,645<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy lý do<br /> vào viện ở nhóm bệnh nhân không vẹo vách<br /> ngăn cũng tương đương với lý do vào viện của<br /> nhóm có vẹo vách ngăn qua phép kiểm chi bình<br /> phương với các giá trị p lớn hơn 0,05. Tuy nhiên,<br /> triệu chứng nhức mũi có 26 bệnh nhân đều thuộc<br /> nhóm vẹo vách ngăn.<br /> So sánh phân bố viêm xoang theo thang<br /> điểm Lund-Mackey ở nhóm bệnh nhân không<br /> vẹo vách ngăn với nhóm bệnh nhân có vẹo<br /> vách ngăn.<br /> Bảng 2:<br /> Điểm<br /> VX (+) / VVN(-) VX (+) / VVN(+)<br /> 0 điểm<br /> 15<br /> 40<br /> 1 điểm<br /> 3<br /> 17<br /> 2 điểm<br /> 5<br /> 23<br /> 3 điểm<br /> 6<br /> 69<br /> 4 điểm<br /> 11<br /> 79<br /> 5 điểm<br /> 9<br /> 63<br /> 6 điểm<br /> 4<br /> 31<br /> 7 điểm<br /> 4<br /> 13<br /> 8 điểm<br /> 3<br /> 7<br /> 9 điểm<br /> 0<br /> 2<br /> 12 điểm<br /> 0<br /> 1<br /> 60<br /> 345<br /> Tổng cộng<br /> <br /> 2<br /> <br /> χ<br /> 4,446<br /> 0,085<br /> 0,005<br /> 5,883<br /> 2,265<br /> 1,515<br /> 0,964<br /> 0,469<br /> 1,139<br /> 0,424<br /> 0,211<br /> <br /> p<br /> 0,035<br /> 0,771<br /> 0,944<br /> 0,018<br /> 0,132<br /> 0,218<br /> 0,326<br /> 0,493<br /> 0,286<br /> 0,515<br /> 0,646<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi thấy rằng phân<br /> bố viêm xoang cũng tương đương với phân bố<br /> của nhóm có vẹo vách ngăn qua phép kiểm chi<br /> bình phương với các giá trị p lớn hơn 0,05. Tuy<br /> nhiên ở nhóm không vẹo vách ngăn chúng tôi<br /> ghi nhận tỉ lệ bệnh nhân không bị viêm xoang<br /> lớn hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm có<br /> vẹo vách ngăn ( 2 = 5,376; p = 0,02), điều này<br /> cũng có nghĩa là vẹo vách ngăn có ảnh hưởng<br /> đến viêm mũi xoang mạn tính. Ở những bệnh<br /> <br /> 155<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> nhân bị viêm xoang có điểm số bằng 3 thì ở<br /> nhóm có vẹo vách ngăn lớn hơn có ý nghĩa so<br /> với nhóm không vẹo vách ngăn.<br /> Bảng 3: Tương quan giữa các hình thái vẹo vách<br /> ngăn với viêm xoang.<br /> Hình thái vách ngăn<br /> Vách ngăn thẳng<br /> Dầy chân vách ngăn<br /> Gai vách ngăn<br /> Vẹo hình chữ C<br /> Vẹo hình chữ S<br /> Mào vách ngăn<br /> Dạng phối hợp<br /> Tổng cộng<br /> <br /> (+)<br /> <br /> VX<br /> 45<br /> 22<br /> 32<br /> 43<br /> 33<br /> 95<br /> 35<br /> 305<br /> <br /> (-)<br /> <br /> VX<br /> 15<br /> 9<br /> 3<br /> 3<br /> 0<br /> 9<br /> 1<br /> 40<br /> <br /> n<br /> 60<br /> 31<br /> 35<br /> 46<br /> 33<br /> 104<br /> 36<br /> 345<br /> <br /> 2<br /> <br /> n<br /> <br /> 15<br /> 8<br /> 2<br /> 5<br /> 0<br /> 9<br /> 0<br /> 1<br /> 40<br /> <br /> 60<br /> 24<br /> 22<br /> 66<br /> 33<br /> 94<br /> 10<br /> 36<br /> 345<br /> <br /> 140<br /> <br /> p<br /> <br /> 80<br /> 60<br /> 40<br /> <br /> 0,171<br /> 3,885<br /> 6,306<br /> 9,837<br /> 8,318<br /> 8,000<br /> <br /> χ2<br /> <br /> Bình thöôøng<br /> <br /> 100<br /> <br /> 0,679<br /> 0,049<br /> 0,012<br /> 0,002<br /> 0,004<br /> 0,005<br /> <br /> Bảng 4: Tương quan theo phân loại Mladina với<br /> viêm xoang.<br /> VX (-)<br /> <br /> 160<br /> 120<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy dầy<br /> chân vách ngăn không tương quan với viêm mũi<br /> xoang mạn tính trong khi vẹo vách ngăn chữ<br /> hình C, vẹo vách ngăn hình chữ S, gai vách ngăn,<br /> mào vách ngăn và dạng phối hợp thì có tương<br /> quan với viêm mũi xoang mạn tính (p < 0,05).<br /> <br /> Phân loại theo VX (+)<br /> Mladina<br /> Vách ngăn thẳng 45<br /> Loại I<br /> 16<br /> Loại II<br /> 20<br /> Loại III<br /> 61<br /> Loại IV<br /> 33<br /> Loại V<br /> 85<br /> Loại VI<br /> 10<br /> Loại VII<br /> 35<br /> Tổng cộng<br /> 305<br /> <br /> 171<br /> 180<br /> <br /> Vieâm xoang<br /> <br /> 45<br /> 15<br /> <br /> 7<br /> <br /> 20<br /> 0<br /> Thaún g<br /> <br /> Veïo-Chaïm-LTK<br /> <br /> Biểu đồ 1: Tương quan giữa vẹo vách ngăn chạm<br /> cuốn giữa, chạm cuốn dưới hay vị trí vẹo ngang<br /> phức hợp lỗ thông khe với viêm xoang.<br /> Bảng 5: Tương quan giữa vẹo vách ngăn bên phải<br /> (n = 144) với viêm xoang cùng, đối bên.<br /> Bên Phải<br /> Trán<br /> Sàng trước<br /> Hàm<br /> Sàng sau<br /> Bướm<br /> Xoang bên (P)<br /> <br /> 2<br /> <br /> χ<br /> 0,568<br /> 7,935<br /> 0,389<br /> 0,128<br /> 0,492<br /> 10,497<br /> <br /> p<br /> <br /> p<br /> Bên Trái<br /> 0,451<br /> Trán<br /> 0,005 Sàng trước<br /> 0,533<br /> Hàm<br /> 0,721 Sàng sau<br /> 0,483<br /> Bướm<br /> 0,001 Xoang bên<br /> (T)<br /> <br /> χ2<br /> 0,956<br /> 1,449<br /> 0,341<br /> 0,030<br /> 1,620<br /> 1,902<br /> <br /> p<br /> 0,328<br /> 0,229<br /> 0,559<br /> 0,862<br /> 0,209<br /> 0,168<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy ở nhóm<br /> 0,599<br /> 2,479<br /> 7,146<br /> 9,837<br /> 6,224<br /> 22,875<br /> 8,000<br /> <br /> 0,439<br /> 0,115<br /> 0,008<br /> 0,002<br /> 0,010<br /> 0,001<br /> 0,005<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy vẹo<br /> vách ngăn theo phân loại Mladina qua nội soi thì<br /> loại I và loại II không tương quan với viêm<br /> xoang. Tất cả các dạng vẹo vách ngăn còn lại thì<br /> có mối tương quan với viêm mũi xoang mạn tính<br /> qua phép kiểm chi bình phương (p < 0,05).<br /> Biểu đồ 1 cho thấy vẹo vách ngăn có chạm<br /> cuốn giữa, chạm cuốn dưới hay vị trí vẹo ngang<br /> phức hợp lỗ thông khe có tương quan với viêm<br /> xoang (χ2 = 16,362, p = 0,001; χ2 = 21,060, p =<br /> <br /> bệnh nhân bị vẹo vách ngăn sang bên phải có<br /> tương quan với viêm xoang sàng trước bên phải,<br /> viêm xoang bên phải nhưng không có sự tương<br /> quan với viêm xoang bên trái.<br /> Bảng 6: Tương quan giữa vẹo vách ngăn bên trái<br /> (n = 141) với viêm xoang cùng, đối bên.<br /> Bên Phải<br /> Trán<br /> Sàng trước<br /> Hàm<br /> Sàng sau<br /> Bướm<br /> Xoang bên (P)<br /> <br /> 2<br /> <br /> χ<br /> 0,104<br /> 0,733<br /> 1,621<br /> 0,286<br /> 0,078<br /> 2,256<br /> <br /> p<br /> Bên Trái<br /> 0,747<br /> Trán<br /> 0,329 Sàng trước<br /> 0,203<br /> Hàm<br /> 0,593<br /> Sàng sau<br /> 0,779<br /> Bướm<br /> 0,109 Xoang bên (T)<br /> <br /> χ2<br /> 0,027<br /> 5,174<br /> 0,264<br /> 0,054<br /> 0,599<br /> 7,473<br /> <br /> p<br /> 0,869<br /> 0,023<br /> 0,607<br /> 0,816<br /> 0,439<br /> 0,005<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy ở<br /> nhóm vẹo vách ngăn bên trái có tương quan<br /> với viêm xoang sàng trước bên trái, viêm<br /> xoang bên trái nhưng không tương quan với<br /> viêm xoang bên phải.<br /> <br /> 0,001).<br /> <br /> 156<br /> <br /> Chuyên Đề Mắt – Tai Mũi Họng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> Bảng 7: Tương quan giữa vẹo vách ngăn với viêm<br /> nhóm xoang trước, sau.<br /> Vẹo VN Phải<br /> Xoang Trước<br /> Phải<br /> Xoang Trước<br /> Trái<br /> Xoang Sau<br /> Phải<br /> Xoang Sau<br /> Trái<br /> <br /> p<br /> χ2<br /> 12,127 0,001<br /> 2,284 0,131<br /> 0,466 0,495<br /> 0,292 0,589<br /> <br /> Vẹo VN Trái<br /> Xoang Trước<br /> Trái<br /> Xoang Trước<br /> Phải<br /> Xoang Sau<br /> Phải<br /> Xoang Sau<br /> Trái<br /> <br /> (+)<br /> <br /> 45<br /> 7<br /> 111<br /> 97<br /> 37<br /> 8<br /> 305<br /> <br /> VX<br /> <br /> (-)<br /> <br /> 15<br /> 4<br /> 15<br /> 5<br /> 1<br /> 0<br /> 40<br /> <br /> 2,479 0,115<br /> 0,733 0,392<br /> 0,217 0,642<br /> <br /> c2<br /> <br /> p<br /> <br /> 0,612 0,434<br /> 5,152 0,023<br /> 14,101 0,001<br /> 8,521 0,004<br /> 21,235 0,001*<br /> <br /> * Phép kiểm chi bình phương phi tham số.<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy vẹo<br /> vách ngăn loại I không tương quan với viêm<br /> xoang; loại II, loại III, loại IV và loại V thì có<br /> tương quan với viêm mũi xoang mạn tính (p <<br /> 0,05). Dự báo điểm viêm xoang (LM) = 0,168 x d<br /> + 3,063.<br /> Bảng 9: Tương quan giữa vẹo vách ngăn theo góc<br /> ß với viêm xoang.<br /> Góc ß<br /> VX (+) VX (-)<br /> Vách ngăn thẳng 45<br /> 15<br /> 0,01 - ≤ 50<br /> 23<br /> 7<br /> 5 - ≤ 100<br /> 110<br /> 16<br /> 10 - ≤ 150<br /> 112<br /> 2<br /> > 150<br /> 15<br /> 0<br /> <br /> n<br /> 60<br /> 30<br /> 126<br /> 114<br /> 15<br /> <br /> χ2<br /> <br /> p<br /> <br /> 0,030<br /> 4,429<br /> 24,096<br /> 4,688<br /> <br /> 0.862<br /> 0.035<br /> 0,001<br /> 0,03<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy góc vẹo<br /> ß ở nhóm nhỏ hơn 50 không tương quan với viêm<br /> xoang, trong khi nhóm 5-100, nhóm 100 - 150 và<br /> nhóm > 150 thì có tương quan với viêm xoang<br /> qua phép kiểm chi bình phương (p < 0,05). Dự<br /> báo điểm viêm xoang (LM) = 0,076 x ß + 3,081.<br /> <br /> Tai Mũi Họng<br /> <br /> 250<br /> 200<br /> 150<br /> <br /> 45<br /> <br /> 100<br /> <br /> n<br /> 60<br /> 11<br /> 126<br /> 102<br /> 38<br /> 8<br /> 345<br /> <br /> 260<br /> <br /> 300<br /> <br /> Bảng 8: Tương quan theo phân loại Brett A. Miles<br /> với viêm xoang.<br /> VX<br /> <br /> Tương quan giữa vẹo vách ngăn với viêm<br /> xoang mạn tính<br /> <br /> p<br /> χ2<br /> 12,686 0,001<br /> <br /> Trong bảng trên chúng tôi nhận thấy: vẹo<br /> vách ngăn có tương quan với viêm xoang trước<br /> cùng bên.<br /> <br /> Phân loại Brett A.<br /> Miles<br /> Vách ngăn thẳng<br /> Loại I<br /> Loại II<br /> Loại III<br /> Loại IV<br /> Loại V<br /> Tổng cộng<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 50<br /> <br /> 15<br /> <br /> 25<br /> <br /> 0<br /> Thaún g<br /> <br /> Veïo<br /> <br /> Trong nhóm 60 bệnh nhân không bị vẹo<br /> vách ngăn có 15 bệnh nhân không bị viêm xoang<br /> và 45 bệnh nhân bị viêm mũi xoang mạn tính.<br /> Trong nhóm 285 bệnh nhân bị vẹo vách ngăn có<br /> 25 bệnh nhân không bị viêm xoang và 260 bệnh<br /> nhân bị viêm mũi xoang mạn tính. Có mối tương<br /> quan giữa vẹo vách ngăn và viêm mũi xoang<br /> mạn tính (χ2 = 12,74; p = 0,0001 < 0,005). Hệ số<br /> tương quan r = 0,192 cho thấy đây là chiều hướng<br /> tương quan thuận với mứi độ tương quan yếu.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Đặc điểm lâm sàng của viêm mũi xoang mạn<br /> tính ở nhóm không vẹo vách ngăn và nhóm có<br /> vẹo vách ngăn thì tương tự nhau.<br /> Không có sự tương quan giữa vẹo vách ngăn<br /> và viêm mũi xoang mạn tính trong các hình thái<br /> dầy chân vách ngăn theo phân loại cổ điển, vẹo<br /> vách ngăn loại I và loại II theo phân loại Mladina<br /> qua nội soi, vẹo vách ngăn loại I theo phân loại<br /> Brett A. Miles và phân nhóm có góc vẹo ß nhỏ<br /> hơn 50 trên CT-scan.<br /> Có mối tương quan giữa vẹo vách ngăn và<br /> viêm mũi xoang mạn tính dựa theo các cách<br /> phân loại vẹo vách ngăn như sau: Theo phân<br /> loại cổ điển dựa trên thăm khám lâm sàng thì<br /> các hình thái vẹo vách ngăn hình chữ C, chữ S,<br /> gai, mào vách ngăn và dạng phối hợp có tương<br /> quan với viêm mũi xoang mạn tính. Theo phân<br /> loại Mladina dựa trên nội soi thì loại II, loại III,<br /> loại IV, loại V, loại VI và loại VII có tương quan<br /> <br /> 157<br /> <br />