T¹p chÝ C¸c khoa häc vÒ tr¸i ®Êt<br />
<br />
32(4), 335-342<br />
<br />
12-2010<br />
<br />
PH¢N VÞ §ÞA TÇNG MíI - HÖ TÇNG B×NH §¹I,<br />
TUæI HOLOCEN SíM VïNG CöA S¤NG VEN BIÓN<br />
CH¢U THæ S¤NG CöU LONG<br />
NguyÔn §Þch Dü, Do∙n §×nh L©m, Vò V¨n Hµ, NguyÔn Träng TÊn,<br />
§Æng Minh TuÊn, NguyÔn Minh Qu¶ng, NguyÔn ThÞ Thu Cóc<br />
I. Më §ÇU<br />
Kû §Ö Tø lµ mét giai ®o¹n trong niªn ®¹i ®Þa<br />
chÊt, gåm hai thèng Pleistocen vµ Holocen. Theo<br />
thang ®Þa tÇng Quèc tÕ xuÊt b¶n n¨m 2008, §Ö Tø<br />
®−îc xem nh− mét kû ®éc lËp, víi mèc ranh giíi<br />
míi gi÷a Neogen vµ §Ö Tø lµ 1,806 tr.n BP vµ ranh<br />
giíi míi gi÷a Pleistocen vµ Holocen lµ 11.700 n¨m<br />
BP. Do ®ã, ®Ò tµi KC09.06/06-10 sö dông mèc ranh<br />
giíi míi gi÷a Pleistocen vµ Holocen nµy (tr−íc ®©y<br />
c¸c nhµ ®Þa chÊt ViÖt Nam th−êng sö dông ranh giíi<br />
gi÷a Pleistocen vµ Holocen lµ 10.000 n¨m BP).<br />
Ranh giíi Pleistocen vµ Holocen ë ViÖt Nam<br />
l©u nay còng ®· ®−îc nhiÒu t¸c gi¶ ®Ò cËp tíi trong<br />
c¸c cuéc héi th¶o ®−îc tæ chøc gi÷a c¸c nhµ ®Þa chÊt<br />
§Ö Tø víi c¸c nhµ kh¶o cæ häc vµ c¸c nhµ sinh häc.<br />
C¸c nhµ ®Þa chÊt §Ö Tø ViÖt Nam gÇn nh− thèng<br />
nhÊt v¹ch ranh giíi d−íi cña Holocen theo ®¸y cña<br />
hÖ tÇng B×nh Ch¸nh ( Q12−2 bc ) hay hÖ tÇng HËu Giang<br />
(Q12−2 hg ) ë ®ång b»ng Nam Bé (§BNB) víi mèc<br />
10.000 n¨m, nay theo thang ®Þa tÇng quèc tÕ (2008)<br />
ghi nhËn vµo 11.700 n¨m BP.<br />
ViÖc nghiªn cøu vµ ph©n chia ®Þa tÇng c¸c thµnh<br />
t¹o trÇm tÝch Holocen vïng ch©u thæ s«ng Cöu Long<br />
®−îc nhiÒu nhµ ®Þa chÊt ®Ò cËp nh− : Hoµng Ngäc Kû<br />
(1994), Vò §×nh L−u (2005), T¹ Kim Oanh,<br />
NguyÔn V¨n LËp (2004), NguyÔn §Þch Dü (2004),<br />
NguyÔn §Þch Dü, §inh V¨n ThuËn (2005), §inh<br />
V¨n ThuËn (2005), Lª §øc An (2004), NguyÔn Huy<br />
Dòng, Ng« Quang Toµn (2004), Vò V¨n VÜnh<br />
(2000)... C¸c c«ng tr×nh nµy ®Òu tr×nh bÇy nh÷ng kÕt<br />
qu¶ nghiªn cøu vÒ ®Þa chÊt, ®Þa h×nh - ®Þa m¹o, m«i<br />
tr−êng trÇm tÝch, sù thay ®æi mùc n−íc biÓn trong<br />
Holocen, kÕt qu¶ vÒ cæ sinh nh− T¶o Diatomea,<br />
Trïng lç, bµo tö phÊn hoa vµ tuæi tuyÖt ®èi 14C , trªn<br />
<br />
c¬ së ®ã ®· ph¸c häa kh¸i qu¸t ®Þa tÇng Holocen<br />
ch©u thæ s«ng Cöu Long. MÆt kh¸c, c¸c kÕt qu¶ ®ã<br />
cßn cho phÐp nhËn ®Þnh xu thÕ ph¸t triÓn c¸c thµnh<br />
t¹o trÇm tÝch Holocen - hiÖn ®¹i vïng cöa s«ng ven<br />
biÓn ch©u thæ s«ng Cöu Long (h×nh 1).<br />
Ii. Thang ®Þa tÇng Holocen - hiÖn ®¹i<br />
vïng cöa s«ng ven biÓn ch©u thæ<br />
s«ng Cöu Long<br />
1. Nguyªn t¾c ph©n chia<br />
<br />
C¸c trÇm tÝch Holocen lµ mét ph©n vÞ ®Þa tÇng<br />
thuéc mét thèng trong thang ®Þa tÇng §Ö Tø, do vËy<br />
viÖc ph©n chia ®Þa tÇng Holocen còng tu©n thñ c¸c<br />
nguyªn t¾c cña ph©n chia ®Þa tÇng §Ö Tø nãi chung.<br />
TrÇm tÝch §Ö Tø lµ c¸c thµnh t¹o cña mét kû ®éc<br />
lËp vµ tiÕn hµnh ph©n chia chóng theo h−íng chi<br />
tiÕt ho¸ vÒ mÆt thêi gian vµ xuÊt ph¸t tõ hai quan<br />
®iÓm sau :<br />
- Thø nhÊt, c¸c ranh giíi kû §Ö Tø ë ViÖt Nam<br />
ph¶i ®−îc xem xÐt trong khu«n khæ cña c¸c quy luËt<br />
chung trªn ph¹m vi quèc tÕ vµ khu vùc ;<br />
- Thø hai, tõ nh÷ng mèc ®Þa tÇng cã tuæi tuyÖt<br />
®èi, ®−îc sö dông nh− nh÷ng ®iÓm tùa cïng víi<br />
nh÷ng chØ tiªu kh¸c ®Ó v¹ch ranh giíi cho c¸c thµnh<br />
t¹o trÇm tÝch §Ö Tø trªn vµ d−íi c¸c ®iÓm tùa vµ<br />
®Þnh kho¶ng thêi gian thµnh t¹o chóng.<br />
Ph©n chia ®Þa tÇng §Ö Tø cÇn tiÕn hµnh song<br />
song c¸c ph−¬ng ph¸p nªu ë trªn (th¹ch ®Þa tÇng,<br />
sinh ®Þa tÇng, sù kiÖn ®Þa tÇng, ®Þa tÇng ph©n tËp,...).<br />
Hai quan ®iÓm nµy cho thÊy viÖc ph©n chia ®Þa tÇng<br />
§Ö Tø hay ®Þa tÇng Holocen cÇn ph¶i dùa trªn c¸c<br />
tiªu chuÈn sau :<br />
<br />
335<br />
<br />
H×nh 1. →<br />
S¬ ®å khu vùc<br />
nghiªn cøu<br />
<br />
a) Tiªu chuÈn tuæi tuyÖt ®èi : c¸c tµi liÖu ph©n<br />
tÝch tuæi tuyÖt ®èi cña c¸c mÉu vá sß, èc vµ c¸c th©n<br />
gç lÊy trong c¸c lç khoan ®−îc xem xÐt nh− ®iÓm<br />
tùa quan träng ®Ó v¹ch ranh giíi c¸c thµnh t¹o<br />
Holocen ë vïng nghiªn cøu ;<br />
b) Tiªu chuÈn cæ sinh : c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch<br />
Foraminifera, Diatomae, bµo tö phÊn hoa cña c¸c<br />
mÉu lÊy trong lç khoan lµm c¬ së ®Ó thiÕt lËp nghiªn<br />
cøu chi tiÕt c¸c mÆt c¾t vµ ®èi s¸nh gi÷a chóng ;<br />
c) Tiªu chuÈn th¹ch häc trÇm tÝch : ®Æt c¸c quy<br />
luËt tÝch tô trÇm tÝch, tÝnh chu kú, cÊu t¹o trÇm tÝch,<br />
thµnh phÇn vËt chÊt còng nh− quy luËt ph©n bè trong<br />
kh«ng gian vµ theo thêi gian ë khu vùc trong c¸c<br />
sù kiÖn ®Þa chÊt cã tÝnh toµn cÇu ®Ó xem xÐt c¸c ranh<br />
giíi c¸c thµnh t¹o Holocen vïng nghiªn cøu ;<br />
<br />
336<br />
<br />
d) Tiªu chuÈn kiÕn t¹o trÎ - ®Þa m¹o : kiÕn t¹o<br />
trÎ thÓ hiÖn ë chuyÓn ®éng n©ng h¹ t©n kiÕn t¹o,<br />
chuyÓn ®éng do ho¹t ®éng cña c¸c ®íi ®øt gÉy, dùa<br />
vµo thÕ n»m cña c¸c líp trÇm tÝch, vµo mèi quan hÖ<br />
cña thÒm s«ng, thÒm biÓn víi kiÕn t¹o trÎ, dao ®éng<br />
mùc n−íc ®¹i d−¬ng vµ nh÷ng thµnh t¹o trÇm tÝch<br />
t−¬ng øng ;<br />
®) Tiªu chuÈn cæ khÝ hËu : nh÷ng kÕt qu¶ d−íi<br />
nhiÒu gãc ®é nh− trÇm tÝch, ®Æc ®iÓm ®Þa hãa, møc<br />
®é phong hãa cña ®Êt ®¸, trÇm tÝch víi c¸c kiÓu vá<br />
phong hãa, sù thay ®æi thµnh phÇn kho¸ng vËt, ®Æc<br />
biÖt chó ý tíi c¸c kho¸ng vËt kÐm bÒn v÷ng, cæ sinh<br />
víi ®Æc ®iÓm cæ sinh th¸i cña c¸c phøc hÖ nh− tû lÖ<br />
c¸c d¹ng −a nãng, −a mÆn, −a lî, −a ngät... xem xÐt<br />
nh− nh÷ng tiªu chuÈn gi¶i quyÕt c¸c ranh giíi ®Þa<br />
tÇng Holocen.<br />
<br />
2. Thang ®Þa tÇng Holocen - hiÖn ®¹i vïng<br />
nghiªn cøu<br />
<br />
§Þa tÇng Holocen - hiÖn ®¹i vïng cöa s«ng ven<br />
biÓn ch©u thæ s«ng Cöu Long, ®· ®−îc nhiÒu t¸c gi¶<br />
nghiªn cøu vµ ph©n chia c¸c ph©n vÞ trÇm tÝch cã<br />
nguån gèc vµ tuæi nh− d−íi ®©y :<br />
Holocen d−íi nguån gèc aluvi ( aQ12 ), Holocen<br />
d−íi-gi÷a nguån gèc aluvi, s«ng ®Çm lÇy, biÓn, s«ng<br />
biÓn (a, m, am, ab Q12− 2 ), Holocen gi÷a nguån gèc<br />
biÓn (mQ 22 ), Holocen gi÷a - trªn phÇn trªn nguån gèc<br />
s«ng biÓn ( amQ 22 −31), Holocen gi÷a-trªn phÇn d−íi<br />
nguån gèc s«ng biÓn (amQ 22 −32), Holocen trªn phÇn<br />
trªn nguån gèc aluvi (aQ 32 −1), Holocen trªn phÇn trªn<br />
nguån gèc aluvi (aQ 32 −2). §Æc biÖt, ®èi víi ph©n vÞ Holocen gi÷a nguån gèc biÓn ®−îc NguyÔn Ngäc Hoa<br />
vµ nnk (1991) gäi lµ hÖ tÇng HËu Giang (mQ 22 hg ) [8].<br />
HÖ tÇng nµy thÓ hiÖn ë b¶n ®å ®Þa chÊt - kho¸ng s¶n<br />
tû lÖ 1: 200.000 cña c¸c tê Phó Quèc - Hµ Tiªn, Cµ<br />
Mau - B¹c Liªu, Trµ Vinh - C«n §¶o, Long Xuyªn,<br />
Mü Tho vµ tê An Biªn - Sãc Tr¨ng. HÖ tÇng HËu<br />
Giang ®−îc nhiÒu t¸c gi¶ xÕp vµo Holocen d−íi gi÷a ( Q12−2 hg ), t−¬ng øng víi hÖ tÇng B×nh Ch¸nh<br />
(Q12−2 bc) [5]. Hoµng Ngäc Kû (1994) xÕp lo¹i sÐt dÎo<br />
<br />
mÇu x¸m, sÐt than bïn mÇu tèi ®en, t−¬ng ®ång víi<br />
trÇm tÝch biÓn trªn thÒm biÓn bËc 1 ( mQ12− 2 ) hoÆc<br />
trÇm tÝch s«ng trªn thÒm bËc 1 (aQ12− 2 ) vµo hÖ tÇng<br />
An Giang ( mQ12−2 ag ) cã tuæi Holocen d−íi-gi÷a<br />
nguån gèc biÓn [9]. NguyÔn §Þch Dü vµ nnk (1995)<br />
xÕp hÖ tÇng HËu Giang vµo bËc H¶i H−ng (Q12−2)<br />
trong ph¹m vi c¶ n−íc (kh¸i niÖm bËc khu vùc theo<br />
quy ph¹m ®Þa tÇng ViÖt Nam), bao gåm hÖ tÇng HËu<br />
Giang, B×nh Ch¸nh [5]. NguyÔn Huy Dòng vµ nnk<br />
(2004) còng sö dông kh¸i niÖm bËc (bËc HËu Giang)<br />
cho c¸c thµnh t¹o Holocen d−íi-gi÷a [4]. Lª §øc An<br />
(2004) xÕp c¸c trÇm tÝch Holocen d−íi-gi÷a vïng<br />
nghiªn cøu vµo hÖ tÇng HËu Giang (Q12−2 hg) [2].<br />
§èi víi trÇm tÝch Holocen muén, NguyÔn Ngäc<br />
Hoa vµ nnk (1996) sö dông hÖ tÇng Cöu Long ( Q 32 cl )<br />
[6, 7]. Lª §øc An (2004), Hoµng Ngäc Kû (2005)<br />
xem hÖ tÇng Cöu Long cã tuæi Holocen gi÷a-muén<br />
víi nguån gèc biÓn s«ng hçn hîp ( maQ 22 −3 cl ) [2,<br />
7]. NguyÔn Huy Dòng vµ nnk (2004) gäi lµ bËc<br />
CÇn Giê tuæi Holocen gi÷a-muén [4]. NguyÔn<br />
§Þch Dü vµ nnk (1995) gäi lµ bËc Th¸i B×nh gåm<br />
hÖ tÇng CÇn Giê, Cöu Long tuæi Holocen muén<br />
(b¶ng 1) [4].<br />
<br />
B¶ng 1. B¶ng liªn hÖ c¸c ph©n vÞ ®Þa tÇng Holocen - hiÖn ®¹i vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long<br />
<br />
Pleistocen<br />
<br />
TÇng An Giang Q12−2 gåm :<br />
HÖ tÇng An Giang mQ12− 2<br />
TrÇm tÝch biÓn, trÇm tÝch<br />
s«ng.<br />
Phï sa<br />
cæ<br />
<br />
TÇng loess Thñ §øc<br />
<br />
BËc CÇn Giê<br />
<br />
NguyÔn<br />
Huy<br />
Dòng<br />
(2004)<br />
<br />
BËc HËu Giang<br />
<br />
BËc H¶i<br />
TÇng Cöu Long Q 22 −3 gåm : H−ng Q12−2<br />
HÖ tÇng Cöu Long maQ 22 −3 cl (HËu Giang,<br />
B×nh<br />
TrÇm tÝch giã vQ 22 −3<br />
Ch¸nh...)<br />
<br />
BËc Th¸i<br />
B×nh Q 23<br />
(Cöu Long,<br />
CÇn Giê)<br />
<br />
HÖ tÇng Cöu Long<br />
<br />
TÇng U Minh gåm :<br />
HÖ tÇng U Minh mbQ 32<br />
HÖ tÇng §ång Th¸p abQ 32<br />
TrÇm tÝch s«ng aQ 32<br />
TrÇm tÝch s«ng biÓn amQ 32<br />
<br />
HÖ tÇng HËu Giang<br />
<br />
HÖ tÇng Cöu Long<br />
<br />
Hoµng Ngäc Kû (1994)<br />
<br />
NguyÔn §Þch Lª §øc<br />
An<br />
Dü vµ nnk<br />
(2004)<br />
(1995)<br />
<br />
HÖ tÇng HËu Giang<br />
<br />
Phï sa trÎ<br />
<br />
Holocen gi÷a-trªn<br />
Holocen d−íi-gi÷a<br />
<br />
Holocen gi÷a<br />
Holocen d−íi<br />
<br />
Holocen<br />
<br />
Holocen trªn<br />
<br />
Thèng<br />
<br />
NguyÔn<br />
E.<br />
Ngäc Hoa<br />
Phô thèng Saurin<br />
vµ nnk<br />
(1973)<br />
(1991)<br />
<br />
HT BÕn<br />
Tre<br />
<br />
337<br />
<br />
KÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi KC 09.06/06-10<br />
®· ph©n chia ®Þa tÇng Holocen vïng ven biÓn ch©u<br />
thæ s«ng Cöu Long bao gåm ba ph©n vÞ hÖ tÇng : hÖ<br />
tÇng B×nh §¹i Q12 b®, hÖ tÇng HËu Giang Q 22 hg vµ hÖ<br />
tÇng Cöu Long Q 32 cl . HÖ tÇng B×nh §¹i (Q12 b®) lµ hÖ<br />
tÇng míi ®−îc thµnh lËp tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu cña<br />
®Ò tµi KC 09.06/06-10 (b¶ng 2).<br />
IiI. Ph©n vÞ ®Þa tÇng míi - hÖ tÇng<br />
B×nh §¹i am (Q12 b®)<br />
1. C¸c c¨n cø thiÕt lËp ph©n vÞ ®Þa tÇng míi - HÖ<br />
tÇng B×nh §¹i<br />
<br />
Trong thang ®Þa tÇng Holocen vïng cöa s«ng<br />
ven bê ch©u thæ s«ng Cöu Long, tËp thÓ t¸c gi¶<br />
tu©n thñ quy ph¹m ®Þa tÇng ViÖt Nam (Côc ®Þa<br />
chÊt ViÖt Nam xuÊt b¶n, 1994) x©y dùng nªn thang<br />
®Þa tÇng Holocen nªu trªn. §Æc biÖt, tËp thÓ t¸c gi¶<br />
x¸c lËp mét ph©n vÞ ®Þa tÇng míi theo ®iÒu 6.12,<br />
6.13 cña quy ph¹m ®Þa tÇng ViÖt Nam víi chØ tiªu<br />
d−íi ®©y :<br />
- Tªn ph©n vÞ : HÖ tÇng B×nh §¹i.<br />
<br />
- Thêi gian thµnh t¹o : Holocen sím (11.700 8.000 n¨m c¸ch ngµy nay).<br />
- Ký hiÖu : Q12b®.<br />
- §Æc ®iÓm chung cña ph©n vÞ : trÇm tÝch cña<br />
hÖ tÇng tõ d−íi lªn gåm sÐt mÇu x¸m ghi, x¸m ®en<br />
xen kÑp c¸c líp c¸t máng chøa b· thùc vËt, c¸t h¹t<br />
mÞn mÇu x¸m vµng, trªn cïng lµ c¸c líp máng thùc<br />
vËt. HÖ tÇng B×nh §¹i cã nguån gèc s«ng biÓn.<br />
- Tªn hÖ tÇng B×nh §¹i kh«ng trïng víi mét tªn<br />
ph©n vÞ ®Þa tÇng ®· sö dông trong v¨n liÖu ®Þa chÊt<br />
ViÖt Nam nãi chung vµ vïng nghiªn cøu nãi riªng.<br />
- TrÇm tÝch cña hÖ tÇng B×nh §¹i phñ trùc tiÕp<br />
trªn c¸c thµnh t¹o trÇm tÝch sÐt loang læ, ®Æc tr−ng<br />
cho trÇm tÝch tuæi Pleistocen muén thuéc hÖ tÇng<br />
Long Mü. Mét mÆt bÞ trÇm tÝch sÐt x¸m xanh, sÐt<br />
mÇu n©u phñ lªn líp máng bét. C¸c trÇm tÝch phñ<br />
lªn trÇm tÝch hÖ tÇng B×nh §¹i thuéc trÇm tÝch cña<br />
hÖ tÇng HËu Giang, ®−îc xÕp vµo tuæi Holocen<br />
gi÷a cã nguån gèc trÇm tÝch biÓn. Nh− vËy, trÇm<br />
tÝch hÖ tÇng B×nh §¹i phñ trªn trÇm tÝch cña hÖ<br />
tÇng Long Mü, tuæi Pleistocen muén vµ bÞ trÇm<br />
<br />
B¶ng 2. Thang ®Þa tÇng Holocen khu vùc nghiªn cøu<br />
Tuæi<br />
Phô<br />
HÖ Ký<br />
(n¨m<br />
thèng<br />
tÇng hiÖu<br />
Bp)<br />
<br />
Nguån<br />
gèc<br />
<br />
3.000-nay<br />
<br />
CöU LONG<br />
<br />
8.000-3.000<br />
<br />
HËU GIANG<br />
<br />
Q12<br />
<br />
B×NH §¹I<br />
<br />
SÐt mÇu x¸m ghi, x¸m BT-PH : Polypodium sp., Cyathea sp.,<br />
Tsuga sp.<br />
®en xen kÑp c¸c líp c¸t<br />
Q 12 bt máng chøa b· thùc vËt, c¸t T¶o Diatomea : Centrophyceae sp.,<br />
h¹t mÞn mÇu x¸m vµng.<br />
Cyclotella stylorum.<br />
<br />
Q13<br />
<br />
LONG Mü<br />
<br />
C¸t h¹t trung mÇu x¸m T¶o Diatomeae : Cyclotella stylorum,<br />
n©u xen líp sÐt mÇu x¸m Cyclotella striata, Centrophyceae sp.<br />
S«ng<br />
Q 32 cl s¸ng chøa nhiÒu vÈy mica BT-PH : Gleichenia sp., Dicksonia sp., biÓn,<br />
vµ mïn b· thùc vËt. SÐt<br />
Osmunda sp.<br />
lôc ®Þa<br />
mÇu n©u hång cã c¸c thÊu<br />
VCS : Haplophragmium agglutinas,<br />
kÝnh c¸t mÇu n©u nh¹t.<br />
Trochammia nitida.<br />
S«ng<br />
T¶o Diatomea : Cyclotella stylorum,<br />
biÓn,<br />
SÐt mÇu n©u cã tÝch tô<br />
Paralia sulcata, Cyclotella striata<br />
carbonat chøa m¶nh vôn BT-PH : Lycopodium sp., Cyathea sp., biÓn<br />
n«ng<br />
Q 22 hg vá sß èc vµ b· thùc vËt. Alsophium sp.<br />
ven bê<br />
SÐt x¸m xanh xen kÏ c¸c VCS : Quinquelloculina oblonga,<br />
thÊu kÝnh bét c¸t.<br />
Bolovina dilatata, Trochammina sp., vµ<br />
biÓn<br />
Globorotalia cultrata.<br />
<br />
11.700-8.000<br />
<br />
HOLOCEN<br />
PLEISTOCEN<br />
<br />
§Æc ®iÓm cæ sinh<br />
<br />
Q 22<br />
<br />
Q13 lm<br />
<br />
Q 32<br />
<br />
338<br />
<br />
§Æc ®iÓm trÇm tÝch<br />
<br />
125.000<br />
<br />
Thèng<br />
<br />
S«ng<br />
biÓn<br />
<br />
BT-PH : Polypodium sp., Salvinia sp.,<br />
BiÓn,<br />
SÐt loang læ cã kÕt vãn<br />
Tsuga sp.<br />
lôc<br />
laterit mÇu vµng vµ Ýt<br />
VCS : Adellosina pulchella, Operculina ®Þa<br />
vÈy mica.<br />
complanata, Ammonia beccarii.<br />
<br />
tÝch cña hÖ tÇng HËu Giang, tuæi Holocen gi÷a phñ<br />
lªn trªn.<br />
- HÖ tÇng B×nh §¹i ®−îc thiÕt lËp t¹i lç khoan<br />
BÕn Tre 3, thuéc x· Ba Tri - huyÖn B×nh §¹i - tØnh<br />
BÕn Tre, to¹ ®é : X - 10°01'21,1", Y - 106°42'00".<br />
MÆt c¾t chuÈn ®−îc thiÕt lËp cã ph−¬ng ch¹y däc<br />
bê biÓn c¾t qua khu vùc 9 cöa s«ng Cöu Long vµ<br />
cöa s«ng Mü Th¹nh (h×nh 2). Trong c¸c lç khoan<br />
s©u cña ®Ò tµi K C09.06/06-10, ngoµi lç khoan BT3,<br />
trÇm tÝch cña hÖ tÇng B×nh §¹i gÆp trong lç khoan<br />
LKBT2 ë ®é s©u 38,35 m ®Õn 54 m. Trªn mÆt c¾t cho<br />
thÊy, trÇm tÝch hÖ tÇng B×nh §¹i n»m trong thung<br />
lòng ®µo khoÐt ë BÕn Tre.<br />
KÕt qu¶ ph©n chia ®Þa tÇng ph©n tËp t¹i lç khoan<br />
BT3 cña NguyÔn BiÓu, ph©n chia trÇm tÝch Holocen<br />
thµnh ba sequence ph©n bè tõ 0 ®Õn 53,5 m : sequence<br />
1 øng víi trÇm tÝch Holocen h¹ Q12 ë ®é s©u 53,5-34<br />
m ; sequence 2 øng víi Holocen trung vµ sequence 3<br />
øng víi Holocen th−îng [3].<br />
Nh− vËy hÖ tÇng B×nh §¹i øng víi sequence 1<br />
trong ph©n chia ®Þa tÇng ph©n tËp cña NguyÔn BiÓu<br />
(2009).<br />
Nh÷ng c¨n cø nªu trªn cho phÐp tËp thÓ t¸c gi¶<br />
x¸c lËp mét hÖ tÇng míi - HÖ tÇng B×nh §¹i. MÆt<br />
kh¸c cho phÐp nh×n nhËn ®Þa tÇng c¸c thµnh t¹o<br />
trÇm tÝch Holocen ë vïng cöa s«ng ven biÓn ch©u<br />
thæ s«ng Cöu Long cã c¬ së ®Ó ph©n chia thµnh ba<br />
phÇn øng víi ba hÖ tÇng : hÖ tÇng B×nh §¹i (Q12 b® ),<br />
hÖ tÇng HËu Giang (Q 22 hg), hÖ tÇng Cöu Long (Q 32 cl ).<br />
<br />
2. M« t¶ hÖ tÇng B×nh §¹i ( Q12 b® )<br />
<br />
HÖ tÇng B×nh §¹i lÇn ®Çu tiªn ®−îc tËp thÓ t¸c<br />
gi¶ cña ®Ò tµi K C09.06/06-10 (NguyÔn §Þch Dü chñ<br />
biªn, 2009) thiÕt lËp t¹i mÆt c¾t lç khoan LKBT3 t¹i<br />
x· Ba Tri - huyÖn B×nh §¹i - tØnh BÕn Tre, täa ®é :<br />
X : 10°01'21,1", Y : 106°42'00".<br />
TrÇm tÝch cña hÖ tÇng B×nh §¹i t¹i mÆt c¾t cña<br />
lç khoan BÕn Tre 3 ph©n bè ë ®é s©u tõ 34 m ®Õn<br />
53,5 m bao gåm ba tËp, tõ d−íi lªn nh− sau :<br />
- TËp 1 tõ 53,5 m ®Õn 44 m gåm sÐt mÇu<br />
x¸m n©u, x¸m ®en ph©n líp ngang. TrÇm tÝch<br />
chøa nhiÒu mïn b· thùc vËt, vÈy sericit vµ tÝch<br />
tô carbonat mÇu vµng (¶nh 1). Thµnh phÇn ®é h¹t :<br />
sÐt 57,18 %, bét 38,35 %, c¸t 4,47 %, Md = 0,01,<br />
So = 3,53, Sk = 0,68. KÕt qu¶ ph©n tÝch 14C mÉu<br />
thùc vËt t¹i ®é s©u 53,55 m cã tuæi lµ 10.130 ±110<br />
n¨m BP. Ngoµi ra trÇm tÝch cã chøa vµi m¶nh vôn<br />
t¶o Centrophyceace sp., Bµo tö phÊn hoa : Cyathea<br />
sp., Pteris sp., Taxodium sp., Cycas sp.. BÒ dÇy cña<br />
tËp lµ 9,5 m.<br />
- TËp 2 tõ 44 m ®Õn 39 m gåm c¸t - bét - sÐt<br />
mÇu x¸m xanh, x¸m ®en lÉn sÐt mÇu x¸m n©u, chøa<br />
nhiÒu b· thùc vËt vµ m¶nh vì vá sß èc (¶nh 2, 3).<br />
Thµnh phÇn ®é h¹t : sÐt chiÕm 24,69 %, bét chiÕm<br />
35,77 %, c¸t chiÕm 39,55 %. Md = 0,06, So = 2,97,<br />
Sk = 0,4. TrÇm tÝch cã chøa bµo tö phÊn : Cyathea<br />
sp., Pteris sp., Polypodium sp., Acrotichum sp.. Vi<br />
cæ sinh : Pseudorotalia schroeteriana, Rotalia<br />
calcar, Elphidium advernum, E. maccellum. BÒ dÇy<br />
cña tËp lµ 5 m.<br />
<br />
H×nh 2. MÆt c¾t ®Þa chÊt ven biÓn tõ Mü Th¹nh ®Õn Cöa TiÓu<br />
339<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
