Sản xuất hạt giống và công nghệ hạt giống - Chương 11

Chia sẻ: Le Quang Hoang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

127
lượt xem 32
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

CHƯƠNG 11 CHẾ BIẾN HẠT GIỐNG Chương này giới thiệu các kĩ thuật thu hoạch, làm sạch, chế biến hạt giống, bảo quản, tách hạt

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sản xuất hạt giống và công nghệ hạt giống - Chương 11

CHƯƠNG 11 CH BI N H T GI NG 11.1 Thu ho ch 11.1.1 Th i ñi m thu ho ch Th i ñi m thu ho ch khi h t chín vì n u thu ho ch s m nh hư ng ñ n năng su t ch t lư ng h t gi ng, thu ho ch mu n t n th t h t l n do h t chín qu v m t h t ho c hư h ng h t ngay trên cây. Th i ñi m thu ho ch r t quan tr ng và c n ñ m b o nguyên lý chung sâu ñây: + Ch t lư ng h t gi ng ñ c bi t s c s ng và kh năng n y m m + Năng su t h t gi ng + Thu n ti n cho phơi s y, ch bi n (tr i n ng và khô) Loài cây thu ho ch mu n t n th t h t như c i, chúng tách qu và rơi h t trên ñ ng ru ng c n thu ñúng th i ñi m khi qu màu xanh chuy n sang màu vàng. Tuy nhiên các qu trên cùng m t bông không chín cùng th i gian, khi kho ng 50 s qu trên bông chín có th thu ho ch ñư c. Sau khi thu và b o qu n chúng trong phòng cho quá trình chín ti p t c b ng treo c bông hoa trên dây và có d ng c h ng h t rơi phía dư i. H t phong lan cũng là lo i qu nang thu ho ch ngay khi qu chuy n xanh sang nâu, th i gian chín r t khác nhau có loài vài tháng có loài ch sau th ph n 35 ngày h t ñã chín. ð m h t khi thu ho ch cũng là m t yêu c u ñ i v i h t gi ng, ñ m h t khi thu ho ch ph thu c vào loài cây tr ng, th i ti t và môi trư ng thu ho ch. V i các lo i cây tr ng có th phân thành 3 lo i qu là : + Qu khô như các cây c i, rau di p, ñ u, c c i ñư ng , hành.. + Qu th t: qu khô sau khi thu ho ch và h t có th tách khi qu khô như cà tím, bí ngô, t + Qu th t ư t : lo i qu này ñ m cao , h t có màng gelatin ho c mucilat bao b c, tách h t b ng lên men ho c hóa ch t như cà chua, dưa chu t Như v y ñ m h t, th i ñi m thu ho ch r t ph thu c vào các loài cây tr ng nhưng nh ng căn c ch y u là + Màu s c v qu + Màu s c h t + ð tàn c a cây 11.1.2 Phương pháp thu ho ch Thu ho ch b ng tay áp d ng trong ñi u ki n cây tr ng qu không chín cùng th i ñi m như cà chua, dưa chu t s d ng tay ng t t ng qu hay chùm qu . Phương pháp này ñ m b o t t ch t lư ng h t gi ng và năng su t nhưng chi phí cao, d n ñ n giá thành h t gi ng cao. Thu ho ch b ng máy gi m công lao ñ ng, th i gian thu ho ch ng n an toàn hơn ñ i v i h t gi ng. Thu ho ch b ng máy c n có máy thu ho ch phù h p v i loài cây tr ng, di n tích s n xu t gi ng ph i ñ l n, ñ ng ru ng thu n ti n cho cơ gi i. Trong thu ho ch b ng máy k t h p thu ho ch và tách h t nâng cao hi u qu v i nh ng loài cây tr ng có th th c hi n hai khâu này ñ ng th i như lúa, ngô. Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 210 http://www.ebook.edu.vn
Thu ho ch b ng máy yêu c u công nhân có k năng và hi u bi t v máy thu ho ch và yêu c u s n xu t h t gi ng 11.2 Các bư c ch bi n h t gi ng và nguyên lý M c ñích c a vi c ch bi n qu hay h t gi ng là ñ thu ñư c nh ng h t gi ng s ch, có ch t lư ng cao , d b o qu n và x lý khi ti n hành ch bi n như ch bi n sơ b ,v n chuy n hay gieo h t. Công ngh ch bi n bao g m m t s phương pháp , kh năng áp d ng c a phương pháp này khác nhau .Công ngh ch bi n có th ñư c chia thành 7 bư c sau ñây: 1) Làm s ch sơ b : ñ i v i các lo i qu và h t có nhi u m nh v n, cành ,ho c các qu lép v.v 2) C t tr sau thu ho ch: ñ i v i các lo i qu còn ti p t c chín sau thu ho ch ho c c n s y qua ch tách h t 3) Tách h t: ñ i v i nh ng qu ñã ñư c thu ho ch nhưng ch riêng h t gi ng ( và ñôi khi là m t ph n c a qu ) ñư c c t gi và ñem gieo. N u v t li u gieo tr ngch là h t gi ng thì ph i ti n hành tách h t kh i qu , th t qu . 4) Lo i qu và h t có cánh: lo i b nh ng ph n th a như gai, áo h t và lông. 5) Làm s ch: lo i b các lo i qu và h t l n v i các ph n khác c a qu như lá, cành , h t lép, h t l và v . 6) Phân lo i h t: ñ i v i các lo i h t thay ñ i nhi u v kh i lư ng và kích thư c. Phân lo i h t ñ m b o cho lô h t ñ ng ñ u. 7) ði u ch nh ñ m phù h p: ñ i v i các lo i h t mà sau các bư c trên v n có ñ m cao hơn ho c th p hơn ñ m tiêu chu n ñ i v i t ng lo i h t ph i ñi u ch nh ti p ñ ñ t tiêu chu n. Ch bi n h t gi ng thư ng ñư c ti n hành theo bư c trên nhưng không ph i t t c các lo i h t ñ u ph i qua ñ y ñ các bư c mà tùy lo i h t có th b qua m t s bư c. M i m t bư c trong quy trình ch bi n có nh ng k thu t phù h p tránh gây h i và nguy cơ hao h t h t gi ng. Trong quá trình ch bi n có th x y ra k t qu không mong mu n, ch bi n k quá có th phá h y h t, làm cho h t m t kh năng n y m m ho c gi m kh năng b o qu n. M t h th ng ch bi n h t gi ng liên hoàn r t có l i cho qu n lý ch t lư ng h t gi ng trong quá trình ch bi n 11.2.1 Làm s ch sơ b Làm s ch sơ b chính là lo i b các v t to như lá, cành và qu lép. Bư c làm s ch sơ qua này ñư c ti n hành ch y u là ñ gi m kh i lư ng v n chuy n và b o qu n sau thu ho ch.. Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 211 http://www.ebook.edu.vn
Hình 11.1: Các lo i l n t p khi thu ho ch lúa gi ng c n làm s ch sơ b ( Ngu n Mew.T.W và Misra J.K, IRRI,1994) Thu ho ch khoai tây b ng máy, lư ng v t ch t ch t l n trong lô c gi ng r t l n như ñ t, ñá, s i...Ngoài ra lá, cành ho c m t s lo i v t ch t ch t có th mang bào t n m ho c các m m b nh khác,chúng có kh năng lây lan sang nh ng h t gi ng ñã ñư c tách, các h t gi ng th i kỳ ñ u và cây gi ng. Bư c làm s ch sơ b thư ng ñư c ti n hành b ng phương pháp th công trư c khi chuy n h t gi ng ñ n nơi ch bi n Hình 11.2: H th ng ch bi n h t gi ng liên hoàn 11.2.2 Phương pháp c t tr h t sau thu ho ch và trư c tách h t C t tr trư c tách h t có hai lý do căn b n: 1) ñ qu ti p t c chín thêm ñ i v i nh ng qu chưa chín hoàn toàn hay còn xanh và 2) ñ làm cho quá trình tách h t ñư c d dàng, n u phơi s y ngay qu khô nhanh s nh hư ng ñ n quá trình tách h t ,th m chí làm c ng b m t qu . B o qu n sau khi thu ho ch có th chia qu thành 2 hay 3 lo i d a trên m c ñ chín. B o qu n trông ñi u ki n nhi t ñ t nhiên, thoáng mát và có ñ m cao. Thư ng xuyên ñ o tr n t o thông thoáng và gi m ñ m kh i qu b o qu n ñang ti p t c chín. K t thúc quá trình b o qu n khi qu chín hoàn toàn, qu ñ t ñư c màu chín ñi n hình và h t chín sinh lý. Trong su t quá trình chín t nhiên, vi c cung c p nư c cho s chín c a qu ñư c ñi u ch nh thông qua cu ng nh ñ n h t thông qua cu ng noãn. S b c hơi liên t c ngăn ng a ñư c s quá nhi t c a phôi h t trong khi ñó v n gi ñư c ñ m cao. Vi c gi ñư c ñ m cao như v y và vi c tránh cho nhi t ñ tăng nhi u t o ñi u ki n cho quá trình chín thêm c a qu . ði u ki n môi trư ng trong su t th i gian b o qu n là r t quan tr ng cho vi c ki m Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 212 http://www.ebook.edu.vn
soát ti n trình sinh lý và chín sinh lý ti p theo . Qu ñư c gi nhi t ñ bình thư ng o , các vùng nhi t ñ i là t 20-30 C. ð m ban ñ u cao nhưng gi m d n trong quá trình ch bi n. ð m cao trong quá trình c t tr làm cho h t gi ng r t d b n m t n công .S thoáng mát thích h p s h n ch nguy cơ này nhưng l i gây tr ng i cho v c s y khô. Vi c c t tr nh ng lo i qu khô thư ng ñư c ti n hành khi qu ñã ñư c ñóng vào bao ho c d ng c ch a. Tuy nhiên qu có th tr i l p dày trên n n bê tông ho c trong trong các khay. 11.2.3 Tách h t Tách h t là phương pháp l y và phân chia h t t các qu có v bao quanh. M c ñích chính c a vi c tách h t là ñ : 1) Gi m kh i lư ng: h t thư ng ch chi m 1-5% t ng tr ng lư ng c a qu Vi c gi m kh i lư ng giúp gi m b t chi phí b o qu n và v n chuy n. 2) D x lý: h t thư ng ph i ñư c ki m tra , gia công sơ b và gieo m t cách riêng r , vì th vi c tách chúng ra kh i qu là r t c n thi t. 3) C i thi n kh năng b o qu n: các b ph n c a qu d b th i r a như là ru t c a nh ng qu có cùi, áo h t ph i ñư c lo i b ñ tránh vi c chúng b th i r a trong quá trình b o qu n. Nư c trong các lo i qu khô có th thu hút n m m c và côn trùng, ñ c bi t là n u b o qu n trong ñi i ki n nhi t ñ t nhiên c a môi trư ng. Ngoài ra không tách h t s y h t ñ gi m lư ng nư c s tr lên khó khăn n u. a) Tách h t v i qu m ng m t vài lo i qu h ch và qu m ng, h t thư ng s n sàng tách ra khi ru t qu ñã chín hoàn toàn. Có th tách h t ra kh i th t qu b ng tay, x i nư c, b ng axit H2SO4 ho c HCL hay lên men. Ngày nay s d ng nhi u lo i men không ñ c h i ñ n ngư i và h t gi ng ñ tách h t thay th các axit vô cơ. Tách h t b ng lên men và axit có th nh hư ng ñ n t l n ym m c a h t, do v y c n có k thu t chính xác. Theo Liang và Yong Tách h t b ng phương pháp lên men ñ i v i các lo i qu h ch so v i cách tách h t b ng máy qu tươi có th làm gi m s c n y m m c a h t. M t s lo i qu ru t r n khi tách h t ph i làm m m ru t ñ d dàng tách h t hơn b ng ngâm nư c, m t s lo i ph i châm v trư c khi ngâm m i làm m m l p ru t qu r n ch c ñư c. Trong th i gian ngâm kho ng 12 gi thay nư c m t l n ñ các axit trong quá trình th y phân không gi t ch t phôi, sau khi ngâm ph i làm khô l i vì h t cúng ñã hút nư c trong quá trình ngâm. b) Tách h t v i qu khô V m t hình thái h c, qu khô ñư c phân lo i như là các qu n t và không n t .Các qu tách v , n t ra khi chín ñ phát tán các h t c a chúng, các lo i qu không n t thì v n ñóng kín khi chín. S phân lo i này ph c t p hơn ñ nh nghĩa ñã ñưa ra vì có s d ch chuy n d n gi a các không n t sang n t, ñi u này mang m t ý nghĩa th c t ñ i v i vi c tách h t .Quá trình tách h t t các qu n t b nh hư ng b i: + Lo i qu : các lo i qu n là các bao nang, qu nang, qu thông, qu ñ u và m t s lo i qu h p khác. Nhưng vi c tách h t d dàng hay không l i thay ñ i theo loài ph ,gi ng ho c ngu n g c. Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 213 http://www.ebook.edu.vn
+ Giai ño n ñ chín ñ thu ho ch: qu ñư c hái khi ñã chín hoàn toàn thư ng là ch c và n t hơn các qu ñư c thu hoach s m .S khác nhau có th ñư c kh c ph c hoàn toàn hay m t ph n nh vi c c t tr trư c tách h t. + Môi trư ng bên ngoài : ñ u tiên là lư ng nư c trong qu s p n t, khi qu khô ñi , nó có chi u hư ng tách ra. m t s lo i qu ,ch y u là qu thông ,lư ng nư c cân b ng v i ñ m c a không khí, do v y khi không khí b khô, qu m t nư c và tách ra, khi không khí m ư t qu có th l y l i nư c và ñóng l i ,quá trình này là do kh năng thu n ngh ch . Các lo i qu khô thư ng ñư c x lý theo ñ n t .Có 4 nhóm a.Qu n t tách ra khi khô b.Qu thông và các lo i qu cu i mùa c.Nh ng lo i qu không n t ñư c tách h t c.Nh ng lo i h t không n t không ñư c tách h t Vi c tách h t thư ng ñư c ti n hành trư c khi ñem b o qu n . nhưng v i m t s lo i cây tr ng h t ñư c gi trong qu không tách ñ n khi gieo v sau vì b o qu n c a nh ng h t chưa tách t t hơn các h t ñư c tách. B o qu n c a h t gi m có th là do m t l p v b o v c a qu ho c công lao ñ ng tách hát quá cao làm tăng giá thành. M t s lo i qu quá khó vì th h u như khó tránh ñư c vi c gây ra t n thương cho h t . Nh ng t n thương như v y s nh hư ng ñ n vi c b o qu n Hình 11.3: Tách h t gi ng lúa b ng máy tu t nh (Ngu n S.S. Virmani ; Z.X. Sun ;T.M. Mou,Jauhar Ali,C.X. Mao, IRRI, 2003) B ng 11.1:M t s phương pháp tách h t v i các lo i qu khác nhau Lo i qu Phương pháp Các lo i qu n khô, ví d như qu n t S y khô => qu y, ñ o, rũ, sàng x y v và qu nang như ñ u, qu thông Nh ng lo i qu khô không n t như lúa, ngô S y khô => ñ p Nh ng lo i qu cu i mùa ví d : qu thong, ðun nóng trong lò =>ñ o qu nang và m t s lo i qu khô h p ðun nóng già => ñ o Nh ng lo i qu có cùi v i ru t S y Nhúng nu c=>ngâm=>r a Nh ng qu có cùi v i ru t m ng như cà chua, Nhúng nư c =>lên men => r a dưa chu t Nhúng => ngâm=>r a Nh ng lo i qu có cùi v i ru t Nhúng nư c => ngâm=> r a s ch => m m mài /ñánh bóng Nh ng qu có cùi , ru t như ñ c Nhúng nư c =>mài/ñánh bóng Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 214 http://www.ebook.edu.vn
. 11.3 Phơi s y h t gi ng 11.3.1 ð m h t H t sau thu ho ch thư ng có ñ m cao hơn ñ m b o qu n, ñ m h t nh hư ng ñ n tu i th và n y m m c a h t. ð m h t khi thu ho ch tách kh i cây là ñ m liên k t (RH), cân b ng v i ñ m không khí, nhưng nh ng cây qu th t như cà chua, dưa ñ m h t cao hơn và có th cao hơn do hút nư c trong quá trình tách h t. ð m h t khi thu ho ch khác nhau liên quan ñ n ñ m không khí và nhi t ñ t i th i gian thu ho ch như b ng sau: B ng 11.2: ð m liên k t v i ñ m h t Cây tr ng ð m liên k t (%) nhi t ñ 25oC 15 30 45 60 75 Ngô 6,5 8,5 10,5 12,5 15,0 Cà tím 4,7 7,0 - - - Dưa chu t 6,0 7,0 7,5 8,0 9,5 Cà chua 6,0 7,0 8,0 9,0 11,0 B pc i 3,5 4,5 6,0 7,0 9,0 11.3.2 Phương pháp phơi, s y Làm khô t nhiên b ng phơi n ng c n có b m t tr i h t phù h p như sân phơi phù h p, b t, lư i và các d ng c khác. Phương pháp ñ m b o ch t lư ng h t, có th làm khô m t lư ng l n cùng m t ñi m không c n thi t b , năng lư ng. D ng c phơi và ánh n ng m t tr i ñ y ñ , và có th gây tác h i ñ i v i h t gi ng làm gi m t l n y m m. + N n phơi phù h p là n n g ch ho c xi măng + Có nhà tr ng ñ ch a h t gi ng t m th i khi tr i mưa + ð dày phơi không ñ gây hư h i h t + K th t ñ o ñ lô h t khô ñ u + Không ñ l n t p trong quá trình phơi Hình 11.4: Phơi h t gi ng lúa ( ngu n S.S. Virmani ; Z.X. Sun ;T.M. Mou,Jauhar Ali,C.X. Mao, IRRI, 2003) Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 215 http://www.ebook.edu.vn
Làm khô nhân t o b ng máy s y ho c các thi t b làm khô. Làm khô nhân t o trong ñi u ki n th i ti t không phù h p, ch ñ ng ñ i v i s n xu t, có th ñi u ch nh nhi t ñ theo ý mu n. Làm khô b ng lu ng hơi nóng th i qua các l p h t ñ n khi h t khô ñ t ñ m b o qu n, phương pháp này phù h p v i nh ng lo i h t gi ng lư ng nh . Máy làm khô nhân t o có nhi u d ng như d ng thùng quay, lô s y ñ ng, lô s y tháp. T o hơi nóng b ng GAS , ñi n ho c than. Nhi t ñ phơi s y r t quan trong liên quan ñ n s c s ng h t theo Thomson,1979 nhi t ñ s y t i ña không nên vư t quá 45oC nhưng tùy theo loài ví d + Ngô t 40 – 45oC + ð u t 30 – 55oC + C c i ñư ng t 45oC + H th p t t 27- 40oC Hình 11.5: H th ng s y h t gi ng b ng khí gas 11.4 Làm s ch Làm s ch tăng ch t lư ng lô h t gi ng b ng c i thi n ñ s ch và t l n y m m có nghĩa là lo i b kh i lô h t + T p ch t + H t khác d ng + H t nhăn nheo + H tt chưa chín + H t nh + H t b sâu b nh h i + H t không nguyên v n + H tc Làm s ch lô h t gi ng là lo i b toàn b h t khác d ng và t p ch t d a trên các ñ c ñi m c a h t như + Chi u dài, r ng, ñ dày h t + D ng h t + ð ch c c a h t ( kh i lư ng h t) + C u trúc b m t h t + Khác nhau v màu s c + Dung d ch h t và Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 216 http://www.ebook.edu.vn
+ Tính d n ñi n Phương pháp làm s ch th c hi n b ng th công như qu t, sàng, x y…và b ng cácc máy chuyên d ng cho ch bi n h t gi ng Hình 11.6: Làm s ch th công ( Ngu n S.S. Virmani ; Z.X. Sun ;T.M. Mou,Jauhar Ali,C.X. Mao, IRRI, 2003) 11.5 Phân lo i h t gi ng M c ñích phân lo i h t ñ ñ m b o cho lô h t gi ng có kích thư c h t ñ ng ñ u, là m t tiêu chu n ch t lư ng h t gi ng nó liên quan ñ n phát tri n c a h t trong quá trình s n xu t. Phân lo i h t s lo i b nh ng h t quá l n, quá nh hay d d ng ra kh i lô h t gi ng. Thư ng phân lo i ñư c th c hi n b ng máy. Máy phân chia h t theo chi u r ng và ñ dày thư ng ch t o có sàng b ng s t ñ c l tròn ho c hình thuôn, l khoan tròn phân lo i theo ñ dày h t ví d l khoan 2,2 mm nh ng h t có b r ng 2,5 mm s không l t ñư c qua m t sàng. Phân h t theo ñ dày sàng ñ c l thuôn ho c rãnh. Khi h t lăn tròn trên sàng nh ng h t có b dày m ng nh t s l t qua m t sàng 11.6 X lý h t gi ng Sau khi làm s ch h t ñư c x lý sâu b nh như n m, vi khu n và virus, ñây là bư c quan tr ng b o v h t không b hư h ng trong quá trình b o qu n, gi m truy n b nh ra s n xu t. Phương pháp x lý b ng hóa h c như các thu c tr n m, b nh d ng xông hơi, dung d ch hay d ng s a. Sau khi x lý n m b nh ph i nhu m màu c nh báo cho ngư i s d ng 11.7 ðóng bao 11.7.1 Tác d ng c a ñóng bao H t ñóng bao gói giúp cho gi ñư c các ph m c p ch t lư ng h t gi ng sau khi ki m nghiêm, b o qu n, v n chuy n và tiêu th thu n l i, phù h p v i nhu c u c a ngư i mua. ðóng bao ngăn c n hút m c a h t t nư c trong môi trư ng, ngăn c n sâu b nh nhi m vào h t gi ng. ðóng bao c n ñư c ti n hành ngay sau công ño n cu i cùng c a ch bi n như sau khi phơi s y, làm s ch và phân lo i và x lý h t gi ng, sau khi ñóng bao ph i dán nhãn mác theo quy ñ nh, ñóng bao ti n hành trong môi trư ng s ch và khô Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 217 http://www.ebook.edu.vn
11.7.2 D ng c ñóng bao D ng c ñóng bao gói r t ña d ng tùy thu c vào loài cây tr ng, lo i h t, c p h t, th i gian b o qu n trư c kinh doanh có th ñóng bao ch a trong các d ng c là thùng ch a, can, chai, bao kim lo i như nhôm, bao ni lông. K thu t ñóng bao ph thu c vào d ng c và phương ti n. Sau khi ñóng bào ñưa bao gói lên các giá ñ t n d ng không gian, có bi n nhãn ghi rõ tránh nh m l n và thu n ti n cho qu n lý và kinh doanh Hình 11.7: Giá ñ v i lo i bao nh Hình 11.8: Giá ñ v i lo i bao l n ho c túi b o qu n l nh Bư c 1: Chu n b ñóng gói 1) Chu n b phòng th c hi n là phòng s ch và khô, các d ng c phương ti n làm s ch và chu n b ñ y ñ ñ th i gian ñóng gói nhanh nh t có th . ðóng gói nhanh ñ tránh hút m, sâu nh và gi m chi phí lao ñ ng 2) Thùng ch a ho c khu v c chưa h t ñ ng bao ph i ghi nhãn rõ ràng, chu n b bao tiêu chu n, trên bao ñã ghi ñ y ñ thông tin theo yêu c u c a lu t h t gi ng như gi ng, loài cây tr ng c p h t gi ng kh i lư ng, ph m c p, th i gian s n xu t, th i gian s d ng, ñ c ñi m nh n bi t Bư c 2: ðóng gói 1) Cân ho c ñ m h t gi ng chính xác 2) ðưa h t gi ng và nhãn vào bên trong bao túi 3) Dán kín 4) G n nhãn Bư c 3 : Ghi các thông s b sung n u có Trong trư ng h p bao ho c d ng c ch a có ô tr ng c n ghi ñ y ñ sau khi ñóng bao. Ví d có th bao chưa in s n ph m c p h t gi ng vì bao in có th d ng cho m t s ph m c p cùng lo i gi ng. Ngày ñóng bao, ngư i ñóng bao… Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 218 http://www.ebook.edu.vn
Bư c 4: Ki m tra ch t lư ng bao Sau khi dán và và ñã ghi b sung ki m tra l n cu i toàn b bên ngoài bao, gói ñ m b o không có sai sót, th ng, h ng Vào s ñ qu n lý Hình 11.9: M u bao bì h t gi ng 11.8 B o qu n h t gi ng Sau khi ñóng bao th c hi n b o qu n và kinh doanh h t gi ng. Nh ng cây tr ng h t gi ng có th tiêu th trong th i gian ng n b o qu n h t gi ng trong nh ng kho chuyên d ng. Nh ng h t gi ng tiêu th trong th i gian dài vài tháng, vài năm c n ñư c b o qu n trong khi mát ho c kho l nh và ñ m th p. Nh ng y u t nh hư ng ñ n tu i th h t gi ng trong quá trình b o qu n + Các y u t môi trư ng trong quá trình chín, n u môi trư ng b t thu n nh hư ng ñ n ch t lư ng h t gi ng, ví d ñi u ki n nóng và khô s rút ng n th i gian chín + H t chưa chín s m t s c s ng nhanh tron quá trình b o qu n hơn h t chín + H t thu ho ch trong th i gian nhi t ñ và m ñ cao d n ñ n nhi m n m b nh gây h i h t trong quá trình b o qu n + H t b t n thương v h t s gi m s c s ng nhanh trong b o qu n + C u trúc v h t cũng nh hư ng ñ n kh năng b o qu n, h t v c ng ñàn h i t t hơn v m ng + H t ch a d u d n ñ n h t ñá nhanh hơn h t ch a tinh b t ( Bonner và c ng s 1994, Stubsgaard,1992) + H t không x lý trư c khi b o qu n d b côn trùng và n m gây h i + Các ñi u ki n b o qu n như ñi u ch nh ñ m, nhi t ñ không khí b o qu n là nh ng y u t quan tr ng nh t nh hư ng ñ n tu i th h t gi ng Nguyên lý b o qu n d a trên nh ng y u t chính làm m t s c s ng h t gi ng trong quá trình b o qu n là 1) ñ m h t, 2) ñ m môi trư ng b o qu n, 3) kh ng khí ( oxy). Các y u t trên nh hư ng ñ n h h p c a h t trong b o qu n, n u cao hơn trong h t ñ u d n ñ n hư h ng h t gi ng Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình S n xu t gi ng và công ngh h t gi ng----------------------- 219 http://www.ebook.edu.vn