Viêm phổi thở máy và đề kháng kháng sinh tại ICU Bệnh viện Nhân dân Gia định

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> VIÊM PHỔI THỞ MÁY VÀ ĐỀ KHÁNG KHÁNG SINH  <br /> TẠI ICU BỆNH VIỆN NHÂN DÂN GIA ĐỊNH <br /> Trần Minh Giang*, Trần Văn Ngọc** <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Mở đầu: Viêm phổi thở máy là viêm nhu mô phổi xảy ra sau 48 giờ thở máy qua nội khí quản hoặc qua khai <br /> khí quản.  <br /> Mục  tiêu  nghiên  cứu:  xác định tỉ lệ viêm phổi thở máy và tỉ lệ vi khuẩn đề kháng kháng sinh Phương <br /> pháp nghiên cứu: thiết kế nghiên cứu theo mô hình cắt ngang <br /> Đối tượng nghiên cứu: bệnh nhân thở máy tại ICU bệnh viện Nhân dân Gia Định <br /> Kết quả: có 87 bệnh nhân được chọn vào nghiên cứu, trong đó có 41 nữ và 46 nam, từ 19 đến 97 tuổi. Tỉ lệ <br /> viêm  phổi  thở  máy  là  30%,  phần  lớn  là  do  Acinetobacter  baumannii  69%.  Vi  khuẩn  này  kháng  Carbapenem <br /> 78%.  <br /> Bàn  luận:  tỉ lệ viêm phổi thở máy và tác nhân gây viêm phổi của chúng tôi tương đương với các nghiên <br /> cứu thực hiện tại bệnh viện thành phố Hồ Chí Minh.  <br /> Kết  luận:  chúng tôi phát hiện viêm phổi thở máy là 0,3, Acinetobacter baumannii là tác nhân chính gây <br /> viêm phổi thở máy và kháng với Carbapenem 78%.  <br /> Từ khoá: viêm phổi thở máy <br /> <br /> ABSTRACT <br /> SURVEY OF VENTILATOR‐ASSOCIATED PNEUMONIA (VAP) AND ANTIBIOTIC RESISTANCE AT <br /> ICU NHAN DAN GIA DINH HOSPITAL <br /> Tran Minh Giang, Tran Van Ngoc * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ No 6 ‐ 2013: 134 ‐ 139<br /> Introduction: ventilator – associated pneumonia is defined as an infection of lung parenchyma that occurs <br /> after 48 hours of mechanical ventilation by endotracheal tube or tracheostomy. <br /> Objectives: to determine the prevalence of ventilator‐associated pneumonia, to assess antibiotic resistance. <br /> Methods: The study was designed as a prospective cross‐sectional investigation  <br /> Study subjects: Mechanically ventilated patients in ICU Gia Dinh Peopleʹs Hospital <br /> Results: 87 patients met inclusion criteria, including 41 women and 46 men, aged between 19 and 97 years <br /> old. the prevalence of ventilator‐associated pneumonia was 30%. acinetobacter baumannii was the major cause, <br /> cultured in 69% of vap. bacterial resistance to carbapenems was found in 78%.  <br /> Discussion: the prevalence of ventilator‐associated pneumonia and the high rate of Acinetobacter as cause <br /> were similar to the findings reported at Ho Chi Minh City. <br /> Conclusion:  We  found  that  VAP  prevalence  was  30%.  Acinetobacter  baumannii  was  the  major  cause  of <br /> VAP with resistance to carbapenems in 78%. <br /> Keyword: ventilator‐associated pneumonia <br /> * Khoa Hồi sức Tích cực Chống độc ‐ Bệnh viện Nhân Dân Gia Định  <br /> Tác giả liên lạc:  ThS.BS.Trần Minh Giang  ĐT 0913.890.594 Email: giangbacsy@yahoo.com<br /> <br /> 134<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013 <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Viêm phổi thở máy là viêm nhu mô phổi xảy <br /> ra sau 48 giờ thở máy qua nội khí quản hoặc qua <br /> khai  khí  quản(1).  VPTM  được  thiết  lập  dựa  vào <br /> lâm  sàng  và  bằng  chứng  về  vi  khuẩn.  Việc  xác <br /> định  vi  khuẩn  gây  bệnh  thông  qua  cấy  định <br /> lượng đàm hút qua nội khí quản đơn thuần hoặc <br /> qua  nội  soi  phế  quản.  Tiêu  chuẩn  cấy  dương <br /> tính cho mẫu đàm hút qua nội khí quản là ≥ 106 <br /> cfu/ml. Tiêu chuẩn cấy dương tính cho dịch rửa <br /> phế  quản  phế  nang  và  chảy  phế  quản  có  nòng <br /> bảo vệ lần lượt là ≥ 104 cfu/ml và ≥ 103 cfu/ml(1). <br /> Tỉ lệ VPTM thay đổi từ 20% ‐ 52,5%(4,5,6,8,9,10), tùy <br /> thuộc  vào  từng  khoa  ICU.  Ngày  càng  có  nhiều <br /> loại  vi  khuẩn  gây  VPTM  kháng  với  tất  cả  các <br /> kháng sinh hiện có, đáng kể đến là Acinetobacter <br /> baumannii(7,8).  VPTM  là  nguyên  nhân  hàng  đầu <br /> gây tăng tỉ lệ tử vong, tăng chi phí điều trị(1). Cho <br /> tới  hôm  nay,  tiêu  chuẩn  vàng  để  chẩn  đoán <br /> VPTM vẫn chưa có. Tuy nhiên tiêu chuẩn có giá <br /> trị nhất là cấy định lượng chất tiết đường hô hấp <br /> dưới qua nội soi phế quản. Do đòi hỏi về mặt kĩ <br /> thuật  mà  VPTM  chưa  được  chẩn  đoán  với  độ <br /> chính xác cao ở các bệnh viện Việt Nam. Chính <br /> vì vậy chúng tôi tiến hành khảo sát VPTM trên <br /> bệnh  nhân  ICU,  tại  bệnh  viện  Nhân  Dân  Gia <br /> Định bằng nội soi phế quản tại giường kèm cấy <br /> đàm định lượng. <br /> <br /> Mục tiêu  <br /> Xác định tỉ lệ VPTM theo tuổi, giới và bệnh <br /> đi kèm. <br /> Xác định tỉ lệ vi khuẩn gây bệnh và tình hình <br /> đề kháng kháng sinh. <br /> <br /> PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Thiết kế nghiên cứu <br /> Nghiên cứu này được thiết kế theo mô hình <br /> cắt ngang, các dữ liệu được thu thập tại một thời <br /> điểm. Thiết kế nghiên cứu này phù hợp với mục <br /> tiêu xác định được tỉ lệ VPTM hiện hành, tỉ lệ vi <br /> khuẩn  phân  lập  được  và  tỉ  lệ  sử  dụng  kháng <br /> sinh ban đầu phù hợp trên bệnh nhân thở máy <br /> tại một thời điểm. Thiết kế nghiên cứu này cũng <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> cho  phép  phân  tích  được  các  mối  tương  quan <br /> giữa  các  yếu  tố  trong  quần  thể  nghiên  cứu.  Đề <br /> cương nghiên cứu này trước khi được tiến hành <br /> đã  được  thông  qua  hội  đồng  y  đức  của  bệnh <br /> viện Nhân Dân Gia Định.  <br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu <br /> Bệnh  nhân  thở  máy  qua  nội  khí  quản  hoặc <br /> qua khai khí quản tại khoa ICU bệnh viện Nhân <br /> Dân Gia Định từ tháng 1‐ 9 năm 2011. <br /> Tiêu chuẩn chọn vào nghiên cứu: bệnh nhân <br /> thở  máy  qua  nội  khí  quản  hoặc  qua  khai  khí <br /> quản  từ  48  giờ  trở  đi,  và  không  có  VPTM  dựa <br /> trên các tiêu chuẩn lâm sàng trước đó.  <br /> Tiêu  chuẩn  loại  trừ:  bệnh  nhân  dưới  18 <br /> tuổi,  phụ  nữ  có  thai,  bệnh  nhân  ghép  tạng, <br /> người nhà của bệnh nhân không đồng ý tham <br /> gia nghiên cứu. <br /> <br /> Các bước tiến hành <br /> Giải thích về lợi ích của nghiên cứu cho thân <br /> nhân người bệnh và kí vào bản đồng ý tham gia <br /> nghiên cứu.  <br /> <br /> Nội soi phế quản tại giường <br /> Chỉ  định:  thực  hiện  nội  soi  phế  quản  tại <br /> giường  khi:  lâm  sàng  bệnh  nhân  sốt  ≥  38,5  oC, <br /> hoặc ≤ 36,5oC; tăng tiết đàm hoặc đàm đổi màu <br /> qua nội khí quản hoặc qua khai  khí  quản;  tăng <br /> tiêu  thụ  oxy  kèm  hoặc  bạch  cầu  máu  ≥ <br /> 12000/mm3  hay  ≤  4000/mm3,  hoặc  thâm  nhiễm <br /> lan tỏa trên x quang ngực hay thâm nhiễm tiến <br /> triển trên x quang ngực. <br /> Tiến hành nội soi phế quản tại giường: dùng <br /> ống soi mềm LF‐GP, chiều dài cần soi 60cm, hệ <br /> thống  quan  học:  trường  quan  sát  900,  nhìn  xa <br /> 50cm; đường kính ngoài đầu tận 3,8mm, đường <br /> kính ngoài ống 4,1mm, đường kính trong kênh <br /> hút  1,5mm;  gập  góc  lên  hoặc  xuống  1200;  hãng <br /> Olympus; Nhật Bản. <br /> Chuẩn  bị  máy  soi:  theo  qui  trình  soi  phế <br /> quản tại giường của bệnh viện.  <br /> Chuẩn bị bệnh nhân: tất cả bệnh nhân được <br /> sử  dụng  an  thần  và  hoặc  dãn  cơ,  nằm  đầu  cao <br /> ≥30o  trừ  trường  hợp  chống  chỉ  định.  Dùng <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> 135<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> monitor  hãng  Nihon  kohden  bsm‐4103k,  Nhật <br /> Bản theo dõi liên tục điện tâm đồ, SpO2, và ghi <br /> nhận  huyết  áp  mỗi  phút  qua  huyết  áp  động <br /> mạch xâm lấn hoặc đo huyết áp tự động ở cánh <br /> tay  không  phải  gắn  đo  độ  bảo  hòa  oxy  theo <br /> mạch  đập.  Nếu  bệnh  nhân  tỉnh,  chúng  tôi  tiến <br /> hành  tiêm  tĩnh  mạch  Norcuron  2mg  và <br /> Midazolam 2,5mg, đặt ngáng miệng. <br /> Tác  giả  là  người  trực  tiếp  thực  hiện  nội  soi <br /> phế quản tại giường. Người phụ báo cho người <br /> soi  biết  ngay  khi  có  các  triệu  chứng  báo  động: <br /> SpO2   20%,  hoặc  nhịp  tim  chậm  5<br /> Vị trí lấy<br /> Phổi phải<br /> đàm<br /> Phổi trái<br /> Kháng sinh<br /> Có<br /> ban đầu<br /> không<br /> Kháng sinh<br /> Cefo/sul + Quinol<br /> kết hợp<br /> Carba + Quinol<br /> Cefa III + Quinol<br /> Piper/Tazo + Quinol<br /> Ticar/Clavu + Quinol<br /> Cefa IV + Quinol<br /> Cefo/sul + Amino<br /> Carba + Cefo/Sul +<br /> Quinol<br /> <br /> Kết quả cấy đàm định lượng <br /> Dương tính: 30%, âm tính 70% <br /> Nhạy<br /> <br /> 100%<br /> <br /> Kháng<br /> <br /> 80%<br /> 60%<br /> 40%<br /> <br /> Pipe/Tazo<br /> <br /> Ticar/Clavu<br /> <br /> Neltimycin<br /> <br /> Meropenem<br /> <br /> Moxifloxacin<br /> <br /> Imipenem<br /> <br /> Levofloxacin<br /> <br /> Gentamycin<br /> <br /> Colistin<br /> <br /> Ertapenem<br /> <br /> Ceftriaxon<br /> <br /> Ciprofloxacin<br /> <br /> Cefo/Sul<br /> <br /> Ceftazidim<br /> <br /> Cefepim<br /> <br /> Ampi/Sul<br /> <br /> Tỉ lệ (%)<br /> 52,9<br /> 47,1<br /> <br /> Amikacin<br /> <br /> Tần số<br /> 46<br /> 41<br /> <br /> 0%<br /> <br /> Cefoperazon<br /> <br /> Giới tính<br /> <br /> Nhóm tuổi<br /> <br /> Tần số<br /> Tỉ lệ (%)<br /> Trung bình Min - max<br /> 71,8<br /> 19 - 97<br /> 7<br /> 8,1<br /> 13<br /> 14,9<br /> 29<br /> 33,3<br /> 38<br /> 43,7<br /> 76<br /> 87,4<br /> 11<br /> 12,6<br /> 11<br /> 12,6<br /> 14<br /> 17,3<br /> 28<br /> 32,2<br /> 20<br /> 23<br /> 13<br /> 14,9<br /> 81<br /> 93,1<br /> 6<br /> 6,9<br /> 81<br /> 100<br /> 43<br /> 49,5<br /> 41<br /> 50,5<br /> 17<br /> 39,5<br /> 26<br /> 60,5<br /> Trung bình Min-max<br /> 6,5<br /> 3-40<br /> 59<br /> 67,8<br /> 28<br /> 32,2<br /> 67<br /> 77<br /> 20<br /> 23<br /> 81<br /> 93,1<br /> 6<br /> 6,9<br /> 22<br /> 39,3<br /> 21<br /> 37,6<br /> 6<br /> 10,7<br /> 2<br /> 3,5<br /> 2<br /> 3,5<br /> 1<br /> 1,8<br /> 1<br /> 1,8<br /> 1<br /> 1,8<br /> <br /> 20%<br /> <br /> Bảng 1: Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu <br /> Biến số<br /> Nam.<br /> Nữ.<br /> <br /> Biến số<br /> Tuổi<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Hình 1: Kết quả kháng sinh đồ chung: <br /> <br /> nhạy<br /> <br /> kháng<br /> <br /> 100%<br /> Kháng<br /> <br /> Nhạy<br /> <br /> 80%<br /> <br /> 100%<br /> <br /> 60%<br /> <br /> 80%<br /> <br /> 40%<br /> <br /> 60%<br /> <br /> Pipe/Tazo<br /> <br /> Ticar/Clavu<br /> <br /> Neltimycin<br /> <br /> Meropenem<br /> <br /> Moxifloxacin<br /> <br /> Imipenem<br /> <br /> Levofloxacin<br /> <br /> Gentamycin<br /> <br /> Colistin<br /> <br /> Ertapenem<br /> <br /> Ceftriaxon<br /> <br /> Ciprofloxacin<br /> <br /> Cefo/Sul<br /> <br /> Ceftazidim<br /> <br /> Cefepim<br /> <br /> Cefoperazon<br /> <br /> Amikacin<br /> <br /> Kháng tất cả KS <br /> <br /> Pipe/Tazo<br /> <br /> Ticar/Clavu<br /> <br /> Neltimycin<br /> <br /> Meropenem<br /> <br /> Moxifloxacin<br /> <br /> Imipenem<br /> <br /> Levofloxacin<br /> <br /> Gentamycin<br /> <br /> Colistin<br /> <br /> Ertapenem<br /> <br /> Ceftriaxon<br /> <br /> Ciprofloxacin<br /> <br /> Cefo/Sul<br /> <br /> Ceftazidim<br /> <br /> Cefepim<br /> <br /> Cefoperazon<br /> <br /> Ampi/Sul<br /> <br /> Amikacin<br /> <br /> 0%<br /> <br /> Ampi/Sul<br /> <br /> 0%<br /> <br /> 20%<br /> <br /> Kháng tất cả KS <br /> <br /> 20%<br /> <br /> 40%<br /> <br /> Hình 5: Kết quả kháng sinh đồ đối với Pseudomonas (n=2). <br /> Bảng 2: Tần số và tỉ lệ vi khuẩn phân lập được <br /> <br /> Hình 2: Kết quả kháng sinh đồ đối với A. baumannii <br /> 100%<br /> <br /> nhạy<br /> <br /> Biến số<br /> Acinetobacter<br /> Klebsiella<br /> Enterobacter<br /> Pseudomonas<br /> <br /> Vi khuẩn<br /> <br /> kháng<br /> <br /> 80%<br /> 60%<br /> 40%<br /> 20%<br /> <br /> Ra khỏi<br /> khoa<br /> <br />  <br /> Hình 3: Kết quả kháng sinh đồ đối với Klebsiella (n=4). <br /> Nhạy<br /> <br /> Tỉ lệ (%)<br /> 69,3<br /> 11,5<br /> 11,5<br /> 7,7<br /> <br /> Bảng 3: Kết quả điều trị:  <br /> <br /> Kháng tất cả KS <br /> <br /> Ticar/Clavu<br /> <br /> Pipe/Tazo<br /> <br /> Neltimycin<br /> <br /> Meropenem<br /> <br /> Moxifloxacin<br /> <br /> Levofloxacin<br /> <br /> Imipenem<br /> <br /> Gentamycin<br /> <br /> Colistin<br /> <br /> Ertapenem<br /> <br /> Ceftriaxon<br /> <br /> Ciprofloxacin<br /> <br /> Cefo/Sul<br /> <br /> Ceftazidim<br /> <br /> Cefoperazon<br /> <br /> Cefepim<br /> <br /> Ampi/Sul<br /> <br /> Amikacin<br /> <br /> 0%<br /> <br /> Tần số<br /> 18<br /> 3<br /> 3<br /> 2<br /> <br /> Kháng<br /> <br /> Biến số<br /> Xuất thường<br /> Chuyển khoa<br /> Chuyển viện<br /> Xuất nặng<br /> Tử vong<br /> <br /> Tần số<br /> 7<br /> 26<br /> 4<br /> 33<br /> 17<br /> <br /> Tỉ lệ (%)<br /> 8,1<br /> 29,9<br /> 4,6<br /> 37,9<br /> 19,5<br /> <br /> 100%<br /> <br /> Bảng 4: Mối liên quan giữa VPTM và các yếu tố <br /> nguy cơ <br /> <br /> 80%<br /> 60%<br /> <br /> Đặc điểm (n=87)<br /> <br /> 40%<br /> 20%<br /> <br /> Dùng thuốc an<br /> thần<br /> <br /> 0%<br /> <br /> Dùng PPI<br /> <br />  <br /> Hình 4: Kết quả kháng sinh đồ đối với Enterobacter (n=3) <br /> <br /> Dùng kháng<br /> sinh<br /> Bề mặt niêm<br /> mạc phế<br /> quản/nội soi<br /> Ngày thở máy<br /> <br /> VPTM n(%)<br /> <br /> Có<br /> Không<br /> Có<br /> Không<br /> Có<br /> Không<br /> Trơn láng<br /> <br /> 15(35,7)<br /> 11(24,4)<br /> 25(30,9)<br /> 1(16,7)<br /> 25(30,9)<br /> 1(16,7)<br /> 10(38,5)<br /> <br /> Xước đỏ<br /> <br /> 16(50,8)<br /> <br /> ≤ 5 ngày<br /> > 5 ngày<br /> <br /> 13(22)<br /> 13(46,4)<br /> <br /> Không<br /> p<br /> VPTM n(%)<br /> 27(64,3)<br /> 0,251<br /> 34(75,6)<br /> 56(69,1)<br /> 0,664<br /> 5(83,3)<br /> 56(69,1)<br /> 0,664<br /> 5(83,3)<br /> 31(61,5)<br /> 0,290<br /> 30(49,2)<br /> 46(78)<br /> 15(53,6)<br /> <br /> 0,02<br /> <br /> Bảng 5: Mối liên quan giữa VPTM và đặc tính mẫu: <br /> Đặc điểm (n=87)<br /> Nam<br /> Giới<br /> Nữ<br /> Dưới 40<br /> 40-59<br /> Tuổi<br /> 60-79<br /> Trên 80<br /> Có<br /> Bệnh nền<br /> Không<br /> <br /> VPTM n(%)<br /> 14(30,4)<br /> 12(29,3)<br /> 2(28,6)<br /> 4(30,8)<br /> 6(20,7)<br /> 14(36,8)<br /> 24(3,6)<br /> 2 (18,2)<br /> <br /> Không VPTM n (%)<br /> 32(69,6)<br /> 29(70,7)<br /> 5(71,4)<br /> 9(69,2)<br /> 23(79,3)<br /> 24(63,2)<br /> 52 (68,4)<br /> 9 (81,8)<br /> <br /> p<br /> <br /> PR (KTC 95%)<br /> <br /> 0,609<br /> 0,919<br /> 0,644<br /> 0,689<br /> <br /> 1<br /> 1,07(0,25-4,4)<br /> 0,72(0,18-2,85)<br /> 1,28(0,37-4,46)<br /> <br /> 0,494<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> 137<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> Đặc điểm (n=87)<br /> Dưới 15<br /> 15- 19<br /> Điểm Apache-II<br /> 20- 24<br /> 25- 29<br /> Trên 29<br /> <br /> VPTM n(%)<br /> 4(36,4)<br /> 5(33,3)<br /> 10(35,7)<br /> 3(15)<br /> 4(30,8)<br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> VPTM  là  một  vấn  nạn  y  tế  hiện  nay  ở  Việt <br /> Nam cũng như các nước Á châu. Không những <br /> tỉ  lệ  VPTM  không  ngừng  gia  tăng  mà  tỉ  lệ  vi <br /> khuẩn kháng thuốc  cũng  gia  tăng.  Để  xác  định <br /> chính xác một trường hợp có hay không VPTM <br /> vẫn  còn  đang  bàn  cãi.  Tuy  nhiên  cho  tới  nay, <br /> việc cấy định lượng bệnh phẩm qua nội soi phế <br /> quản vẫn được xem là tiêu chuẩn vàng cho chẩn <br /> đoán VPTM. Do đó, chúng tôi áp dụng cấy định <br /> lượng dịch rửa phế quản phế nang nhằm  cung <br /> cấp đặc tính vi sinh và tỉ lệ VPTM cho thành phố <br /> Hồ Chí Minh.  <br /> Tỉ  lệ  VPTM  chúng  tôi  phát  hiện  có  tới  30% <br /> bệnh  nhân  thỏa  tiêu  chuẩn.  Tỉ  lệ    VPTM  này <br /> không có sự khác  giữa các nhóm tuổi, giới,  và <br /> bệnh đi kèm. Tuy nhiên tỉ lệ VPTM có sự khác <br /> biệt  có  ý  nghĩa  theo  thời  gian  thở  máy  với  P  = <br /> 0,02.  Tỉ  lệ  VPTM  của  chúng  tôi  cũng  tương <br /> đương với các tác giả khác thực hiện nghiên cứu <br /> tại  bệnh  viện  Chợ  Rẫy  27,3%(8)  và  32,1%(6).  Tuy <br /> nhiên tỉ lệ  VPTM  của  chúng  tôi  thấp  hơn  đáng <br /> kể so với nghiên cứu tại bệnh viện Thống Nhất <br /> thành phố Hồ Chí Minh, trên 198 bệnh nhân tỉ lệ <br /> VPTM  là  52,5%(4).  Tỉ  lệ  VPTM  ở  các  nước  Á <br /> Châu là 18%(2), các nước Âu Châu là 10%(1), ở Mĩ <br /> là 9%(3). Tại sao tỉ lệ VPTM lại có sự khác nhau <br /> lớn  giữa  các  bệnh  viện  trong  nước  và  các  quốc <br /> gia khác nhau? Rỏ ràng ở các nước có nền kinh <br /> tế phát triển như Âu‐Mĩ có tỉ lệ VPTM thấp. Các <br /> nước  này  không  có  chuyện  quá  tải  về  số  bệnh <br /> nhân  trong  bệnh  viện.  Các  bệnh  nhân  tại  khoa  <br /> ICU nằm trong từng phòng riêng biệt. Mỗi y tá <br /> tại  ICU  chỉ  chăm  sóc  cho  một  hoặc  hai  bệnh <br /> nhân.  Lí  do  thứ  hai  là  vấn  đề  kiểm  soát  nhiễm <br /> khuẩn rất chặt chẽ và rất có hiệu quả ở các nước <br /> phát  triển.  Thứ  ba  là  chỉ  định  sử  dụng  kháng <br /> sinh  rất  chặt  và  thời  gian  dùng  kháng  sinh <br /> tương  đối  ngắn.  Vấn  đề  thời  gian  bệnh  nhân <br /> <br /> 138<br /> <br /> Không VPTM n (%)<br /> 7(63,6)<br /> 10(77,7)<br /> 18(64,3)<br /> 17(85)<br /> 9(69,2)<br /> <br /> p<br /> 0,872<br /> 0,970<br /> 0,183<br /> 0,772<br /> <br /> PR (KTC 95%)<br /> 1<br /> 0,91(0,31-2,64)<br /> 0,98(0,38-2,48)<br /> 0,41(0,11-1,51)<br /> 0,84(0,27-2,61)<br /> <br /> nằm  tại  ICU  và  thời  gian  thở  máy  ảnh  hưởng <br /> trực  tiếp  đến  tỉ  lệ  VPTM.  Bệnh  nhân  nằm  thở <br /> máy  kéo  dài  tại  ICU  thì  cơ  hội  nhiễm  khuẩn <br /> càng cao.  <br /> Trong  nghiên  cứu  này  đã  phát  hiện  ra  bốn <br /> chủng  vi  khuẩn  đang  hiện  hành  tại  khoa  ICU <br /> của bệnh viện chúng tôi. Thứ tự từ cao đến thấp <br /> như  sau:  Acinetobacter  baumanni  69%,  Klebshiella <br /> spp  11,5%,  Enterobacter  spp  11,5%  và <br /> Pseudomonase aruginosa 8%. Đúng như nhận định <br /> ở  phần  mở  đầu  Acinetobacter  baumanni  là  tác <br /> nhân gây VPTM thường gặp nhất. Kết quả này <br /> cũng tương tự như nghiên cứu gần đây nhất tại <br /> bệnh  viện  Chợ  Rẫy,  Acinetobacter  chiếm  61%(9). <br /> Kết  quả  của  chúng  tôi  cho  thấy  không  thống <br /> nhất  với  các  nghiên  cứu  trước  đây  cũng  ở  tại <br /> bệnh  viện  Chợ  Rẫy.  Acinetobacter  chiếm  tỉ  lệ <br /> 15,8%(8),  36,5%(10).  Sự  trổi  dậy  của  A.  baumannii <br /> không những về tỉ lệ hiện hành mà đáng lo ngại <br /> hơn  là  vi  khuẩn  này  kháng  hầu  hết  các  kháng <br /> sinh  hiện  có.  Số  liệu  chúng  tôi  cho  thấy.  A. <br /> baumannii  kháng  với  nhóm  Carbapenem  gần <br /> 78%, nhóm Quinolol 85%, Aminoglycoside 90%. <br /> Kết quả này cũng tương tự như nghiên cứu tại <br /> bệnh  viện  Chợ  Rẫy  tỉ  lệ  A.  baumannii  kháng <br /> Imipenem  80,9%(9).  Theo  y  văn  cơ  chế  chính  A. <br /> baumannii  gây  đề  kháng  thông  qua  gen: <br /> Chromosome  hoặc  Plasmids.  Ở  các  nước  Á <br /> Châu  gen  phân  lập  được  phổ  biến  nhất  từ  A. <br /> baumannii kháng Carbepenem là blaOXA‐23(7). <br /> Nghiên  cứu  của  chúng  tôi  có  một  số  ưu <br /> điểm  và  những  mặc  hạn  chế  sau:  nghiên  cứu <br /> của chúng tôi sử dụng máy nội soi phế quản tại <br /> giường  để  lấy  bệnh  phẩm.  Đây  là  một  phương <br /> pháp  chuẩn  nhất  hiện  nay  trong  khâu  tiếp  cận <br /> đường hô hấp dưới.  Thứ  hai  là  bệnh  phẩm  lấy <br /> được đem cấy định lượng để có con số cụ thể số <br /> lượng vi khuẩn tìm được trong mẫu đàm. Đây là <br /> hai phương pháp được xem là tiêu chuẩn vàng <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br />