zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Về khái niệm tác giả và đồng tác giả của tác phẩm "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

52
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Về khái niệm tác giả và đồng tác giả của tác phẩm Trước khi có Luật khuyến khích thị trường tài chính thứ tư, các nhà làm luật của Đức cũng đã nhận thức được tầm quan trọng của công bố thông tin nhằm hạn chế khả năng giao dịch nội gián diễn ra. Về phương diện lí thuyết, giao dịch nội gián có thể được giảm thiểu bằng cách giới hạn lượng thông tin sẵn có, có thể khai thác do việc cấm giao dịch nội gián chỉ áp dụng đối với những giao dịch có sử dụng thông...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Về khái niệm tác giả và đồng tác giả của tác phẩm "

nghiªn cøu - trao ®æi TS. Ph¹m V¨n TuyÕt * T ác gi c a tác ph m có th ư c phân lo i theo nhi u tiêu chí khác nhau và v i m i lo i tác gi s có m t ph m vi quy n t tác ph m c a ngư i khác, bao g m tác ph m ư c d ch t ngôn ng này sang ngôn ng khác, tác ph m phóng tác, c i biên, khác nhau i v i tác ph m. Tuy nhiên, v i chuy n th , biên so n, chú gi i, tuy n ch n i u ki n nào thì s ư c th a nh n là tác gi là tác gi c a tác ph m phái sinh ó”. c a tác ph m? Trong trư ng h p nào thì Theo quy nh t i i u 8 Ngh nh c a ư c xác nh là ng tác gi ? Các v n Chính ph s 100/2006/N -CP ngày 21/9/2006 này hi n còn nhi u ý ki n khác nhau nên quy nh chi ti t và hư ng d n thi hành m t chúng tôi thông qua bài vi t này phân tích, s i u c a B lu t dân s , Lu t s h u trí xác nh khái ni m tác gi , ng tác gi , nêu tu v quy n tác gi và quy n liên quan thì các ý ki n khác nhau v ng tác gi và ưa tác gi là ngư i tr c ti p sáng t o ra m t ra quan i m riêng c a mình v ng tác gi ph n ho c toàn b tác ph m văn h c, ngh v i mong mu n em l i cách nhìn th ng thu t và khoa h c bao g m: Cá nhân Vi t nh t v ng tác gi . Nam có tác ph m ư c b o h quy n tác gi ; 1. Khái ni m v tác gi cá nhân nư c ngoài có tác ph m ư c sáng Quá trình t o ra tác ph m văn h c, ngh t o và th hi n dư i hình th c v t ch t nh t thu t, các công trình khoa h c, kĩ thu t là nh t i Vi t Nam; cá nhân nư c ngoài có quá trình ho t ng sáng t o c a cá nhân. tác ph m ư c công b l n u tiên t i Vi t B i v y, tác gi c a các tác ph m văn h c, Nam; cá nhân nư c ngoài có tác ph m ư c ngh thu t, các công trình khoa h c, kĩ thu t b o h t i Vi t Nam theo i u ư c qu c t (g i chung là tác ph m) ch có th là nh ng v quy n tác gi mà Vi t Nam là thành viên con ngư i c th khi h ã b ng lao ng c a i u ư c qu c t ó. sáng t o c a mình tr c ti p t o ra tác Nhìn chung, ch th mu n ư c công ph m. Chính vì th , i u 736 BLDS năm nh n là tác gi c n ph i áp ng ư c ba yêu 2005 ã nh nghĩa v tác gi như sau: c u sau ây: “1- Ngư i sáng t o tác ph m văn h c, - Ph i là ngư i tr c ti p th c hi n các ngh thu t, khoa h c (sau ây g i chung là ho t ng sáng t o t o ra tác ph m. Ho t tác ph m) là tác gi c a tác ph m ó. ng sáng t o c a tác gi là k t qu c a quá Trong trư ng h p có hai ho c nhi u trình lao ng trí tu t o ra các tác ph m ngư i cùng sáng t o ra tác ph m thì nh ng ngư i ó là các ng tác gi . 2. Ngư i sáng t o ra tác ph m phái sinh * Ngân hàng công thương Vi t Nam T¹p chÝ luËt häc sè 1/2009 43
nghiªn cøu - trao ®æi m t cách sáng t o, hay nói cách khác, các xuôi, thơ v i nhi u th lo i khác nhau như tác ph m ph i là k t qu c a ho t ng sáng truy n ng n, ti u thuy t, kí s , tuy n t p, t o ư c th hi n trên m t hình thái v t ch t tuy n ch n v.v.. K t qu c a lao ng sáng ho c ư c th hi n thông qua hình th c nh t t o mang tính ngh thu t ư c g i chung là nh, có tính c l p tương i, mang tính tác ph m ngh thu t, bao g m các lĩnh v c m i v n i dung, ý tư ng ho c mang tính khác nhau: h i ho , iêu kh c, nhi p nh, m i v s th hi n tác ph m. T t c các ho t i n nh, sân kh u, nh c… K t qu c a lao ng ch nh m h tr như cung c p kinh ng sáng t o trong lĩnh v c khoa h c ư c phí, v t ch t, phương ti n, tư li u, góp ý ki n g i chung là tác ph m khoa h c, bao g m không ư c coi là ho t ng sáng t o nên t các công trình nghiên c u ư c th hi n ch c, cá nhân có nh ng ho t ng này thông qua nhi u hình th c khác nhau như bài không ư c công nh n là tác gi . vi t, bài phát bi u, sách, ho v.v.. - Ph i có các thông tin xác th c có Theo ó, có th nh nghĩa v tác gi th xác nh ư c danh tính c a tác gi . như sau: Tác gi là ngư i tr c ti p lao ng Ngư i t o ra tác ph m ph i ghi tên th t ho c sáng t o trong lĩnh v c văn h c, ngh thu t, bút danh c a mình trên tác ph m ư c công khoa h c t o ra toàn b ho c m t ph n tác b . Trư c h t, quy n ng tên tác gi iv i ph m thu c m t trong các lĩnh v c ó. tác ph m là m t trong các quy n nhân thân 2. Khái ni m ng tác gi c a tác gi ã ư c quy nh t i kho n 2 ng tác gi ư c hi u là nhi u cá nhân i u 738 BLDS và kho n 2 i u 19 Lu t s cùng lao ng sáng t o t o ra tác ph m h u trí tu . V i quy n này, ngư i sáng t o ra văn h c, ngh thu t, khoa h c. Tuy nhiên, tác ph m có th l a ch n v vi c có ng tên cách hi u v ng tác gi hi n nay v n chưa hay không i v i tác ph m ã t o ra theo ý có s th ng nh t. Chúng tôi xin nêu hai cách mu n c a mình. Tuy nhiên, mu n ư c th a hi u v ng tác gi như sau: nh n là tác gi c a tác ph m nh t nh thì a. Cách hi u th nh t ngư i t o ra tác ph m ph i cá bi t hoá tác Các cá nhân b ng lao ng sáng t o ph m b ng cách ghi tên ho c bút danh c a cùng t o ra tác ph m thì h là ng tác gi mình vào tác ph m xác nh tác ph m ó c a tác ph m ó dù s sáng t o c a m i là do mình sáng t o ra. ngư i thu c m t lĩnh v c khác nhau. - Ch ư c th a nh n là tác gi n u tác Theo cách hi u này thì t t c các tác ph m ư c t o ra là k t qu c a lao ng ph m do nhi u ngư i cùng t o ra u là tác sáng t o trong các lĩnh v c văn h c, ngh ph m chung và ph m vi quy n c a m i ng thu t, khoa h c và quy n c a h ư c b o v tác gi ư c xác nh như sau: theo lu t b n quy n n u sáng t o ó th hi n - N u tác ph m ư c hình thành do dư i d ng tác ph m. K t qu c a lao ng nhi u ngư i cùng sáng t o trong cùng m t sáng t o trong lĩnh v c văn h c ư c g i lĩnh v c mà tác ph m ó không phân bi t chung là tác ph m văn h c bao g m: văn ư c ph n nào do ngư i nào sáng t o nên 44 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2009
nghiªn cøu - trao ®æi thì các ng tác gi có quy n ngang nhau sáng, khói l a, thi t k mĩ thu t,… i v i tác ph m. Trư ng h p này là ng b. Cách hi u th hai tác gi không nh ph n. Ch ng h n như hai Các cá nhân cùng lao ng sáng t o ngư i vi t chung m t cu n ti u thuy t; Bill cùng t o ra tác ph m ch ư c coi là ng Gates và Paul Allen là ng tác gi c a tác gi n u s sáng t o c a h là cùng m t ph n m m DOS. lĩnh v c. - N u tác ph m ư c hình thành do Theo cách hi u này thì các tác ph m do nhi u ngư i cùng sáng t o trong cùng m t nhi u ngư i cùng sáng t o ra c n ph i phân lĩnh v c mà do k t c u nên tác ph m ó có bi t thành: th phân bi t ư c ph n sáng t o c a m i - Tác ph m chung: Là tác ph m do ngư i thì m i ng tác gi ch ư c hư ng nhi u ngư i cùng h p tác trong cùng lĩnh quy n i v i ph n tác ph m do mình sáng v c sáng t o t o ra tác ph m. C n ph i t o nên. Trư ng h p này là ng tác gi có xác nh r ng tác ph m chung hoàn toàn nh ph n theo chi u ngang tác ph m. khác v i sách, truy n in chung vì b n thân Ch ng h n nhi u ngư i cùng biên so n m t quy n sách ho c quy n truy n không ph i cu n giáo trình. là tác ph m mà ch là hình th c v t ch t mà - N u tác ph m do nhi u ngư i cùng trong ó tác ph m ư c n nh (v t mang sáng t o nhưng s sáng t o c a h khác nhau tin c a tác ph m). M t khác, c n ph i th y v lĩnh v c sáng t o thì m i ng tác gi ch r ng s h p tác gi a các cá nhân trong vi c ư c hư ng quy n i v i lĩnh v c do mình t o ra tác ph m có nhi u trư ng h p v i sáng t o ra. Trư ng h p này là ng tác gi tính ch t khác nhau, trong ó, ch ư c coi có nh ph n theo chi u d c tác ph m. Hay là tác ph m chung xác nh h là các nói cách khác, ó là “nh ng ngư i cùng ng tác gi khi s h p tác ó là cùng nhau sáng tác ra m t tác ph m th ng nh t mà góp s c sáng t o v cùng lĩnh v c t o ra ph n sáng tác c a m i ngư i có th tách ra tác ph m. Ch ng h n, hai ngư i cùng h p s d ng riêng. V trí c a các ng tác gi tác sáng t o hoàn thành cu n ti u thuy t lúc này s gi ng như v trí c a nh ng s h u thì cu n ti u thuy t ó là tác ph m chung chung theo ph n. Thí d như bài hát “Quê c a h và h là ng tác gi . hương” có hai ng tác gi : tác gi bài thơ - Tác ph m t p th : Là tác ph m do c a Trung Quân và tác gi bài nh c c a nhi u ngư i cùng lao ng sáng t o t o Giáp Văn Th ch”.(1) Ho c khi m t b phim nên tác ph m ó nhưng s sáng t o c a h (tác ph m i n nh) ư c hoàn thành thì t t không cùng lĩnh v c. c nh ng ngư i lao ng sáng t o t o nên Theo cách hi u này thì n u căn c ơn b phim ó u là ng tác gi nhưng quy n thu n vào s lư ng ngư i t o ra tác ph m thì c a m i ngư i ư c xác nh theo lĩnh v c tác ph m ch có hai lo i là tác ph m riêng và sáng t o c a h : ngư i vi t k ch b n, o tác ph m chung. Tuy nhiên, i v i tác di n, quay phim, d ng phim, âm thanh, ánh ph m do nhi u ngư i cùng t o ra thì c n T¹p chÝ luËt häc sè 1/2009 45
nghiªn cøu - trao ®æi ph i d a vào lĩnh v c sáng t o c a h xác tác gi c a ph n l i là ng tác gi c a bài nh chính xác tác ph m ó là tác ph m hát thì vô hình chung u ph i xác nh r ng chung hay tác ph m t p th . Như ã nói, ch t t c các tác gi phái sinh (tác gi d ch, là tác ph m chung khi s sáng t o trong h p phóng tác, c i biên, chuy n th ...) u là tác là cùng lo i, vì th có nh ng tác ph m ng tác gi c a tác ph m nguyên g c và ư c t o ra do s h p tác trong sáng t o c a như v y ch ng c n ph i phân bi t tác gi nhi u ngư i nhưng v n không ph i là tác nguyên g c v i tác gi phái sinh làm gì. ph m chung vì s sáng t o c a m i ngư i - Chúng ta u bi t r ng m i tác ph m thu c m t lĩnh v c khác nhau. Ch ng h n, âm nh c u có ba thành ph n chính (ngoài hoàn thành b phim ph i có s sáng t o l i, vì có tác ph m nh c không l i) là giai c a r t nhi u ngư i trong r t nhi u lĩnh v c i u, hòa âm và nh p i u, các y u t này khác nhau như ngư i vi t k ch b n, o di n, u ư c b o h trong b n nh c. Vì v y, quay phim, d ng phim, âm thanh, ánh sáng, n u theo cách hi u th nh t s lí gi i như khói l a, thi t k mĩ thu t… nhưng không th nào v ng tác gi trong trư ng h p th coi b phim là tác ph m chung. T t c cùng bài thơ “Thuy n và bi n” c a nhà thơ nh ng ngư i ó không ư c coi là ng tác Xuân Quỳnh ư c hai nh c sĩ là Phan gi c a b phim. Huỳnh i u và H u Xuân ph nh c thành M c dù v y, b phim là tác ph m i n hai bài hát “Thuy n và bi n” v i giai i u, nh, là s n ph m lao ng sáng t o c a t t c hoà âm, nh p i u hoàn toàn khác nhau nh ng ngư i nói trên nên h ph i ư c th a nhưng chung ca t ? nh n là tác gi . Tuy nhiên, tư cách tác gi - Gi s có ngư i chuy n tác ph m văn c a nh ng ngư i này i v i b phim hoàn h c “Truy n Ki u” c a Nguy n Du thành v toàn khác v i tư cách tác gi c a nhi u c i lương “Truy n Ki u” thì ph i coi ngư i ngư i i v i cu n ti u thuy t do h cùng ó v i Nguy n Du là ng tác gi ? sáng t o ra. Và vì v y, quy n l i c a h - Gi s có ngư i t l i cho tác ph m trong hai trư ng h p ó cũng s hoàn toàn nh c không l i c a Mozat thì ph i coi h khác nhau. Ch ng h n, quy n c a các ng tác gi i v i cu n ti u thuy t có th b ng cùng v i Mozat là ng tác gi c a bài nhau, như nhau nhưng quy n c a o di n, hát ó? quy n c a ngư i quay phim, ngư i vi t k ch - N u cho r ng t t c nh ng ngư i sáng b n, ngư i vi t nh c n n... không th như t o m t b phim ư c hoàn thành u là nhau ư c. ng tác gi c a b phim ó, nghĩa là h u Chúng tôi ng ý v i cách hi u th hai có quy n b o v s toàn v n c a b phim. và th y r ng n u hi u ng tác gi theo Và vì v y, tác gi nh c n n c a b phim cách hi u th nh t thì s có r t nhi u b t cũng có quy n không cho o di n c t xén c p sau ây: và s a ch a b phim ó. ây là i u b t c p - N u cho r ng tác gi c a ph n nh c v i làm nh hư ng n công vi c c a ngư i o 46 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2009
nghiªn cøu - trao ®æi di n, ngư i d ng phim. Trong th c t , nh c c a m i tác gi trong b phim ch liên quan n n c a b phim có th do o di n ch n và và gi i h n theo lĩnh v c mà h ã sáng t o. s d ng m t ho c nhi u tác ph m âm nh c Ch ng h n, quy n b o v s toàn v n c a tác ã có. Vì v y, nh ng nh c sĩ có tác ph m âm ph m i v i nh c n n c a b phim ch liên nh c ư c s d ng làm nh c n n cho b quan n ph n nh c và theo ó tác gi b n phim ch ơn thu n là tác gi c a tác ph m nh c ch có quy n cho ho c không cho ngư i nh c ó mà không th tr thành ng tác gi khác c t xén, s a ch a ph n nh c mà hoàn c a b phim ư c. Trong th c t , ã có toàn không có quy n i v i ph n khác c a nhi u ca khúc v n ư c nh c sĩ sáng tác cho b phim. H cũng ch có quy n t tên cho nh c n n c a b phim ã tr thành ca khúc b n nh c n n ó (n u mu n) mà không có c l p sau khi b phim ư c trình chi u và quy n t tên cho b phim. nh c sĩ ó là tác gi c l p c a ca khúc. Chúng tôi cho r ng khi pháp lu t quy Ch ng h n như H ng ăng v i ca khúc nh ng tác gi là nh ng ngư i “cùng “Hoa s a” - v n là nh c n n trong b phim sáng t o ra tác ph m” (kho n 1 i u 736 “Ngư i Hà N i”, nh c sĩ B o Phúc v i ca BLDS) thì ph i hi u tác ph m ư c t o ra khúc “Nh ng n o ư ng phù sa” là nh c ph i là s n ph m c a ho t ng sáng t o n n c a b phim cùng tên... c bi t hơn, trong cùng lĩnh v c: ho c âm nh c, ho c văn khi trao gi i thư ng cho tác gi thì m i tác h c... Vì v y, khi m t ngư i d a vào tác gi có các gi i thư ng c l p theo lĩnh v c ph m ã có c a ngư i khác sáng t o ra sáng tác c a mình. Ch ng h n, H ng S n tác ph m theo lĩnh v c sáng t o khác thì h ư c gi i thư ng Bông sen vàng v o là tác gi c a hai tác ph m khác nhau mà di n v i b phim “Cánh ng hoang”, nh c không th coi là ng tác gi ư c. Ch ng sĩ ng H u Phư c ư c gi i thư ng cho h n, Trung Quân là tác gi c a tác ph m ph n nh c trong phim “Th i xa v ng” t i văn h c, (bài thơ “Quê hương”), Giáp Văn liên hoan phim qu c t Thư ng H i năm Th ch là tác gi c a tác ph m âm nh c (bài 2005. Ho c các gi i thư ng khác ư c trao hát “Quê hương”), trong ó bài thơ là tác cho nh ng ngư i cùng sáng t o trong vi c ph m g c, bài hát là tác ph m phái sinh. hoàn thành tác ph m i n nh như: Gi i nam Tóm l i, t vi c lí gi i các lu n i m di n viên xu t s c nh t, n di n viên xu t trong các cách hi u khác nhau v ng tác s c nh t v.v.. gi , chúng tôi i n k t lu n: ng tác gi Chính vì lí do trên, chúng tôi tán ng là hai hay nhi u cá nhân cùng lao ng v i cách hi u th hai khi xác nh b phim là sáng t o v cùng lĩnh v c tr c ti p t o m t tác ph m t p th mà trong ó m i ngư i nên tác ph m./. ch là tác gi i v i ph n sáng t o theo lĩnh v c sáng t o riêng c a mình. Theo s xác (1).Xem: Lê N t: “Quy n s h u trí tu ”, Nxb. i nh này chúng ta d dàng th y r ng quy n h c qu c gia TPHCM. T¹p chÝ luËt häc sè 1/2009 47

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học

207 tài liệu

1455 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.