Khảo sát các đặc điểm của bệnh nhân peyronie

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> KHẢO SÁT CÁC ĐẶC ĐIỂM CỦA BỆNH NHÂN PEYRONIE<br /> Mai Bá Tiến Dũng *, Dương Quang Huy *<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Khảo sát các đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng trên nhóm bệnh nhân Peyronie<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Tiền cứu mô tả. Tất cả những bệnh nhân được chẩn đoán<br /> Peyronie đã ổn định trên 6 tháng và đồng ý phẫu thuật điều trị tại khoa Nam Học, bệnh viện Bình Dân, từ<br /> 01/2011 đến 31/7/2014.<br /> Kết quả: Có tất cả 19 bệnh nhân được khảo sát. Độ tuổi trung bình là 58,31 ± 8,50 với các bệnh lý đi kèm<br /> thường gặp là RLC (>50%), đái tháo đường (42,1%), rối loạn mỡ máu (36,8%) và tăng huyết áp (26,3%). Bệnh<br /> nhân thường than phiền như khó khăn trong việc đưa dương vật vào quan hệ (50%), đau khi cương (47,4%),<br /> đau khi quan hệ (38,9%) và làm đau bạn tình (33,3%). Bệnh gây ảnh hưởng tâm lý ít nhiều đến người bệnh<br /> (52,6%) và tạo tâm lý e ngại né tránh quan hệ ở bạn tình (16,7%).<br /> Kết luận: Peyronie gây ảnh hưởng trực tiếp lên hoạt động tình dục và tâm lý của người bệnh cũng như của<br /> bạn tình.<br /> Từ khóa: cong dương vật mắc phải, xơ hóa thể hang.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> SURVEY OF PEYRONIE’S CHARACTERISTICS<br /> Mai Ba Tien Dung, Duong Quang Huy * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 19 - No 4 - 2015: 226 - 231<br /> Objective: Surveys of clinical and paraclinical characteristics in Peyronie’s disease<br /> Patients and Methods: A descriptive prospective study. All patients had been diagnosed with Peyronie’s<br /> disease stable over 6 months and agree surgical treatment at the Andrology Department, Binh Dan Hospital,<br /> from January 1st 2011 to July 31st 2014.<br /> Results: There are 19 patients were examined. The average age 58.31 ± 8.50 with the common comorbidity<br /> was ED (> 50%), diabetes mellitus (42.1%), dyslipidemia (36.8%) and hypertension (26.3%). Patients often<br /> complain of such difficulty in making love (50%), pain when erection (47.4%), pain during sex (38.9%) and<br /> hurting their partners (33.3 %). The disease affects on his psychology (52.6%) and refusing sex from their<br /> partners (16.7%).<br /> Conclusion: Peyronie direct influence on sexual activity and the psychology of the patient and his partner.<br /> Keywords: Acquired penile curvature (APC), Peyronie’s disease.<br /> thể hang của dương vật, dẫn đến tình trạng cong<br /> MỞ ĐẦU<br /> và đau của dương vật khi cương cứng. Nhóm<br /> Bệnh Peyronie được mô tả lần đầu tiên bởi<br /> bệnh này thường xuất hiện ở đàn ông từ 40 đến<br /> tác giả François Gigot de la Peyronie(1) vào năm<br /> 70 tuổi (Gelbard(4) và Lindsay(8)) và tác động tâm<br /> 1743. Theo các tác giả Mulhall JP(10), Kumar B(7)<br /> lý của nó là rất nghiêm trọng. Bệnh gây đau đớn<br /> và Sommer F(16) thì tần suất bệnh Peyronie được<br /> về thể chất cũng như cảm xúc cho cả bệnh nhân<br /> ghi nhận là từ 0,4-9%. Tuy nhiên, nguyên nhân<br /> lẫn bạn tình và hậu quả là họ sẽ né tránh trong<br /> chính xác của tình trạng này vẫn chưa rõ ràng.<br /> quan hệ tình dục.<br /> Bệnh được đặc trưng bởi sự hình thành các mô<br /> Tại Việt Nam hiện vẫn chưa có các báo cáo<br /> sẹo cứng và có thể sờ thấy được trên bao trắng<br /> * Khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân Tp.HCM<br /> Tác giả liên lạc: BS. Dương Quang Huy<br /> ĐT: 0908003685<br /> <br /> 226<br /> <br /> Email: moiden857@yahoo.com<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> đầy đủ về đặc điểm ghi nhận được trên nhóm<br /> bệnh nhân này. Do đó chúng tôi quyết định tiến<br /> hành khảo sát các đặc điểm của nhóm bệnh<br /> nhân này.<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Dân. Chúng tôi tiến hành thu thập số liệu và ghi<br /> nhận kết quả như sau:<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> Tiền cứu mô tả. Phương pháp thu thập số<br /> liệu: phỏng vấn trực tiếp trên bản câu hỏi soạn<br /> sẵn.<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Bệnh nhân được chẩn đoán Peyronie từ<br /> 01/2011 đã ổn định trên 6 tháng và đồng ý<br /> phẫu thuật điều trị tại khoa Nam Học bệnh<br /> viện Bình Dân.<br /> <br /> Các bước tiến hành<br /> Bệnh nhân được chẩn đoán Peyronie có đủ<br /> xét nghiệm (siêu âm, sinh hóa máu, ECG) từ<br /> phòng khám và có chỉ định phẫu thuật sẽ được<br /> xem xét theo tiêu chuẩn chọn bệnh.<br /> Tại phòng hội chẩn duyệt mổ, bệnh nhân sẽ<br /> được:<br /> - Khai thác bệnh sử: lý do khám bệnh, thời<br /> điểm phát hiện và các ảnh hưởng do CDV gây ra<br /> cho bệnh nhân và bạn tình, tiền căn có chấn<br /> thương vùng dương vật và các yếu tố nguy cơ<br /> (Cao huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu,<br /> nghiện rượu hay bệnh tim thiếu máu cục bộ).<br /> Tần suất quan hệ hàng tháng hiện tại.<br /> <br /> Biểu đồ 1. Lý do chính đến khám và điều trị<br /> Tuổi trung bình của 19 bệnh nhân là 58,31 ±<br /> 8,50 (48-72 tuổi).<br /> Phần lớn (17/19) các bệnh nhân đang chung<br /> sống với vợ. Trong nhóm này có 1 trường hợp có<br /> quan hệ bên ngoài và đang mong con vì con trai<br /> lớn mất do tai nạn giao thông trong khi vợ đã<br /> mãn kinh và không thể mang thai. Có 1 bệnh<br /> nhân mặc dù chung sống với vợ nhưng đã<br /> ngừng quan hệ trên 6 năm. Còn lại 2 trường hợp<br /> độc thân đều có bạn tình quan hệ thường xuyên.<br /> Bên cạnh than phiền chính và cũng là lý do<br /> thúc đẩy bệnh nhân đến khám và xin phẫu thuật<br /> điều trị, có nhiều trường hợp có 2 đến 3 than<br /> phiền do Peyronie gây ra. Chúng tôi đi sâu vào<br /> các hoạt động tình dục và ghi nhận các than<br /> phiền khác như sau:<br /> <br /> - Khám lâm sàng:<br /> + Đo chiều dài dương vật<br /> + Đánh giá độ cong và xoay của dương vật<br /> bằng cách chụp hình lại<br /> + Ghi nhận vị trí mảng xơ<br /> + Đánh giá khả năng cương theo thang đo<br /> EHS và thang điểm IIEF-5<br /> + Ghi nhận kết quả cận lâm sàng: chú ý số<br /> lượng và kích thước mảng xơ đo trên siêu âm.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Trong thời gian từ tháng 01/2011 đến hết<br /> tháng 07/2014, có tất cả 19 bệnh nhân được điều<br /> trị Peyronie tại khoa Nam Học bệnh viện Bình<br /> <br /> Biểu đồ 2: Các than phiền khi cương dương vật<br /> Trong 10 trường hợp có ảnh hưởng đến tâm<br /> lý chúng tôi ghi nhận: Lo sợ ung thư (4/10), mất<br /> tự tin khi quan hệ (3/10) và bị nghi ngờ mắc<br /> bệnh xã hội (3/10).<br /> <br /> 227<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> vật, 1 trường hợp gãy không đồng ý phẫu thuật<br /> và 1 trường hợp có thói quen tự bẻ dương vật<br /> cho đến khi nghe âm thanh “cóc” với suy nghĩ sẽ<br /> kéo dài thời gian quan hệ. Chúng tôi không nghi<br /> nhận các trường hợp co rút Dupuytren.<br /> <br /> Biểu đồ 3. Các than phiền của bệnh nhân khi quan<br /> hệ.<br /> Về phía vợ và bạn tình, chúng tôi ghi nhận<br /> gián tiếp các than phiền như sau: Phần lớn<br /> (10/18) bạn tình không có than phiền gì đặc biệt.<br /> Các than phiền nếu có của bạn tình chủ yếu là<br /> đau khi giao hợp (6/18) và né tránh không muốn<br /> giao hợp (3/18) do lo ngại mắc bệnh lây lan qua<br /> đường tình dục.<br /> Về tiền căn, chiếm nhiều nhất là đái tháo<br /> đường (8/19), kế đến là rối loạn mỡ máu (7/19)<br /> và tăng huyết áp (5/19). Trong nhóm có chấn<br /> thương dương vật thì 2 trường hợp có phẫu<br /> thuật trong quá khứ với chẩn đoán là gãy dương<br /> <br /> Hầu hết bệnh nhân (15/19) tự sờ thấy nốt xơ<br /> ở dương vật với thời gian trung bình từ lúc phát<br /> hiện đến lúc phẫu thuật là 13,85 ± 8,34 tháng<br /> (ngắn nhất là 6 tháng và lâu nhất là 36 tháng).<br /> Thời gian từ lúc xảy ra CDV đến khi đồng ý tiến<br /> hành phẫu thuật trung bình là 11,15 ± 4,18 tháng<br /> (ngắn nhất là 6 tháng và lâu nhất là 24 tháng).<br /> Hầu hết bệnh nhân (18/19) vẫn có hoạt động<br /> tình dục đều đặn với tần suất quan hệ của bệnh<br /> nhân trung bình là 4,28 ± 2,24 (1-9) lần mỗi<br /> tháng. Một bệnh nhân duy nhất không có quan<br /> hệ tình dục trên 6 năm xin điều trị vì lý do<br /> cương đau mỗi sáng.<br /> Chiều dài dương vật khi cương trung bình<br /> là 11,21 ± 2,09 cm (9-16cm). Vị trí mảng xơ trên<br /> thân dương vật ghi nhận chủ yếu ở 1/3 giữa<br /> (9/19) và 1/3 sau (9/19). Còn theo chu vi thì<br /> mảng xơ phân bố với tỉ lệ như sau: cạnh trái<br /> (8/19), cạnh phải (1/19), mặt lưng (6/19) và mặt<br /> bụng (4/19).<br /> <br /> A<br /> <br /> B<br /> <br /> Biểu đồ 4. Phân loại độ cương trước mổ theo thang đo EHS (A) và IIEF-5 (B)<br /> Trong 19 trường hợp Peyronie, siêu âm phát<br /> hiện mảng xơ được 13 trường hợp, chiếm tỉ lệ<br /> 68,42%. Trong 13 trường hợp này thì có 6 trường<br /> hợp siêu âm ghi nhận có nhiều hơn một mảng<br /> xơ, còn lại 7 trường hợp thì chỉ phát hiện duy<br /> nhất một mảng xơ phù hợp với khám lâm sàng.<br /> <br /> 228<br /> <br /> Diện tích mảng xơ lớn nhất đo được trên<br /> siêu âm có kích thước trung bình là 72,59 ± 75.78<br /> mm2. Diện tích mảng xơ nhỏ nhất phát hiện<br /> được trên siêu âm là 15,51mm2 và lớn nhất được<br /> ghi nhận là 207mm2.<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> Đa số các trường hợp (13/19) là cong về một<br /> hướng đơn thuần chiếm 68,4%, trong khi chỉ có<br /> 6/19 trường hợp là cong phức tạp (31,6%).<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Không có trường hợp nào có biến dạng dương<br /> vật kiểu thắt eo, hình chai hay hình chữ “S”.<br /> <br /> A<br /> <br /> B<br /> <br /> Biểu đồ 5. Phân bố hướng cong (A) và độ cong (B) của dương vật<br /> trong nhóm nghiên cứu (18/19) vẫn còn hoạt<br /> Có 1 trường hợp miệng niệu đạo xoay trái 15<br /> động tình dục đều đặn. Các báo cáo khác trên<br /> độ và 1 trường hợp miệng niệu đạo xoay phải 60<br /> thế giới cũng có cùng độ tuổi trung bình tương<br /> độ.<br /> đương với nghiên cứu của chúng tôi. Theo tác<br /> BÀNLUẬN<br /> giả Raanan Tal(14) (2012) còn cho thấy nhóm bệnh<br /> Tuổi trung bình của 19 bệnh nhân trong<br /> lý này có thể xuất hiện ở lứa tuổi vị thành niên<br /> nghiên cứu của chúng tôi là 58,31 ± 8,50 (48-72<br /> với tần suất khoảng 2,5% và đôi khi bị chẩn đoán<br /> tuổi). Mặc dù không còn ở độ tuổi hoạt động<br /> lầm với nhóm CDV bẩm sinh.<br /> tình dục mạnh mẻ nhưng hầu hết bệnh nhân<br /> Bảng 1. So sánh ảnh hưởng trong quan hệ tình dục của CDV bẩm sinh và Peyronie.<br /> Yếu tố ảnh hưởng<br /> Đau khi quan hệ<br /> Quan hệ khó khăn<br /> Không thể quan hệ<br /> Bạn tình đau<br /> <br /> (18)<br /> <br /> CDV bẩm sinh V. H. Tâm<br /> 63%<br /> 14,8%<br /> 40,7%<br /> <br /> Mặc dù, các yếu tố ảnh hưởng trên đời sống<br /> tình dục của CDV gần giống nhau giữa 2 nhóm,<br /> tuy nhiên ta có thể nhận thấy tần suất của mỗi<br /> nhóm yếu tố ở Peyronie có phần thấp hơn nhóm<br /> bẩm sinh. Lý giải cho vấn đề nêu trên, tác giả D.<br /> Yachia(19) cho rằng bệnh nhân Peyronie có một<br /> cuộc sống tình dục được thành lập với các đối<br /> Bảng 2. So sánh các yếu tố nguy cơ của Peyronie.<br /> Tác giả<br /> (11)<br /> Oktar<br /> (17)<br /> Usta<br /> (15)<br /> Shiraishi<br /> (16)<br /> Lopes<br /> Chúng tôi<br /> <br /> Năm<br /> 2003<br /> 2004<br /> 2012<br /> 2013<br /> 2014<br /> <br /> N<br /> 484<br /> 469<br /> 12<br /> 117<br /> 19<br /> <br /> Tăng huyết áp<br /> 16,7%<br /> 27,3%<br /> 58%<br /> 48,7%<br /> 26,3%<br /> <br /> Chúng tôi nhận thấy các yếu tố nguy cơ hay<br /> bệnh lý đi kèm thường gặp với tần suất không<br /> giống nhau giữa các nghiên cứu. Lý giải cho<br /> <br /> - 2010<br /> <br /> Peyronie Chúng tôi - 2014<br /> 38,9%<br /> 50%<br /> 0%<br /> 33,3%<br /> <br /> tác ổn định và không cần thiết phải thay đổi.<br /> Ngay cả bệnh nhân với độ cong 45 độ vẫn có thể<br /> tiếp tục thỏa mãn yêu cầu đời sống tình dục nếu<br /> họ không xuất hiện rối loạn chức năng cương đi<br /> kèm. Thêm vào đó việc biến dạng của dương vật<br /> diễn tiến từ từ theo thời gian nên được bạn tình<br /> dễ dàng thông cảm và chấp nhận.<br /> Đái tháo đường<br /> 28,3%<br /> 17,2%<br /> 30%<br /> 35,9%<br /> 42,1%<br /> <br /> Rối loạn mỡ máu<br /> 35,1%<br /> 18,3%<br /> 30%<br /> 53,8%<br /> 36,84%<br /> <br /> Co rút Dupuytren<br /> 17,2%<br /> 0%<br /> <br /> điều này là do bệnh lý tăng huyết áp, đái tháo<br /> đường và rối loạn mỡ máu có đặc điểm liên<br /> <br /> 229<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> quan đến chủng tộc, thói quen sinh hoạt… nên<br /> tần suất có thể khác nhau giữa các nghiên cứu.<br /> Một trong các nguyên nhân gây Peyronie đã<br /> được thừa nhận và có thể khảo sát trong tiền căn<br /> là chấn thương dương vật thì chúng tôi ghi nhận<br /> được 3 trường hợp (15,79%). Tần suất này trong<br /> nghiên cứu của Usta(17) là 13,2%, của Perimenis(13)<br /> là 13,4% và của Carrieri(2) là 21,6%. Điều đáng<br /> chú ý ở đây là trong 3 trường hợp của chúng tôi<br /> có 2 trường hợp gãy dương vật có can thiệp<br /> phẫu thuật nhưng diễn tiến bệnh sau đó vẫn làm<br /> CDV cho thấy phẫu thuật điều trị gãy dương vật<br /> chỉ giúp giảm biến chứng cong chứ không ngăn<br /> ngừa tình trạng CDV. Đồng quan điểm này có<br /> các tác giả Yamaçake(20) (2013) và El-Housseiny(3)<br /> (2010) khi khảo sát kết quả lâu dài trên nhóm<br /> bệnh nhân gãy dương vật đã điều trị phẫu thuật<br /> với tần suất xuất hiện CDV lần lượt là 11,4% và<br /> 3,2%.<br /> Bảng 4. So sánh hướng cong trong nhóm bẩm sinh<br /> và mắc phải.<br /> CDV bẩm sinh<br /> Peyronie<br /> Hsieh V.H.Tâm Ivo Lopes Chúng<br /> (5)<br /> JT 2007<br /> 2010<br /> 2013<br /> tôi 2014<br /> N<br /> 114<br /> 36<br /> 117<br /> 19<br /> Cong lên<br /> 2,6%<br /> 0%<br /> 43,6% 15,79%<br /> Cong xuống<br /> 60,5%<br /> 27,8%<br /> 1,6%<br /> 31,58%<br /> Cong trái<br /> 23,7%<br /> 41,7%<br /> 21,05%<br /> 27,4%<br /> Cong phải<br /> 3,5%<br /> 5,6%<br /> 0%<br /> Cong phức tạp<br /> 9,7%<br /> 25%<br /> 27,4% 31,58%<br /> Nghiên cứu<br /> Tác giả<br /> <br /> Từ bảng trên có thể nhận thấy hướng cong<br /> lên trên trong nhóm CDV bẩm sinh ít gặp hơn<br /> và được lý giải là do không ảnh hưởng đến tư<br /> thế khi quan hệ nên các bệnh nhân ít có yêu cầu<br /> chỉnh thẳng dương vật. Trái lại, ở nhóm<br /> Peyronie chúng tôi lại gặp nhiều hướng cong lên<br /> trên và vị trí mảng xơ ở mặt lưng cũng nhiều.<br /> Điều này có thể lý giải do các vi chấn thương<br /> hình thành trong nhóm Peyronie đến từ tư thế<br /> giao hợp truyền thống khi mặt lưng dương vật<br /> có sự ma sát nhiều với mặt dưới xương vệ của<br /> đối tác.<br /> Bên cạnh đó, tình trạng cong phức tạp lại<br /> gặp nhiều ở nhóm Peyronie. Điều này được cho<br /> là hậu quả của mảng xơ gây co kéo, hướng co<br /> <br /> 230<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 19 * Số 4 * 2015<br /> kéo và trên dương vật có thể có nhiều mảng xơ<br /> xuất hiện cùng lúc ở nhiều vị trí khác nhau tạo ra<br /> các góc co kéo khác nhau.<br /> <br /> Biểu đồ 6. Chiều dài dương vật của nghiên cứu này<br /> với nhóm CDV bẩm sinh và trên nam giới trưởng<br /> thành đều được tiến hành tại Việt Nam.<br /> Biểu đồ trên chúng tôi so sánh chiều dài<br /> dương vật của nghiên cứu này với nhóm CDV<br /> bẩm sinh và trên nam giới trưởng thành đều<br /> được tiến hành tại Việt Nam. Khác với CDV bẩm<br /> sinh có chiều dài dương vật khi cương 12,69 ±<br /> 0,69 cm có phần trội hơn so với dân số bình<br /> thường là 11,2 ± 1,7 cm, đối với nhóm Peyronie<br /> chúng tôi nhận thấy chiều dài dương vật khi<br /> cương là 11,21 ± 2,08 cm tương đương với dân số<br /> Việt Nam trưởng thành. Điều này là một bất lợi<br /> cho nhóm bệnh lý Peyronie khi tiến hành phẫu<br /> thuật vì khả năng làm ngắn dương vật hơn so<br /> với dân số bình thường.<br /> Phân tích tần suất RLC theo EHS và theo<br /> IIEF-5 trên nhóm nghiên cứu có độ tuổi trung<br /> bình là 58,31 ± 8,50 chúng tôi ghi nhận kết quả<br /> lần lượt là 57,89% và 50%. Tần suất này tương<br /> đương với hiệp hội niệu khoa Châu Âu đưa ra<br /> vào năm 2012 là > 50%. Tuy nhiên theo một số<br /> tác giả như Kadioglu(6) (2004) thì tần suất RLC<br /> trên nhóm bệnh nhân Peyronie có biến dạng<br /> dương vật là 31,5% và theo Palese M(12) (2004) thì<br /> tần suất này là 30% nếu tính theo thang điểm<br /> IIEF. Kết quả của chúng tôi có phần cao hơn<br /> nhưng có thể giải thích như đã trình bày ở phần<br /> bàn luận về độ tuổi. Các nghiên cứu trên thực<br /> hiện ở quy mô cộng đồng lớn và phát hiện nhiều<br /> bệnh nhân Peyronie có khoảng tuổi thấp hơn<br /> của chúng tôi, thậm chí là ở lứa tuổi vị thành<br /> <br />