kỹ thuật điều dưỡng cơ bản - phần 2

CHƢƠNG IV<br /> KỸ THUẬT PHỤ GIÖP BÁC SỸ THỰC HIỆN THỦ THUẬT<br /> <br /> 92<br /> <br /> PHỤ GIÖP BÁC SỸ<br /> ĐẶT ĐƢỜNG TRUYỀN TĨNH MẠCH TRUNG TÂM<br /> I. MỤC ĐÍCH:<br />  Đánh giá chức năng của tim.<br />  Đánh giá dung lượng tuần hoàn.<br />  Đánh giá sự đàn hồi của hệ thống mạch máu.<br />  Đưa dịch và thuốc vào cơ thể một cách nhanh nhất.<br /> II. DỤNG CỤ:<br /> 1. Dụng cụ vô khuẩn:<br />  01 bộ dụng cụ đặt catheter:<br />  Khay vô khuẩn, panh, kéo<br />  01 Săng có lỗ vô khuẩn.<br />  02 Bơm tiêm 10ml.<br />  Kim lấy thuốc cỡ 18.<br />  Kìm mang kim + kẹp phẫu tích + kéo cắt chỉ.<br />  02 bát kền để đựng bông cầu để sát khuẩn vùng chọc kim.<br />  Catheter 2 nòng hoặc 3 nòng (số 14 – 16).<br />  Dây truyền, dịch truyền, ba chạc.<br />  Gạc củ ấu, gạc miếng.<br />  Dung dịch sát khuẩn: cồn 700, Betadine 10% hoặc cồn Iode 1%.<br />  Thuốc tê: Lidocain; thuốc an thần: Midazolam, Seduxen (nếu cần).<br />  Chỉ khâu, băng dính, Optiskin, găng tay vô khuẩn.<br /> 2. Dụng cụ khác:<br />  Xe thủ thuật: mặt trên của xe có trải săng vô khuẩn để các dụng cụ vô khuẩn.<br />  Hộp chống sốc, bóng, mask.<br />  Thước đo CVP.<br /> <br /> 93<br /> <br /> Vị trí đặt<br /> Catheter<br /> <br /> Xương đòn<br /> <br /> Tĩnh mạch<br /> dưới đòn<br /> <br /> Hình 1: Mặt trên của xe thủ thuật<br /> <br /> III. KỸ THUẬT TIẾN HÀNH:<br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> <br /> Các bước thực hiện<br /> <br /> Yêu cầu, mục đích<br /> <br /> Điều dưỡng đội mũ, đeo khẩu trang, rửa<br /> tay.<br /> - Chuẩn bị dụng cụ đầy đủ.<br /> - Kéo xe thủ thuật đến giường bệnh.<br /> - Thông báo và giải thích cho NB biết việc o NB đã được giải thích và<br /> sắp làm (nếu có thể).<br /> ký cam kết.<br /> <br /> 3<br /> <br /> - Đặt NB nằm ở tư thế thích hợp.<br /> o<br /> - Cố định tay, chân NB (nếu dãy dụa).<br /> - Kiểm tra giấy ký cam kết đồng ý đặt<br /> Catheter<br /> o<br /> <br /> 94<br /> <br /> Tư thế Mendelenburg:<br /> NB nằm ngửa, đầu hơi<br /> thấp (10 – 150).<br /> Tĩnh mạch dưới đòn: NB<br /> nằm ngửa, đầu thấp, cỗ<br /> ưỡn, kê gối dưới vai, mặt<br /> <br /> quay sang bên đối diện.<br /> Chuẩn bị sẵn một chai dịch truyền, dây<br /> truyền và chạc 3 treo lên cột truyền (đã đuổi<br /> khí).<br /> <br /> 4<br /> <br /> Dịch truyền theo y lệnh của<br /> BS<br /> <br /> - Bộc lộ vị trí chọc kim catheter.<br /> 5<br /> <br /> - Điều dưỡng sát khuẩn tay, đi găng.<br /> - Đổ cồn vào cốc có gạc củ ấu để sát khuẩn.<br /> - Sát khuẩn vị trí tiêm một vùng rộng từ<br /> trong ra ngoài.<br /> <br /> 6<br /> <br /> 7<br /> <br /> o Cồn Iode 1% (Betadine<br /> 10%) trước và cồn 700<br /> sau.<br /> <br /> - Giúp BS sát khuẩn tay (cồn 900), đi găng o Đảm bảo vô khuẩn.<br /> vô khuẩn.<br /> o Sắp xếp vị trí xe thủ<br /> Đưa săng có lỗ cho BS để trải lên vùng<br /> thuật hợp lý để BS lấy<br /> chọc kim<br /> dụng cụ thuận tiện.<br /> Chuẩn bị cho bác sĩ gây tê:<br /> - Đưa cho BS bơm tiêm 10ml và kim lấy<br /> thuốc.<br /> o Đảm bảo vô khuẩn.<br /> - Sát khuẩn, bẻ ống thuốc tê và đưa cho BS<br /> lấy thuốc.<br /> <br /> 8<br /> <br /> 9<br /> <br /> 10<br /> <br /> - Giữ đúng tư thế NB.<br /> - Theo dõi, quan sát sắc mặt, các chỉ số trên<br /> máy monitơ (nếu có).<br /> -<br /> <br /> Trong lúc BS: chọc thăm dò<br /> và chọc kim Catheter.<br /> <br /> Mở nắp đậy, đưa cho BS catheter vô khuẩn<br /> o Giúp BS luồn catheter<br /> Khi đã có máu ra bơm tiêm, Điều dưỡng<br /> vào TMTT<br /> giúp BS lấy catheter.<br /> <br /> Điều dưỡng đưa đầu dây truyền cho BS nối<br /> vào catheter và mở khoá chai dịch truyền.<br /> <br /> o Sau khi BS đã luồn<br /> catheter vào TMTT và<br /> tháo săng có lỗ.<br /> o Hạ<br /> <br /> 11<br /> <br /> Kiểm tra để xác định catheter đã vào đúng vị<br /> trí<br /> <br /> 12<br /> <br /> - Sát khuẩn lại vị trí chọc kim.<br /> <br /> dịch<br /> <br /> truyền<br /> <br /> Đưa bộ dụng cụ khâu và kim chỉ cho BS để cố<br /> định catheter vào thành ngực.<br /> <br /> 13<br /> <br /> chai<br /> <br /> xuống thấp hơn mức tim,<br /> có máu chảy ngược ra<br /> catheter.<br /> <br /> o Sau khi BS đã khâu cố<br /> 95<br /> <br /> - Đặt gạc vô khuẩn, dùng băng dính cố định<br /> hoặc dùng Optiskin dán.<br /> - Ghi ngày, giờ thực hiện lên miếng băng<br /> keo.<br /> 14<br /> <br /> Đặt NB nằm ở tư thế thoải mái.<br /> - Thu dọn dụng cụ:<br />  Phân loại rác thải y tế.<br /> <br /> 15<br /> <br />  Đưa dụng cụ bẩn về phòng cọ rửa, xử lý<br /> theo đúng quy trình, tháo bỏ găng bẩn.<br />  Xếp đặt các dụng cụ khác về vị trí cũ.<br /> - Rửa tay, ghi phiếu chăm sóc.<br /> <br /> 96<br /> <br /> định catheter.<br /> <br />