intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kỷ yếu: Mục tiêu đào tạo và mô hình Đại học Sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới

Chia sẻ: Trần Dự Trữ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:219

85
lượt xem
13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Triết lý, sứ mạng của Trường Đại học Sư phạm, đào tạo sư phạm và chất lượng người thầy, mô hình trường Đại học Sư phạm,... là những nội dung chính trong kỷ yếu "Mục tiêu đào tạo và mô hình Đại học Sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới". Mời các bạn cùng tham khảo nội dung tài liệu để có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kỷ yếu: Mục tiêu đào tạo và mô hình Đại học Sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới

  1. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” LỜI GIỚI THIỆU Nâng cao chất lượng giáo dục đại học nói chung cũng như đại học sư phạm nói riêng đã và đang trở thành một trong những chủ trương lớn và mục tiêu của giáo dục Việt Nam hiện nay, được Đảng, Nhà nước, Bộ chủ quản và dư luận xã hội hết sức quan tâm. Để có thể thực hiện được điều đó, các trường cần phải xác định rõ hơn mục tiêu, nhiệm vụ của mình trong giai đoạn mới trước những đổi thay đầy thách thức. Các trường đại học sư phạm trong cả nước hiện nay đang đứng trước các đòi hỏi phải đổi mới toàn diện về nhiều mặt. Trong bối cảnh đổi mới và hội nhập của đất nước, nhằm đáp ứng yêu cầu của hoạt động giáo dục và nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, các trường sư phạm cần xây dựng rõ hơn các mục tiêu đào tạo trong tương lai. Hội thảo này nhằm mục đích tìm ra tiếng nói chung của ngành sư phạm Việt Nam, cũng như giúp các nhà lãnh đạo, quản lý giáo dục, các nhà giáo xác định đúng hướng đi nhằm tìm ra mô hình của các trường sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới. Hội thảo bao gồm các nội dung chính như sau: 1. Triết lý, sứ mạng của trường ĐHSP: mục tiêu giáo dục và mục tiêu sư phạm, đào tạo giáo viên và đào tạo nguồn nhân lực, tính chất của trường ĐHSP trọng điểm (đào tạo giáo viên, mẫu, chất lượng cao). 2. Đào tạo Sư phạm và chất lượng người thầy: yêu cầu và mục tiêu của đào tạo Sư phạm. Tiêu chuẩn của người giáo viên tương lai. Những hình thức quản lý và đảm bảo chất lượng đào tạo giáo viên (chương trình, phương pháp giảng dạy, kiến tập, thực tập, cơ sở vật chất, chế độ chính sách). 3. Mô hình trường ĐHSP: mô hình đào tạo Sư phạm ở nước ta; mô hình ĐHSP Việt Nam trong giai đoạn mới; hệ thống và tổ chức đào tạo giáo viên ở trường ĐHSP. -1-
  2. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” Ban Tổ chức Hội thảo xin được giới thiệu kỷ yếu của Hội thảo này đến toàn thể quý vị đến tham dự Hội thảo. Kỷ yếu bao gồm các phần chính như sau: 1. Triết lý, sứ mạng của trường ĐHSP 2. Đào tạo Sư phạm và chất lượng người thầy 3. Mô hình trường ĐHSP 4. Tài liệu tham khảo mô hình sư phạm các nước Ban tổ chức Hội thảo xin trân trọng cám ơn Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh và Viện Nghiên cứu Giáo dục đã tài trợ kinh phí tổ chức cho Hội thảo. Ban Tổ chức cũng xin chân thành cám ơn tất cả quý vị đại biểu đã dành thời gian quý báu đến tham dự Hội thảo và góp phần cho Hội thảo được thành công. Mong được sự góp ý của quý vị cho việc tổ chức Hội thảo cũng như cho nội dung của kỷ yếu này để chúng tôi được rút kinh nghiệm cho các lần tổ chức sau được thành công hơn. Các ý kiến đóng góp xin được gởi về: TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VIỆN NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC TRƯỜNG ĐH SƯ PHẠM TPHCM 115 Hai Bà Trưng, Q.1, Tp. Hồ Chí Minh ĐT: 84-8-8224813 (24 hoặc 17) Fax: 84-8-8273833 Email: dungng@hcmup.edu.vn Tp Hồ Chí Minh, ngày 20 Tháng 05 Năm 2005 TM. BAN TỔ CHỨC TS. NGUYỄN KIM DUNG GIÁM ĐỐC TT. NGHIÊN CỨU GIÁO DỤC ĐẠI HỌC -2-
  3. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” PHẦN I TRIẾT LÝ, SỨ MẠNG CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM -3-
  4. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KẾ HOẠCH CHIẾN LƯỢC 2005-2009 DỰ THẢO PGS. TS. Nguyễn Kim Hồng Trường Đại học Sư Phạm TPHCM SỨ MẠNG: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh là một trong hai trường Đại học sư phạm hàng đầu ở Việt Nam. Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh nổ lực duy trì và phát triển truyền thống sư phạm lâu đời của giáo dục sư phạm Việt Nam và ngày càng chứng tỏ được sự đi đầu của mình trong việc đổi mới đào tạo giáo viên và chất lượng nghiên cứu khoa học và ứng dụng. Nhà trường đánh giá chất lượng của mình theo chuẩn kiểm định của Bộ Giáo dục và đào tạo, đồng thới nhanh chóng hướng tới trình độ quốc tế và mong muốn mạnh mẽ rằng những thành quả của trường sẽ sớm được công nhận trên thế giới. VAI TRÒ VÀ GIÁ TRỊ: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh mong muốn là cơ sở giáo dục có nhiệm vụ ứng dụng những kiến thức chuyên ngành trong khoa học cơ bản và khoa học sư phạm thông qua giảng dạy, nghiên cứu khoa học, các công trình nghiên cứu và các hình thức về học vấn hướng tới việc học tập suốt đời. Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh khẳng định sự cam kết của mình đối với: - Sự tự chủ của trường trong việc đảm bảo tự do sáng tạo, thừa nhận tầm quan trọng của những ý tưởng, sự tự do về trí tuệ của đội ngũ cán bộ và sinh viên để theo đuổi nghiên cứu, tím tòi một cách tốt nhất để xác định các mối quan hệ giữa các bộ phận trong nhà trường và làm cơ sở cho các tiêu chuẩn cao về hành vi đạo đức. - Hiểu biết những nhu cầu và kỳ vọng của đối tượng mà nhà trường phục vụ với tinh thần trách nhiệm cao đối với người học nói riêng và xã hội nói chung. - Tính trung thực, lòng khoan dung và sự tôn trọng là những đặc trung của nhà trường. Nhà trường cố gắng không ngừng tăng cường chất lượng cũngnhư cách thức cung cấp dịch vụ của mình và tạo điều kiện cho mọi đối tượng muốn tiếp cận dịch vụ đó. XÂY DỰNG KẾ HỌCH CHO SỰ THAY ĐỔI Kế hoạch này vạch ra các mục đích trọng tâm v2 mục tiêu chiến lược cụ thể cho thời kỳ kỷ niệm 30 năm thành lập Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh (1976-2006) và 50 năm ngày thành lập Trường Su phạm Sài Gòn (1957-2007)- tiền thân của Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh. Kế hoạch này cũng vạch ra các kế hoạch chiế`n lược cho giai đọan 10 năm sắp tới, được bổ sung bằng các bản kế hoạch cụ thể hơn ở các khoa, Viện Nghiên cứu Giáo dục và cấp bộ môn cùng với việc hình thành các bản kế hoạch hành động chi tiết khác. Bảb kết hoạch chiến lược này được xây dựnbg trên cơ sở những kết quả đạt được của bản kết hoạch đầu tiên 2000-2010 nhưng sẽ đề cập đếng những ưu tiên mới về chiến lược. Nó giúp cho việc đánh giá lại các kết quả họat động hàng năm và tạo một phần giá trị trong các báo cáo công khai của nhà trường. NHỮNG MỤC ĐÍCH TRỌNGTÂM CHỦ YẾU -4-
  5. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” Mục đích 1: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh phấn đấu duy trì và nâng cao vị trí của mình với tư cách là nhà cung cấp xuất sác các dịch vụ đào tạo đại học và sau đại học với chất lược cao ở các tỉnh phía Nam cũng như tòan Việt Nam. Mục đích 2: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục cung cấp các dịch vụ học ctập cho sau trunghọc phổ thông, đại học , sau đại học cho mọi đối tượng ó nhu cầu học tập. Mục đích 3: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh sẽ xây dựng và phát triển danh tiếng của mình bắt đầu từ những nghiên cứu chuẩn về đào tạo sư phạm (giáo viên và nghiên cứu viên). Mục đích 4: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục khẳng định tên tuổi của mình với tư cách là một trường sư phạm trọng điểm ở Việt Nam và hường tới một vị trí cao trong lĩng vực sư phạm giáo dục Đông Nam Á và thế giới. Mục đích 5: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh phấn đấu trở thành một tổ chức giáo dục họat động có hiệu quả, có tinh thần trách nhiệm cao, đáp ứng những yêu cầu học tập và nghiên cứu khoa học của sinh viên và đội ngũ cán bộ, cam kết đảm bảo chất lượng cho tất cả các họat động của mình. Mục đích 6: Bằng cách cungcấp kiến thức, cơ hội và sự khuyến khích, Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh sẽ duy trì và nâng cao vị trí của mình như là một trường dẫn đầu trong việc đóng góp các quan điểm và ý tưởng về giáo dục và văn hóa, nâng cao vai trò giáo dục và vị thế người thâỳ trong cộng đồng mà trườn phục vụ. BỐI CẢNH BÊN NGOÀI: 1.Hướng tới kỷ niệm thành lập trường: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh kỷ niệm 30 năm thành lập Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh và 50 năm thành lập trường Sư phạm Sài Gòn vào năm 2006 và 2007, đây là dịp để trình bày các đóng góp của nhà trường đối với đất nước và thể hiện các hướng đi của Trường trong tương lai. Họat động kỷ niệm này là cơ hội để trường tự đánh giá sự tiến bộ của mình để hướng tới tương lai với một tầm nhìn và sự đổi thay đáng kể. 2.Bối cảnh Việt Nam: Giáo dục VIệt Nam đangcó sự thay đổi lón để bắt kịp nền kinh ết thị trường. Nhiều trường ngoài công lập được thành lập và có thể một số trường công lập sẽ chuyển đổi sang loại hình ngoài công lập. Nhu cầu học tập của người Việt Nam còn rất lớn, “thị trường giáo dục”, nhất là giáo dục đại học đang trong giai đọan cung không đủ cầu. Viện Nam bắt đầu phải cạnh tranh với các nước trên thế giới trong việc đào tạo giáo viên không chỉ ngoài mà còn ngay trên đất nước mình. 3.Vị trí Quốc tế: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh mong muốn là trường đứng đầu trong khu vực Nam bộ về đào tạo giáo viên có trình độ cao, đạt chuẩn mực Việt Nam và hướng tới chuẩn giáo viên trong khu vực, xa hơn nữa là đạt chuẩn trình độ đào tạo giáo viên của các nước tiên tiến. Chuẩn Quốc tế là hướng mà Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh hướng tới trong tương lai. 4.Những thay đổi trong quản lý giáo dục đại học ở Việt Nam. Sự thay đổi đangq kể trong quản lý trong lĩnh vực quản lý đại học đã tác động lớn đến các đại học Việt Nam trong đó có Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh. Quyền -5-
  6. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” chủ động trong đại học Việt Nam đang được xác lập và một trong những quyền quan trọng là chủ động xây dựng chương trình học tuyển sinh, nghiên cứu khoa học và tài chính. Các trường đại học có quyền chủ động một phần kinh phí như Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh sẽ có điều kiện đầu tư hiệu quả cho các họat động của mình. Hàng năm với mức khóan chỉ tiêu ngân sách trong 3 năm và tăng kinh phí hàng năm cao hơn mức tăng GDP cùng chính sach 1đầu tư cho các trường trọng điểm đã tạo cơ hội cho sự phát triển của trườngt. Mặt khác, các họat động đào tạo khoa học cơ bản cũng được chú trọng và chúng sẽ góp một phần kinh phí không nhỏ cho các họat động của trường. 5.Sự cạnh tranh Quốc tế và tàn cầu hóa Hội nhập trong xu thế cạnh tranh và tòan cầu hóa không trừ một lĩnh vực nào, trong đó có giáo dục, Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh cần phải hiểu rõ điều này và cần phải có chiến lược cạnh tranh trên nhiều lĩnh vực, thu hút sinh viên giỏi vào trường, thu hút đội ngũ giảng viên và công chức giỏi, phấn đấu là nhà cung cấp giáo viên chất lượng cao cho các trường phổ thông có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam. 6.Các trường đại học trong thiên niên kỷ thứ 3. Sức ép của tòan cầu hóa, của công nghệ thông tin và truyền thông tác động ngày càng mạnh mẽ lên mọi mặt của đời sống xã hội trong đó có giáo dục. Sụ phát triển của công nghệ thông tin đã tạo ra tiềm năng mới cho việc học tập của sinh viên và giảng dạy của giáo viên. Một sự thay đổi lớn trong lĩnh vực giảng dạy và học tập từ cơ sở vật chất, đến chương trình , cơ hội học tập, sự sáng tạo và tự chủ trong học tập của sinh viên. Việc sử dụng công nghệ thông tin trong giáo dục cần dực trên cơ sở làm tăng sự tương tác giữa giảng viên và sinh viên, giữa sinh viên với sinh viên để tăng cơ hội giao tiếp trực tiếp với những vấn đề khoa học của môn học và vì thế nó sẽ khuyến khích việc học tập theo chiều sâu của sinh viên. 7.Chất lượng và tính chịu trách nhiệm Nhà trường trong bất cứ xã hội và thời đại nào cũng phải cam kết bảo đảm chất lượng đào tạo và chịu trách nhiệm về sự đào tạo của mình. Nhà trường chịu trách nhiệm trong việc xây dựng kế hoạch chiến lược, những mục đích trọng tâm nhằm bảo đảo chất lượng của mình với hiệu quả cao nhất. BỐI CẢNH BÊN TRONG Hướng tới một đại học đa ngành. Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh hiện đã có thêm 4 ngành đào tạo cử nhân ngoải danh mục đào tạo truyền thống. Hiện nay, Trường hướng tới việc xây dựng nhiều ngành học khác song song với việc đào tạo giáo viên.Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh cam kết trong một thời gian ngắn sẽ chuyển đổi cách đào tạo giáo viên với việc đào tạo cử nhân khoa học và cử nhân sư phạm. Cử nhân sư phạm cò thể tuyển ngay từ đầu và loại bỏ những sinh viên không có khả năng hoặc không thích hợp với nghề sư phạm sau năm thứ 3 và tuyển sinh tốt nghiệp các ngành cử nhân khoa học đào tạo tiếp 2 năm để lấy bằng cử nhân sư phạm. Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh tổ chức đào tạo giáo viên cho mọi bậc học từ mần non đến trung học, giáo viên cho các trung tâm trẻ khuyết tật và cán bộ quản lý giáo dục. Sinh viên Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh được sử dụng các phương tiện công nghệ thông tin và truyền thông của trường, hệ thống phòng thí nghiệm, giúp cho -6-
  7. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” việc học tập của sinh viên linh họat hơn. Để hỗ trợ cho việc học tập này, một trung tâm phát triểnchuyên môncủa sinh viên (Academic Development Centre) và phòng sử dụng công nghệ mới trong giảng dạy và học tập (a New Technologies in Teaching and Learning Unit) sẽ được thành lập và đưa vào họat động ngay trong những năm đầu của giai đọan kế hoạch chiến lược này. Thay đổi cách quản lý để phát triển giai đọan Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh sẽ phân cấp quản lý họat động đào tạo và nghiêncứu khoa học cho các đơn vị trực thuộc trường( Trường trunghọc thực hành, Viện Nghiên cứu giáo dục và trung tâm trẻ khuyền tật Thuận An). Các đơn vị này chịu trách nhiệm về mặt quản lý nhân lực và tài chính. Trường sẽ tiếp tục duy trì cách thức này và đặt hiệu quảcông việc lên trên hết khi đánh giá các họat động của các đơn vị thành viên. Ký túc xá, các Trung tâm Ngoại Ngữ, Tin học và Trung tâm bồi dưỡng văn hóa sẽ chịu sự chỉ đạo trực tiếp của các Phó Hiệu Trưởng. Các đơn vị này chịu trách nhiệm về kinh phí và được giao quyền chủ động , tự chủ về nhân sự và các mối quan hệ kinh doanh dịch vụ giao 1dục cũng như các họat động khác được quy định trong Qui chế họat động của đơn vị. Hội đồng khoa học và đào tọa Trường chịu trách nhiệm về chương trình học, định hướng các nghiên cứu, thông qua kế hoạch đào tạo và ngân sách hàng năm của trường, duyệt và phân bổ kinh phí cho các đề tài nghiên cứu khoa học. Hội đồng trường sẽ giúp Hiệu trưởng thông qu akế hoạch hciến lược, qui hoạch cán bộ, thông qua các chức danh quản lý cấp trường, thông qua chương trình khung đào tạo đại học. Tạo ra và sử dụng các nguồn lực Trong bối cảnh hiện nay và tương lai, Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh vẫn được Nhà nước bao cấp một phần các họat động đào tạo giáo viên. Tuy nhiên , khi thực hiện Nghị định 10,, các đại học phải năng động trong việc tìm kiếm các nguồn thu ngoài ngân sách. Trướng có kế hoạch cùng các trung tâm, các đơn vị có thu cố gắng đảm bảo một phần kinh phí họat động của trường. Nguồn thu ổn định là đào tạo các hệ ngoải sư phạm, đào tạo chuyên tu, tại chức, đào tạo theo địa chỉ và đào tạo ngắn hạn. Kế tiếp là nguồn thu từ họat động bồi dưỡng Ngoại ngữ (TT ngoại ngữ), Trung tâm bồi dưỡng văn hóa và luyện thi, Trung tâm Tin học. Các nguồn thu khác không đem lại lợi ích vật chất cho Trường như nguồn thu từ Trường THTH và ký túc xá. Nhà trường cam kếtt dành một phần kinh phí thích đáng cho việc học tập nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ công chức. Việc nghiên cứu đổi mới chương trình học cũng được đặt lên hàng đầu. Nhà Trường đẩy mạnh nghiên cứu khoa học giáo dục trong chiến lược này. Nghiên cứu khoa học và thư viện Ưu tiên hỗ trợ cho tất cả các nghêin cứu khoa học của cán bộ và sinh viên, đặc biệt là nghiên cứu khoa học giáo dục. Mạng internet của trường đã đựoc nâng cấp thường xuyên, đủ để đáp ứng nhu cầu học tập và tra cứu của sinh viên. Thư viện nhà trường đã được nối mạng và chuẩn bị cho việc số hóa thư viện. Sinh viên của trường và sinh viên của các đại học khác có thể mượn tài liệu tại thư viện trường. Việc số hóa sẽ đáp ứng những nhu cầu đào tạo từ xa, đào tạo chuyên tu, tại chức và trực tuyến không những các địa phương Việt Nam mà cả ở nước ngoài. Nhiều tài liệu bằng tiếng Việt, nhiếu giáo trình của cqác trường đại học nổi tiếng trên thế giới đã được mua, một số giáo trình có tính chất nghiệp vụ sư phạm đã và đang được dịch. -7-
  8. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” Quan hệ với các sở giáo dục đòa tạo và các đối tác: Việc đào tạo các ngành khoa học cơ bản và sư phạm sẽ tạo điều kiện để Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh hợp tác chặt chẽ với các sở giáo dục và đào tạo và các cơ sở sử dụng lao động khác. Nhà trường đảm bảo rằng các sản phẩm của mình, sinh viên tốt nghiệp ngành sư phạm sẽ là những giáo viên đạt chất lượng cao trong các trường phổ thông. Trường sẽ hợp tác với các sở giáo dục của các địa phương để giải quyết những vấn đề thực tiễn và lý luận đặt ra đối với giáo dục và những vấn đề hợp tác đào tạo đại học và sau đại học… cho các địa phương. Đối với sinh viên Nhà trường thông qua các họat động của mình sẽ hỗ trợ sinh viên trong cáchọat động tư vấn học tập, chăm sóc sức khỏe và tư vấn việc làm. Nhà trường sẽ hỗ trợ một cách mạnh mẽ các họat động của sinh viên. Đại diện Đòan thanh niên và Hội sinh viên học sinh sẽ có những tiếng nói nhất định đối với họat động của trường trong việc phát triển đường lối, chính sách đối với sinh viên và cung cấp sự phản hồi về chất lượng của việc cung cấp giáo dục. MỤC ĐÍCH TRỌNG TÂM SỐ 1: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh duy trì và nâng cao vị trí của mình với tư cách là nhà cung cấp xuất sắc việc giảng dạy đại học và sau đại học với chất lượng cao ở các tỉnh phía nam cũng nhu toàn Việt Nam. Những thông tin ngắn gọn: Ngày 06 tháng 09 năm 2004, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chũ nghĩe Viêt Nam đã có công văn gửi Bộ Giáo dục và đào tạo đồng ý xây dựng một số cơ sở đại học trọng điểm (14 cơ sở) trong đó có Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh được Chính phủ Việt Nam quy hoạch là một trong hai trường đại học trọng điểm. Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh hiện đang dào tạo 18 khoa và 26 ngành đào tạo đại học, ngành đào tạo thạc sĩ, ngành đào tạo tiến sĩ. Tỷ lệ sinh viên/cán bộ giảng dạy hiện nay là… và đạt quy định của Bộ Giáo dục và đào tạo. Từ năm 1997, nhà trường đã phát động đổi mới phương pháp giảng dạy, nhiều khoa đã tích cực ủng hộ vịêc đổi mới này. Năm 2003 và 2004, công ty Intel đã cùng với trường tổ chức các khóa đào tạo cho giáo viên và sinh viên về những thay đổi trong thế giới công nghệ và thông thi thuộc chương trình “Intel teach to Future”. Các mục tiêu cụ thể - Thu hút ngày càng nhiều những học sinh xuất sắc và có khả năng trí tuệ nhất ở bậc phổ thông trung học vào ngành sư phạm và các ngành nghề khác mà trường tham gia đào tạo. - Cung cấp đa dạng các cơ hội học tập cho sinh viên chính quy và không chính quy, tạo điều kệin cho sinh viên phát huy tiềm năng sáng tạo của họ. - Cung cấp một chương trình đào tạo có khả năng đáp ứng những yêu cầu làm việc của sinh viên sau khi tốt nghiệp, đáp ứng những nhu cầu của cộng đồng mà trường phục vụ nhằm làm cho tất cả các sinh viên có được sự trang bị tốt để đóng góp thành công cho xã hội mà họ đang sống và làm việc. - Thúc đẩy đổi mới giảng dạy và học tập hướng tới sự thay đổi chất lượng giảng dạy và học tập. Mọi họat động hướng tới sự thay đổi chất lượng giảng dạy và học tập đều được hỗ trợ bởi mọi nguồn lực và được công nhận thỏa đáng. -8-
  9. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” - Đưa công nghệ truyền thông và thông tin vào dạy học; phấn đấu để cung cấp môt môi trường tinh thần và vật chất thuận lợi cho các bộ giảng dạy và sinh viên học tập và nghiên cứu khoa học. - Thu hút, phát triển và khen thưởng các cán bộ có trình độ chuyên môn tốt. Nhà trường cam kết cung cấp các cơ hội để giảng viên của trường phát triển giảng dạy. Các chiến lược tiếp tục tiến hành: - Cung cấp một chương trình cho sinh viên tài năng, các kế hoạch về học bổng, các kết hoạch đặc biệt dành cho các sinh viên bị thiệt thòi; đảm bảo các dịch vụ hỗ trợ sinh viên; theo dõi, giám sát tỷ lệ sinh viên lên lớp, tỷ lệ sinh viên thi đậu các học phần. - Đánh giá việc giảng dạy của cán bộ giảng dạy cùng với việc xem xét lại các chương trình. - Cung cấp trên phạm vi rộng các giáo trình giảng dạy; thường xuyên xem xét lại các chương trình học với sự đóng góp của sinh viên tốt nghiệp và các chuyên gia trong lĩnh vực mà nhà trường đào tạo. - Gắn việc đo lường chất lượng giảng dạy với cơ chế thu chi tài chính nội bộ, cung cấp đầu tư đáng kể cho công nghệ thông tin. Bảo đảo rõ ràng trong việc công nhận các khen thưởng giảng dạy và trong việc quyết định bổ nhiệm cũng như thăng cấp. - Cungcấp thêm ngân sách để hổ trợ triển khai công tác đổi mới phương pháp giảng dạy. - Hợp tác với các tổ chức khác để triển khai các nguồn lực dựa trên cơ sở thông tin nhằm hỗ trợ giảng dạy và học tập, thực hiện một chiến lược học tập linh họat. Tăng cường cho sinh viên tham gia công nghệ thông tin - Xây dựng các phòng học đa phương tiện - Xây dựng trung tâm học liệu và xây dựng phần mềm giáo dục. Việc phát triển phần mềm giáo dục đã và đang được các đại học Việt nam chú trọng. Trong những năm đầu, Trung tâm học liệu chủ yếu đi vào hướng dẫn các bộ sử dụng các phần mếm tiếng Việt và Việt hóa cac phần mếm nước ngoài có thể cho giáo viên viết bài giảng chuẩn bị cho một chương trình E-Learning. Những năm tiếp theo, trung tâm sẽ hướng đến việc xây dựng các phần mềm ứng dụng và sản xuất các học liệu phục vụ giảng dạy và học tập của sinh viên. MỤC ĐÍCH TRỌNG TÂM SỐ 2: Trường Đại học sư phạm thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục cung cấp việc học tập cho sau trung học phổ thông, đại học và sau đại học cho mọi đối tượng có nhu cầu học tập. Những thông tin ngắn gọn Mọi sinh viên trên lãnh thổ Việt Nam có nhu cầu học tập để trở thành các nhà sư phạm và các nhà nghiên cứu khoa học cơ bản đều có cơ hội học tập tại trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Với những người không có điều kiện học tập tập trung, trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cũng có thể cung cấp các cơ hội học tập cho các bạn dưới hình thức học chuyên tu, tại chức và đào tạo từ xa, trước mắt là ở bậc đại học và sau đại học. Các học sinh học xong trung học phổ thông, nếu chưa có đủ các điều kiện vào các trường đại học và cao đẳng có thể theo học các khóa ngắn hạn để bổ sung kiến thức. Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh còn cung cấp các dịch vụ học tập cho học sinh phổ thôngvà mọi người có nhu cầu học ngoại ngữ và tin học. -9-
  10. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” Trung tâm ngoại ngữ của trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh tự hào là nơi có đông học sinh lựa chọn theo học để nâng cao trình độ ngoại ngữ và tin học. Hiện nay, sinh viên theo học tại trường đa phần là nữ giới và nhiều học sinh từ vùng nông thôn lần đầu tiên đến đô thị. Các sinh viên này có nhiều khó khăn trong học tập, trong sinh hoạt và điều đó làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập. Đặc biệt, những sinh viên có hoàn cảnh khó khăn đôi khi phải vừa lao động thêm để tự kiếm sống vừa duy trì việc học tập trong khi nhà trường hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu về chỗ ở và tìm kiếm việc làm thêm cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Các mục tiêu cụ thể Trong khi theo đuổi mục đích trong tâm là đảm bảo việc học của sinh viên, nhà trường sẽ tìm cách để : - Tăng cường thông tin về giới để đảm bảo trong công bằng giới trong tuyển sinh cũng như trong học tập và nghiên cứu khoa học của sinh viên - Cung cấp các dịch vụ học tập với thời gian và giá cả phù hợp - Cố gắng để các sinh viên từ các tỉnh thành về có thể có được chỗ ở để duy trì việc học tập có kết quả Các chiến lược đang được tiến hành - Nhà trường sẽ tiếp tục duy trì chế độ tuyển theo khu vực trong lĩnh vực đào tạo đại học - Cung cấp các dịch vụ để cộng đồng và sinh viên có thể học tập thêm như trung tâm ngoại ngữ, trung tâm tin học - Có các trung tâm tư vấn việc làm và hướng nghiệp cho học sinh và phụ huynh. Hiện nay các chương trình này đang được nhà trường cung cấp miễn phí - Duy trì cơ chế tài chính với sinh viên có điều kiện khó khăn hoặc những sinh viên thuộc diện chính sách Các chiến lược cho năm 2006 và tiếp theo - Kiến nghị với Bộ giáo dục và đào tạo, Bộ tài chính về việc cho sinh viên vay tiền học tập - Tìm kiếm các học bổng và nhà tài trợ cho sinh viên sư phạm - Xây dựng quỹ khuyến học để giúp sinh viên nghèo vượt khó - Thành lập trung tâm hổ trợ việc làm cho sinh viên - Cung cấp với giá rẻ một chương trình xóa mù cho sinh viên về công nghệ thông tin và ngoại ngữ. Sinh viên có thể sử dụng tối đa mạng của trường để theo học các lớp học online trên mạng MỤC ĐÍCH TRỌNG TÂM SỐ 3: Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh sẽ phát triển danh tiếng của mình bắt đầu từ những nghiên cứu sư phạm và giáo dục, nghiên cứu cơ bản và ứng dụng theo tiêu chuẩn đã được công nhận chuẩn về giáo viên các bậc học và các nghiên cứu viên. Những thông tin ngắn gọn Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh có một truyền thống lâu đời về mặt đào tạo giáo viên. Hiên nay, trường có một Viện nghiên cứu giáo dục với nhiều cán bộ nghiên - 10 -
  11. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” cứu có trình độ cao, có nhiều trung tâm có thể đảm bảo việc nghiên cứu giáo dục mọi cấp học. Viện nghiên cứu giáo dục có hơn 30 nghiên cứu viên và nhiều công tác viên là những nhà giáo dục danh tiếng tại Thành phố Hồ Chí Minh. Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh còn có một khoa Tâm lý giáo dục. Ở đây nhiều đề tài nghiên cứu giáo dục đã được triển khai và ứng dụng có hiệu quả. Hiện khoa có một đội ngũ cán bộ trong tuổi đầu sung sức, sáng tạo. Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cũng có tất cả các ngành học bậc học, có thể triển khai nghiên cứu và ứng dụng một cách tốt nhất và nhanh chónh nhất. Các khoa có nhiều cán bộ giảng dạy có trình độ khoa học cao nhưng chưa thực sự phát huy ưu thế của mình trong nghiên cứu khoa học cơ bản trừ một số ngành có truyền thống như Toán và Ngôn ngữ (Tiếng Việt). Các mục tiêu cụ thể - Khuyến khích nghiên cứu khoa học ở trình độ quốc gia trong lĩnh vực sư phạm - Xác định các lĩnh vực nghiên cứu cần ưu tiên, đó là : Nghiên cứu nghiệp vụ sư phạm, cải cách chương trình học, thay đổi phương pháp dạy học, ưu tiên nghiên cứu cơ bản - Thu hút, khen thưởng cán bộ có thành tích trong nghiên cứu khoa học. Công nhận và đề cao các công trình nghiên cứu khoa học thực sự có giá trị và đóng góp cho danh tiếng của trường (thưởng thêm các công trình được giải của các khoa học chuyên ngành, tăng lương sớm…) - Tạo điều kiện cho cán bộ giảng dạy và cán bộ nghiên cứu đăng tải và công bố các công trình khoa học của họ. Nhà trường có trách nhiệm phổ biến các nghiên cứu có giá trị - Thu hút các sinh viên giỏi tham gia nghiên cứu khoa học. Cung cấp các điều kiện cho sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học - Xây dựng quan hệ với các tổ chức nghiên cứu khoa học trên thế giới. Tăng cường hợp tác nghiên cứu với các đại học trên thế giới. - Khen thưởng những cán bộ có thành tích trong hướng dẫn học viên cao học và nghiên cứu sinh, nhất là với những cán bộ có khả năng đào tạo những học viên cao học và nghiên cứu sinh trở thành cán bộ nghiên cứu và giảng dạy giỏi. Các chiến lược đang được tiến hành - Thưởng cho cán bộ nghiên cứu có đề tài được đánh giá cao và hoàn thành đúng thời hạn - Tổ chức nghiên cứu khoa học giáo dục với các địa phương theo đơn đặt hàng - Sẵn sàng hổ trợ cán bộ trẻ đi sâu nghiên cứu khoa học giáo dục và ứng dụng giáo dục - Giảm học phí và miễn trong một số trường hợp sinh viên muốn học thêm về ngoại ngữ và tin học - Tổ chức cho cán bộ và sinh viên năm cuối học ngoại ngữ chuyên sâu đễ sãn sàng trong việc nghiên cứu, hợp tác khoa học và đào tạo - Hàng năm tổ chức cá hội nghị khoa học trong sinh viên - Một số khoa tổ chức hội nghị khoa học cán bộ trẻ hàng năm hoặc 2 năm một lần. Các chiến lược cho năm 2006 và tiếp theo - Hỗ trợ tích cực hơn cán bộ trẻ nâng cao trình độ nghiên cứu khoa học - 11 -
  12. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” - Mở cá lớp nâng cao trình độ ngoại ngữ cho sinh viên và cán bộ trẻ - Có chính sách rõ ràng hơn trong việc khuyết khích nghiên cứu khoa học giáo dục - Phối hợp chặt chẻ giữa Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh và các địa phương trong cả nước tiến hành các nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục - Tạo điều kiện cho cán bộ giảng dạy tham gia nghiên cứu khoa học cũng như tạo điều kiện cho cán bộ nghiên cứu của Viện nghiên cứu giáo dục của trường tham gia giảng dạy đại học, cao học và nghiên cứu sinh - Mở quỹ hổ trợ tài năng trẻ nghiên cứu khoa học - Tạo điều kiện cho sinh viên giỏi có thể theo học các bậc học cao hơn ngay sau khi tốt nghiệp MỤC ĐÍCH TRỌNG TÂM SỐ 4: Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục khẳng định tên tuổi của mình với tư cách là một trường sư phạm trọng điểm ở Việt Nam và hướng tới một vị trí cao trong học thuật sư phạm khu vực Đông Nam Á và thế giới. Những thông tin ngắn gọn Hiên nay Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh là trường sư phạm hàng đầu trong các tỉnh phía Nam. Trường có nhiều ngành học, có Viện Nghiên cứu giáo dục, Trường Trung học thực hành, Trung tâm Trẻ khuyết tật Thuận An. Đó là những cơ sở thực hành sư phạm của trường. Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh hiện có gần 500 cán bộ giảng dạy và nghiên cứu, trong đó gần 30% cán bộ có trình độ tiến sỹ, 70% cán bộ có trình độ thạc sỹ. Trong những năm gần đây, trường đã giữ lại nhiều sinh viên giỏi để thay thế đội ngũ cán bộ đến tuổi nghỉ hưu do những kho khắn nhất định đã không theo học ở các bậc học cao hơn. Trường còn có phòng thí nghiệm, nhiều phòng học mutimedia có thể tổ chức dạy học theo các phương pháp thích hợp có chất lượng cao. Các mục tiêu cụ thể Muốn có một địa vị học thuật cao trong khu vực Đông Nam Á, Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cần phải thực hiện cho được các mục tiêu cụ thể sau : - Đảm bảo sự công nhận của các Sở Giáo dục đào tạo địa phương thuộc vùng trường phụ trách về những nghiên cứu sư phạm và nghiên cứu cơ bản - Xác nhận, khuyến khích những cán bộ và sinh viên có khả năng đóng góp cho các hoạt động mang tính quốc tế - Thành lập các đánh giá chuẩn một số môn học theo chuẩn quốc tế. Trước mắt cần sớm ban hành chuẩn đánh giá các môn học - Thúc đẩy các quan hệ quốc tế để nâng cao trình độ học thuật của cán bộ nghiên cứu và sinh viên - Đảm bảo sự tối ưu của nhà trường trong các hợp tác về nghiên cứu và đào tạo quốc tế - Tự khẳng định mình là nhà cung cấp chủ yếu các chương trình giáo dục, nghiên cứu ứng dụng và triển khai các sản phẩm giáo dục trong vùng Các chiến lược đang tiến hành - 12 -
  13. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” - Các dự án hợp tác quốc tế trong đào tạo tiếng Anh - Các dự án về đào tạo ngoại ngữ cho sinh viên các trường đại học Trung Quốc, dự án hợp tác với các trường đại học của Cộng Hòa Czech - Tăng cường học tập ngoại ngữ cho cán bộ giảng dạy và cán bộ nghiên cứu - Ưu tiên cử cán bộ học tập ở nước ngoài - Mời chuyên gia trong một số lĩnh vực dạy tiếng nước ngoài như tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Trung và tiếng Nga - Mời chuyên gia một số ngành mới như giáo dục đặc biệt - Cử cán bộ tham gia giảng dạy và hợp tác với các đại học Thụy Điển, thực tập Vật Lý, Toán ở Pháp Các chiến lược cho năm 2006 và tiếp theo - xem xét lại hiệu quả các hợp tác song phương về đào tạo, tăng cường thêm quan hệ phối hợp nghiên cứu - Tập trung chiến lược hợp tác và phát triển vào các nước đang có quan hệ tốt như Pháp, Trung Quốc, Úc và hướng tới các nước Đông Nam Á - Cố gắng tạo ra ưu thế trong việc cung cấp các chương trình, giáo trình và việc học tập trực tiếp trên mạng - Tăng cường tối đa để trường có thể phát triển hợp tác quốc tế vào năm 2005 và 2006 qua chương trình hợp tác đào tạo cao học công nghệ đào tạo với dại học Caen. MỤC TIÊU TRỌNG TÂM SỐ 5: Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh phấn đấu thành một tổ chức có hiệu quả, có tinh thần trách nhiệm cao, đáp ứng những yêu cầu học tập và nghiên cứu khoa học của sinh viên và đội ngũ cán bộ, cam kết bảo đảm chất lượng với tất cả các khía cạnh và các hoạt động của mình. Những thông tin ngắn gọn Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã có những thành công nhất định trong việc xây dựng chương trình đào tạo một số ngành mới như cử nhân ngoại ngữ. Việc công khai hoá các hoạt động tài chính, thu hút mọi nguồn tài chính có thể có vào các hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và đặc biệt là duy trì và làm tăng phần thu nhập của cán bộ công chức. Một phần kinh phí đã được tạo lập và giúp cho việc nâng cao trình độ của cán bộ công chức. Các khuyến khích bằng vật chất và khen thưởng trong nhiều năm qua đã giúp cho cán bộ trong trường phần nào an tâm khi theo học các chương trình nâng cao trình độ chuyên môn. các khuyến khích về mặt vật chất cũng đã giúp cho trường ngày một phát triển với các hoạt động của Công Đoàn và Đoàn thanh niên cộng sản. Giúp các lớp trưởng hoàn thành vai trò của mình. Ngoài ra sự giúp đỡ về vật chất, Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh trong những năm qua đã thực sự làm việc có hiệu quả các chương trình xã hội như xây nhà tình nghĩa, giúp các trường phổ thông còn gặp nhiều khó khăn… Các mục tiêu cụ thể Theo đuổi các mục đích về hiệu quả, Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh sẽ: - 13 -
  14. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” - Tìm mọi cách để xây dựng kế hoạch chiến lược hướng tới các hoạt động như phải đặt mục tiêu hiệu quả bằng cách nhanh chóng mở lớp kế hoạch chiến lược cho các cán bộ chủ chốt. Kế hoạch chiến lược sẽ được thoả luận rộng rãi trong cán bộ giảng dạy và công chức trường. - Tìm các biện pháp để đảm bào các quy trình ngân sách chịu trách nhiệm về tài chính của các đơn vị và cá nhân dựa trên các mục đích trọng tâm chiến lược đào tạo và các ưu tiên mới xuất hiện. - Cung cấp các hệ thống quản lý có hiệu quả về đào tạo và tài chính. - Đảm bảo chất lượng các dịch vụ đã được cam kết với cán bộ công chức - Triển khai và thực hiện các chương trình phát triển cơ bản để cân đối nhu cầu và duy trì sự đổi mới theo sự thay đổi và nhu cầu sử dụng công nghệ mới - Dảm bảo các thông tin phản hồi trên hệ thống thông tin liên lạc từ cán bộ đến sinh viên. - Đảm bảo một môi trường làm việc thích hợp, dễ chịu và công bằng, hợp lý và an toàn đối với những bộ phận khác nhau trong trường - Khuyến khích để mọi công chức và sinh viên có ý thức hơn về môi trường và hướng vấn đề này trong giảng dạy nghiên cứu khoa học và cách ứng xử có trách nhiệm của từng cá nhân đố với tổ chức. Các chiến lược đang được tiến hành - Giao quyền chủ động cho khoa trong việc tổ chức đào tạo - Giao quyền chủ động tài chính trong phạm vi quy định của trường - Tiến hành duyệt kế hoạch hàng năm trên cơ sở thảo lụân về tài chính - Hàng năm đều tiến hành khám sức khoẻ định kỳ cho cán bộ - Tạo điều kệin cho sinh viên phản ánh và đánh giá hoạt động của các phòn ban chức năng của trường và các khoa Các chiến lược sẽ tiến hành từ năm 2006 và những năm tiếp theo - Duyệt kế hoạch giảng dạy của các đơn vị hàng năm - Cấp mã số cho sinh viên và để cho sinh viên có thể chỉ sử dụng một thẻ sinh viên cho mọi hoạt động - Thực hiện quản lý và cấp phát điểm cho sinh viên toàn trường - Thay đổi cách trả lương theo tài khoản của cán bộ công chức - Thực hiện việc đánh giá cán bộ công chức qua sinh viên - Thực hiện một chương trình quản lý có kế hoạch, có sự quản lý theo dõi và lưu trữ thông tin - Xen xét lại cách thức quản lý tài sản và sử dụng tài sản một cách có ích nhất - Xây xong toà nhà A và chuẩn bị xong phần thiết kế dãy nhà B MỤC ĐÍCH TRỌNG TÂM SỐ 6: Bằng cách cung cấp kếin thức, cơ hội và sự khuyến khích, Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh sẽ duy trì và nâng cao vị trí của mính như là một nguời dẫn đầu - 14 -
  15. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” trong việc đóng góp các quan điểm và ý tưởng về giáo dục và văn hoá, nâng cao vai trò gáio dục và vị thế người thầy trong cộng đồng mà nhà trường phục vụ. Những thông tin ngắn gọn Nhà trường có nhiều cán bộ giảng dạy và có khả năng viết báo và tuyên truyền văn hoá, xuất hiện trên truyền hình và tham gia vào các diễn đàn thoả luận về các vấn đề xã hội, giáo dục và đạo đức Các sinh viên Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh đã giảng dạy hầu hết các tỉnh Nam Bộ và chính họ đã góp phần làm thay đổi diện mạo giáo dục của các tỉnh này. các mục tiêu cụ thể - Trở thành một tiêu điểm giáo dục và văn hoá của vùng - Có tiếng nói quan trọng trong các cuộc tranh luận về giáo dục ở địa phương - Hỗ trợ cộng đồng bằng cách cung cấp các chuyên gia giáo dục - Đảm bảo các kinh nghịêm của trường sẽ giúp sinh viên mới ra trường có thể nhanh chóng tiếp cận tốt với môi trường mới - Cung cấp nguồn thông tin miễn phí cho cộng đồng qua trang WEB của trường - Xây dựng cộng tác với các cựu sinh viên trong và ngoài nước, cùng với họ góp sức xây dựng Trường Đại học sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh thành một trường đại học lớn của Việt Nam Các chiến lược đã được tiến hành: - Trường luôn hướng tới cộng đồng địa phương với mục tiêu duy trì chất lượng đào tạo cao ở bậc đại học và sau đại học - Bằng các hoạt động của mình, Viện Nghiên cứu giáo dục của trường đang xúc tiến việc đưa yếu tố văn hoá vào bậc học như là một chuẩn đánh giá trong xã hội hiện đại, góp phần gìn giữ bản sắc văn hoá dân tộc Việt Nam và các dân tộc khác trong cộng đồng các dân tộc sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam Các chiến lược sẽ thực thi từ năm 2006 và các năm tiếp theo - Nhà trường sẽ tiến hành các hoạt động giáo dục hỗ trợ giáo dục phổ thông bằng cách huy động cán bộ giảng dạy xây dựng chương trình, viết sách giáo khoa và tài liệu cho học sinh các bậc phổ thông. Góp phần thay đổi tận gốc quyền lựa chọn cách thức giáo dục và tài liệu giảng dạy ở mọi bậc học - Đẩy mạnh các nghiên cứu trên cac lĩnh vực khoa học xã hội như văn hoá, văn học dân gian, lịch sử, địa lý của vùng Nam Bộ. Góp phần đẩy nhanh giáo dục văn hoá trong nhà trường Phối hợp với các sở giáo dục và đào tạo, sở văn hoá thông tin, bảo tàng tổ chức tốt chương trình nghiên cứu tổng hợp với định hướng. - 15 -
  16. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ HAI NHIỆM VỤ CHỦ YẾU NHẤT CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TRỌNG ĐIỂM TP. HCM NGƯT. PGS. TS. Đào Trọng Hùng Viện Nghiên cứu Giáo dục - ĐHSP TP.HCM Trường Đại học Sư phạm (ĐHSP) Thành phố Hồ Chí Minh khi chuyển thành trường ĐHSP trọng điểm có nhiều việc lớn phải làm. Mỗi việc, mỗi nhiệm vụ là một tế bào sống động và gắn kết chặt chẽ với nhau. Vậy trọng điểm ở đây là gì? Nó thể hiện thế nào để gợi cho chúng ta ý tưởng định hướng tác nghiệp giành được hiệu quả? Với suy nghĩ của mình thông qua việc tìm hiểu thực tiễn và thông tin thu nhận được. Xin mạnh dạn bàn thêm về hai nhiệm vụ mà chúng tôi coi là chủ yếu nhất của trường ĐHSP trọng điểm Thành phố Hồ Chí Minh theo tinh thần nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII. Đó là: - Đào tạo đội ngũ giáo viên chất lượng cao. - Nghiên cứu khoa học giáo dục đạt trình độ tiên tiến. Để đi sâu làm rõ thêm hai nhiệm vụ lớn này trong quá trình xây dựng trường ĐHSP trọng điểm, chúng tôi muốn đề cập tới một vài dẫn liệu làm cơ sở phương pháp luận cho việc bàn thêm về hai nhiệm vụ chủ yếu nhất mà nhà trường phải lãnh đạo và tổ chức các biện pháp thực hiện trong nhiều năm tới. Chúng ta biết rằng, hiện tượng nổi bật hiện nay của sự phát triển khoa học đương đại là xu thế “hoà nhập”, “đan xen” giữa khoa học xã hội (KHXH) và khoa học tự nhiên (KHTN). Sự “hoà nhập”, “đan xen” này có quan hệ hữu cơ gắn kết với Giáo dục – Đào tạo (GD-ĐT). Giáo dục và Đào tạo lại là động lực của phát triển kinh tế – xã hội (KT – XH). Sự “hoà nhập”, “đan xen” này trước hết thể hiện là toán học ngày càng xâm nhập lĩnh vực khoa học xã hội, làm cho khoa học xã hội nhuốm màu “lượng hoá” qua phép phân tích định lượng như ở các bộ môn kinh tế học (KTH), xã hội học (XHH), tâm lý học (TLH), giáo dục học (GDH), thống kê giáo dục (TKGD) đánh giá kiểm định chất lượng giáo dục và đào tạo, khoa học quản lý, khoa học hành vi v.v... Thứ hai là khái niệm phương pháp của KHTN và KHXH đang di thực và hấp thụ lẫn nhau. Thí dụ khái niệm “Entropy trong nhiệt động lực học đang du nhập vào kinh tế học; khái niệm “ngưỡng” trong điện tử hoặc được vận dụng vào TLH để nghiên cứu biến đổi xã hội … Thứ ba, những vấn đề ô nhiễm môi trường, mất cân bằng sinh thái, khủng hoảng năng lượng, bùng nổ dân số và các vấn đề đô thị chỉ có thể giải quyết được khi có sự hợp tác nghiên cứu giữa KHTN và KHXH. Thứ tư là cùng với sự phát triển của máy tính điện tử thì việc nghiên cứu “trí năng nhân tạo” đạt được bước phát triển đáng mừng, nó sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong tư duy của loài người – một trong những tố chất quan trọng của việc tạo lập và phát triển kinh tế tri thức, mà đặc điểm của nó là cả xã hội học tập. Sự đan xen giữa KHTN và KHXH trong đó có khoa học giáo dục (KHGD) là một xu thế lớn không đảo ngược được. GS. Tamano Iyoshi, nhà khoa học nổi tiếng Nhật Bản còn có ý tưởng xa hơn rằng “khoa học tự nhiên còn có thể gọi là khoa học xã hội tự nhiên”, “khoa học xã hội có thể gọi là khoa học tự nhiên xã hội”(1). Và từ đó vấn đề “khoa học tự nhiên đi tới khoa học xã hội, khoa học xã hội đi tới khoa học tự nhiên” đang ngày càng sôi động mạnh - 16 -
  17. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” mẽ ở các trường đại học, ở các Viện và các trung tâm nghiên cứu khoa học trong nhiều nước trên thế giới. Trên cơ sở mô hình cấu trúc trường ĐHSP trước đây phát triển lên thành trường ĐHSP trọng điểm, trong đó có đủ các ngành học, môn học đều nằm trong lĩnh vực khoa học xã hội và khoa học tự nhiên với những thông tin mới và dẫn liệu về sự “hoà nhập”, “đan xen” giữa hai ngành khoa học này, sẽ gợi ý cho chúng ta ý tưởng mới trong việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ “đào tạo đội ngũ giáo viên chất lượng cao và nghiên cứu khoa học giáo dục đạt trình độ tiên tiến”(2). Tuy là hai nhiệm vụ nhưng ở trường ĐHSP trọng điểm nó là một thể thống nhất có quan hệ hữu cơ, gắn kết và hỗ trợ nhau trong sự nghiệp nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học. Nếu KHTN và KHXH là hai lĩnh vực rộng, rất rộng đã và đang “hoà nhập”, “đan xen” để tạo nên sức mạnh to lớn trong việc đạt đến những thành công của tiến bộ khoa học – công nghệ (KH-CN), và phát triển KTXH mang tính nhân văn, thì hai nhiệm vụ chủ yếu đó trong nhà trường ĐHSP trọng diểm lại càng phải “hoà nhập”, “đan xen” để tạo nên sức mạnh đạt tới nhà trường chúng ta là một trung tâm đào tạo chất lượng cao. Là thể thống nhất song giải pháp để thực hiện mỗi nhiệm vụ trong chừng mực nhất định lại có tính riêng và độc lập để thực hiện triệt để yêu cầu của mỗi nhiệm vụ. Để đào tạo đội ngũ giáo viên chất lượng cao thì điều kiện và phương thức đào tạo của ĐHSP trọng điểm phải có những cái khác các trường ĐHSP không phải là trọng điểm. Cái khác đó có thể được biểu hiện ở những yêu cầu cụ thể sau: (1) Thông tin khoa học xã hội, số 5/1999, trang 32-38 do Viễn Phố tổng luận (2) Nghị quyết Trung ương 2 khoá VIII. - Đội ngũ thầy cô giáo đang sống, làm việc ở trường ĐHSP trọng điểm phải là đội ngũ thầy cô giáo giỏi theo hướng chuẩn hoá không chỉ thể hiện ở văn bằng, học hàm, học vị mà cần thể hiện cụ thể theo 04 tiêu chí (chúng tôi đề xuất): chiều rộng và chiều sâu kiến thức, nhân cách nhà sư phạm; nghiệp vụ và kỹ năng sư phạm; năng lực quản lý và hoạt động xã hội. Rất cần thiết có sự chọn lọc theo định kỳ hàng năm trên cơ sở các tiêu chí chuẩn hoá và hoạt động thực tiễn của nhà sư phạm, của chuyên gia giáo dục. Lực lượng thầy cô giáo giỏi phải được tập trung chủ yếu ở các khoa, các ngành để đào tạo giáo viên cho bậc trung học. Nhà trường cần có chính sách để thu hút mạnh mẽ lực lượng này vào công việc chính của nhà trường, trong nhà trường chứ không ở ngoài nhà trường, không để cho các loại hình đào tạo khác thu hút lực lượng này như đang diễn ra hiện nay. - Mặt khác, để trở thành thầy cô giáo giỏi đích thực, chính là tinh thần học tập suốt đời, tích hợp những kiến thức mới, thông tin của nền giáo dục đương đại đang phát triển và đang đổi mới để từ đó sáng tạo ra các chương trình mới để truyền đạt cho người học của mình biết cách tự học, biết khai thác những gì mới nhất của KH-CN và GDĐT mang tính thời đại. Trong hoạt động này, nhà trường cần lập ra những êkíp giỏi chuyên sâu, chủ động xây dựng chương trình khung, chương trình đặc thù của ngành sư phạm, từ đó viết các giáo trình của trường theo quy định của Luật giáo dục đặt rõ lộ trình hoàn thành việc soạn thảo, in ấn kịp thời đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ngay từ trong nhà trường sư phạm – điểm tựa quan trọng của việc đổi mới GD và ĐT ở các bậc học khác. - Việc định hướng đào tạo đội ngũ giáo viên có trình độ cao (thạc sĩ, tiến sĩ) để đảm nhận những nhiệm vụ chủ yếu nhất của trường ĐHSP trong điểm trong lĩnh vực đào tạo giáo viên chất lượng cao và nghiên cứu KHGD đạt trình độ tiên tiến là hết sức cần thiết, song trước mắt để khắc phục được những bất cập hụt hẫng thì ngay từ bây giờ rất cần trân trọng, có lý, có tình và bằng những giải pháp cụ thể mời giữ lại các nhà giáo lớn tuổi đã tích luỹ được nhiều - 17 -
  18. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” kinh nghiệm quý báu không chỉ về phương pháp giáo dục, giảng dạy, nghiên cứu khoa học, về nêu những ý tưởng mới và sâu sắc trong việc xây dựng mục tiêu, chương trình, biên soạn sách giáo khoa, bài giảng, mà còn có kinh nghiệm phong phú về thiết lập các mối quan hệ xã hội trong việc quản lý giáo dục và góp phần đào tạo các thế hệ kế cận các lĩnh vực chuyên môn. Đồng thời chúng ta cũng cần nhanh chóng có kế hoạch với những biện pháp cụ thể để đào tạo, bồi dưỡng lực lượng trẻ đang có sức bật và sáng tạo, nhạy cảm trong tiếp cận thông tin, tiếp thu nhanh và thành thạo kỹ năng sử dụng phương tiện hiện đại trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học để trường ĐHSP trọng điểm chúng ta sớm có đội ngũ nhà giáo, nhà sư phạm thực sự giỏi, góp phần đào tạo các thế hệ sinh viên thành những thế hệ thầy cô giáo giỏi ở các bậc học, cấp học từ mầm non đến phổ thông và đến các trường sư phạm khác. - Để có đội ngũ cán bộ, giảng dạy thực giỏi theo các chuẩn chung của Bộ và các tiêu chí chúng tôi đề xuất, trường ta cần có cơ sở kiểu mẫu về thực hành sư phạm để đánh giá kiểm định. Một trường THPT thực hành chưa đủ, cần kết hợp với các cơ sở giáo dục địa phương để xây dựng các trường thực hành sư phạm cho các giáo sinh ở bậc học mầm non, bậc học phổ thông, để giáo sinh có điều kiện thể nghiệm năng lực của mình theo các chuẩn đề ra. Cùng với việc tổ chức trường thực hành còn phải quan tâm tới việc cải cách tổ chức kế hoạch, quy trình kiến tập, thực tập để ngày càng có kinh nghiệm tốt hơn trong việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ và kỹ năng sư phạm. - Nếu đội ngũ thầy cô giáo giỏi của trường ĐHSP trọng điểm chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy trong việc đào tạo giáo viên chất lượng cao là chưa đủ mà còn phải là những nhà khoa học năng động, say mê với các công trình nghiên cứu KHGD cả về lý luận và thực tiễn theo các lĩnh vực chuyên môn của mình. Có như vậy mới có đủ bản lĩnh tự tin trong việc xác định giá trị của chính mình trước yêu cầu ngày càng cao của nghề dạy học. Những vấn đề nghiên cứu KHGD trong trường ĐHSP trọng điểm sẽ trực tiếp góp phần quan trọng trong việc đào tạo giáo viên chất lượng cao. Vậy chúng ta sẽ nghiên cứu cái gì? Nghiên cứu lĩnh vực nào? Phạm vi giới hạn và phương thức tổ chức chỉ đạo hoạt động ra sao? Đó cũng là một vấn đề mới ở trường ĐHSP trọng điểm Thành phố Hồ Chí Minh, khác hẳn với các hệ thống sư phạm khác trong các tỉnh phía Nam. Chúng tôi thấy trường chúng ta có những điều kiện thuận lợi nhất định vì ở mỗi bộ môn, mỗi ngành học đã hình thành và có nề nếp trong việc tổ chức nghiên cứu phương pháp bộ môn, lại có khoa Tâm lý - giáo dục và Viện nghiên cứu giáo dục đã có những đóng góp nhất định trong nghiên cứu khoa học, mặc dù nó còn dừng lại ở mức độ đơn lẻ chưa tập hợp thành hệ thống để chuyển thành sản phẩm khoa học mang tính phổ biến. Hội nghị khoa học mà chủ yếu là đổi mới phương pháp dạy, phương pháp học của trường cách đây vài năm là một thành công bước đầu, song bước tiếp theo triển khai nó trong thực tiễn cuộc sống ở ngay trong trường và lan toả đến các bậc học khác còn chững lại ở mức độ khiêm tốn. Xoay quanh những vấn đề phục vụ cho nhiệm vụ nghiên cứu khoa học giáo dục đạt trình dộ tiên tiến, chúng tôi có những đề xuất sau đây: 1. Trong công tác quản lý khoa học và tổ chức các hoạt động khoa học rất cần thiết phải có những quan điểm rộng mở và thực tiễn. Đây là một cơ quan không chỉ tham vấn định hướng mà còn có sức thu hút động viên, tổ chức đông đảo lực lượng giảng viên và giáo sinh hướng vào khoa học, nảy sinh những ý tưởng hướng tới đề tài và tích cực thực hiện các chương trình đề tài khoa học. Trong hoạt động này cần có những lực lượng nòng cốt và lấy các đơn vị nghiên cứu của Viện, các tổ bộ môn chuyên môn làm đơn vị chủ động. 2. Là trường ĐHSP trọng điểm nên phải quan tâm đồng bộ việc nghiên cứu cơ bản về KHGD trong xu thế hội nhập, nghiên cứu những vấn đề về nghiệp vụ và kỹ năng sư phạm cập nhật với những đổi mới của ngành sư phạm thế giới và gắn kết với giáo dục phổ thông ở nước - 18 -
  19. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” ta kể cả về lý luận lẫn phương pháp. Tạo ra những điều kiện đủ lớn về tài chính, thiết bị, tư liệu thông tin và thời gian vật chất, thầy và trò cùng vào cuộc thực hiện có hiệu quả và dứt điểm các cụm chương trình, cụm đề tài khoa học. 3. Xây dựng bằng được các cụm đề tài lớn ở cấp nhà nước hoặc độc lập cấp Nhà nước để tập hợp đông đảo những người có kinh nghiệm cùng tham gia chủ trì thực hiện. Ví dụ như nghiên cứu đổi mới mục tiêu đào tạo, chương trình, sách giáo khoa, bài giảng. Để nghiên cứu thành công các cụm đề tài trong các chương trình khoa học lớn, cần thu hút được lực lượng các nhà khoa học cùng bộ môn, liên bộ môn trong trường và ở các trường ĐH, các viện nghiên cứu trong và ngoài thành phố cùng thực hiện tạo ra kết quả thiết thực, và sản phẩm khoa học cần được nghiệm thu để chuyển giao. 4. Nghiên cứu những vấn đề liên thông gắn kết chương trình đào tạo giáo viên chất lượng cao với chương trình và sách giáo khoa các bậc học, tạo điều kiện cho giáo sinh tiếp cận các vấn đề nghiên cứu thực tiễn. 5. Tiếp tục nghiên cứu đổi mới phương pháp dạy của giảng viên dẫn đến đổi mới phương pháp học của sinh viên để họ tự chủ và sáng tạo, để phát sinh ý tưởng mới, tiếp cận với định hướng và nội dung kinh tế tri thức ngay từ trong giảng đường đại học sư phạm trọng điểm. 6. Nghiên cứu những vấn đề GD&ĐT ở phía Nam, đặc biệt ở các vùng dân cư mới, vùng sâu, vùng xa, vùng ngập lũ, các vấn đề giáo dục dân tộc, giáo dục chuyên biệt (khuyết tật), v.v... để giúp Ngành phát hiện sớm những vấn đề bất cập trong quá trình phát triển giáo dục theo chủ trương của chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2010. 7. Nghiên cứu triển khai và phát triển về các chủ trương chính sách đối với GD&ĐT nhằm giúp Ngành và Nhà nước hoạch định các chủ trương chính sách và biện pháp phát triển GD&ĐT ở những thập niên đầu thế kỷ 21. 8. Nghiên cứu về phương thức đánh giá kiểm định chất lượng giáo dục trong giảng dạy, học tập, trong thi cử, tuyển sinh, tốt nghiệp và các vấn đề theo dõi đánh giá quá trình trưởng thành và bất cập của giáo sinh ra trường, để định hướng đào tạo lại, đào tạo thêm để có giáo viên chất lượng cao ở các trường phổ thông. Rõ ràng những vấn đề đặt ra trên đây mà chúng ta phát huy được nội lực, đồng tâm cộng sức để khắc phục những tồn tại khó khăn, chắc chắn với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, sẽ nâng tầm trường ĐHSP hiện nay không chỉ thành trường ĐHSP trong điểm của phía Nam, là trung tâm chất lượng cao về sư phạm và chuyên môn, mà còn là một trường kiểu mẫu gắn bó với hệ thống sư phạm trong vùng và cả nước. - 19 -
  20. Kỷ yếu: “Mục tiêu đào tạo và Mô hình đại học sư phạm Việt Nam trong giai đoạn mới” VÀI SUY NGHĨ VỀ MỤC TIÊU CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TRỌNG ĐIỂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRONG GIAI ĐOẠN ĐẾN 2020 TS. Hồ Thiệu Hùng Viện Nghiên cứu Giáo dục – ĐHSP TPHCM Chỉ thị 40 của Ban Bí thư về xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục ký ngày 15/6/2004 có xác định nhiệm vụ “ đẩy nhanh hơn việc xây dựng hai trường đại học sư phạm trọng điểm ở Hà Nội và thành phố Hồ chí Minh để vừa đào tạo giáo viên có chất lượng cao, vừa nghiên cứu khoa học cơ bản và khoa học giáo dục đạt trình độ tiên tiến. Nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới cần tập trung vào đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy; các trường sư phạm phải tích cực chủ động thực hiện nhiệm vụ này, đồng thời tham gia vào việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa, đổi mới phương pháp giảng dạy trong hệ thống giáo dục; xây dựng chương trình, quy hoạch, kế hoạch đào tạo đội ngũ nhà giáo cho các trường ngoài khối sư phạm, ñaëc biệt là đội ngũ giảng viên các trường đại học, giáo viên dạy nghề”. Căn cứ vào những ý kiến chỉ đạo trên, có thể thấy trước hết Tröôøng Đại học Sư phạm thành phố Hồ Chí Minh cần phải lựa chọn 1 mục tiêu phát triển thích hợp cho mình đến giai đoạn 2020 từ 2 mục tiêu phát triển sau đây: o Một là phát triển theo chiều rộng thành trường đào tạo cả cử nhân sư phạm lẫn cử nhân khoa học cơ bản; o Hai là phát triển theo chiều sâu trở thành trường đào tạo cử nhân sư phạm vững vàng biết nghiên cứu khoa học giáo dục. Theo tôi, trong giai đoạn đến 2020 Tröôøng Ñaïi Hoïc Sö Phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh nên lựa chọn hướng phát triển theo chiều sâu trước, đến khi đạt được mục tiêu là trường đào tạo cử nhân sư phạm vững vàng biết nghiên cứu khoa học giáo dục rồi thì mới nên phát triển tiếp theo chiều rộng. Tại sao? Trước hết vì nhiệm vụ đào tạo cử nhân khoa học cơ bản hiện nay đã có một số trường đại học trong và ngoài công lập, trong đó có 2 trường ĐHQG được đầu tư rất lớn, đảm nhiệm. Với điều kiện và đội ngũ cán bộ giảng dạy và trang thiết bị hiện có, hai trường ĐHQG có thể làm tốt hơn ĐHSP nhiệm vụ đào tạo cử nhân khoa học cơ bản. ĐHSP TpHCM nên tập trung lực của mình vốn đang còn mỏng để giải quyết nhiệm vụ mà những ĐH khác chưa thể làm tốt trong lúc này - đào tạo cử nhân sư phạm vững vàng biết nghiên cứu khoa học giáo dục. Lý do thứ hai là việc đào tạo cử nhân sư phạm vững vàng biết nghiên cứu khoa học giáo dục sẽ là mũi đột kích nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở các trường mầm non, phổ thông, dạy nghề và đại học- đây chính là mặt yếu kém về chất lượng rõ ràng nhất của đội ngũ giáo viên mà không có trường nào ngoài khối sư phạm có điều kiện khắc phục nhanh và cơ bản bằng. Làm tốt việc này chính là đóng góp có tính quyết định trong việc nâng cao chất lượng giáo dục ở nước ta trong giai đoạn hơn chục năm tới đây, nâng cao chất lượng đội ngũ lao động phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước khi mà mốc thời gian trở thành nước công nghiệp hoá vào năm 2020 đã không còn quá xa. Lựa chọn mục tiêu phát triển theo chiều sâu trước để đến khoảng sau năm 2020 mới mở tiếp hướng phát triển theo chiều rộng chính là lượng đúng sức mình để làm thật tốt nhiệm vụ trọng tâm, thực hiện chức năng máy cái của Ñaïi Hoïc Sö Phaïm trọng điểm cấp quốc gia. - 20 -
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2