SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5

Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> I. Phần mở đầu<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Giáo dục nước ta đã và đang trên con đường đổi mới đồng bộ  và toàn <br /> diện  về nội dung chương trình sách giáo khoa và phương pháp dạy học. Đó là  <br /> việc làm nhằm góp phần đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nguồn nhân tài  <br /> cho Đất nước trong công cuộc công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.<br /> Xuất phát từ mục tiêu đào tạo của Bộ Giáo dục & Đào tạo; sự đổi mới  <br /> phương pháp dạy học nên đòi hỏi mỗi giáo viên phải không ngừng học tập và <br /> nghiên cứu khoa học để  đáp  ứng những yêu cầu mới trong tình hình mới. <br /> Chương trình toán Tiểu học dành cho học sinh khá giỏi là một trong những  <br /> dạng toán khó. Muốn nắm được các cách giải của dạng toán này học sinh <br /> phải nắm vững các kiến thức toán cơ bản và các dạng toán đã học. Trong khi  <br /> đó nhiều em còn khó khăn lúng túng khi gặp một số bài toán nâng cao này.<br /> Để  nâng cao chất lượng giáo dục cần đầu tư  nâng cao chất lượng đại <br /> trà bằng nhiều phương pháp, song đầu tư  cho chất lượng mũi nhọn để  phát <br /> hiện, chọn lựa và bồi dưỡng học sinh giỏi cũng là một vấn đề  hết sức quan  <br /> trọng.   Trong   những   năm   học   gần   đây   Phòng   Giáo   dục   huyện   Krông   Ana  <br /> thường xuyên tổ chức các kì thi phát hiện học sinh năng khiếu cấp Tiểu học <br /> để nhằm tôn vinh năng lực cho các em. Vì vậy, việc bồi dưỡng học sinh giỏi  <br /> là bước đi đầu tiên để  tạo nên nhân tài cho đất nước và là một trong những <br /> nhiệm vụ quan trọng của ngành giáo dục huyện nhà nói chung và đặc biệt là <br /> trường Tiểu học Lý Tự Trọng nói riêng. Ở lứa tuổi tiểu học, học sinh lớp 4,  <br /> lớp 5 tư duy của các em khá phát triển. Một số em khá, giỏi thích tìm tòi khám  <br /> phá những cái mới. Đặc biệt, các bài toán khó thường rất hấp dẫn với các em.  <br /> Các em dễ  nhàm chán hoặc không hứng thú với những bài toán dễ  và đơn <br /> giản. Mặt khác, để có được học sinh giỏi đạt giải cao trong các kì thi còn do  <br /> nhiều yếu tố: Tố chất của học sinh, sự quan tâm của gia đình, việc bồi dưỡng  <br /> của giáo viên... và không ngoại trừ yếu tố may mắn. Tuy nhiên chúng ta không <br /> chỉ  chờ  đợi và cầu mong  ở  sự  may mắn. Theo tôi điều quan trọng hơn cả  là  <br /> phải trang bị cho các em vững vàng kiến thức trước khi đi thi. Song bồi dưỡng <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 1                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> học sinh giỏi những nội dung gì? Bồi dưỡng như  thế  nào cho đạt hiệu quả? <br /> Điều đó quả là một vấn đề còn nan giải.<br /> Từ những lí do phân tích trên, tôi mạnh dạn chọn đề  tài: “ Một số kinh  <br /> nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5” làm đề tài nghiên cứu và <br /> thực hiện trong năm học này.<br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài`<br /> Mục tiêu<br /> Nghiên cứu nội dung chương trình, mục tiêu của môn Toán Tiểu học. <br /> Mối quan hệ giữa các dạng toán mà học sinh đã học.<br /> Thu nhập, tìm kiếm tư  liệu từ các nguồn thông tin khác nhau giúp học  <br /> sinh có hứng thú khi giải toán nâng cao.<br /> Nhiệm vụ của đề tài:<br /> Tìm hiểu các dạng toán cơ bản và nâng cao ở Tiểu học.<br /> Hệ thống hóa các phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi ở Tiểu học.<br /> Nghiên cứu các cách giải để giúp học sinh thảo luận nhóm có hiệu quả.<br /> Đề xuất các phương pháp dạy học phù hợp để nâng cao chất lượng học <br /> tập của học sinh và làm nền tảng vững chắc cho học sinh khi giải toán .<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> Một số phương pháp giải các dạng toán khó của Tiểu học.<br /> Các bài toán, dạng toán khó ở Tiểu học.<br /> 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu<br /> Các dạng Toán cơ bản và nâng cao lớp 5.<br /> Phương pháp giải các bài toán nâng cao lớp 5 trong năm học 2014 ­ <br /> 2015.<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> Phương pháp nghiên cứu tài liệu.<br /> Phương pháp quan sát.<br /> Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động ( nghiên cứu kết quả học <br /> tập của học sinh ).<br /> Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.<br /> Phương pháp phân tích, tổng hợp.<br /> GV: Lê Thị Thảo                                 2                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> II. Phần nội dung<br /> 1. Cơ sở lí luận<br /> Nhiệm vụ  và mục tiêu cơ  bản của giáo dục trong thời kì đổi mới là <br /> nhằm xây dựng và đào tạo những con người, thế hệ  có năng lực tiếp thu tốt <br /> những tinh hoa văn hoá của nhân loại. Phát huy tiềm năng dân tộc và tính tích <br /> cực cá nhân, làm chủ tri thức, có khả năng thực hành giỏi, có tư  duy sáng tạo <br /> có tác phong nhanh nhẹn, có tính tổ chức kỉ luật để thực hiện tốt công nghiệp  <br /> hoá, hiện đại hoá đất nước.<br /> Nghị quyết TW II chỉ rõ: “ Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục và  <br /> đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư  duy sáng tạo <br /> của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến, các phương <br /> tiện hiện đại vào quá trình học”. Vì vậy việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu <br /> cũng là một nhiệm vụ quan trọng của giáo viên tiểu học. Nhờ các định hướng <br /> cơ  bản của thầy cô mà các em có điều kiện để  bộc lộ  khả  năng của mình. <br /> Nếu gia đình, nhà trường và xã hội kịp thời phát hiện và bồi dưỡng thì sẽ làm <br /> cho niềm say mê học tập của các em trỗi dậy cao hơn. Ngược lại, nếu ta  <br /> không phát hiện được thì tài năng của các em sẽ mất dần đi và các em không <br /> phát huy được khả  năng vốn có của mình trong học tập. Nhân tài của đất <br /> nước sẽ  cạn kiệt. Mặt khác kết quả  học sinh năng khiếu là thành tích và <br /> khẳng định được năng lực của giáo viên.<br /> 2. Thực trạng<br /> 2.1  Thuận lợi ­ khó khăn<br /> a. Thuận lợi:<br /> Trong mấy năm  học gần  đây bản thân tôi  đã được  nhà trường  giao <br /> nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh năng khiếu môn Toán lớp 4, 5. Bản thân đã có  <br /> kế hoạch phát hiện và bồi dưỡng ngay từ đầu năm học.<br /> b. Khó khăn:<br /> Việc bồi dưỡng học sinh năng khiểu còn nhiều vất vả vì năng lực giáo <br /> viên còn hạn chế.<br /> Sự quan tâm của cha mẹ các em còn lơ là.<br /> Phương pháp bồi dưỡng học sinh năng khiếu chưa có hệ thống.<br /> GV: Lê Thị Thảo                                 3                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> 2.2  Thành công ­ hạn chế<br /> a. Thành công<br /> Chất lượng học sinh năng khiếu được chọn lọc quan nhiều năm  ở  các <br /> lớp học dưới nên cơ bản có nền, có nguồn, Giáo viên có kế  hoạch chủ động  <br /> hơn trong việc bồi dưỡng.<br /> Học sinh yêu thích học Toán nâng cao, thích tìm tòi cái mới, cái hay và <br /> phát hiện ra nhiều cách làm bài sáng tạo hơn.<br /> b. Hạn chế<br /> Giáo viên vừa giảng dạy vừa tham gia bồi dưỡng học sinh năng khiếu;  <br /> học sinh học quá nhiều, tham gia thi nhiều môn nên chất lượng, kết quả  đạt  <br /> chưa cao.<br /> Việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu giáo viên phải tự  nghiên cứu, tự <br /> sưu tầm tài liệu. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi chỉ theo mùa vụ nên phần <br /> nào cũng ảnh hưởng đến chất lượng bồi dưỡng học sinh năng khiếu.<br /> 2.3 Mặt mạnh ­ mặt yếu<br /> a. Mặt mạnh<br /> Được lãnh đạo trường quan tâm lên kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng <br /> khiếu kịp thời, sát với năng lực của giáo viên và học sinh. Lãnh đạo trường  <br /> xem việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu là nhiệm vụ  mũi nhọn của trường. <br /> Giáo viên nhiệt tình, hăng say tìm tòi cái hay, cái mới. Cha mẹ  các em quan  <br /> tâm, học sinh thấy được niềm vinh dự khi được đứng trong đội ngũ học sinh <br /> giỏi.<br /> b. Mặt yếu<br /> Nhiều lúc giáo viên và học sinh vẫn còn lúng túng với một số dạng toán  <br /> mới chưa tìm ra cách giải hay, sáng tạo.<br /> 2.4 Các nguyên nhân, các yếu tố tác động<br /> + Nguyên nhân của thành công<br /> Có kế  hoạch tổ  chức bồi dưỡng học sinh năng khiếu khoa học, đúng <br /> đối tượng. Khai thác được các nguồn học sinh giỏi ở các lớp.<br /> Tổ chức thi phát hiện và tuyển chọn đội tuyển đúng đối tượng.<br /> Có kĩ năng bồi dưỡng các nhóm học năng khiếu tốt.<br /> GV: Lê Thị Thảo                                 4                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> Có ý thức trách nhiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi cao.<br /> Lập kế hoạch bồi dưỡng ngay từ đầu năm học.<br /> Phối hợp với các tổ chức đoàn thể trong nhà trường và cha mẹ học sinh  <br /> cùng tham gia.<br /> + Nguyên nhân của hạn chế và yếu kém<br /> Năng lực của giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu của việc bồi dưỡng  <br /> học sinh giỏi hiện nay.<br /> Phương pháp tự học của học sinh chưa được chú trọng vì vậy học sinh <br /> nắm bắt kiến thức còn thụ  động chưa linh hoạt, sáng tạo điều này cũng làm  <br /> ảnh hưởng đến kết quả bồi dưỡng học sinh năng khiếu.<br /> 2.5  Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.<br /> Giáo viên   được  Ban  giám  hiệu nhà  trường  thường  xuyên  phân  công <br /> nhiệm vụ  bồi dưỡng học sinh năng khiếu trong nhiều năm liền nên ít nhiều  <br /> cũng có kinh nghiệm. Bản thân giáo viên yêu nghề, có tâm huyết với nghề.  <br /> Say sưa tìm tòi kiến thức qua sách, báo, mạng để  phục vụ  cho công tác bồi  <br /> dưỡng học sinh năng khiếu. Nghiên cứu, lập kế hoạch phù hợp với đối tượng <br /> học sinh Giỏi nên chất lượng đội tuyển học sinh Giỏi ngày một nâng cao.<br /> Học sinh Trường Tiểu học Lý Tự  Trọng ham học, các em có đầy đủ <br /> điều kiện cho việc học thích tìm tòi khám phá các kiến thức mới, hay. Cha mẹ <br /> các em quan tâm, thường xuyên đầu tư  thời gian, vật chất để  đáp  ứng việc <br /> học của con em mình. Trang thiết bị phục vụ cho dạy học đầy đủ.<br /> Tuy vậy năng lực, trình độ của giáo viên bồi dưỡng học sinh năng khiếu <br /> chưa đáp  ứng được yêu cầu của giáo dục hiện nay. Bản thân giáo viên còn <br /> phải kiêm nhiệm nhiều việc nên chất lượng bồi dưỡng học sinh năng khiếu <br /> chưa cao. Trong đội tuyển học sinh năng khiếu vẫn còn nhiều học sinh thuộc  <br /> gia đình diện nghèo, bố mẹ đi làm ăn xa ít quan tâm đến việc học của con em  <br /> mình. Các em chưa ý thức được tầm quan trọng của việc học, chưa có khả <br /> năng tự học, tự rèn. Khả năng tư duy ở một số học sinh còn hạn chế. Do vậy, <br /> việc tiếp thu các bài toán khó còn chậm, tính tự  giác, khả  năng tìm tòi, sáng  <br /> tạo trong giải toán của một số em chưa cao.<br /> 3. Giải pháp, biện pháp<br /> GV: Lê Thị Thảo                                 5                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> 3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp<br /> Xây dựng được kế  hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu chi tiết, cụ <br /> thể phù hợp đối tượng học sinh. Nhằm nâng cao hiệu quả  trong công tác bồi <br /> dưỡng học sinh năng khiếu lớp 5.<br /> Tuyển chọn được đội tuyển học sinh năng khiếu có chất lượng.<br /> Giúp học sinh có kĩ năng phát hiện và giải được một số  bài toán khó,  <br /> hay.<br /> Phối hợp với gia đình và cộng đồng cùng tham gia.<br /> Vận dụng được các kiến thức đã học vào thực tiễn đời sống.<br /> 3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp<br /> Sau khi nghiên cứu kĩ kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu. Tôi đã <br /> thực hiện các biện pháp sau:<br /> Biện pháp 1: Xây dựng kế  hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu chi  <br /> tiết, cụ thể phù hợp đối tượng học sinh:<br /> Nghiên cứu kĩ các công văn hướng dẫn về việc phát hiện học sinh năng  <br /> khiếu từ  đó giáo viên tự  lập kế  hoạch bồi dưỡng cho phù hợp với từng đối  <br /> tượng học sinh.<br /> Tổ chức khảo sát chất lượng tất cả các lớp ngay từ đầu năm nghiêm túc <br /> để  phân loại chính xác trình độ  học sinh từ  đó có kế  hoạch tuyển chọn đội  <br /> tuyển học sinh giỏi.<br /> Quán triệt học sinh nhận thức đúng đắn về  tầm quan trọng của việc  <br /> học. Giúp các em tự giác say sưa học tập, tích cực hợp tác trong nhóm để hoàn <br /> thành nhiệm vụ học tập.<br /> Vận dụng linh hoạt phương pháp dạy học để  bồi dưỡng cho các em.  <br /> Dạy theo từng chuyên đề  bồi dưỡng, mỗi chuyên đề  chia thành dạng toán <br /> điển hình. Với mỗi dạng toán đó giáo viên hệ thống kiến thức cho học sinh và <br /> tập trung dạy kiến thức nâng cao.<br /> ­ Phối hợp với CMHS, các lực lượng cộng đồng để có biện pháp hỗ trợ <br /> các em học tập và đánh giá chính xác năng lực của từng em.<br /> Biện pháp 2: Phát hiện và tuyển chọn đội tuyển học sinh năng khiếu.<br /> Việc phát hiện và tuyển chọn đội tuyển học sinh năng khiếu là một <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 6                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> bước quan trọng trong việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu. Giáo viên lựa <br /> chọn trong khối, lớp bằng cách ra đề  có bài toán phân loại học sinh để  đánh <br /> giá được năng lực của từng em. Tổ chức thi chọn lại một lần nữa sau đó mới <br /> tiến hành bồi dưỡng.<br /> Biện pháp 3: Phân loại các dạng toán cần phải bồi dưỡng<br /> Dạng 1: Số và chữ số<br /> Dạng 2: Các yếu tố hình học<br /> Dạng 3: Đại lượng và đo đại lượng<br /> Dạng 4: Giải toán có lời văn.<br /> Biện pháp 4: Các bước tiến hành bồi dưỡng học sinh năng khiếu.<br /> Trước hết giáo viên dạy theo từng chuyên đề  bồi dưỡng, mỗi chuyên <br /> đề chia thành từng dạng toán điển hình. Với mỗi dạng đó dạy phần hệ thống  <br /> kiến thức cơ  bản sau đó tập trung dạy phần kiến thức nâng cao. Muốn làm <br /> được điều đó trước hết bản thân giáo viên phải tự bồi dưỡng cho chính mình <br /> cụ thể phải tự học, tự rèn, tự tìm tòi khám phá.<br /> Ví dụ: Giải toán trên internet giáo viên phải lập ních giải và làm bài  <br /> trước để  biết được các dạng toán, hiểu các dạng toán sau đó hướng dẫn các  <br /> em cách giải. Đặc biệt giáo viên phải nhiệt tình, kiên trì, tự giác trong việc bồi <br /> dưỡng học sinh giỏi ( vì đây là một nhiệm vụ khó nếu không kiên trì, chịu khó <br /> sẽ mau chán nản dẫn đến chất lượng bồi dưỡng không cao).<br /> Trong quá trình dạy học tôi thấy dù bài toán  ở  dạng nào, phức tạp đến <br /> đâu nếu ta nghiên cứu tìm tòi thì cũng sẽ tìm ra cách giải giúp học sinh tiếp thu  <br /> bài một cách chủ  động, học sinh dễ  hiểu bài và còn giúp học sinh ham học  <br /> hơn.<br /> Điều quan trọng của quá trình dạy học thì người thầy phải nắm vững <br /> các dạng toán để dẫn dắt học sinh cách làm bài đúng, hay.<br /> Dạng 1: Số và chữ số<br /> Đối với dạng toán Số và chữ số giáo viên cho học sinh tiếp cận các bài <br /> toán từ đơn giản đến phức tạp.<br /> Để  làm rõ hơn phần trình bày  ở  trên, tôi xin nêu một vài ví dụ  cụ  thể <br /> sau:<br /> GV: Lê Thị Thảo                                 7                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> Giáo viên hướng dẫn học sinh khi viết 1 số  tự nhiên ta sử  dụng mười  <br /> chữ  số  0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.  Chữ  số  đầu tiên kể  từ  bên trái của 1 số  tự <br /> nhiên có hai chữ số trở lên phải khác 0.<br /> Phân tích cấu tạo của một số tự nhiên:<br /> ab = a x 10 + b<br /> abc = a x 100 + b x 10 + c = ab x 10 + c<br /> abcd = a x 1000 + b x 100 + c x 10 + d = abc x 10 + d = ab x 100 + cd<br /> Ví dụ 1:<br /> Tìm một số tự nhiên có hai chữ số, biết rằng nếu viết thêm chữ  số 9 vào bên <br /> trái số đó ta được một số lớn gấp 13 lần số đã cho.<br /> Bài giải:<br /> Gọi số  phải tìm là ab. Viết thêm chữ  số  9 vào bên trái ta dược số  9ab. Theo  <br /> bài ra ta có:<br /> 9ab = ab x 13<br /> 900 + ab = ab x 13<br /> 900 = ab x 13 – ab<br /> 900 = ab x (13 – 1)<br /> 900 = ab x 12<br /> ab = 900: 12<br /> ab = 75<br /> Ví dụ 2:<br /> Tìm một số có 2 chữ số, biết rằng số đó gấp 5 lần tổng các chữ số của nó.<br /> Bài giải:<br /> Cách 1:<br /> Gọi số phải tìm là ab. Theo bài ra ta có<br /> ab = 5 x ( a + b)<br /> 10 x a + b = 5 x a + 5 x b<br /> 10 x a – 5 x a = 5 x b – b<br /> (10 – 5) x a = (5 – 1) x b<br /> 5 x a = 4 x b<br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 8                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> Từ đây suy ra b chia hết cho 5. Vậy b bằng 0 hoặc 5.<br /> + Nếu b = 0 thì a = 0 (loại)<br /> + Nếu b = 5 thì 5 x a = 20, vậy a = 4.<br /> Số phải tìm là 45.<br /> Cách 2:<br /> Theo bài ra ta có<br /> ab = 5 x ( a + b)<br /> Vì 5 x (a + b) có tận cùng bằng 0 hoăc 5 nên b bằng 0 hoặc 5.<br /> + Nếu b = 5 thay vào ta có:<br /> a5 = 5 x (a + 5)<br /> 10 x a + 5 = 5 x a + 25<br /> Tính ra ta được a = 4.<br /> Thử lại: 45: (4 + 5) = 5 . Vậy số phải tìm là 45.<br /> Dạng 2: Các yếu tố hình học<br /> <br /> Mục đích của việc dạy các yếu tố  hình học  ở  Tiểu học là góp phần  <br /> <br /> cũng cố   kiến thức số  học phát triển năng lực thực hành và năng lực tư  duy <br /> <br /> đối với học sinh tiểu học, đồng thời dạy các yếu tố  hình học là biện pháp <br /> <br /> quan trọng gắn học với hành, nhà trường với đời sống.<br /> <br /> Trong chương trình môn Toán Tiểu học, các đối tượng hình học được <br /> <br /> đưa vào đều cơ bản cần thiết và thường gặp trong đời sống như: điểm; đoạn <br /> <br /> thẳng, đường thẳng, hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác, hình thang, hình <br /> <br /> tròn,…<br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 9                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> Tuy nhiên các yếu tố  hình học không được cấu thành chương trình riêng mà <br /> <br /> sắp xếp xen kẽ các kiến thức khác, thậm chí nhiều nội dung hình học đưa vào  <br /> <br /> dưới dạng bài tập liên quan với các kiến thức khác, do đó việc dạy hình học ở <br /> <br /> Tiểu học mang ý nghĩa quan trọng trong việc chuẩn bị học hình học một cách <br /> <br /> có hệ thống ở các lớp trên.<br /> <br /> Chình vì vậy trong việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu người giáo viên <br /> <br /> phải biết khai thác các bài toán mang nội dung hình học bằng cách từ  những  <br /> <br /> bài toán khó, tổng quát cần phân tích ra thành các bài toán đơn giản hơn và  <br /> <br /> ngược lại từ những bài toán đơn giản chúng ta phải đề ra một số bài toán khó  <br /> <br /> hơn, phức tạp hơn và mang tính tổng quát để hình thành cho các em nắm vững  <br /> <br /> hơn các kĩ năng giải các dạng toán mang nội dung hình học.<br /> Ví dụ 1: Với dạng đếm hình<br /> <br /> Học sinh thường mắc sai lầm như chỉ đếm các hình đặt rời nhau hoặc <br /> <br /> hình đơn lẻ dễ nhận thấy mà không đếm được các hình tạo thành khi ghép các  <br /> <br /> hình đơn lẻ  với nhau do khả  năng tượng tượng kém và chưa nắm chắc dấu  <br /> <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 10                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> hiệu đặc trưng và các yếu tố tạo thành hình học tương ứng cũng như hạn chế <br /> <br /> về khả năng suy luận, không nắm được cách đếm.<br /> <br /> Khi dùng chữ  để đọc, kể tên các hình học, học sinh thường tự tiện đổi <br /> <br /> chỗ các chữ trong tên gọi chẳng hạn: các em coi đọc, viết tứ giác: ABCD cũng  <br /> <br /> như  tứ  giác ACDB; ADBC ... do khả  năng suy luận của các em thường dựa <br /> <br /> vào phán đoán không có căn cứ, cũng có thể do các em bị ảnh hưởng tính chất  <br /> <br /> giao hoán của phép cộng và phép nhân các số tự nhiên, số thập phân,…<br /> <br /> Ví dụ : Hình vẽ bên có bao nhiêu tam giác?<br /> <br /> Hướng dẫn:                                                                      A<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                           B              E               F               C<br /> <br /> Để làm được bài này học sinh cần nhận dạng được đặc điểm của tam <br /> <br /> giác: có 3 cạnh, 3 góc, 3 đỉnh. Từ  đó thấy được cứ  3 điểm không cùng nằm <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 11                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> trên một đoạn thẳng ta sẽ  vẽ  được một tam giác và sẽ  tìm ra cách đếm tam  <br /> <br /> giác.<br /> <br /> E<br /> Cách 1: Dùng sơ đồ cây:<br /> <br /> F<br />                                                                                  <br /> B  <br /> C<br />                                                                                                             <br /> A E F<br />                                                  <br /> C<br /> F<br />                                                                                  <br /> C<br />                                                                              <br /> Từ nhánh thứ nhất ta có tam giác : ABE; ABF; ABC<br /> Từ nhánh thứ hai ta có tam giác : AEF; AEC<br /> Từ nhánh thứ ba ta có tam giác : AFC<br /> Vậy số tam giác ở hình bên là: 3 + 2 + 1= 6 ( tam giác)<br />                                                                                                          A<br /> Cách 2: Đánh số thứ tự các tam giác riêng lẻ<br /> Ta đánh số 3 tam giác riêng lẻ theo thứ tự<br /> 1; 2; 3 ( như hình vẽ ) ta có được 3 tam giác.             1          2         3<br /> Đếm số tam giác tạo thành do ghép hai tam<br /> giác riêng lẻ thành một tam giác ta có 2           B               E          F                   C <br /> tam giác là: Tam giác ( 1 + 2) và tam giác       <br /> ( 2 + 3 )<br /> Đếm số tam giác tạo thành do 3 tam giác riêng lẻ ghép lại thành một tam giác  <br /> ta có 1 tam giác là: Tam giác ( 1 + 2 + 3)<br /> Vậy số tam giác đếm được ở  hình trên là: 3 + 2 + 1 = 6 ( tam giác)<br /> Cách 3: Phương pháp suy luận<br /> <br /> Ta nhận thấy đỉnh A nối với hai đầu mút của một đoạn thẳng bất kì trên BC  <br /> <br /> bằng hai đoạn thẳng ta sẽ được một tam giác. Do đó để xác định dược một số <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 12                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> tam giác tạo thành ta chỉ cần đếm số đoạn thẳng tạo trên cạnh BC là:  3 + 2 + <br /> <br /> 1 = 6 ( đoạn thẳng). Như vậy số tam giác được tạo thành là 6 tam giác.<br /> <br /> Qua ví dụ và các cách giải ở trên ta rút ra được các bước chung giải các dạng  <br /> <br /> toán nhận dạnh hình học như sau:<br /> <br /> Bước 1:  Xác định yêu cầu của bài toán là nhận dạng các hình dựa vào hình <br /> <br /> dạng hay đặc điểm của hình.<br /> <br /> Bước 2: Nhắc lại định nghĩa các hình liên quan đến bài toán ( bằng cách mô tả <br /> <br /> hoặc bằng vật mẫu ) và đặc điểm của các hình đó.<br /> <br /> Bước 3: Nhớ lại một số phương pháp đếm hình thường sử dụng.<br /> <br /> ­ Đếm trực tiếp trên hình vẽ hoặc trên đồ vật.<br /> <br /> ­ Sử  dụng sơ  đồ  để  đếm rồi khái quát thành công thức tính số  hình cần  <br /> <br /> nhận dạng.<br /> <br /> ­ Đánh số thứ tự các hình riêng lẻ dễ nhận biết.<br /> <br /> ­ Sử dụng phương pháp suy luận lôgic.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 13                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> Với các bước thực hiện như  trên, chắc chắn các em sẽ  dễ  dàng nhận dạng  <br /> <br /> hình đầy đủ và chính xác hơn.<br /> Dạng 3: Đại lượng và đo đại lượng<br /> Có 2 dạng bài tập thường gặp về chuyển đổi các đơn vị đo đại lượng:<br /> *  Đổi số đo đại lượng có một tên đơn vị đo<br /> Ví dụ:  6,2 kg = ....g 4,1658 m = .......cm.<br /> Giáo viên hướng dẫn học sinh hiểu bản chất của phép đổi là 1 kg =  <br /> 1000 g nên 6,2 kg = 6,2 x 1000 (g) = 6200g. Như vậy là ta chỉ việc dịch chuyển <br /> sang phải 3 chữ số tương  ứng với 3 đơn vị đo khối lượng liên tiếp là hg, dag, <br /> g. Hoặc 1m = 100 cm nên 4,1658m = 4,1658 x100 (cm) = 416,58 cm.<br /> Khi học sinh đã hiểu rõ bản chất phép đổi thì chỉ  cần dịch chuyển dấu phẩy  <br /> sang   phải mỗi đơn vị đo liền sau nó là một chữ số hoặc thêm 1 chữ số 0 ứng <br /> với một đơn vị đo ( vừa viết vừa nhẩm tên đơn vị đo).<br /> Trong thực tế khi chuyển đổi số đo đại lượng ( trừ số đo thời gian) học  <br /> sinh có thể  dùng cách chuyển dịch dấu phẩy: Cứ  mỗi lần chuyển sang hàng <br /> đơn vị liền sau ( liền trước) thì ta dời dấu phẩy sang phải ( sang trái): 1 chữ <br /> số đối với số đo độ dài và khối lượng, 2 chữ số đối với số đo diện tích, 3 chữ <br /> số đối với số đo thể tích.<br /> Ví dụ:<br /> a/ 13,4684 km = ………….. m. Từ  km đến m phải qua 3 lần chuyển <br /> sang đơn vị  ( độ  dài) liền sau (km – hm – dam – m ) nên ta dời dấu phẩy sang  <br /> phải 3 chữ số.<br /> b. 2487 mm2 = 0,2487 dm2 Khi thực hành học sinh viết và nhẩm như sau: <br /> 87 mm2 ( chấm nhẹ đầu bút bên trái chữ số 8 tượng trưng cho dấu phẩy) 24 cm 2 <br /> – chấm nhẹ đầu bút bên trái chữ số 2) 0 dm2 ( đánh dấu phẩy trước chữ số 2 viết <br /> thêm một chữ số 0 nữa trước dấu phẩy).<br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 14                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> c. 6793 dm3 = …………. m3 . Từ  dm3 đổi ra m3. Học sinh nhẩm: Xuất <br /> phát từ chữ số ở hàng đơn vị và dùng 3 chữ số để biểu thị một đơn vị  đo. Ta có: <br /> 793 ( dm3 ) , 006 (m3 ) Vậy: 6793 dm3  = 6,793 m3.<br /> * Đổi số đo đại lượng có hai, ba… tên đơn vị đo<br /> Đổi 8m 5 dm = ...cm giáo viên hướng dẫn theo 2 cách.<br /> Cách 1: đổi 8 m= 800 cm và 5dm = 50 cm sau đó cộng 800 + 50 = 850cm<br /> Hoặc học sinh ghi 8 đọc là 8m ghi tiếp 5 rồi đọc 5dm và ghi chữ  số  0 <br /> đọc là 0 cm đến đơn vị cần đổi thì dừng lại và ghi tên đơn vị.<br /> * Đổi 7,086 m= ...dm...mm<br /> Học sinh nhẩm 7(m) 0 (dm) = 70 dm; 8 (cm) 6 (mm) là 86 mm.<br /> Ta có  7,086 m = 70 dm  86mm<br /> Cách 2: Lập bảng đổi<br /> Đầu bài m dm cm mm Kết quả đổi<br /> 8m 5dm 8 5 0 0 850cm (8500mm)<br /> 7,086m 7 0 8 6 70m 86mm<br /> <br /> <br /> Căn cứ vào số liệu đề  bài học sinh điền các giá trị vào ô tương ứng rồi <br /> căn cứ vào yêu cầu đổi mà học sinh đặt dấu phẩy và ghi kết quả cho phù hợp.  <br /> Với cách lập bảng như thế này học sinh làm được nhiều bài tập cùng đơn vị <br /> đo mà kết quả  không hay nhầm lẫn và vẫn đề  bài như  vậy giáo viên có thể <br /> hỏi nhanh nhiều kết quả  đổi khác nhau để  luyện tập kỹ  năng đổi cho học <br /> sinh.<br /> Lưu ý: Chữ số hàng đơn vị bao giờ cũng gắn với tên đơn vị của số <br /> đó<br /> Dạng 4: Giải toán có lời văn.<br /> Quy trình hướng dẫn học sinh Tiểu học giải   toán có lời văn theo các bước <br /> sau.<br /> 1. Tìm hiểu đề bài<br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 15                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> 2. Phân tích đề bài để tìm ra cách giải.<br /> 3. Tổng hợp lời giải.<br /> 4. Trình bày lời giải.<br /> Ví dụ:<br /> Một người đi từ A đến B với vận tốc 15 km /giờ. Sau đó 1 giờ 30  phút, <br /> người thứ  hai cũng rời   A đi về  B với vận tốc 20 km/giờ  và đến B trước  <br /> người thứ nhất 30 phút. Tính quãng đường AB.<br /> Đọc qua, bài toán có vẻ  rườm rà khó hiểu: đi sau, đến trước. Đọc lại <br /> một lần nữa ta thấy: “đi sau 1 giờ 30 phút ; ... đến trước 30 phút”. Như vậy là  <br /> đi ít hơn 2 giờ. Vậy ta sẽ đưa bài toán trên về bài toán đơn giản hơn:<br /> Giả sử người thứ hai đi sau người thứ nhất 2 giờ thì hai người sẽ đến B <br /> cùng một lúc. Với suy nghĩ: Thời gian đuổi kịp nhau của hai chuyển động cùng <br /> chiều bằng khoảng cách lúc hai người bắt đầu cùng chuyển động chia cho  <br /> hiệu hai vận tốc, ta có các cách làm sau.<br /> Cách   1: Trong   2   giờ   người   thứ   nhất   đi   được:   15   x   2   =   30   (km)<br /> Mỗi giờ  người  thứ  hai đi nhanh hơn người thứ  nhất là: 20 ­ 15 = 5 (km)<br /> Thời   gian  để  người   thứ  hai  đuổi  kịp người  thứ  nhất là:  30 :  5 =  6 (giờ)<br /> Quãng đường AB dài: 20 x 6 = 120 (km)<br /> Người thứ  nhất đi chậm hơn người thứ  hai nên đi nhiều thời gian hơn.  <br /> Vậy nếu người thứ nhất cũng đi thời gian như người thứ hai hoặc người thứ <br /> hai cũng đi thời gian như người thứ nhất thì sao? Ta có một số cách giải sau.<br /> Cách 2: Giả  sử  người thứ  hai đi với thời gian như  người thứ  nhất thì <br /> người thứ hai đi quãng đường nhiều hơn người thứ nhất là: 20 x 2 = 40 (km) <br /> Vận   tốc   người   thứ   hai   hơn   người   thứ   nhất   là:   20   ­   15   =   5   (km/giờ)<br /> Thời   gian   người   thứ   nhất   đi   là:   40   :   5   =   8   (giờ)<br /> Quãng đường AB dài: 15 x 8 = 120 (km)<br /> <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 16                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> Cách 3: Giả sử người thứ nhất đi với thời gian như người thứ hai thì <br /> người thứ nhất đi quãng đường ít hơn người thứ hai là: 15 x 2 = 30 (km)<br /> Một giờ người thứ nhất đi ít hơn người thứ hai 5 km nên thời gian người thứ <br /> hai đi là 30 : 5 = 6 (giờ) và ta tính được quãng đường AB là 20 x 6 = 120 (km)<br /> Theo suy nghĩ: cùng một quãng đường thì vận tốc tỉ lệ nghịch với thời gian ta <br /> có cách giải sau.<br /> Cách 4: Gọi vận tốc người thứ nhất là v1 (km/giờ); người thứ hai là v2 <br /> (km/giờ ); thời gian người thứ nhất đi quãng đường AB là t1 (giờ); người thứ <br /> hai là t2 (giờ)<br /> Ta có:  =   =  =>  =  <br /> Biết tỉ số    =   và t1 ­ t2 = 2<br /> Ta tính được t1 = 8 (giờ) ; t2 = 6 (giờ)<br /> Do đó quãng đường AB dài : 15 x 8 = 120 (km)<br /> Thời gian người thứ  hai đi ít hơn người thứ  nhất là 2 giờ. Ta thử  tính <br /> xem trong 1 km người thứ hai đi ít hơn người thứ nhất bao lâu ? Từ đó sẽ tìm  <br /> được quãng đường AB. Ta có cách làm thứ 5.<br /> Cách 5: Cứ 1 km người thứ nhất đi hết   giờ; 1km người thứ hai đi hết   <br /> giờ<br /> Trong 1 km người thứ hai đi ít hơn người thứ nhất là :   ­   =   (giờ)<br /> Vậy quãng đường AB dài:  2 :   = 120 (km)<br /> Từ  những cách giải trên giáo viên có thể  hướng dẫn học sinh lựa chọn  <br /> một cách phù hợp, dễ hiểu để giải các bài toán có lời văn ngắn gọn, sáng tạo  <br /> giúp các em hăng say trong học tập.<br /> <br /> 3.3 Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp.<br /> <br /> Về  giáo viên: Giáo viên phải yêu thích đội ngũ học sinh năng khiếu và <br /> phải có tâm huyết với nghề, yêu học sinh như  con. Nắm được các dạng toán <br /> cơ  bản và nâng cao trong chương trình Tiểu học. Vì nếu giáo viên không có  <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 17                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> những yếu tố  trên sẽ  không thể  tìm tòi, khám phá được những bài toán hay <br /> những cách giải sáng tạo, ngắn gọn giúp học sinh dễ  hiểu dẫn đến khi bồi  <br /> dưỡng cho học sinh sẽ không có hiệu quả.<br /> Về  học sinh: Học sinh phải có năng lực, yêu thích học toán đặc biệt  <br /> thích tìm tòi các bài toán khó, các bài toán nâng cao, có cách giải hay, sáng tạo. <br /> Có tinh thần tự giác, tự học, biết tự mày mò.<br /> 3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br /> Các giải pháp, biện pháp trong đề  tài có mối quan hệ  mật thiết với  <br /> nhau, bổ  trợ  cho nhau để  thực hiện thành công đề  tài đưa ra. Biện pháp 1 là <br /> tiền đề  để  thực hiện các biện pháp 2,3,4. Các biện pháp sau bổ  trợ  để  thực  <br /> hiện biện pháp 1. Tuy nhiên trong các biện pháp trên thì biện pháp 4 là biện  <br /> pháp quan trọng nhất vì đó là các bước giải một bài toán.<br /> 3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.<br /> Kết quả khảo nghiệm: Đề tài đã được đưa vào áp dụng tại đơn vị và có <br /> tác động thiết thực đến với giáo viên, học sinh.<br /> Giá trị khoa học: Nội dung của đề tài đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc <br /> nâng cao chất lượng đội ngũ học sinh năng khiếu của trường. Nhờ  đó chất  <br /> lượng bồi dưỡng đội ngũ học sinh năng khiếu của trường ngày được nâng lên  <br /> rõ rệt.<br /> 4. Kết quả  thu được  qua khảo nghiệm, giá trị  khoa học của vấn đề <br /> nghiên cứu<br /> Sau ba năm áp dụng các biện pháp nâng cao chất lượng bồi dưỡng đội <br /> ngũ học sinh năng khiếu tôi thu được kết quả như sau:<br /> Năm TSHSNK Giải Nhất Giải Nhì Giải Ba Công nhận<br /> 2013 6 1 1 1 3<br /> 2014 6 1 2 1 2<br /> 2015 6 2 1 3<br /> <br /> III. Phần kết luận, kiến nghị<br /> 1. Kết luận<br /> Muốn nâng cao hiệu quả  bồi dưỡng đội ngũ học sinh năng khiếu, giáo <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 18                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> viên phải dốc hết nhiệt tình, tâm huyết cho nghề  nghiệp, tìm ra những giải <br /> pháp tốt nhất, phù hợp với điều kiện thực tế  giảng dạy  ở  cơ  sở, tạo ra cho  <br /> học sinh có nề nếp, có thói quen tự bồi dưỡng cho mình, ham mê tìm tòi, say  <br /> sưa giải toán khó.<br /> Thầy có cách bồi dưỡng tốt, trò học tốt, ham học chắc chắn là hiệu quả <br /> của đội ngũ học sinh năng khiếu sẽ đạt cao.<br /> Công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu được xem như  là một nhiệm <br /> vụ  quan trọng trong công tác dạy học tuy nhiên gian thực hiện cũng chưa <br /> nhiều, do đó những gì mà tôi tích lũy được và trình bày trên đây cũng là kinh <br /> nghiệm bước đầu, rất mong sự góp ý của đồng nghiệp.<br /> 2. Kiến nghị<br /> a. Đối với giáo viên<br /> Nâng cao ý thức trách nhiệm của mình trong công tác dạy học.<br /> Giáo viên phải luôn cập nhật thông tin để bổ sung cho bài giảng.<br /> Thường xuyên tự học, tự rèn để nâng cao trình độ chuyên môn.<br /> Nghiên cứu kĩ sách giáo khoa, các tài liệu liên quan về công tác dạy học và bồi  <br /> dưỡng học sinh năng khiếu để  chuẩn bị  tốt cho việc giảng dạy, bồi dưỡng  <br /> phù hợp đối tượng học sinh.<br /> b. Đối với nhà trường<br /> Trang bị thêm đồ dùng dạy học (các loại sách nâng cao, các tài liệu tham <br /> khảo để  bổ  sung kiến thức mới theo tường giai đoạn phát triển của Ngành <br /> Giáo dục )  để phục vụ cho công tác dạy học, bồi dưỡng tốt hơn.<br /> Quán triệt hơn nữa tinh thần học tập, bồi dưỡng của các đồng chí giáo <br /> viên.<br /> Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong quá trình <br /> nghiên cứu và thực hiện tại đơn vị.<br /> Thông qua đề tài này, tôi rất mong được sự  đóng góp chân tình của các <br /> thầy cô để nội dung đề tài được hoàn thiện hơn và có hiệu quả cao hơn trong  <br /> quá trình thực hiện ở thời gian tới.<br /> Krông Ana, ngày 29 tháng 02 năm 2016<br /> Người thực hiện<br /> GV: Lê Thị Thảo                                 19                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Lê Thị Thảo<br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 20                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> <br /> TT Tài liệu Tác giả<br /> Bộ Giáo dục và Đào tạo ­ Nha ̀<br /> 1 Sach giao khoa Toán 5<br /> ́ ́<br /> ́ ̉ ́ ̣<br /> xuât ban Giao duc năm 2006<br /> Bộ Giáo dục và Đào tạo ­ Nhà <br /> 2 Sách giáo viên Toán 5<br /> xuất bản Giáo dục năm 2007<br /> 3 Toán chọn lọc Tiểu học Nhà xuất bản Giáo dục 2001<br /> 4 Toán nâng cao lớp 5 Nhà xuất bản Giáo dục 2006<br /> Nhà xuất bản Giáo dục Việt <br /> 5 Tự luyện Violympic lớp 5<br /> Năm 2012<br /> 6 Các phương pháp giải toán tiểu học. ̀ ́ ̉ ́ ̣<br /> Nha xuât ban Giao duc.<br /> Tìm hiểu qua sách, báo Giáo dục, <br /> 7<br /> mạng internet.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 21                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />  Một số kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh Năng khiếu Toán lớp 5<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> GV: Lê Thị Thảo                                 22                     Trường Tiểu học Lý Tự <br /> Trọng<br />