Tạp chí chính sách Y tế số 9 năm 2012
lượt xem 7
download
"Tạp chí chính sách Y tế số 9 năm 2012" trình bày nội dung thông qua các mục sau: nghiên cứu chính sách, diễn đàn chính sách Y tế, nhìn ra nước ngoài, tin tức. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm được nội dung đã trình bày.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tạp chí chính sách Y tế số 9 năm 2012
- l îc vµ chÝnh s iÕn ¸c ch hy Ön tÕ Vi ea te H lth tu s tr st i ategy a policy in nd ChÝnh s¸ch Y tÕ T¹p chÝ ISSN 1859-2643 Tµi chÝnh y tÕ ViÖt Nam 2011 Thùc tr¹ng c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vµ triÓn khai thùc hiÖn chñ tr¬ng chÝnh s¸ch vÒ ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n t¹i mét sè §¶ng bé c¬ së thuéc ngµnh y tÕ G¸nh nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam 2008: B»ng chøng cho ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ M« h×nh tö vong ë ViÖt Nam: KÕt qu¶ nghiªn cøu ®iÒu tra nguyªn nh©n tö vong b»ng ph¬ng ph¸p pháng vÊn M« h×nh nguyªn nh©n tö vong t¹i Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh n¨m 2008 Gîi ý lùa chän chÝnh s¸ch dùa trªn kÕt qu¶ bíc ®Çu ®¸nh gi¸ chi phÝ hiÖu qu¶ cña c¸c can thiÖp ®iÒu trÞ bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt t¹i ViÖt Nam Ph©n tÝch chi phÝ hiÖu qu¶ c¸c can thiÖp phßng chèng t¸c h¹i thuèc l¸ t¹i ViÖt Nam T×m hiÓu chÝnh s¸ch quèc gia vÒ thuèc trªn thÕ giíi vµ thùc tiÔn triÓn khai t¹i ViÖt Nam Mét sè nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n sè - kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh cña ®ång bµo d©n téc ¥ §u t¹i NghÖ An C¶i c¸ch hÖ thèng tµi chÝnh y tÕ: Thùc tr¹ng mua s¾m chiÕn lîc t¹i Liªn minh ch©u ¢u ChiÕn lîc D©n sè vµ Søc kháe sinh s¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 2011-2020 Sè 9 (2012)
- Môc Lôc l îc vµ chÝnh s iÕn ¸c ch hy Vi Ön tÕ Trang ea e ut H lth s tr s t it ategy a policy in nd Nghiªn cøu chÝnh s¸ch Tµi chÝnh y tÕ ViÖt Nam 2011 3 TS. NguyÔn Kh¸nh Ph¬ng Thùc tr¹ng c«ng t¸c tuyªn truyÒn phæ biÕn vµ triÓn khai thùc hiÖn 7 chñ tr¬ng chÝnh s¸ch vÒ ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n t¹i mét Tæng Biªn TËp sè §¶ng bé c¬ së thuéc ngµnh y tÕ TS. TrÇn V¨n TiÕn ThS. Vò ThÞ Minh H¹nh vµ céng sù Tßa so¹n G¸nh nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam 2008: B»ng chøng cho ho¹ch 11 ViÖn ChiÕn lîc vµ ChÝnh s¸ch Y tÕ ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ 138 Gi¶ng Vâ - Hµ Néi Tel: (04) 3846 1590 CN. Bïi Ngäc Linh, PGS. TS. NguyÔn Thanh H¬ng, (04) 3823 4167 ThS. NguyÔn ThÞ Trang Nhung, CN. TrÇn Kh¸nh Long Fax: (04) 3823 2448 Email: tapchichinhsachyte@hspi.org.vn M« h×nh tö vong ë ViÖt Nam: KÕt qu¶ nghiªn cøu ®iÒu tra nguyªn 19 nh©n tö vong b»ng ph¬ng ph¸p pháng vÊn PGS. TS. NguyÔn ThÞ Kim Chóc, TS. NguyÔn Ph¬ng Hoa, TS. Ng« §øc Anh, TS. Chalapati Rao M« h×nh nguyªn nh©n tö vong t¹i Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ 24 Minh n¨m 2008 ThS. TrÇn Kh¸nh Toµn, TS. NguyÔn Ph¬ng Hoa, CN. NguyÔn Ngäc Linh Gîi ý lùa chän chÝnh s¸ch dùa trªn kÕt qu¶ bíc ®Çu ®¸nh gi¸ 30 chi phÝ hiÖu qu¶ cña c¸c can thiÖp ®iÒu trÞ bÖnh t©m thÇn ph©n liÖt t¹i ViÖt Nam ThS. NguyÔn Quúnh Anh, CN. NguyÔn Thu Hµ, CN. Bïi Ngäc Linh, PGS. TS. NguyÔn Thanh H¬ng Ph©n tÝch chi phÝ hiÖu qu¶ c¸c can thiÖp phßng chèng t¸c h¹i 37 thuèc l¸ t¹i ViÖt Nam TS. NguyÔn Kh¸nh Ph¬ng, ThS. V¬ng Lan Mai, TS. Hoµng ThÞ Phîng, CN. NguyÔn ThÞ Thñy vµ céng sù GiÊy phÐp xuÊt b¶n sè: 03/GP-S§BS cÊp ngµy 25/1/2006 DiÔn ®µn chÝnh s¸ch y tÕ In 2400 cuèn khæ 20,5x29,5 T×m hiÓu chÝnh s¸ch quèc gia vÒ thuèc trªn thÕ giíi vµ thùc tiÔn 46 triÓn khai t¹i ViÖt Nam TS. NguyÔn Kh¸nh Ph¬ng ChÕ b¶n in t¹i: LAM-SABACU printing Mét sè nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ ban ®Çu vÒ thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n sè 50 - kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh cña ®ång bµo d©n téc ¥ Đu t¹i NghÖ An TS. NguyÔn §øc M¹nh
- Trang Nh×n ra níc ngoµi C¶i c¸ch hÖ thèng tµi chÝnh y tÕ: Thùc tr¹ng mua s¾m chiÕn lîc 55 t¹i Liªn minh ch©u ¢u TS. TrÇn V¨n TiÕn Tin Tøc ChiÕn lîc D©n sè vµ Søc kháe sinh s¶n ViÖt Nam giai ®o¹n 2011-2020 59 ThS. TrÇn Xu©n L¬ng
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 TµI CHÝNH Y TÕ VIÖT NAM 2011 TS. NguyÔn Kh¸nh Ph¬ng1 Më ®Çu KÕt qu¶ chñ yÕu ®¹t ®îc Tµi chÝnh y tÕ lµ mét trong s¸u hîp phÇn c¬ Tæng chi cho y tÕ cña ViÖt Nam so víi GDP b¶n cña hÖ thèng y tÕ, cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn cã xu híng t¨ng dÇn lªn trong nh÷ng n¨m qua, 3 viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu c¬ b¶n cña hÖ thèng tõ møc 5,2% n¨m 2000 lªn 6,4% n¨m 2009 . Tû y tÕ còng nh ¶nh hëng ®Õn c¸c hîp phÇn lÖ nµy ë nhãm c¸c níc cã thu nhËp trung b×nh 4 kh¸c2. Mét hÖ thèng y tÕ c«ng b»ng, hiÖu qu¶ vµ thÊp lµ 4,3% . Nh vËy, tæng møc chi cho y tÕ ph¸t triÓn kh«ng thÓ thiÕu ®îc chÝnh s¸ch tµi cña ViÖt Nam kh¸ cao so víi c¸c níc cã møc chÝnh y tÕ c«ng b»ng, hiÖu qu¶. ViÖc cËp nhËt thu nhËp t¬ng ®¬ng vµ thËm chÝ cßn cao h¬n nh÷ng th«ng tin vÒ hiÖn tr¹ng tµi chÝnh y tÕ lu«n c¶ nhiÒu níc trong khu vùc cã møc thu nhËp nhËn ®îc nhiÒu sù quan t©m, ®Æc biÖt tõ phÝa cao h¬n nh Th¸i Lan (3,7%), Singapore c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ. Trong (3,1%), Malaysia (4,4%)5. Chi y tÕ b×nh qu©n khu«n khæ bµi b¸o nµy, t¸c gi¶ sÏ cung cÊp ®Çu ngêi cña ViÖt Nam t¨ng kh¸ nhanh, tõ møc th«ng tin vÒ hiÖn tr¹ng tµi chÝnh y tÕ ViÖt Nam, 21 USD n¨m 2000 lªn 76 USD n¨m 2009. Trong nªu nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ nh÷ng vÊn ®Ò khã tæng chi cho y tÕ, nguån tµi chÝnh c«ng (bao gåm ng©n s¸ch nhµ níc, chi tõ quü BHXH vµ kh¨n cÇn u tiªn gi¶i quyÕt. viÖn trî) chiÕm tû lÖ 43,3% (H×nh 1). Tû träng tµi chÝnh c«ng trong tæng chi y tÕ CËp nhËt nh÷ng chÝnh s¸ch chñ yÕu vÒ t¨ng lªn râ rÖt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tõ møc tµi chÝnh y tÕ 27,2% n¨m 2005 lªn 36,6% n¨m 2006 vµ ®¹t 6 Nh×n chung, tõ n¨m 2010 ®Õn nay kh«ng cã 43,3% n¨m 2009 . ViÖc ®¶m b¶o ng©n s¸ch ®Ó thay ®æi lín vÒ ®Þnh híng chÝnh s¸ch tµi chÝnh thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh cÊp thÎ BHYT cho y tÕ. Quan ®iÓm chØ ®¹o ®îc nªu trong NghÞ ngêi nghÌo, ngêi d©n téc Ýt ngêi, trÎ em díi quyÕt §¹i héi §¶ng XI vÉn lµ “T¨ng ®Çu t nhµ 6 tuæi vµ c¸c ®èi tîng chÝnh s¸ch, cïng viÖc huy níc ®ång thêi víi ®Èy m¹nh x· héi hãa c¸c ®éng tr¸i phiÕu chÝnh phñ cho viÖc triÓn khai ho¹t ®éng y tÕ”. C¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh y tÕ cô mét lo¹t c¸c ®Ò ¸n ®Çu t, n©ng cÊp m¹ng líi y thÓ ®îc ban hµnh ®Òu theo s¸t ®Þnh híng nµy. Mét sè chÝnh s¸ch tµi chÝnh y tÕ quan träng vÉn ®ang trong giai ®o¹n dù th¶o, lÊy ý kiÕn ®ãng 1 gãp nh NghÞ ®Þnh §æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng, c¬ Khoa Kinh tÕ Y tÕ, ViÖn ChiÕn lîc vµ ChÝnh s¸ch y tÕ 2 WHO (2000), The World Health Report 2000: Health System chÕ tµi chÝnh ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng Improving Performance, pp.21-25 lËp, Dù th¶o Th«ng t söa ®æi Th«ng t 14 vÒ 3 Bé Y tÕ, Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi, Tµi kho¶n y tÕ quèc gia thùc hiÖn ®iÒu chØnh gi¸ mét sè dÞch vô y tÕ, Dù th¶o ë ViÖt Nam thêi kú 1998-2008, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª, Hµ Néi, Th«ng t híng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 69 2010 4 trong lÜnh vùc y tÕ... Thùc hiÖn b¶o hiÓm y tÕ WHO, WHO statistic 2010 5 WHO, WHO statistic 2010 toµn d©n ®îc ®a thµnh môc tiªu chiÕn lîc 6 Vô Tµi chÝnh KÕ ho¹ch - Tµi kho¶n y tÕ quèc gia 2008 - 2009 trong giai ®o¹n 2011-2020. (cha c«ng bè chÝnh thøc) 3
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch tÕ ®Þa ph¬ng ®· ®Èy nguån chi tõ NSNN cho y tÕ ngêi nghÌo vµ trÎ em díi 6 tuæi) chiÕm tíi 7 t¨ng lªn râ rÖt. Trong giai ®o¹n 2008 -2010, tû lÖ 42,7% . b×nh qu©n t¨ng chi cho y tÕ lµ 25,8%, cao h¬n tû Nguån vèn hç trî quèc tÕ cho y tÕ t¨ng lªn vµ lÖ t¨ng chi NSNN lµ 16,7%. Nh vËy lµ ®· ®¹t gi÷ mét tû träng nhÊt ®Þnh trong ng©n s¸ch ®Çu ®îc chØ tiªu "T¨ng chi NSNN cho y tÕ víi tèc t. N¨m 2010, tæng sè vèn ODA cÊp xÊp xØ ®é chi cao h¬n tèc ®é chi trung b×nh cña ng©n 3.500 tû ®ång, chiÕm 8% so víi NSNN cho y tÕ. s¸ch nhµ níc" theo NghÞ quyÕt 18/2008/QH12 T×nh h×nh gi¶i ng©n nguån vèn viÖn trî ®· ®îc cña Quèc héi. So víi tæng chi NSNN, tû lÖ chi tõ c¶i thiÖn víi tû lÖ gi¶i ng©n b×nh qu©n chung NSNN cho y tÕ ®· t¨ng tõ møc 3,9% n¨m 2000 n¨m 2010 ®¹t 72%8. Cã thÓ thÊy mÆc dï c¸c lªn 8,2% n¨m 2009. Còng cÇn lu ý møc t¨ng nguån viÖn trî cho ViÖt Nam nãi chung cã xu cao cña NSNN cho y tÕ trong vµi n¨m gÇn ®©y híng gi¶m tõ khi ViÖt Nam gia nhËp nhãm c¸c mét phÇn lµ do nguån tr¸i phiÕu chÝnh phñ t¨ng, níc thu nhËp trung b×nh thÊp, song viÖn trî do vËy cha thÓ coi ®©y lµ møc æn ®Þnh cho ODA vµ NGO cho ngµnh y tÕ vÉn ®îc quan nh÷ng n¨m tíi. Theo b¸o c¸o s¬ kÕt 6 th¸ng ®Çu t©m, duy tr× ë møc cao. Bªn c¹nh ®ã, trong tiÕn n¨m 2011 cña Vô KÕ ho¹ch - Tµi chÝnh, íc tÝnh tr×nh héi nhËp s©u h¬n vµo céng ®ång quèc tÕ, thùc hiÖn dù to¸n chi NSNN toµn ngµnh (®· bao ViÖt Nam ®· cã nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ cam kÕt gåm c¶ chi mua thÎ BHYT TE
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 MÆc dï tû träng chi tõ ng©n s¸ch nhµ níc phÝ kh«ng cÇn thiÕt trong kh¸m ch÷a bÖnh do cho y tÕ trong tæng chi y tÕ chØ lµ 23%, song chØ ®Þnh thuèc vµ dÞch vô qu¸ møc gÆp nhiÒu nguån kinh phÝ nµy ®îc ph©n bæ vµ sö dông khã kh¨n do thiÕu híng dÉn ®iÒu trÞ chuÈn. theo híng tËp trung nh»m thùc hiÖn c¸c chøc Ngoµi ra, viÖc lùa chän thuèc vµ dÞch vô y tÕ ®a n¨ng chÝnh cña qu¶n lý nhµ níc trong lÜnh vùc vµo danh môc thanh to¸n BHYT cha dùa trªn CSSK ®Ó ®¹t c¸c môc tiªu cña y tÕ c«ng céng. Cô b»ng chøng chi phÝ - hiÖu qu¶. thÓ lµ c¸c ®Þnh híng u tiªn ph©n bæ NSNN cho NhiÖm vô thùc hiÖn BHYT toµn d©n ®ang y tÕ dù phßng, y tÕ c¬ së, miÒn nói, vïng s©u, ®øng tríc nhiÒu khã kh¨n, th¸ch thøc, nh: vai vïng xa vµ hç trî c¸c ®èi tîng chÝnh s¸ch x· trß vµ tr¸ch nhiÖm cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng héi, thùc hiÖn môc tiªu c«ng b»ng trong CSSK. ®èi víi viÖc thùc hiÖn lé tr×nh BHYT toµn d©n Tû lÖ chi cho YTDP so víi NSNN cho y tÕ ë cha ®îc quy ®Þnh râ rµng; sù tu©n thñ ®ãng trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng ®Òu ®¹t vµ vît møc BHYT trong khu vùc lao ®éng chÝnh thøc cßn 9 30% . Theo QuyÕt ®Þnh 59/2010 vµ QuyÕt ®Þnh thÊp, nhÊt lµ khu vùc doanh nghiÖp t nh©n; khã 60/2010, tiªu chÝ ®Çu t vµ ®Þnh møc chi thêng kh¨n trong më réng BHYT ë khu vùc lao ®éng xuyªn ®Òu u tiªn cho y tÕ c¬ së vµ miÒn nói, phi chÝnh thøc; lîi Ých cña ngêi tham gia vïng s©u, vïng xa. Thùc hiÖn LuËt BHYT, chÝnh BHYT cha ®îc nh mong ®îi; ho¹t ®éng cña s¸ch hç trî cña nhµ níc cho ngêi nghÌo, cËn c¬ quan BHYT cha ®¸p øng yªu cÇu. nghÌo vµ trÎ em díi 6 tuæi cã BHYT t¹i c¸c ®Þa Liªn quan ®Õn nhiÖm vô u tiªn ph©n bæ ph¬ng trªn toµn quèc ®Òu ®îc ®¶m b¶o nguån NSNN cho y tÕ dù phßng, y tÕ c¬ së cã mét khã kinh phÝ tõ NSNN. kh¨n næi lªn ®ã lµ ng©n s¸ch cho chi thêng xuyªn t¹i tr¹m y tÕ x· vµ chi tr¶ cho nh©n viªn y Khã kh¨n, h¹n chÕ tÕ th«n b¶n qu¸ thÊp, kh«ng ®ñ ®Ó duy tr× ho¹t Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu quan träng nh ®éng thêng xuyªn vµ cã hiÖu qu¶11. §©y lµ mét trªn, c«ng t¸c tµi chÝnh y tÕ cña ViÖt Nam ®ang rµo c¶n lín ®èi víi viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô y næi lªn mét sè vÊn ®Ò khã kh¨n, bÊt cËp. Môc tÕ dù phßng. Do ®ã cÇn nghiªn cøu ®iÒu chØnh tiªu duy tr× tû lÖ chi NSNN cho y tÕ b»ng 10% ®Þnh møc vµ c¬ chÕ cÊp kinh phÝ cho ho¹t ®éng tæng chi NSNN cã thÓ gÆp trë ng¹i trong thêi thêng xuyªn cña tr¹m y tÕ x· vµ nh©n viªn y tÕ ®iÓm hiÖn nay do nh÷ng khã kh¨n cña kinh tÕ vÜ th«n b¶n cho phï hîp. m«, dÉn ®Õn viÖc ph¶i thùc hiÖn chÝnh s¸ch tµi NhiÖm vô ®æi míi c¬ chÕ ph©n bæ NSNN cho khãa th¾t chÆt, c¾t gi¶m ®Çu t c«ng, gi¶m béi c¸c c¬ së y tÕ theo híng dùa vµo kÕt qu¶ ho¹t 10 chi ng©n s¸ch nhµ níc . MÆt kh¸c, trong bèi ®éng vµ c¸c chØ tiªu ®Çu ra cha ®îc thùc hiÖn c¶nh kü thuËt y häc ngµy cµng ph¸t triÓn, nhu nhÊt qu¸n ®Ó ®em l¹i nh÷ng thay ®æi râ rÖt. Cßn cÇu cña ngêi d©n ngµy cµng t¨ng c¶ vÒ sè lîng nhiÒu vÊn ®Ò h¹n chÕ hiÖu qu¶ sö dông c¸c vµ chÊt lîng, chi phÝ y tÕ gia t¨ng nhanh chãng, nguån tµi chÝnh y tÕ hiÖn cã nh hÖ thèng ph©n møc t¨ng NSNN cha ®ñ ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu chi tiªu c¬ b¶n trong ®ã cã c¸c kho¶n chi cho con ngêi. 9 ViÖc kiÓm so¸t chi phÝ y tÕ vµ gi¶m chi tiªu tõ Bé Y tÕ, Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi, Tµi kho¶n y tÕ quèc gia thùc hiÖn tiÒn tói cña hé gia ®×nh cha ®¹t ®îc kÕt qu¶ ë ViÖt Nam thêi kú 1998-2008, Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, Hµ Néi, 2010 mong muèn. Tû lÖ chi tiÒn tói tuy gi¶m nhng 10 NghÞ quyÕt sè 11/NQ-CP, ngµy 24/2/2011, cña ChÝnh phñ “VÒ vÉn ë møc gÇn 50% tæng chi y tÕ, cao h¬n nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu tËp trung kiÒm chÕ l¹m ph¸t, æn ®Þnh khuyÕn c¸o cña WHO (30%). Tû lÖ hé gia ®×nh kinh tÕ vÜ m«, b¶o ®¶m an sinh x· héi”. 11 m¾c chi phÝ y tÕ th¶m häa vÉn cßn cao (12%) vµ Bé Y tÕ (2010), B¸o c¸o nghiªn cøu thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p kh«ng gi¶m theo thêi gian. ViÖc kiÓm so¸t chi vÒ tµi chÝnh cho tr¹m y tÕ x· khu vùc n«ng th«n 5
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch tuyÕn kü thuËt cha ®îc thùc hiÖn tèt, cha ViÖc ban hµnh mét khung gi¸ dÞch vô y tÕ kiÓm so¸t hiÖu qu¶ t×nh tr¹ng l¹m dông thuèc, míi, tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ chi phÝ ®Çu vµo ®ang gÆp xÐt nghiÖm, thiÕu th«ng tin vÒ chi phÝ hiÖu qu¶ khã kh¨n v× mét sè lý do nh: cha ®¹t ®îc sù c¸c can thiÖp y tÕ, cha cã ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ vÒ ®ång thuËn x· héi cao ®èi víi viÖc thay ®æi vÊn n¹n tham nhòng trong ngµnh y tÕ. §Ó thùc khung gi¸ dÞch vô y tÕ, viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ vµ hiÖn ®îc môc tiªu c¬ b¶n cña tµi chÝnh y tÕ lµ gi¸ thµnh dÞch vô y tÕ lµm c¬ së ®a ra khung gi¸ ®¶m b¶o ®ñ nguån kinh phÝ cho CSSK, bªn c¹nh viÖn phÝ míi cha ®îc minh b¹ch hãa vµ chuÈn c¸c nç lùc huy ®éng thªm nhiÒu nguån tµi chÝnh hãa. y tÕ viÖc sö dông hiÖu qu¶ nguån tµi chÝnh hiÖn cã cÇn ®îc chó träng ®Æc biÖt. KÕt luËn §èi víi nhiÖm vô ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng, Thùc tr¹ng tµi chÝnh y tÕ n¨m 2011 cho thÊy nhÊt lµ c¬ chÕ tµi chÝnh cña c¸c c¬ së y tÕ c«ng ®iÓm s¸ng næi bËt vÒ viÖc t¨ng cêng nguån tµi lËp theo híng tù chñ, c«ng khai, minh b¹ch, chÝnh c«ng cho CSSK, thùc hiÖn chÝnh s¸ch tµi ®ang næi lªn mét sè khã kh¨n, th¸ch thøc nh: chÝnh hç trî ngêi nghÌo nh»m ®¶m b¶o môc cha cã ®¸nh gi¸ dù b¸o t¸c ®éng cña NghÞ ®Þnh tiªu c«ng b»ng trong CSSK. Tuy nhiªn, trong ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng, c¬ chÕ tµi chÝnh ®èi lÜnh vùc tµi chÝnh y tÕ còng ®ang cßn nh÷ng khã víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng lËp; mét sè yÕu tè kh¨n, víng m¾c cÇn th¸o gì, gi¶i quyÕt trong cña m«i trêng kinh tÕ - x· héi vµ c¸c yÕu tè thêi gian tíi, trong ®ã næi bËt ba vÊn ®Ò: (1) thùc ngoµi ngµnh y tÕ cha phï hîp cho viÖc thùc hiÖn lé tr×nh BHYT toµn d©n; (2) sö dông nguån hiÖn tù chñ; viÖc theo dâi, kiÓm so¸t ho¹t ®éng tµi chÝnh hiÖu qu¶; vµ (3) kiÓm so¸t thùc hiÖn tù chñ cha ®îc thùc hiÖn tèt, do h¹n chÕ vÒ 12 chÝnh s¸ch x· héi hãa chÆt chÏ h¬n. nh©n lùc vµ c«ng cô . ViÖc ®æi míi c¬ chÕ chi tr¶ dÞch vô bÖnh viÖn 12 cßn thiÕu mét kÕ ho¹ch tæng thÓ vµ sù phèi hîp Bé Y tÕ (2010), B¸o c¸o kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc hiÖn NghÞ gi÷a c¸c bªn liªn quan. ®Þnh 43/2006/N§-CP trong hÖ thèng bÖnh viÖn c«ng lËp 6
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 THùC TR¹NG C¤NG T¸C TUY£N TRUYÒN PHæ BIÕN Vµ TRIÓN KHAI THùC HIÖN CHñ TR¦¥NG CHÝNH S¸CH VÒ CSSKND T¹I MéT Sè §¶NG Bé C¥ Së THUéC NGµNH Y TÕ ThS. Vò ThÞ Minh H¹nh 1 vµ céng sù 2 §Æt vÊn ®Ò ngµnh Y tÕ tõ ®ã x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o cña ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c tuyªn truyÒn vÒ Nh»m t¹o sù chuyÓn biÕn vÒ ý thøc t«n träng ®êng lèi chÝnh s¸ch CSSKND. vµ chÊp hµnh ph¸p luËt cña c¸n bé, nh©n d©n th«ng qua viÖc tuyªn truyÒn, phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt, ngµy 12/3/2008, Thñ tíng ChÝnh Môc tiªu nghiªn cøu phñ ®· cã QuyÕt ®Þnh sè 37/2008/Q§-TTg phª 1. M« t¶ thùc tr¹ng ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, duyÖt Ch¬ng tr×nh phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p phæ biÕn ®êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ luËt tõ n¨m 2008 - 2012. Ngµy 23/3/2010 Ban níc vÒ CSSKND t¹i c¸c §¶ng bé c¬ së thuéc Tuyªn gi¸o Trung ¬ng vµ Bé Y tÕ ®· ký ngµnh Y tÕ. “Ch¬ng tr×nh phèi hîp c«ng t¸c gi÷a Ban 2. X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o n©ng cao n¨ng Tuyªn gi¸o Trung ¬ng vµ Bé Y tÕ trong triÓn lùc cho ®éi ngò c¸n bé tuyªn truyÒn viªn trong khai c¸c nhiÖm vô chÝnh trÞ vµ gi¶i quyÕt c¸c toµn Ngµnh nh»m gióp hä thùc hiÖn nhiÖm vô vÊn ®Ò bøc xóc cña nh©n d©n”, qua ®ã ®Èy víi tÝnh chuyªn nghiÖp vµ hiÖu qu¶. m¹nh c«ng t¸c t tëng trong ngµnh Y tÕ, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng cña ngµnh, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò nh¹y c¶m bøc Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu xóc vÒ t tëng cña c¸n bé, nh©n d©n trong c«ng ThiÕt kÕ nghiªn cøu: Nghiªn cøu m« t¶ c¾t t¸c b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ n©ng cao søc khoÎ, gãp ngang kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p thu thËp th«ng phÇn phÊn ®Êu ®¹t c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tin ®Þnh lîng vµ ®Þnh tÝnh. tÕ - x· héi cña níc ta. Néi dung chÝnh cña C¸c ph¬ng ph¸p thu thËp th«ng tin: Ch¬ng tr×nh lµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc cña c¸n bé l·nh Ÿ Rµ so¸t, ph©n tÝch c¸c tµi liÖu th«ng tin ®¹o c¸c cÊp uû §¶ng, chÝnh quyÒn, c¸n bé vµ s½n cã. nh©n d©n trong c«ng t¸c b¶o vÖ, ch¨m sãc vµ Ÿ Thu thËp th«ng tin b»ng biÓu mÉu thèng n©ng cao søc khoÎ nh©n d©n. Bé Y tÕ ®· giao kª víi 77 ®¬n vÞ trùc thuéc Bé Y tÕ (theo NghÞ ViÖn ChiÕn lîc vµ ChÝnh s¸ch Y tÕ phèi hîp víi ®Þnh 188/2007/N§-CP ngµy 27/12/2007) vµ 63 V¨n phßng Bé Y tÕ vµ Vô Ph¸p chÕ tiÕn hµnh nghiªn cøu “§¸nh gi¸ thùc tr¹ng nguån lùc vµ nhu cÇu ®µo t¹o tuyªn truyÒn viªn vÒ chñ tr¬ng 1 Phã ViÖn trëng ViÖn ChiÕn lîc vµ ChÝnh s¸ch Y tÕ chÝnh s¸ch ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n trong 2 BS. §Æng Quèc ViÖt - Gi¸m ®èc Trung t©m TruyÒn th«ng Gi¸o ngµnh Y tÕ” t¹i 77 ®¬n vÞ,c¬ quan trùc thuéc Bé dôc Søc kháe, vµ 63 Së Y tÕ nh»m t×m hiÓu thùc tr¹ng nguån ThS. Hoµng ThÞ Mü H¹nh, ThS. TrÇn Vò HiÖp, ThS. Vò ThÞ Mai Anh, ThS. TrÞnh ThÞ Sang, CN. Hoµng Ly Na - ViÖn ChiÕn lîc lùc vµ nhu cÇu ®µo t¹o tuyªn truyÒn viªn vÒ chñ vµ ChÝnh s¸ch Y tÕ tr¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc trong ThS. TrÇn Quèc B¶o 7
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch Së Y tÕ cña c¸c tØnh/thµnh phè, song chØ cã 37 • 79,1% sè ®¬n vÞ sö dông tõ nguån chi ®¬n vÞ (48%) vµ 20 Së Y tÕ (32%) cung cÊp thêng xuyªn, 20,9% tõ nguån kh¸c. Sè kinh phÝ th«ng tin. ®îc cÊp vÒ c¬ b¶n kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu Ÿ Pháng vÊn b¸n cÊu tróc: 163 c¸n bé trùc (16,3%), míi chØ ®¸p øng mét phÇn (55,8%). tiÕp tham gia. VÒ tuyªn truyÒn phæ biÕn: Ÿ Th¶o luËn nhãm: 80 cuéc (32 nhãm c¸n • 93% sè ®¬n vÞ cã lËp kÕ ho¹ch hµng n¨m, bé l·nh ®¹o c¸c ®¬n vÞ, 32 nhãm c¸n bé viªn trong ®ã chØ cã 43,4% x©y dùng kÕ ho¹ch riªng, chøc, 7 nhãm bÖnh nh©n, 9 nhãm häc sinh sinh sè cßn l¹i lång ghÐp trong c¸c ho¹t ®éng kh¸c. viªn...) • ChÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng kÕ ho¹ch lµ l·nh ®¹o ®¬n vÞ (58,5%); cÊp ñy 96 (7,9%); c¸n KÕt qu¶ bé kiªm nhiÖm (66%)... Thùc tr¹ng c«ng t¸c tuyªn gi¸o: • Néi dung phæ biÕn lµ c¸c v¨n b¶n l·nh ®¹o VÒ m« h×nh tæ chøc: (93%), v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt (89,5%), v¨n b¶n cña ngµnh (100%). • §¶ng ñy lµ ®Çu mèi tæ chøc c«ng t¸c tuyªn gi¸o, c¸c chi bé triÓn khai thùc hiÖn. HiÖn • H×nh thøc phæ biÕn lµ th«ng qua héi nghÞ, chØ cã 19,3% ®¬n vÞ cã Bé phËn tuyªn truyÒn. giao ban, lu hµnh v¨n b¶n, niªm yÕt v¨n b¶n. • M« h×nh tæ chøc cña c¸c bé phËn lµ ®Çu X©y dùng kÕ ho¹ch hµnh ®éng: mèi triÓn khai thùc hiÖn tuyªn truyÒn phæ biÕn • Khèi BÖnh viÖn: x©y dùng §Ò ¸n vÒ x· héi ®êng lèi, chÝnh s¸ch vÒ CSSKND cha cã sù hãa c«ng t¸c kh¸m ch÷a bÖnh, c¶i tiÕn quy tr×nh thèng nhÊt trong toµn ngµnh. thñ tôc kh¸m ch÷a bÖnh cho ngêi cã thÎ b¶o VÒ nh©n lùc: hiÓm y tÕ, ®Ò ¸n h¹n chÕ t×nh tr¹ng qu¸ t¶i bÖnh • HÇu hÕt lµ c¸n bé kiªm nhiÖm, kh«ng cè viÖn b»ng c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé, n©ng cao y ®Þnh. ChØ cã 5,3% ®¬n vÞ cã c¸n bé ®îc ph©n ®øc, híng vÒ y tÕ c¬ së... c«ng chÞu tr¸ch nhiÖm lµ ®Çu mèi thùc hiÖn. Sè • Khèi ViÖn nghiªn cøu: Chó träng gi¶i ®«ng c¸n bé trùc tiÕp tham gia tuyªn truyÒn vÒ quyÕt c¸c vÊn ®Ò míi ph¸t sinh trong ch¨m sãc chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch trong CSSKND t¹i c¸c søc kháe céng ®ång, quan t©m gi¶i quyÕt c¸c ®¬n vÞ lµ nam (63,8%) vµ cã tuæi ®êi >40 (73%). vÊn ®Ò cña y tÕ c¬ së... §a sè cã tr×nh ®é lý luËn chÝnh trÞ trung cÊp • Khèi trêng häc: Më réng m· ngµnh ®µo (35,7%) vµ cao cÊp (34,4%); thêi gian ®¶m t¹o, më réng lo¹i h×nh ®µo t¹o, më thªm c¸c nhiÖm c«ng viÖc chñ yÕu lµ >10 n¨m (40,3%) vµ m«n häc míi, ®æi míi ph¬ng thøc ®µo t¹o... ®· ®îc tËp huÊn vÒ nghiÖp vô tuyªn truyÒn lµ 46,5%... • Khèi Së Y tÕ: §Ò ¸n ph¸t triÓn nguån nh©n • Nguån cung cÊp th«ng tin vÒ chñ tr¬ng lùc, ®Ò ¸n vÒ m« h×nh tæ chøc y tÕ tuyÕn huyÖn, chÝnh s¸ch trong CSSKND chñ yÕu lµ §¶ng ñy ®Ò ¸n x· héi hãa y tÕ, y ®øc vµ quy t¾c øng xö cÊp trªn (81,4%); c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn trong c¸c ®¬n vÞ y tÕ... (69,9%); Ban Tuyªn gi¸o (49,1%); tivi (57,7%); KiÓm tra, gi¸m s¸t: Internet (54%) • 93% sè ®¬n vÞ cã thùc hiÖn kiÓm tra, gi¸m VÒ trang thiÕt bÞ vµ kinh phÝ: s¸t; 62,3% sè ®¬n vÞ chÞu sù gi¸m s¸t cña §¶ng • 92,9% sè ®¬n vÞ cã trang thiÕt bÞ phôc vô ñy cÊp trªn; 73,6% tù gi¸m s¸t; 70,2% gi¸m s¸t ho¹t ®éng tuyªn truyÒn. qua b¸o c¸o; 59,6% gi¸m s¸t trùc tiÕp. 8
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 • Ho¹t ®éng kiÓm tra, gi¸m s¸t cha thêng • Khèi bÖnh viÖn: C¸c chØ sè vÒ chÊt lîng xuyªn, cha bµi b¶n do thiÕu quy ®Þnh cô thÓ. kh¸m ch÷a bÖnh ®· ®îc n©ng lªn; y ®øc vµ v¨n KÕt qu¶ ®¹t ®îc cña ho¹t ®éng tuyªn hãa øng xö cã chuyÓn biÕn tÝch cùc; sù hµi lßng truyÒn, phæ biÕn chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch vÒ cña bÖnh nh©n ngµy cµng t¨ng; tr×nh ®é chuyªn CSSKND t¹i mét sè ®¬n vÞ trong Ngµnh: m«n, nghiÖp vô cña c¸n bé tõng bíc ®îc n©ng lªn; c¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ ngµy cµng NhËn thøc cña c¸n bé §¶ng viªn vµ c¸c ®îc c¶i thiÖn; nhãm ®èi tîng cã liªn quan: • Khèi viÖn nghiªn cøu: NhiÒu c«ng tr×nh • C¸n bé, ®¶ng viªn vÒ c¬ b¶n ®· cã nh÷ng nghiªn cøu vÒ y tÕ c¬ së ®· øng dông cã hiÖu qu¶ hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ nh÷ng ®êng lèi, chñ vµo thùc tiÔn; cung cÊp ngµy cµng nhiÒu c¸c tr¬ng lín cña §¶ng, nh÷ng v¨n b¶n quy ph¹m b»ng chøng gióp cho viÖc hoµn thiÖn vµ ph¸t ph¸p luËt vµ mét sè v¨n b¶n cña ngµnh cã liªn triÓn chÝnh s¸ch ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n; quan trùc tiÕp ®Õn lÜnh vùc c«ng t¸c. • Khèi trêng häc: Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o • Sinh viªn c¸c trêng bíc ®Çu biÕt ®îc ngµy cµng më réng, ®¸p øng theo s¸t nhu cÇu mét sè chñ tr¬ng lín cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ thùc tiÔn; ®èi tîng ®µo t¹o ngµy cµng phong Ngµnh, song cha biÕt nh÷ng th«ng tin chi tiÕt, phó; ph¬ng ph¸p ®µo t¹o ngµy cµng ®îc hoµn cô thÓ. thiÖn h¬n; sinh viªn ®îc ®µo t¹o ngµy cµng • BÖnh nh©n ®· cã nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸c toµn diÖn h¬n, kh«ng chØ giái vÒ chuyªn m«n, chÝnh s¸ch c¬ b¶n trong ch¨m sãc søc kháe, tuy nghiÖp vô mµ cßn am hiÓu c¶ vÒ chÝnh trÞ, x· héi, nhiªn, vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. ph¸p luËt; KÕt qu¶ thùc hiÖn cuéc vËn ®éng häc tËp vµ • Khèi Së Y tÕ: §¶m b¶o m« h×nh tæ chøc lµm theo tÊm g¬ng ®¹o ®øc Hå ChÝ Minh: m¹ng líi y tÕ, ph¸t triÓn linh ho¹t; nguån nh©n C¸c ®¬n vÞ ®Òu ®· x©y dùng ®îc kÕ ho¹ch, lùc y tÕ ®îc duy tr× vµ ph¸t triÓn; chÊt lîng c¸c thµnh lËp ®îc Ban chØ ®¹o, ®· Tæ chøc c¸c héi dÞch vô ch¨m sãc søc kháe trªn ®Þa bµn ®îc nghÞ s¬ kÕt, tæng kÕt 4 n¨m. HÇu hÕt sè ®¶ng n©ng lªn; c¸c chØ sè søc kháe d©n c chuyÓn viªn, c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc, sinh viªn t¹i biÕn ngµy cµng tÝch cùc c¸c ®¬n vÞ ®· tham gia cuéc thi kÓ chuyÖn vÒ B¸c vµ viÕt bµi thu ho¹ch, mét sè bµi viÕt ®· ®¹t Khã kh¨n, bÊt cËp gi¶i cao ë c¸c cÊp. XuÊt hiÖn nhiÒu c¸ nh©n vµ Ÿ VÒ m« h×nh tæ chøc: ThiÕu sù nhÊt qu¸n ®iÓn h×nh tiªn tiÕn ®îc biÓu d¬ng trong vµ vÒ m« h×nh tæ chøc, c¬ chÕ phèi kÕt hîp. ngoµi Ngµnh. Ÿ VÒ nh©n lùc: ThiÕu c¸n bé ®îc ph©n X©y dùng c¬ së §¶ng trong s¹ch v÷ng m¹nh: c«ng lµ ®Çu mèi thùc hiÖn mang tÝnh æn ®Þnh, kü x©y dùng vµ cñng cè niÒm tin cho c¸n bé, c«ng n¨ng tuyªn truyÒn cßn nhiÒu bÊt cËp; cha cã chøc, viªn chøc ®èi víi sù l·nh ®¹o cña §¶ng ñy c¸c chÝnh s¸ch thu hót trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô chuyªn m«n cña Ÿ VÒ nguån lùc thùc hiÖn: Kinh phÝ cßn h¹n ®¬n vÞ. Gióp ®ì, gi¸o dôc quÇn chóng n©ng cao hÑp, c¬ chÕ ph©n bæ kinh phÝ cha râ rµng. Trang nhËn thøc, rÌn luyÖn phÈm chÊt chÝnh trÞ ®¹o thiÕt bÞ míi chØ ®¸p øng ®îc ë møc thiÕt yÕu. ®øc, t¹o nguån ph¸t triÓn ®¶ng viªn míi. XÕp lo¹i c¸c §¶ng bé cña hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ ®Òu ®¹t Ÿ VÒ ph¬ng thøc tiÕn hµnh: H×nh thøc ë møc trong s¹ch v÷ng m¹nh, hoµn thµnh tèt tuyªn truyÒn phæ biÕn chËm ®æi míi, thiÕu sù nhiÖm vô. vËn dông linh ho¹t vµo t×nh h×nh thùc tÕ t¹i ®¬n vÞ, kh«ng theo kÞp nhu cÇu thÞ hiÕu cña c¸c Thay ®æi trong thùc hiÖn nhiÖm vô chuyªn nhãm hëng lîi, cha chñ ®éng trong viÖc cËp m«n: nhËt c¸c v¨n b¶n míi… 9
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch Ÿ Mét bé phËn c¸n bé l·nh ®¹o, ®¶ng viªn, ph¸p luËt vÒ ch¨m sãc søc kháe nh©n d©n t¹i c¸c c¸n bé, c«ng chøc, viªn chøc cha nhËn thøc ®¬n vÞ trong Ngµnh. Ban hµnh híng dÉn vÒ tiªu ®óng vÒ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng tuyªn chÝ lùa chän c¸n bé lµm tuyªn truyÒn viªn, c¸c truyÒn, phæ biÕn ®êng lèi chÝnh s¸ch, vÒ ch¨m chÕ ®é u ®·i kÌm theo; c¬ chÕ phèi hîp gi÷a bé sãc søc kháe nh©n d©n. phËn Tuyªn gi¸o cña cÊp ñy víi c¸c bé phËn chøc n¨ng. Tæ chøc c¸c líp båi dìng cho tuyªn Ÿ ¸p lùc trong thùc hiÖn nhiÖm vô chuyªn truyÒn viªn. C¸c kü n¨ng cÇn ®îc tËp huÊn: lËp m«n cña c¸ nh©n, ®¬n vÞ kÕ ho¹ch, biªn so¹n tµi liÖu, kü n¨ng truyÒn Ÿ T¸c ®éng tõ c¸c yÕu tè kh¸ch quan kh«ng th«ng, gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸, viÕt tin bµi, cËp nhËt thuËn lîi: ThiÕu sù híng dÉn cô thÓ, chi tiÕt vÒ v¨n b¶n. Thêi gian tËp huÊn: 2-3 ngµy. H×nh ph¬ng thøc triÓn khai thùc hiÖn víi tõng v¨n thøc tËp huÊn TOT víi nh÷ng ®¬n vÞ cã ®«ng c¸n b¶n cô thÓ. ThÞ hiÕu vµ së thÝch tiÕp nhËn th«ng bé, ®¶ng viªn. tin cña c¸c ®èi tîng hëng lîi ngµy cµng thay Víi c¸c ®¬n vÞ: X¸c ®Þnh ®óng tÇm quan ®æi... träng cña ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, phæ biÕn ®êng lèi, chÝnh s¸ch ch¨m sãc søc kháe nh©n KhuyÕn nghÞ d©n trong ®¬n vÞ. Bè trÝ ®ñ nh©n lùc vµ nguån lùc Víi Bé Y tÕ vµ Ban Tuyªn gi¸o TW: Nªn cã ®Ó thùc hiÖn, u tiªn lùa chän c¸n bé cã ®ñ n¨ng lùc. Chñ ®éng tiÕp cËn vµ lÜnh héi c¸c v¨n b¶n v¨n b¶n híng dÉn nhÊt qu¸n vÒ bé phËn thêng míi. Duy tr× thêng xuyªn ho¹t ®éng kiÓm tra, trùc chÞu tr¸ch nhiÖm tuyªn truyÒn, phæ biÕn gi¸m s¸t. ®êng lèi, chñ tr¬ng vµ v¨n b¶n quy ph¹m Tµi liÖu tham kh¶o 1. QuyÕt ®Þnh sè 153 Q§/TW ngµy 21/4/2008 cña Ban BÝ th Trung ¬ng (Kho¸ X) vÒ viÖc ban hµnh “Quy chÕ phèi hîp c«ng t¸c gi÷a Ban Tuyªn gi¸o Trung ¬ng víi ban c¸n sù ®¶ng, ®¶ng ®oµn c¸c bé, ngµnh, c¸c c¬ quan trung ¬ng thuéc lÜnh vùc tuyªn gi¸o vµ c¸c c¬ quan liªn quan”. 2. QuyÕt ®Þnh sè 221 Q§/TW ngµy 27/4/2009 cña Ban BÝ th Trung ¬ng §¶ng (Kho¸ X) vÒ viÖc ban hµnh “Quy chÕ phèi hîp gi÷a Ban Tuyªn gi¸o c¸c cÊp víi c¬ quan qu¶n lý nhµ níc cïng cÊp trong viÖc triÓn khai kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc cña nh©n d©n”. 3. QuyÕt ®Þnh sè 37/2008/Q§-TTg ngµy 12/3/2008 cña Thñ tíng ChÝnh phñ phª duyÖt “Ch¬ng tr×nh phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt tõ n¨m 2008 2012”. 4. “Ch¬ng tr×nh phèi hîp c«ng t¸c gi÷a Ban Tuyªn gi¸o Trung ¬ng vµ Bé Y tÕ trong triÓn khai c¸c nhiÖm vô chÝnh trÞ vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc cña nh©n d©n” gi÷a Ban Tuyªn gi¸o Trung ¬ng vµ Bé Y tÕ ngµy 23/3/2010. 5. NghÞ ®Þnh 188/2007/N§-CP ngµy 27/12/2007 “Quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ c¬ cÊu tæ chøc cña Bé Y tÕ”. 6. QuyÕt ®Þnh sè 13/2003/Q§-TTg ngµy 17/1/2003 cña Thñ tíng ChÝnh phñ phª duyÖt Ch¬ng tr×nh phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt tõ n¨m 2003 ®Õn n¨m 2007. 10
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 G¸nh nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam 2008: B»ng chøng cho ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ CN. Bïi Ngäc Linh, PGS. TS. NguyÔn Thanh H¬ng1, ThS. NguyÔn ThÞ Trang Nhung1, CN. TrÇn Kh¸nh Long1 Tãm t¾t: C¸c b»ng chøng khoa häc, cô thÓ h¬n lµ th«ng tin cã tÝnh so s¸nh vÒ tö vong vµ tµn tËt cña c¸c vÊn ®Ò søc kháe lµ rÊt cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh u tiªn vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ. Nghiªn cøu “G¸nh nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam 2008” sö dông ph¬ng ph¸p cña nghiªn cøu ®o lêng g¸nh nÆng bÖnh tËt toµn cÇu (GBD- Global Burden of Disease study), trong ®ã g¸nh nÆng bÖnh tËt ®îc ®o lêng b»ng chØ sè DALYs (Disability Adjusted Life Years) ®Ó tÝnh to¸n g¸nh nÆng bÖnh tËt do tö vong sím vµ tµn tËt theo tõng nguyªn nh©n bÖnh vµ lo¹i chÊn th¬ng trªn quy m« toµn ViÖt Nam. KÕt qu¶ cho thÊy tæng g¸nh nÆng bÖnh tËt cña ViÖt Nam n¨m 2008 lµ 12,3 triÖu DALYs, trong ®ã g¸nh nÆng cña c¸c bÖnh kh«ng truyÒn nhiÔm chiÕm gÇn 3/4 (71%) tæng g¸nh nÆng bÖnh tËt. ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh c¸c bÖnh vÒ tim m¹ch, ung th vµ c¸c bÖnh t©m thÇn kinh lµ 4 nhãm nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng bÖnh tËt ë c¶ hai giíi. §ét quþ lµ nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng bÖnh tËt ë nam giíi ViÖt Nam n¨m 2008 (10%), trong khi nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng bÖnh t©t ë n÷ lµ trÇm c¶m (12%). §©y lµ lÇn ®Çu tiªn mét nghiªn cøu vÒ g¸nh nÆng bÖnh tËt quèc gia ®îc thùc hiÖn ë ViÖt Nam. Nghiªn cøu ®· ph¶n ¸nh ®îc bøc tranh toµn c¶nh vÒ g¸nh nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam, bíc ®Çu gãp phÇn cung cÊp c¸c b»ng chøng khoa häc cho viÖc x¸c ®Þnh u tiªn vµ x©y dùng chÝnh s¸ch y tÕ. Tõ khãa: G¸nh nÆng bÖnh tËt, DALYs, Years of Life Lost, Years Lived with Disability, ViÖt Nam §Æt vÊn ®Ò vµ môc tiªu: Trong bèi c¶nh nhu cÇu vÒ sö dông dÞch vô y dùng chØ sè DALYs - Disability Adjusted Life tÕ ngµy cµng t¨ng do sù t¨ng lªn vÒ d©n sè, nhµ Years (sè n¨m sèng ®iÒu chØnh theo møc ®é tµn níc ph¶i c©n nh¾c kü trong viÖc ®a ra c¸c tËt). ChØ sè nµy ®· vµ ®ang ®îc sö dông réng r·i chÝnh s¸ch y tÕ phï hîp nh»m ®¸p øng tèi ®a nhu ®Ó ®o lêng g¸nh nÆng bÖnh tËt ë nhiÒu quèc cÇu ch¨m sãc søc kháe cña ngêi d©n trong bèi gia. Mét ®¬n vÞ DALY lµ mét n¨m sèng kháe c¶nh nguån lùc h¹n chÕ. ThiÕu c¸c b»ng chøng m¹nh mÊt ®i v× tö vong sím vµ tµn tËt do mét khoa häc ®Þnh híng cho viÖc ra quyÕt ®Þnh vÒ bÖnh hoÆc t×nh tr¹ng søc kháe nµo ®ã. VÒ lùa chän u tiªn vµ ph©n bæ nguån lùc lµ rµo c¶n ph¬ng diÖn chÝnh s¸ch y tÕ, chØ sè DALYs cã chÝnh ®èi víi viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch y tÕ ë tÇm quan träng chiÕn lîc bëi nã cho phÐp ®o hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ c¸c lêng t×nh tr¹ng søc kháe cña quÇn thÓ b»ng mét níc ®ang ph¸t triÓn. Lîng hãa c¸c th«ng tin chØ sè tæng hîp c¶ t¸c ®éng cña tö vong vµ tµn tËt vÒ søc kháe, cô thÓ h¬n lµ g¸nh nÆng bÖnh tËt (tö lªn søc kháe, nhê ®ã viÖc ®¸nh gi¸, so s¸nh c¸c vong vµ tµn tËt) cña céng ®ång lµ b»ng chøng vÊn ®Ò søc kháe hay chi phÝ-hiÖu qu¶ cña c¸c khoa häc rÊt cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh lùa chän can can thiÖp y tÕ kh¸c nhau trë nªn dÔ dµng vµ khoa thiÖp vµ x©y dùng chÝnh s¸ch. §Ó ®¸p øng nhu häc h¬n. cÇu nµy, c¸c nhµ nghiªn cøu cña trêng §¹i häc Harvard vµ Tæ chøc Y tÕ ThÕ giíi (WHO) ®· x©y 1 Trêng §¹i häc Y tÕ C«ng céng 11
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch T¹i ViÖt Nam, viÖc ®¸nh gi¸ g¸nh nÆng bÖnh DALYs ®îc tÝnh cho 3 nhãm bÖnh lín tËt sö dông chØ sè DALYs míi chØ ®îc thùc (Nhãm I - bÖnh truyÒn nhiÔm, c¸c vÊn ®Ò søc hiÖn trªn quy m« ®¬n lÎ trong mét sè nghiªn cøu kháe bµ mÑ vµ bÖnh lý thêi kú chu sinh; Nhãm II nh nghiªn cøu “Sö dông chØ sè DALY trong ®o - bÖnh kh«ng truyÒn nhiÔm vµ Nhãm III - chÊn lêng vµ ®¸nh gi¸ g¸nh nÆng mét sè bÖnh tËt t¹i th¬ng) víi 22 ph©n nhãm bÖnh/chÊn th¬ng c¬ së thùc ®Þa ChÝ Linh, H¶i D¬ng, 2004” cña gåm tæng sè 111 bÖnh/chÊn th¬ng theo danh trêng §¹i häc Y tÕ C«ng céng [1], c¸c th«ng tin s¸ch bÖnh vµ chÊn th¬ng cña GBD. cha ®ñ tÝnh ®¹i diÖn ®Ó cung cÊp mét bøc tranh Møc chiÕt khÊu 3% cho mçi n¨m ®îc ¸p toµn c¶nh vÒ g¸nh nÆng bÖnh tËt mang tÝnh quèc dông ®èi víi sè n¨m sèng mÊt ®i trong t¬ng lai gia. V× vËy, nghiªn cøu “G¸nh nÆng bÖnh tËt ë ®Ó íc tÝnh gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña nã. Nghiªn cøu sö ViÖt Nam 2008” ®îc thùc hiÖn víi môc ®Ých dông kÕt hîp träng sè bÖnh tËt cña GBD [3] vµ cung cÊp ®¸nh gi¸ tæng thÓ vÒ g¸nh nÆng bÖnh träng sè bÖnh tËt cña c¸c nhµ nghiªn cøu Hµ Lan tËt do tö vong sím vµ tµn tËt theo tõng nguyªn [4]. nh©n bÖnh vµ lo¹i chÊn th¬ng. Nghiªn cøu nµy lµ mét trong ba cÊu phÇn chÝnh cña dù ¸n “Cung YLL vµ YLD ®îc tÝnh cho tõng giíi, theo cÊp c¸c b»ng chøng khoa häc vÒ bÖnh tËt vµ tö nhãm tuæi vµ theo nguyªn nh©n. Sè liÖu vÒ tö vong cho qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ ë vong theo nguyªn nh©n ®îc thu thËp th«ng qua ViÖt Nam” (dù ¸n VINE) trong khu«n khæ x©y ®iÒu tra nguyªn nh©n tö vong, sö dông ph¬ng dùng vµ ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c gi÷a §¹i häc ph¸p pháng vÊn (verbal autopsy) [5] vµ thùc Queensland - Australia vµ Bé Y tÕ ViÖt Nam. Dù hiÖn cïng víi ®iÒu tra biÕn ®éng d©n sè 2007. Sè ¸n ®îc thùc hiÖn víi sù céng t¸c cña nhiÒu ®¬n liÖu míi m¾c cña bÖnh/chÊn th¬ng ®îc lÊy tõ vÞ, viÖn nghiªn cøu vµ c¸c trêng §¹i häc Y hÖ thèng ghi nhËn bÖnh tËt, sè liÖu ®Þnh kú cña Dîc trªn c¶ níc, trong ®ã trêng §¹i häc Y tÕ c¸c ch¬ng tr×nh y tÕ, c¸c nghiªn cøu dÞch tÔ häc C«ng céng chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn cÊu phÇn hoÆc tÝnh to¸n dùa trªn c¸c chØ sè dÞch tÔ kh¸c “§¸nh gi¸ g¸nh nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam n¨m nh tû lÖ hiÖn m¾c, tû lÖ tö vong vµ tû lÖ khái 2008”. bÖnh. D©n sè n¨m 2008 ®îc íc lîng dùa trªn sè Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu liÖu d©n sè cña ®iÒu tra d©n sè n¨m 1999 vµ 2009. Dùa trªn ph¬ng ph¸p cña nghiªn cøu ®o lêng g¸nh nÆng bÖnh tËt toµn cÇu (GBD- Global Burden of Disease study) [2]. Ph¬ng KÕt qu¶ ph¸p nµy cho phÐp lîng hãa t×nh tr¹ng søc G¸nh nÆng bÖnh tËt (sö dông chØ sè kháe th«ng qua chØ sè DALYs. DALYs) cña 3 nhãm bÖnh lín (bÖnh truyÒn DALY cña mét t×nh tr¹ng søc kháe (bÖnh nhiÔm, bÖnh kh«ng truyÒn nhiÔm vµ chÊn hay chÊn th¬ng) ®îc tÝnh b»ng tæng sè n¨m th¬ng): sèng mÊt ®i do tö vong sím (YLL - Years of Life Tæng g¸nh nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam n¨m Lost due to premature mortality) trong quÇn thÓ 2008 lµ 12,3 triÖu DALYs. G¸nh nÆng bÖnh tËt vµ sè n¨m sèng “kháe m¹nh” mÊt ®i do tµn tËt cña c¸c bÖnh kh«ng truyÒn nhiÔm chiÕm gÇn (YLD - Years Lived with Disability) cña c¸c 3/4 tæng g¸nh nÆng cña ViÖt Nam. G¸nh nÆng trêng hîp míi m¾c t×nh tr¹ng søc kháe ®ã bÖnh tËt cña chÊn th¬ng chiÕm 16% tæng g¸nh trong n¨m ®o lêng: nÆng bÖnh tËt (xem BiÓu ®å 1) DALY = YLL + YLD 12
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 16% 13% Nhãm I Nhãm II Nhãm III 71% BiÓu ®å 1. DALYs theo 3 nhãm bÖnh lín, ViÖt Nam 2008 Tæng sè DALYs ë nam lµ 6,8 triÖu vµ ë n÷ lµ mÑ vµ bÖnh lý thêi kú chu sinh gÇn nh t¬ng 5,4 triÖu. C¸c bÖnh kh«ng truyÒn nhiÔm lµ ®¬ng ë hai giíi. Tû lÖ DALYs cña chÊn th¬ng nguyªn nh©n chÝnh cña tæng g¸nh nÆng bÖnh tËt trong tæng g¸nh nÆng bÖnh tËt ë nam cao gÊp hai ë c¶ nam (77%) vµ n÷ (66%). Tû lÖ DALYs cña lÇn so víi tû lÖ nµy ë n÷ (xem BiÒu ®å 2) c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm, c¸c vÊn ®Ò søc kháe bµ 90% Tû lÖ phÇn tr¨m trong tæng DALYs 80% 70% 60% Nam 50% N÷ 40% 30% 20% 10% 0% Nhãm I Nhãm II Nhãm III Nhãm bÖnh lín BiÓu ®å 2. DALYs theo giíi vµ 3 nhãm bÖnh lín, ViÖt Nam 2008 G¸nh nÆng bÖnh tËt (sö dông chØ sè bÖnh tËt ë ViÖt Nam n¨m 2008 víi tû lÖ DALYs DALYs) cña 10 ph©n nhãm bÖnh/chÊn th¬ng cña mçi nhãm lµ 17% trong tæng g¸nh nÆng hµng ®Çu theo giíi vµ tuæi: bÖnh tËt. ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh vµ ung C¸c bÖnh t©m thÇn kinh vµ bÖnh tim m¹ch lµ th xÕp hµng thø 3 vµ 4, g©y ra 14% vµ 13% tæng hai nhãm nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng DALYs (xem BiÓu ®å 3). 13
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch BÖnh t©m thÇn kinh C¸c bÖnh tim m¹ch ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh Ung th BÖnh truyÒn nhiÔm BÖnh ®êng h« hÊp Tµn tËt BÖnh c¬ x¬ng khíp NhiÔm trïng h« hÊp §¸i th¸o ®êng Kh¸c BiÓu ®å 3. DALYs cña 10 ph©n nhãm bÖnh/chÊn th¬ng hµng ®Çu, ViÖt Nam 2008 ë nam, chÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh lµ theo sau lµ c¸c bÖnh t©m thÇn kinh vµ ung th nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng bÖnh tËt, ®Òu g©y ra 14% tæng DALYs. Céng l¹i, g¸nh chiÕm 18% tæng DALYs. DALYs cña c¸c bÖnh nÆng bÖnh tËt cña 4 nhãm bÖnh nµy chiÕm gÇn tim m¹ch chiÕm 17% tæng g¸nh nÆng bÖnh tËt, 2/3 tæng DALYs ë nam (xem BiÓu ®å 4). ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh C¸c bÖnh tim m¹ch BÖnh t©m thÇn kinh Ung th BÖnh truyÒn nhiÔm BÖnh ®êng h« hÊp BÖnh ®êng tiªu hãa KhuyÕt tËt gi¸c quan NhiÔm trïng h« hÊp BÖnh c¬ x¬ng khíp Kh¸c BiÓu ®å 4. DALYs cña 10 ph©n nhãm bÖnh/chÊn th¬ng hµng ®Çu ë nam giíi, ViÖt Nam 2008 Nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng bÖnh (12%) vµ chÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh (12%). tËt ë n÷ lµ c¸c bÖnh t©m thÇn kinh (22%), tiÕp G¸nh nÆng cña 4 nhãm bÖnh nµy còng chiÕm theo lµ c¸c bÖnh tim m¹ch (18%), ung th 2/3 tæng DALYs ë n÷ giíi (xem BiÓu ®å 5) 14
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 BÖnh t©m thÇn kinh C¸c bÖnh tim m¹ch Ung th ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh BÖnh c¬ x¬ng khíp KhuyÕt tËt gi¸c quan BÖnh truyÒn nhiÔm BÖnh ®êng h« hÊp §¸i th¸o ®êng ThiÕu hôt dinh dìng Kh¸c BiÓu ®å 5. DALYs cña 10 ph©n nhãm bÖnh/chÊn th¬ng hµng ®Çu ë n÷ giíi, ViÖt Nam 2008 ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh vµ nhiÔm t©m thÇn kinh lµ nguyªn nh©n chÝnh cña g¸nh khuÈn h« hÊp lµ nguyªn nh©n chÝnh cña g¸nh nÆng bÖnh tËt ë nam. C¸c bÖnh tim m¹ch vµ ung nÆng bÖnh tËt ë nam díi 15 tuæi. Trong ®é tuæi th lµ hai nguyªn nh©n chÝnh cña g¸nh nÆng ë 15-44, chÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh vµ c¸c bÖnh løa tuæi trªn 45 (xem BiÓu ®å 6). TriÖu Kh¸c BÖnh c¬ x¬ng khíp Sè n¨m sèng tµn tËt hiÖu chØnh NhiÔm trïng h« hÊp KhuyÕt tËt gi¸c quan BÖnh ®êng tiªu hãa BÖnh ®êng h« hÊp BÖnh truyÒn nhiÔm Ung th BÖnh t©m thÇn kinh C¸c bÖnh tim m¹ch ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh BiÓu ®å 6. DALYs cña 10 ph©n nhãm bÖnh/chÊn th¬ng hµng ®Çu ë nam theo tuæi, ViÖt Nam 2008 M« h×nh g¸nh nÆng bÖnh tËt ë n÷ díi 45 tuæi g¸nh nÆng bÖnh tËt ë phô n÷ trëng thµnh trÎ kh¸c so víi ë nam. ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh tuæi. Gièng nh ë nam, g¸nh nÆng bÖnh tËt cña lµ nguyªn nh©n chÝnh cña g¸nh nÆng bÖnh tËt ë n÷ trªn 45 tuæi chñ yÕu lµ do c¸c bÖnh tim m¹ch trÎ n÷. C¸c bÖnh t©m thÇn kinh vµ chÊn th¬ng vµ ung th (xem BiÓu ®å 7). kh«ng chñ ®Þnh lµ hai nguyªn nh©n chñ yÕu cña 15
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch TriÖu Kh¸c ThiÕu hôt dinh dìng Sè n¨m sèng tµn tËt hiÖu chØnh §¸i th¸o ®êng BÖnh ®êng h« hÊp BÖnh truyÒn nhiÔm KhuyÕt tËt gi¸c quan BÖnh c¬ x¬ng khíp ChÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh Ung th C¸c bÖnh tim m¹ch BÖnh t©m thÇn kinh BiÓu ®å 7. DALYs cña 10 ph©n nhãm bÖnh/chÊn th¬ng hµng ®Çu ë n÷ theo tuæi, ViÖt Nam 2006 G¸nh nÆng bÖnh tËt (sö dông chØ sè nh©n hµng ®Çu, g©y ra 12% tæng g¸nh nÆng bÖnh DALYs) cña 10 nguyªn nh©n (bÖnh/chÊn tËt. Tai n¹n giao th«ng, rèi lo¹n do l¹m dông th¬ng cô thÓ) hµng ®Çu theo giíi: rîu, ung th gan vµ HIV/AIDS lµ c¸c nguyªn 10 nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng nh©n tiÕp theo trong danh s¸ch 10 nguyªn nh©n bÖnh tËt ë c¶ hai giíi g©y ra gÇn 1/2 tæng g¸nh hµng ®Çu cña g¸nh nÆng bÖnh tËt ë nam giíi. nÆng bÖnh tËt ë ViÖt Nam n¨m 2008. §ét quþ lµ §ét quþ, khiÕm thÞ, ®¸i th¸o ®êng vµ tai n¹n nguyªn nh©n hµng ®Çu ë nam, g©y ra 10% tæng giao th«ng lµ c¸c nguyªn nh©n xÕp sau trÇm c¶m trong danh s¸ch nµy ë n÷ giíi (xem B¶ng 1) g¸nh nÆng bÖnh tËt. ë n÷, trÇm c¶m lµ nguyªn B¶ng 1. DALYs cña 10 nguyªn nh©n hµng ®Çu theo giíi Nam N÷ STT BÖnh / chÊn th¬ng DALYs % BÖnh / chÊn th¬ng DALYs % 1 §ét quþ 714.931 10% TrÇm c¶m 638.658 12% 2 Tai n¹n giao th«ng 559.637 8% §ét quþ 562.501 10% 3 Rèi lo¹n do l¹m dông rîu 315.841 5% KhiÕm thÞ 223.711 4% 4 Ung th gan 312.804 5% §¸i th¸o ®êng 219.669 4% 5 HIV/AIDS 285.748 4% Tai nan giao th«ng 212.704 4% 6 TrÇm c¶m 237.014 3% Tho¸i hãa khíp 209.452 4% 7 COPD 227.957 3% Rèi lo¹n lo ©u 146.254 3% 8 Ung th phæi 214.804 3% Viªm phæi 146.202 3% 9 Ng· 185.372 3% COPD 143.410 3% 10 Viªm phæi 183.475 3% MÊt trÝ nhí 143.258 3% 16
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 KÕt luËn N¨m 2008, g¸nh nÆng cña c¸c bÖnh kh«ng §©y lµ lÇn ®Çu tiªn nghiªn cøu vÒ g¸nh nÆng truyÒn nhiÔm chiÕm h¬n 2/3 tæng g¸nh nÆng bÖnh tËt quèc gia ®îc thùc hiÖn ë ViÖt Nam. bÖnh tËt cña ViÖt Nam. §iÒu nµy mét lÇn n÷a Tuy cã mét sè h¹n chÕ vÒ chÊt lîng sè liÖu thø cho thÊy cÇn t¨ng cêng c¸c chÝnh s¸ch còng cÊp vÒ bÖnh tËt vµ chÊn th¬ng cña ViÖt Nam, nh c¸c can thiÖp n©ng cao søc kháe nh»m kÕt qu¶ cña nghiªn cøu ®· phÇn nµo ph¶n ¸nh phßng ngõa vµ ®iÒu trÞ c¸c bÖnh kh«ng truyÒn ®îc bøc tranh toµn c¶nh vÒ c¸c nguyªn nh©n nhiÔm ë ViÖt Nam. chÝnh g©y ra g¸nh nÆng vÒ tö vong vµ tµn tËt ë ViÖt Nam, gãp phÇn cung cÊp c¸c b»ng chøng ë c¶ hai giíi, chÊn th¬ng kh«ng chñ ®Þnh, khoa häc cho viÖc x¸c ®Þnh u tiªn vµ ®Þnh c¸c bÖnh vÒ tim m¹ch, ung th vµ c¸c bÖnh t©m híng cho ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch y tÕ. C¸c kÕt thÇn kinh lµ 4 nhãm nguyªn nh©n hµng ®Çu cña qu¶ cña nghiªn cøu ®· bíc ®Çu ®îc Bé Y tÕ g¸nh nÆng bÖnh tËt. Nguyªn nh©n hµng ®Çu cña tham kh¶o vµ sö dông trong qu¸ tr×nh x©y dùng g¸nh nÆng bÖnh tËt ë løa tuæi díi 15 lµ chÊn chiÕn lîc (2011-2020) vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m th¬ng kh«ng chñ ®Þnh. G¸nh nÆng bÖnh tËt ë (2011-2015) cña ngµnh Y tÕ. C¸c kÕt qu¶ cña tuæi 15-44 chñ yÕu do chÊn th¬ng kh«ng chñ nghiªn cøu còng ®· ®îc sö dông cho mét sè ®Þnh vµ c¸c bÖnh t©m thÇn kinh. NÕu xÐt theo nghiªn cøu tiÕp theo nh»m ph©n tÝch chi phÝ- c¸c bÖnh/chÊn th¬ng cô thÓ th× ®ét quþ lµ hiÖu qu¶ cña c¸c can thiÖp y tÕ phôc vô cho viÖc nguyªn nh©n hµng ®Çu dÉn ®Õn g¸nh nÆng bÖnh lËp kÕ ho¹ch vµ x©y dùng chÝnh s¸ch, vÝ dô nh tËt ë c¶ nam giíi n¨m 2008. Trong khi ®ã, nghiªn cøu ®¸nh gi¸ tÝnh chi phÝ- hiÖu qu¶ cña nguyªn nh©n hµng ®Çu cña g¸nh nÆng bÖnh tËt ë c¸c can thiÖp phßng chèng thuèc l¸ t¹i ViÖt n÷ lµ trÇm c¶m. KÕt qu¶ nµy cïng víi viÖc c¸c Nam [6]. Bªn c¹nh ®ã, c¸c kÕt qu¶ cña nghiªn bÖnh t©m thÇn kinh n»m trong 4 ph©n nhãm cøu cßn ®îc nhãm nghiªn cøu cña trêng §¹i bÖnh/chÊn th¬ng hµng ®Çu g©y ra g¸nh nÆng häc Y tÕ C«ng céng sö dông ®Ó tiÕp tôc ®¸nh gi¸ bÖnh tËt ë c¶ 2 giíi bíc ®Çu gîi ý viÖc cÇn quan g¸nh nÆng bÖnh tËt theo c¸c yÕu tè nguy c¬ t©m vµ ®Çu t h¬n n÷a cho vÊn ®Ò søc kháe t©m (Comparative Risk Assessment - CRA) nh»m thÇn vµ tiÕp tôc t¨ng cêng ch¬ng tr×nh phßng ®a thªm nh÷ng b»ng chøng cho viÖc x¸c ®Þnh ngõa tai n¹n th¬ng tÝch ë ViÖt Nam. u tiªn trong c¸c can thiÖp dù phßng. Lêi c¶m ¬n: Nhãm nghiªn cøu trêng §¹i häc Y tÕ C«ng céng xin ch©n thµnh c¶m ¬n Bé Y tÕ, Trêng §¹i häc Queensland - óc, tæ chøc Atlantic Philanthropies - Mü, ViÖn ChiÕn lîc vµ ChÝnh s¸ch Y tÕ, trêng §¹i häc Y tÕ C«ng céng ®· hç trî chóng t«i vÒ kü thuËt vµ nguån lùc. Chóng t«i còng xin c¶m ¬n c¸c trêng §¹i häc Y Dîc, c¸c bÖnh viÖn, c¸c viÖn nghiªn cøu vµ c¸c côc, vô cña Bé Y tÕ ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ cung cÊp sè liÖu cho nhãm thùc hiÖn nghiªn cøu nµy. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Lª Vò Anh, Vò Xu©n Phó, §Æng Vò Trung, Lª Cù Linh, NguyÔn ThÞ Trang Nhung, Cêng PV. Sö dông chØ sè DALY trong ®o lêng vµ ®¸nh gi¸ g¸nh nÆng mét sè bÖnh tËt t¹i c¬ së thùc ®Þa ChÝ Linh, H¶i D¬ng, 2004: Trêng §¹i häc Y tÕ C«ng Céng 2006. 2. Murray CJL, Lopez AD. Global health Statistics: A Compendium of Incidence , Prevalence and Mortality Estimates for Over 200 Conditions. Cambrigde: Havard Unuversity Press; 1996. 3. Murray CJL, Lopez; A.D. The Global Burden of Disease Murray; CJL, Lopez; AD, editors: World Health Organiation; 1996. 17
- Nghiªn cøu chÝnh s¸ch 4. Stouthard ME, Essink-Bot M-L, Bonsel GJ, Barendregt JJ, Kramer PGN, Water HPAvd, et al. Disability weights for diseases in The Netherlands. In: Department of Health, editor. Rotterdam: Erasmus University Rotterdam.; 1997. 5. World Health Organization. Verbal autopsy standards. Ascertaining and Attributing Cause of Death. Geneva2007. 6. Higashi Hideki TKD, Barendregt Jan, Nguyen Phuong K, Vuong Mai L, Nguyen Thuy T, Hoang Phuong T, Wallace Angela L, Tran Tien V, Le Cuong Q, Doran Chrisopher M. Cost Effectiveness of Tobacco Control Policies in Vietnam: The Case of Population-Level Interventions. Applied Health Economics & Health Policy. 2011 May 1,2011;9(3):183-96. 18
- T¹p chÝ ChÝnh s¸ch Y tÕ - Sè 9/2012 M« h×nh tö vong ë ViÖt nam: KÕt qu¶ tõ nghiªn cøu ®iÒu tra nguyªn nh©n tö vong b»ng ph¬ng ph¸p pháng vÊn PGS. TS. NguyÔn ThÞ Kim Chóc, TS. NguyÔn Ph¬ng Hoa1, TS. Ng« §øc Anh, TS. Chalapati Rao2 §Æt vÊn ®Ò ViÖt Nam ®ang trong giai ®o¹n chuyÓn dÞch theo cña nghiªn cøu trªn, víi viÖc ¸p dông réng nh©n khÈu häc, víi viÖc gi¶m tû lÖ sinh vµ hai ra toµn quèc x¸c ®Þnh nguyªn nh©n tö vong b»ng thËp kû qua, t¨ng ®¸ng kÓ sè trÎ em sèng sãt [1, ph¬ng ph¸p pháng vÊn. Nghiªn cøu nµy sÏ ®a 2]. Xu thÕ vÒ nh©n khÈu häc ®· cho thÊy sè ra sè liÖu tö vong tæng thÓ còng nh c¸c nguyªn ngêi cã tuæi ngµy cµng t¨ng ®ång thêi g¸nh nh©n tö vong, ®ång thêi nhÊn m¹nh vÒ ph¬ng nÆng bÖnh tËt ®ang dÞch chuyÓn tõ c¸c bÖnh l©y ph¸p nghiªn cøu ®Ó xem xÐt kh¶ n¨ng ¸p dông truyÒn sang c¸c bÖnh kh«ng l©y truyÒn [3]. Sè ph¬ng ph¸p nµy vµo thùc tÕ cña ViÖt Nam liÖu chÝnh x¸c vÒ m« h×nh tö vong sÏ lµ mét trong viÖc x¸c ®Þnh nguyªn nh©n tö vong. trong nh÷ng yÕu tè gi¸m s¸t sù chuyÓn ®æi nµy vµ gãp phÇn vµo viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch dùa Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu vµo b»ng chøng nh»m h¹n chÕ nh÷ng trêng hîp tö vong cã thÓ tr¸nh ®îc ®èi víi ngêi lín. Nghiªn cøu dùa trªn khung mÉu cña ®iÒu tra Tuy nhiªn nguån sè liÖu thèng kª chÝnh thøc vÒ PCS. §¬n vÞ mÉu (EA) ®îc ®Þnh nghÜa theo tæng c¸c trêng hîp tö vong còng nh c¸c ®¬n vÞ mÉu cña ®iÒu tra nh©n khÈu häc n¨m nguyªn nh©n tö vong hiÖn nay ë ViÖt Nam cha 1999. Mçi ®¬n vÞ cã kho¶ng 100 hé gia ®×nh. cã. [4] Sè liÖu vÒ tö vong còng nh nguyªn nh©n N¨m 2007, tæng sè cã 3.840 EA thuéc 64 tØnh / tö vong chØ ®îc thÊy ë nghiªn cøu t¹i c¬ së thùc thµnh trong c¶ níc, chiÕm kho¶ng 2% tæng d©n ®Þa Ba V×, víi quÇn thÓ nghiªn cøu kho¶ng sè ®îc chän vµo mÉu nghiªn cøu. 50.000 d©n, c¸ch Hµ Néi kho¶ng 70 km vÒ phÝa Nghiªn cøu PCS ®îc tiÕn hµnh vµo th¸ng T T©y [5, 6]. Sè liÖu nµy kh«ng ®¹i diÖn cho ViÖt n¨m 2007, c¸c trêng hîp tö vong ®îc thu thËp Nam v× cì mÉu nhá vµ chØ thùc hiÖn ë mét vïng tõ ngµy 1/4/2006 ®Õn 31/3/2007. Víi mçi trêng ®Þa lý. hîp tö vong, PCS ®Òu cung cÊp giíi, tuæi cña §Ó gi¸m s¸t d©n sè vµ nh©n khÈu häc ë ViÖt ngêi tö vong, ngµy tö vong còng nh ®Þa chØ hé Nam, Tæng côc thèng kª (GSO) h»ng n¨m, tõ gia ®×nh cña ngêi tö vong. Theo ®Þa chØ ®ã, n¨m 2000 ®Òu tiÕn hµnh ®iÒu tra vÒ thay ®æi d©n nghiªn cøu viªn sÏ pháng vÊn ngêi nhµ cña sè (PCS) víi cì mÉu ®¹i diÖn cho toµn quèc [2]. ngêi tö vong theo bé c©u hái cña Tæ chøc Y tÕ KÕt qu¶ tõ nh÷ng ®ît ®iÒu tra n¨m 2004, 2005, ThÕ giíi vÒ x¸c ®Þnh nguyªn nh©n tö vong b»ng vµ 2006 cho thÊy tö lÖ tö vong toµn quèc ®îc ph¬ng ph¸p pháng vÊn. [8] Bé c©u hái ®· ®îc b¸o c¸o theo hÖ thèng chÝnh thèng thÊp, chØ ®¹t chØnh söa cho phï hîp víi t×nh h×nh cña ViÖt kho¶ng 39% ®Õn 59 % [7]. N¨m 2007, mét Nam trªn c¬ së kinh nghiÖm nghiªn cøu t¹i c¬ së nghiªn cøu nh»m t¨ng cêng sù ®Çy ®ñ cña sè thùc ®Þa dÞch tÔ häc Ba V× [5, 6]. liÖu tö vong ®· ®îc thùc hiÖn, víi viÖc ¸p dông x¸c ®Þnh nguyªn nh©n tö vong b»ng ph¬ng 1 Bé m«n Y häc Gia ®×nh - Trêng §¹i häc Y Hµ Néi ph¸p pháng vÊn. Nghiªn cøu nµy lµ bíc tiÕp 2 Trêng §¹i häc Tæng hîp Queensland - Australia 19
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài "Tăng cường quản lý chi Ngân sách Nhà nước với yêu cầu xã hội hoá các hoạt động y tế trên địa bàn quận Hoàn Kiếm"
81 p | 365 | 130
-
LUẬN VĂN: Nghiên cứu về chính sách lãi suất và định hướng đổi mới và hoàn thiện lãi suất có ý nghĩa thực tiễn
46 p | 163 | 46
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Thực trạng chính sách tiền tệ áp dụng tại Việt Nam và gợi ý giải pháp
66 p | 104 | 19
-
Tạp chí chính sách Y tế số 11 năm 2013
70 p | 93 | 11
-
Tạp chí chính sách Y tế số 7 năm 2011
67 p | 61 | 9
-
Tạp chí chính sách Y tế số 10 năm 2012
71 p | 60 | 8
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Đẩy mạnh công tác thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh
96 p | 29 | 8
-
Tạp chí chính sách Y tế số 8 năm 2011
62 p | 52 | 7
-
Tạp chí chính sách Y tế số 6 năm 2012
67 p | 43 | 7
-
Luận án Tiến sĩ Tài chính ngân hàng: Chính sách tiền tệ với phân phối thu nhập khu vực hộ gia đình Việt Nam - bằng chứng từ mô hình DSGE
174 p | 9 | 7
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Bảo hiểm xã hội của Nhật Bản và một số gợi ý chính sách cho Việt Nam
96 p | 25 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Đánh giá sinh kế hộ nghèo, hộ cận nghèo trước chính sách chấn chỉnh trật tự lòng đường, vỉa hè tại quận 1 thành phố Hồ Chí Minh
100 p | 40 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Quy trình xác định hộ nghèo và các vấn đề chính sách: trường hợp huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông
96 p | 24 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: đánh giá sự đồng ý của xã hội về thuế Bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng dầu ở Việt Nam - Trường hợp Tp. Hồ Chí Minh
99 p | 26 | 4
-
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Tài chính ngân hàng: Chính sách tiền tệ với phân phối thu nhập khu vực hộ gia đình Việt Nam - bằng chứng từ mô hình DSGE
27 p | 6 | 4
-
Bước đầu nghiên cứu chi phí hiệu quả khám chữa bệnh cho người nghèo tại tỉnh Lào Cai
6 p | 60 | 4
-
Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam số 7A năm 2019
68 p | 53 | 3
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn